Mỹ cảnh báo phản ứng cứng rắn nếu Iran làm giàu urani đến độ tinh khiết 90%
Ngày 10/6, truyền thông Trung Đông đưa tin, trong các cuộc đàm phán gián tiếp ở Oman vào tháng 5 năm nay, các quan chức Mỹ đã cảnh báo sẽ phản ứng cứng rắn nếu Iran làm giàu urani đến độ tinh khiết 90%.
Các máy ly tâm tại cơ sở hạt nhân Natanz, Iran. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, hôm 8/5, Điều phối viên về Trung Đông của Mỹ Brett McGurk đã tới Oman để thảo luận với các quan chức chủ nhà những phản ứng tiềm tàng của Nhà Trắng đối với chương trình hạt nhân của Tehran. Cùng thời điểm đó, nhà đàm phán hạt nhân hàng đầu Iran Ali Bagheri Kan cũng tới Oman cùng đoàn đàm phán của nước này, nhưng không có hoạt động tiếp xúc trực tiếp với các quan chức Mỹ. Hai phái đoàn ở các địa điểm cách biệt và thông qua quan chức Oman để truyền tải thông điệp tới nhau.
Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) ước tính Iran hiện đang sở hữu 114,1 kg urani được làm giàu ở cấp độ tinh khiết 60%. Đây là cấp độ chỉ còn cách cấp độ vũ khí hạt nhân (độ tinh khiết 90%) một bước ngắn.
Các quan chức Mỹ đã gián tiếp gửi thông điệp tới phái đoàn Iran rằng Washington sẽ có phản ứng nghiêm khắc nếu Tehran đạt đến cấp độ làm giàu urani 90% để lắp vào vũ khí hạt nhân.
Hôm 8/6, Mỹ đã bác bỏ thông tin rằng nước này đang đạt được một số tiến triển về một thỏa thuận hạt nhân mới với Iran. Trong khi đó, một người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết Washington vẫn đang theo dõi chặt chẽ các hoạt động làm giàu urani của Iran, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các đồng minh của Mỹ để giảm leo thang tại khu vực.
Iran: Các báo buộc về làm giàu urani đến mức chế tạo bom đã được giải tỏa
Ngày 30/5, hãng thông tấn bán chính thức Mehr của Iran đưa tin Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã giải quyết các vấn đề hạt nhân với Iran liên quan đến 1 trong 3 cơ sở đang được điều tra về dấu vết của các "hạt" urani được làm đến gần mức có thể chế tạo bom.
Các máy ly tâm tại cơ sở hạt nhân Natanz, Iran. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Hãng tin Mehr khẳng định trường hợp cáo buộc liên quan đến việc phát hiện các hạt urani được làm giàu đến 83,7% đã được khép lại.
Trước đó, trong báo cáo từ chuyến thanh sát ngày 22/1/2023, IAEA đã lấy mẫu ở môi trường quanh cơ sở làm giàu hạt nhân Fordow của Iran và phát hiện các hạt urani đã được làm giàu đến mức 83,7%. Về lý thuyết, urani được làm giàu đến độ tinh khiết 90% có thể dùng để chế tạo bom. Khi được hỏi về sự hiện diện của các hạt này, Iran cho biết "các thay đổi ngoài ý muốn" trong quá trình làm giàu "có thể xảy ra".
Trước đó, Iran đã khẳng định không có ý định làm giàu urani đến trên mức 60%. Người phát ngôn Cơ quan Năng lượng nguyên tử Iran (AEOI), ông Behruz Kamalvandi khẳng định: "Sự hiện diện của một hoặc nhiều hạt urani có độ tinh khiết trên 60% không đồng nghĩa với việc làm giàu trên 60%".
Theo kế hoạch, IAEA sẽ đưa ra báo cáo hằng quỹ về Iran trong tuần này, trước thềm một cuộc họp thường kỳ của Hội đồng điều hành IAEA vào tuần tới.
Hiện Iran đang làm giàu urani trên mức giới hạn đặt ra trong thỏa thuận hạt nhân Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) năm 2015 với nhóm P5 1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức). Tuy nhiên, thỏa thuận này đã đổ vỡ kể từ khi Mỹ rút vào năm 2018 và tái áp đặt các trừng phạt chống Iran. Cuộc đàm phán giữa Iran và các cường quốc nhằm cứu vãn thỏa thuận đã bắt đầu từ năm 2021 song đã bị đình trệ từ năm 2022.
Lý do cơ sở hạt nhân mới của Iran là 'bất khả xâm phạm' trước không kích Giới chuyên gia lo ngại nếu chỉ sử dụng vũ khí thông thường thì rất khó có thể phá hủy cơ sở hạt nhân mới của Iran. Gần đỉnh dãy núi Zagros ở miền Trung Iran, các công nhân đang xây dựng một cơ sở hạt nhân nằm sâu trong lòng đất đến mức nó nằm ngoài tầm bắn của bất kỳ một...