Mỹ cạnh tranh chất bán dẫn với Trung Quốc khiến các đồng minh bối rối
Tổng thống Mỹ Joe Biden trong tháng 5/2022 khi đến thăm Hàn Quốc đã chọn điểm dừng chân đầu tiên là một cơ sở sản xuất chất bán dẫn của Samsung.
Sự lựa chọn này cho thấy nhà lãnh đạo Mỹ ghi nhận tầm quan trọng của Samsung cũng như chất bán dẫn.
Tổng thống Mỹ Joe Biden (thứ 3, trái) và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol (thứ 2, phải) thăm nhà máy sản xuất chip của tập đoàn Samsung tại Pyeongtaek, ngày 20/5/2022. Ảnh: Yonhap/TTXVN
Theo Al Jazeera, chất bán dẫn hiện là trung tâm của cạnh tranh Mỹ – Trung trên phương diện kinh tế và địa chính trị.
Tại nhà máy của Samsung, ông Biden phát biểu: “Chất bán dẫn tạo sức mạnh cho nền kinh tế của chúng ta và tạo điều kiện cho cuộc sống hiện đại, từ ô tô cho đến điện thoại thông minh và thiết bị chẩn đoán y tế”.
Nhưng vài tháng sau đó, bức tranh hợp tác đôi bên cùng có lợi đang trở nên rối rắm bởi các biện pháp của Mỹ nhằm khôi phục cơ sở sản xuất chất bán dẫn của riêng nước này cũng như việc cạnh tranh với Trung Quốc.
Video đang HOT
Ngay cả khi Mỹ cố gắng thu hút các đồng minh và đối tác châu Á tham gia vào cuộc cạnh tranh với Trung Quốc thì việc Washington hướng đến chủ nghĩa bảo hộ chất bán dẫn đã khiến các đồng minh lo ngại. Có đến 75% chất bán dẫn của Mỹ xuất phát từ Đông Á, điều đó cho thấy sự phụ thuộc khá lớn của Mỹ với khu vực về chất bán dẫn.
Ông G Dan Hutcheson tại công ty TechInsights có trụ sở ở Canada nhận định là các nền kinh tế này vốn phụ thuộc vào thương mại với nhau, do đó, có khả năng xảy ra kịch bản cạnh tranh liên quan đến chip buộc các quốc gia phải tìm đến đòn bẩy là kiềm chế xuất khẩu các thiết bị khác như điện tử hoặc thuốc, từ đó gây gián đoạn thương mại toàn cầu và các hàng hóa tiêu dùng.
Tổng thống Mỹ Biden từng nhấn mạnh về sự cần thiết của những biện pháp nâng cao sản xuất công nghệ cao trong nước, tạo ra việc làm và giảm phụ thuộc vào các nhà cung cấp nước ngoài. Vào tháng 8/2022, Tổng thống Biden ký Đạo luật Khoa học và Chip cung cấp 52,7 tỷ USD cho nghiên cứu chất bán dẫn.
Đạo luật bao gồm các nội dung hướng đến ngăn cản các công ty xây dựng cơ sở sản xuất tại Trung Quốc cũng như cấm các công ty Mỹ cung cấp thiết bị mà Trung Quốc có thể sử dụng để sản xuất chip tiên tiến.
Điều này gây nhiều thử thách với Hàn Quốc, Nhật Bản. Các công ty sản xuất chip nhớ hàng đầu thế giới là Samsung, SK Hynix (Hàn Quốc) và TSMC (Đài Loan, Trung Quốc) đều đặt cơ sở sản xuất tại Trung Quốc. Về phần Nhật Bản, tính riêng năm 2022, nước này đã xuất khẩu hơn 1/3 thiết bị sản xuất đến Trung Quốc.
Chính quyền Tổng thống Biden đã miễn trừ kiểm soát xuất khẩu để ưu tiên một số công ty như Samsung, TSMC, tuy nhiên, không rõ việc miễn trừ này sẽ kéo dài bao lâu. TSMC, Samsung và SK Hynix đều công bố kế hoạch đầu tư vào cơ sở mới tại Mỹ trong những tháng gần đây.
Ngày 4/1, chính quyền Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol tuyên bố nước này sẽ tăng khấu trừ thuế với đầu tư vào công nghệ cao, trong đó có chất bán dẫn, từ 8-15%.
RT: Mỹ dựng ‘hàng rào silicon’, chặn đà phát triển công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc
Mỹ đang nhắm đến việc xây dựng một "hàng rào silicon" xung quanh Trung Quốc, một hàng rào trừng phạt nhằm ngăn cản Bắc Kinh nhập khẩu công nghệ sản xuất chip tiên tiến.
Cánh tay robot tham gia dây chuyền lắp ráp máy tính tại doanh nghiệp sản xuất máy tính Công ty TNHH Thanh Hoa Thông Phương tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Ảnh: VCG
Theo kênh truyền hình RT, Washington đang tìm cách lôi kéo các quốc gia đồng minh ủng hộ các quy định xuất khẩu công nghệ bán dẫn nhằm vào Bắc Kinh. Sau khi áp dụng các biện pháp trừng phạt mới vào tháng trước, Mỹ muốn phong tỏa những tiến bộ công nghệ của Trung Quốc như một đòn bẩy trong nỗ lực kiềm chế sự trỗi dậy của quốc gia châu Á này.
