Mô hình bồi dưỡng giáo viên mới: Không thể thiếu vai trò giáo viên cốt cán
Vai trò, nhiệm vụ của giáo viên cốt cán theo mô hình bồi dưỡng mới là hỗ trợ đồng nghiệp tự học, tự bồi dưỡng phát triển năng lực nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Ảnh minh họa/internet
Mô hình 5- 3 -7 trong bồi dưỡng giáo viên
Mô hình bồi dưỡng giáo viên/cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông Bộ GD&ĐT đang triển khai có nhiều điểm mới. Theo đó, bồi dưỡng,thường xuyên, liên tục, tại chỗ; kết hợp trực tiếp – trực tuyến với sự hỗ trợ của đội ngũ cốt cán và giảng viên sư phạm chủ chốt; biến quá trình bồi dưỡng thành tự bồi dưỡng có hỗ trợ – xây dựng cộng đồng học tập tại nhà trường phổ thông.
Chương trình bồi dưỡng thường xuyên gồm có 9 mô đun, trong đó có 2 mô đun bắt buộc và giáo viên được lựa chọn 3 trong số 4 mô đun (tổng cộng là 5 mô đun). Ngoài ra, giáo viên có thể tham khảo tài liệu học tập của 3 mô đun còn lại.
TS Nguyễn Thị Kim Dung, chuyên gia tư vấn của Ban Quản lý Chương trình Phát triển các trường sư phạm để nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông (ETEP), cho biết: Một mô đun được thiết kế với khối lượng kiến thức cho thời gian học tập là 5- 3 -7.
Trong đó, 5 ngày học tập trực tuyến. 3 ngày học trực tiếp – hỗ trợ trực tiếp, giải đáp thắc mắc, thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, sinh hoạt chuyên môn trực tiếp tại trường/cụm trường. Tùy theo điều kiện của từng địa phương, có thể tổ chức bồi dưỡng trực tiếp do giảng viên sư phạm giảng dạy và giáo viên cốt cán là trợ giảng hỗ trợ; 7 ngày tiếp tục tự học, hoàn thành các bài kiểm tra, bài tập cuối khóa, bài khảo sát) …
Trên thực tế, do học tập trực tuyến và giáo viên vẫn phải đảm bảo nhiệm vụ ở trường nên thời gian học tập cho mỗi mô đun khoảng từ 20 đến 40 ngày.
TS Nguyễn Thị Kim Dung, chuyên gia tư vấn của Ban Quản lý Chương trình ETEP.
Hỗ trợ đồng nghiệp phát triển năng lực nghề nghiệp
Vai trò, nhiệm vụ của giáo viên cốt cán theo mô hình bồi dưỡng mới là hỗ trợ đồng nghiệp tự học, tự bồi dưỡng phát triển năng lực nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Nhấn mạnh điều này, TS Nguyễn Thị Kim Dung cho rằng, đội ngũ giáo viên cốt cán được xem như là cánh tay nối dài giữa trường đại học sư phạm, giảng viên sư phạm với trường phổ thông và các giáo viên phổ thông.
Video đang HOT
Theo đó, sau khi được bồi dưỡng vừa trực tuyến, vừa trực tiếp bởi các giảng viên sư phạm chủ chốt, các thầy cô cốt cán sẽ có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp với sự hỗ trợ, góp ý của giảng viên sư phạm chủ chốt về chuyên môn.
Đồng thời, triển khai kế hoạch hỗ trợ đồng nghiệp, như: Tổ chức tự bồi dưỡng cho giáo viên hoàn thành các mô đun theo kế hoạch năm trên Hệ thống bồi dưỡng trực tuyến (LMS); hỗ trợ giáo viên/cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông truy cập vào tài khoản học tập trên Hệ thống LMS.
Giáo viên cốt cán cũng có nhiệm vụ hỗ trợ giáo viên/cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông tự học trên hệ thống LMS.
