Mổ xẻ vụ “sếp công ích” lĩnh lương khủng

Hành vi sử dụng quỹ lương của người lao động để chi trả tiền lương, tiền thưởng cho viên chức quản lý, các cá nhân liên quan có thể bị cách chức hoặc buộc thôi việc.

Giao kết lại hợp đồng và bồi hoàn tiền lương

Nhìn từ góc độ pháp luật về lao động, luật sư Nguyễn Văn Hậu (Phó Chủ tịch Hội luật gia TP.HCM) cho rằng, các công ty có mức lương khủng cho lãnh đạo được nhắc tới trong những ngày vừa qua, đã thực hiện sai các quy định về quản lý tiền lương được ban hành trong các văn bản luật trước đó. Luật sư Hậu phân tích: Theo Thông báo số 623/TB-VP ngày 26/08/2013 của Văn phòng UBND TP.HCM, Công ty TNHH MTV Thoát nước đô thị, Công ty TNHH MTV Công trình giao thông Sài Gòn đã sử dụng quỹ lương của người lao động để chi tiền lương, tiền thưởng cho viên chức quản lý. Như vậy, các công ty này đã thực hiện sai quy định về quản lý tiền lương theo quy định tại Nghị định 25/2010/NĐ-CP ngày 19/03/2010 về việc chuyển đổi công ty Nhà nước thành công ty TNHH một thành viên và tổ chức quản lý Công ty TNHH một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu và quy định tại Thông tư 27/2010/TT-BLĐTBXH.

Ngoài ra, theo thông báo của UBND TP.HCM, Công ty TNHH MTV Thoát nước đô thị và Công ty TNHH MTV Công trình giao thông Sài Gòn có sai phạm, đó là: không tuân thủ đúng quy định về ký kết hợp đồng lao động theo quy định tại Bộ luật lao động 1994 được sửa đổi, bổ sung 2002. Theo đó, hai Công ty này đã ký kết hợp đồng lao động mùa vụ đối với người lao động thường xuyên và không ký hợp đồng lao động xác định thời hạn đối với người lao động đủ điều kiện ký hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu: “Hành vi sử dụng quỹ lương của người lao động để chi trả tiền lương, tiền thưởng cho viên chức quản lý, các cá nhân liên quan có thể bị cách chức hoặc buộc thôi việc”.

Theo luật sư Hậu, ngoài việc bị xử phạt hành chính về hành vi không ký đúng loại hợp đồng lao động, tại khoản 2 Điều 8 Nghị định 47/2010/NĐ-CP ngày 06/05/2010 của Chính phủ Quy định xử phạt hành chính về hành vi vi phạm pháp luật lao động, hai công ty này buộc phải tiến hành giao kết đúng loại hợp đồng theo quy định của pháp luật lao động. Đối với hành vi sử dụng quỹ lương của người lao động để chi trả tiền lương, tiền thưởng cho viên chức quản lý, sau khi xác định được vi phạm cụ thể của từng cá nhân, bộ phận cụ thể, tùy theo tính chất mức độ vi phạm, tính chất nghiêm trọng mà có thể xử lý kỷ luật cá nhân liên quan theo quy định pháp luật về viên chức theo đó có thể khiển trách, cảnh cáo, cách chức hoặc buộc thôi việc.

Theo luật sư Hậu, các công ty này buộc phải có trách nhiệm bồi hoàn bồi hoàn tiền lương, tiền bảo hiểm xã hội và các chế độ khác cho người lao động theo quy định tại thỏa ước lao động tập thể và quy định pháp luật tương ứng với số tiền Công ty đã lấy từ quỹ lương thực hiện của người lao động để chi trả cho viên chức quản lý Công ty, theo quy định tại Điều 9 Thông tư 27/2010/TT-BLĐTBXH.

Cần xem lại cơ chế áp dụng cho doanh nghiệp công ích

Nhận định về vụ lương khủng của giám đốc các công ty công ích, tiến sĩ Nguyễn Hoàng Anh, giảng viên trường ĐH Ngoại thương Hà Nội, nói: “Nếu chỉ là công ty tư nhân thì không phải bàn, nhưng đây là các công ty công ích sử dụng ngân sách của Nhà nước. Hơn nữa, mức chênh lệch giữa thu nhập người lao động công nhân và cấp quản lý như vậy là quá đáng”.

Mức chênh lệch giữa thu nhập của công nhân và lãnh đạo tại Công ty TNHH MTV Thoát nước đô thị là quá lớn

Cũng theo tiến sĩ Hoàng Anh, sự việc đã kéo dài hàng năm nhưng đến giờ mới bị phát hiện, nhiều người nói do việc quản lý tài chính ở các công ty này lỏng lẻo là khó chấp nhận. Bởi theo tiến sĩ Hoàng Anh, các công ty Nhà nước thường quản lý rất chặt chẽ, muốn xin kinh phí thì phải có giấy tờ hẳn hoi, rồi thông qua hàng loạt người chịu trách nhiệm ký nhận. Vấn đề nằm ở chỗ những người chịu trách nhiệm ký nhận. Nếu có sự bắt tay nhau giữa những người này, chắc chắn sẽ xảy ra tiêu cực.

“Qua vụ việc này, tôi thấy có hai vấn đề cần rút ra, đó là cần cải tiến chế độ kế toán và việc bổ nhiệm nhân sự trong bộ máy quản lý các công ty Nhà nước. Ví dụ, ở Mỹ mỗi lần chi kinh phí chỉ cần một loại giấy tờ, thậm chí không cần đóng dấu nhưng không bao giờ xảy ra tiêu cực, còn ở Việt Nam mình thì ngược lại. Đồng thời, phải xem lại cách bổ nhiệm nhân sự trong các công ty, tránh một người làm lãnh đạo thì có các nhân viên đều là thân thích. Như vậy thì việc quản lý mới chặt chẽ không chỉ về hình thức mà còn có chất lượng thật sự”, tiến sĩ Hoàng Anh nhận định.

Phân tích trên góc độ pháp luật, tiến sĩ Đoàn Thị Phương Diệp, giảng viên Khoa Luật, ĐH Kinh tế Luật, ĐHQG TP.HCM, cho rằng, Luật Lao động không chi phối việc trả lương ở các đơn vị sự nghiệp Nhà nước. Còn theo quy định của Luật Lao động áp dụng ở các doanh nghiệp, lương được xác định tùy thuộc vào sự thỏa thuận của các bên. Đối với trường hợp đặc biệt này, tiến sĩ Phương Diệp cho rằng nếu chỉ áp dụng Luật Lao động, không thể xử lý được, cần phải xem các quy chế đặc thù áp dụng cho các doanh nghiệp hoạt động công ích vừa có thu vừa có hỗ trợ của Nhà nước.

“Nếu việc trả lương cho những người lao động bình thường đã phù hợp với quy định của luật thì không thể nói đến việc chia lại sau khi thu hồi số tiền lương khủng, vì trên thực tế quy định của chúng ta về trả lương đã có sự không phù hợp (lương tối thiểu chung 1.150.000đ, sau đó thêm phụ cấp độc hại cũng không đáng là bao…)”, tiến sĩ Phương Diệp nói.

Theo Minh Vương (Khampha.vn)