Bắt đầu từ năm 2018, chiến lược chính nhằm kiềm chế Trung Quốc của Mỹ tập trung vào chất bán dẫn. Đây là chất liệu mà Washington coi là tài sản quan trọng và Bắc Kinh cần có để tạo vị thế trong chuỗi giá trị quốc tế cũng như thoát khỏi mác quốc gia công nghiệp sản xuất cấp thấp gắn bó trong nhiều thập kỷ.
Mỹ lo ngại vị trí dẫn đ.ầu l.âu nay của họ về công nghệ nói chung và công nghệ quân sự nói riêng có thể bị Trung Quốc vượt qua, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng hơn đối với vị trí bá chủ của Mỹ.
Để thực hiện chiến lược trên, Mỹ đã sử dụng một chiến thuật: cấm vận và cấm vận nhiều hơn nữa, đồng thời xây dựng lại chuỗi cung ứng chất bán dẫn toàn cầu xung quanh mình.
Mỹ liên tiếp bổ sung các công ty nước này vào danh sách thực thể cấm xuất khẩu những mặt hàng sang Trung Quốc của Bộ Thương mại Mỹ. Kể từ năm 2022, danh sách các công ty bị ảnh hưởng hiện đã lên tới hàng trăm và vẫn tiếp tục tăng lên.
Trong bộ quy tắc sản phẩm giao dịch trực tiếp với nước ngoài, Mỹ đã vũ khí hóa quyền sở hữu bằng sáng chế chất bán dẫn công nghệ để cấm các quốc gia bên thứ ba giao dịch với công ty Trung Quốc. Mỹ đã ép buộc công ty ASML có trụ sở tại Hà Lan không xuất khẩu những loại máy móc dùng để sản xuất chip mạnh nhất cho khách hàng Trung Quốc. Bắt đầu từ năm 2018, Mỹ đã cấm công ty xuất khẩu máy in thạch bản cực tím, công nghệ quan trọng nhất, sang Trung Quốc.
Chính quyền Tổng thống Biden còn vận động hành lang đối với Hà Lan và Nhật Bản, thuyết phục những nước này chia sẻ quan điểm chung về việc xuất khẩu thiết bị sản xuất chất bán dẫn sang Trung Quốc.
Tuy nhiên, theo nhà phân tích chính trị Timur Fomenko, "nói bao giờ cũng dễ hơn làm". Trung Quốc là thị trường lớn nhất và phát triển nhanh nhất thế giới. Nhu cầu về chất bán dẫn để thúc đẩy tăng trưởng đang cao hơn bao giờ hết. Trong trường hợp Nhật Bản và Hà Lan đồng ý với các quy tắc do Mỹ đặt ra, họ hoàn toàn lường trước được những tổn thất mà làm điều đó chỉ vì lợi ích cua Mỹ. Giám đốc điều hành công ty ASML cũng đã lên tiếng về những lo ngại này. Tuy nhiên, về phần mình, Mỹ không muốn nhận câu trả lời không và cuối cùng, cả Hà Lan và Nhật Bản đều đồng thuận tham gia các hạn chế.
Mục tiêu cuối cùng của Mỹ là dựng lên một "hàng rào silicon" khổng lồ bao quanh Trung Quốc. Washington tin rằng việc hạn chế và cắt đứt dòng chất bán dẫn vào nước này có thể kìm hãm sự tăng trưởng của Trung Quốc trong thời gian dài, buộc nước này phải phụ thuộc nhiều hơn vào Đài Loan để có được những con chip tiên tiến nhất.
Đồng thời, Washington cũng ép Bắc Kinh chạy đua với thời gian để tự chủ với công nghệ sản xuất chất bán dẫn. Hiện Trung Quốc đang chuẩn bị gói trợ cấp 143 tỷ USD cho các công ty sản xuất chất bán dẫn trong nước cũng như đã đạt được một thành tựu tương đối là sản xuất chip 7 nanomet. Tuy nhiên, cường quốc châu Á này vẫn phải đương đầu với một nhiệm vụ khó khăn là xây dựng chuỗi cung ứng của riêng mình từ đầu. Quy trình này đòi hỏi sự đổi mới và đầu tư trên quy mô lớn.
TSMC mở nhà máy chip mới ở Mỹ, 'phủ bóng' lên ngành công nghiệp bán dẫn của Trung Quốc Việc nhà sản xuất chip bán dẫn lớn nhất thế giới TSMC của Đài Loan (Trung Quốc) thông báo tăng gấp 3 khoản đầu tư lên 40 tỷ USD để xây dựng một nhà máy mới sản xuất chip công nghệ cao tại bang Arizona (Mỹ) được dự báo sẽ gây sức ép lớn lên Trung Quốc. Logo tập đoàn TSMC bên ngoài...