Cụ thể, hướng dẫn, giải đáp thắc mắc trực tuyến trên LMS để giáo viên/cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông hoàn thành khối lượng học tập qua mạng và hoàn thành bài kiểm tra trắc nghiệm qua mạng;
Hỗ trợ giáo viên/cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông làm bài tập thực hành mô đun bồi dưỡng, tải kết quả trên hệ thống LMS;
Chấm/đánh giá các bài tập hoàn thành mô đun, đôn đốc trả lời khảo sát về mô đun bồi dưỡng và khảo sát về chương trình bồi dưỡng;
Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn, bồi dưỡng trực tiếp, trao đổi kế hoạch bài dạy, dự giờ, thảo luận chuyên đề, xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường, kế hoạch giáo dục năm cho các đồng nghiệp…
“Những hỗ trợ này là thường xuyên, liên tục ngay cả khi đồng nghiệp hoàn thành các mô đun bồi dưỡng hoặc chưa được học tập trên hệ thống LMS; từ đó xây dựng và phát triển cộng đồng học tập theo môn học và trong chính trường của mình” – TS Nguyễn Thị Kim Dung chia sẻ.
Ảnh minh họa
“Điểm tựa” của giáo viên cốt cán
Theo TS Nguyễn Thị Kim Dung, Ban Quản lý Chương trình ETEP là đơn vị điều phối các trường đại học sư phạm/ Học viện Quản lý giáo dục tham gia ETEP đồng hành cùng đội ngũ cốt cán trong hỗ trợ đồng nghiệp hoàn thành các mô đun bồi dưỡng phục vụ Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với nhiều hình thức và các kênh khác nhau.
Có thể kể đến việc phối hợp với các trường sư phạm được giao nhiệm vụ biên soạn các mô đun bồi dưỡng đảm bảo chất lượng, bám sát những yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Tổ chức bồi dưỡng đội ngũ cốt cán có đủ năng lực về chuyên môn và phương pháp hỗ trợ; nhiệt huyết và sẵn sàng nhận nhiệm vụ hỗ trợ đồng nghiệp tự học, tự bồi dưỡng;
Lựa chọn, phân công các giảng viên sư phạm chủ chốt hỗ trợ đội ngũ cốt cán trong bồi dưỡng đại trà.
Ban Quản lý Chương trình ETEP cũng tham gia xây dựng và trình ban hành các văn bản chỉ đạo từ cấp Bộ, đến cấp Sở, trường đại học sư phạm/Học viện Quản lý giáo dục để đôn đốc đội ngũ đại trà hoàn thành các mô đun bồi dưỡng. Tham gia hoàn thiện hệ thống LMS để đội ngũ cốt cán thuận lợi, dễ dàng tương tác với đồng nghiệp và sự hỗ trợ của các nhà cung ứng LMS đến từng đơn vị cơ sở.
“Tóm lại, theo mô hình bồi dưỡng mới, giáo viên tự học, tự bồi dưỡng trên Hệ thống bồi dưỡng trực tuyến (LMS), với sự hỗ trợ của giáo viên phổ thông cốt cán và giảng viên sư phạm chủ chốt.
Điều này sẽ giúp cho giáo viên được tiếp cận với nguồn tài liệu gốc, biến quá trình bồi dưỡng thành quá trình tự học, tự bồi dưỡng, phát triển năng lực nghề nghiệp thường xuyên, liên tục, đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018 và xây dựng các cộng đồng học tập tại nhà trường” – TS Nguyễn Thị Kim Dung cho hay.
Từ năm 2018, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư 20 về chuẩn nghề nghiệp giáo viên; trong đó quy định rõ về những tiêu chuẩn và tiêu chí của giáo viên cốt cán. Cụ thể, đối tượng cốt cán là các thầy cô đã đạt được chuẩn nghề nghiệp ở mức tốt; có kinh nghiệm trong việc bồi dưỡng, chia sẻ hướng dẫn đồng nghiệp; có tinh thần, thái độ sẵn sàng tham gia phát triển tài liệu cũng như sẵn sàng chia sẻ với đồng nghiệp…
Dạy chương trình mới, giáo viên phải học cách thoát ly "lối mòn"
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đang đặt ra cho các giáo viên thách thức về thay đổi phương pháp giảng dạy, tự làm mới mình, thoát khỏi những cách dạy truyền thống, truyền đạt kiến thức một chiều để áp dụng phương pháp giáo dục tích cực, giúp học sinh phát triển toàn diện hơn.
Để chuẩn bị cho Chương trình giáo dục phổ thông 2018, hiện nay giáo viên trên cả nước đang tham gia bồi dưỡng theo Chương trình ETEP của Bộ GD-ĐT.
"Không tự nâng cao năng lực là tự đào thải"
Trực tiếp tham gia chương trình bồi dưỡng, cô Nguyễn Thị Minh Thúy, Hiệu trưởng Trường Nguyễn Siêu (Hà Nội) cho rằng, khi bước vào chương trình Giáo dục phổ thông 2018, thách thức lớn nhất của giáo viên là cần thay đổi quan điểm về giáo dục, gần như phải thay đổi toàn bộ thói quen dạy học trước đây sang phương thức mới.
Các thầy cô chủ động tự học để chuẩn bị cho chương trình GDPT mới.
Nếu như trước đây chủ yếu thiên về kiến thức, thì trong chương trình mới, giáo viên cần biết cách biến những kiến thức thành năng lực sử dụng được trong cuộc sống hàng ngày cho học sinh. Năng lực ấy bao gồm cả kiến thức, kỹ năng, thái độ để tạo thành năng lực, phẩm chất. Trước đây, quá trình học tập chú trọng nhiều vào kết quả thì nay lại chú trọng đến quá trình, như vậy khi mục tiêu giáo dục thay đổi, cách thức giảng dạy của giáo viên cũng cần thay đổi.
Cô Nguyễn Thị Minh Thúy cho biết, bản thân được học hỏi nhiều kinh nghiệm quản lý từ các chuyên gia cũng như những đồng nghiệp khi tham gia tập huấn. Bên cạnh đó, việc kết hợp giữa tập huấn trực tiếp và tập huấn online cũng góp phần phát huy tinh thần tự học của cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên.
"Chúng tôi nhận ra rằng, khi tham gia chương trình mới, nếu không tự nâng cao năng lực, tức đang tự đào thải chính mình. Cách tập huấn mới giúp giáo viên tăng cường khả năng tự học, sáng tạo của bản thân", cô Thúy nói.
Cũng theo Hiệu trưởng trường Nguyễn Siêu, hiện nay các tình huống tập huấn chủ yếu là giả định, do đó các giáo viên cần hiểu đây là ví dụ, thay vì áp dụng "cứng" như những bài mẫu khi vào dạy thực tế.
Sau khi học xong 2 mô đun, cô Tại Thị Sim, giáo viên Trường THPT Tây Tiền Hải, Thái Bình đã thấm dần Chương trình GDPT 2018 từ mục tiêu, nội dung đến phương pháp. "Hiện tôi đang áp dụng vào giảng dạy, sắp tới chuẩn bị cho thao giảng, tôi sẽ áp dụng kĩ thuật mới vào bài dạy. Áp dụng dần dần, chúng tôi sẽ không bỡ ngỡ khi triển khai".
Thầy Đinh Mạnh Tuấn, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Cự Đồng, thuộc huyện miền núi Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ chia sẻ, nếu như trước đây, để tập huấn, các cán bộ và giáo viên phải dành nhiều thời gian học tập trung hàng trăm người, thì nay lại được chủ động hơn về thời gian khi kết hợp trực tiếp và online.
Thầy Tuấn cho biết, ở giai đoạn đầu khi tập huấn mô đun 1, giáo viên cũng như các cán bộ quản lý còn gặp một số khó khăn do chưa quen cách học, đường truyền kém ổn định, nhưng nay đã quen với phương pháp tập huấn, thầy Tuấn cũng như nhiều thầy cô khác trong trường lại rất hào hứng học tập.
Là một cán bộ quản lý, thầy Đinh Mạnh Tuấn cho biết, bản thân biết thêm nhiều cách làm hay trong việc xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ, phát triển nhà trường khi áp dụng chương trình phổ thông mới...
"Nếu như trước đây, các trường chủ yếu chỉ kêu thừa, hay thiếu giáo viên, trên phân công bao nhiêu nhân sự chúng tôi nhận từng ấy, nhưng giờ cần tính toán cân đối ngay các môn trong trường, một số môn đặc thù có thể kiến nghị xin hỗ trợ từ giáo viên cấp 2 xuống hoặc kiến nghị để huyện cân đối giữa các trường. Hay chỉ đơn giản như câu hỏi, làm thế nào để khích lệ động viên giáo viên trong giảng dạy. Câu hỏi có nhiều đáp án, tất cả đều đúng, nhưng chúng tôi cần tìm qua đáp án đúng nhất, quá trình thảo luận, chia sẻ với đồng nghiệp giúp chúng tôi có thêm những câu chuyện, tình huống thực tế để áp dụng vào chính trường mình", thầy Tuấn chia sẻ.
Giáo viên phải nâng cao tinh thần tự học
Hiệu trưởng Trường Tiểu học Cự Đồng cho biết, điều quan trọng nhất khi tập huấn cho chương trình mới là giáo viên phải thay đổi tư duy, có tinh thần tự học một cách chủ động nhất.
Quá trình bồi dưỡng giáo viên giúp thầy cô có thêm những kỹ thuật dạy học mới như cách tổ chức học nhóm, các trò chơi, cách quan sát học sinh...
"Trước đây, tham gia tập huấn, nhiều thầy cố có tư tưởng chỉ cần được 5 điểm cho qua, học lấy lệ, nhưng đến nay, mỗi người có 1 tài khoản riêng, có sự giám sát và chấm bài rất gắt gao. Nếu không hoàn thành những yêu cầu đặt ra thì sẽ bị đánh trượt. Do đó, quá trình tập huấn này cũng giúp thầy cô tạo ra thói quen tự học, tìm tòi, nghiên cứu", Hiệu trưởng Trường Tiểu học Cự Đồng nói.
Thầy Nguyễn Mạnh Cường, giáo viên cốt cán môn Âm nhạc tại Trường Tiểu học Cự Đồng (Thanh Sơn, Phú Thọ) cũng cho biết, là môn đặc thù trong trường phổ thông, do đó cách tập huấn trực tiếp hiệu quả hơn với môn học này. Qua quá trình tập huấn cùng các giảng viên từ các trường ĐH Sư phạm, thầy Cường chia sẻ bản thân đã thay đổi nhiều về phương pháp giảng dạy, chuẩn bị tốt hơn cho mỗi giờ lên lớp.
"Khi tập huấn, giáo viên được hướng dẫn rất nhiều kỹ năng sư phạm, các phương pháp dạy học mới.Ví dụ, trước đây dù học hát nhạc, nhưng việc nghe âm thanh của học sinh lại rất hạn chế, chủ yếu vận động tại chỗ, còn theo hướng dẫn cách dạy mới, các thầy cô có thể sử dụng các video, các đoạn nhạc, bài hát, trình chiếu và phát để học sinh nghe và làm theo. Hoặc giáo viên có thể tổ chức các trò chơi, các hoạt động nhóm, có các cách để khuấy động tinh thần sôi nổi trong lớp học. Sau khi tập huấn, bản thân tôi đã áp dụng với các lớp học hiện nay và nhận thấy học sinh hứng thú hơn rất nhiều", thầy Cường cho hay.
Còn theo thầy Trần Vũ Định, giáo viên môn Khoa học tự nhiên Trường THCS Đắk Bu'k So, huyện Tuy Đức, Đắk Nông, việc tập huấn giáo viên là rất cần thiết, giúp trau dồi thêm kỹ năng, kiến thức cho bản thân để sẵn sàng đáp ứng những yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông mới. Việc tập huấn cũng giúp giáo viên thoát khỏi những "lối mòn" trong phướng pháp giảng dạy để học thêm những cách làm sáng tạo hơn, giúp học sinh không chỉ có kiến thức mà còn có thêm những kỹ năng cần thiết, phát triển toàn diện.
"Để dạy học sinh, trước tiên thầy cô cũng cần học và đặc biệt là tự học. Nhưng thực tế, giáo viên phổ thông không có nhiều cơ hội được trao đổi, học hỏi trực tiếp từ giảng viên các Trường ĐH Sư phạm. Quá trình tập huấn giúp chúng tôi có thêm những kỹ thuật dạy học mới như cách tổ chức học nhóm, các trò chơi, cách quan sát học sinh hay cả những phương pháp kiểm tra đánh giá mới", thầy Định chia sẻ./.
Thay đổi lớn về năng lực đội ngũ giảng viên sư phạm chủ chốt Sau 3 năm tham gia Chương trình Phát triển các trường Sư phạm để nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở GD phổ thông, năng lực các giảng viên sư phạm (SP) chủ chốt đã có những thay đổi lớn. Năng lực của giảng viên sư phạm được nâng cao sau 3 năm tham gia...