Lý Hải: ‘Tự bỏ tiền làm phim, tôi cũng biết xót’
Sau một năm ‘Lật mặt: 48h’ hoãn chiếu vài lần, Lý Hải thừa nhận đã rất lo lắng, việc này còn ảnh hưởng đến kế hoạch phát hành quốc tế và các phim sau của anh.
Lật mặt: 48h là phần 5 trong series phim Lật mặt do Lý Hải đạo diễn và vợ anh – Minh Hà – làm giám đốc sản xuất. Phim thuộc thể loại hành động – hành trình, xoay quanh cuộc trốn chạy khắp miền Tây của một gia đình trước cuộc truy sát của giang hồ. Phimquy tụ các diễn viên Võ Thành Tâm, Ốc Thanh Vân, Huỳnh Đông, Mạc Văn Khoa, Hạ Anh…
Được lên kế hoạch ra rạp vào dịp lễ 30/4/2020, Lật mặt: 48h lùi chiếu xuống Tết Nguyên đán 2021 và sau cùng ấn định phát hành từ tối 14/4. Covid-19 khiến Lý Hải tổn thất nhiều tiền quảng bá phim, chưa thể phát hành phim quốc tế và lùi lịch làm tiếp các phần sau.
Đạo diễn Lý Hải chỉ đạo đoàn phim Lật mặt: 48h tại bối cảnh miền Tây sông nước.
- Cảm xúc và cuộc sống của anh thay đổi thế nào trong một năm qua khi ‘Lật mặt: 48h’ liên tục dời lịch phát hành và cuối cùng ra rạp muộn đúng một năm so với kế hoạch đầu tiên?
- Không chỉ tôi mà tất cả thành viên trong đoàn phim cảm xúc đều lên xuống liên tục. Trước Tết, Ốc Thanh Vân đã may sẵn sáu, bảy bộ đồ để đi cine tour. Vậy mà dịch lại bùng, phim lại không được chiếu. Nhiều người bảo tôi “quá tam ba bận”. Lùi ba lần rồi, tôi mong lần này phim ra rạp trót lọt.
- Đại dịch khiến kế hoạch phát hành quốc tế của ‘Lật mặt: 48h’ và kế hoạch làm các phần sau ảnh hưởng thế nào?
- Ảnh hưởng rất nhiều. Yếu tố đầu tiên chịu ảnh hưởng là quy trình truyền thông và quảng bá của Lật mặt: 48h . Ngoài việc phát sinh hơn 10 tỷ đồng chi phí, chúng tôi gần như “cạn vốn”, rất khó tìm chất liệu, ý tưởng mới để truyền thông khi phim ấn định ngày chiếu mới.
Thông thường, phim phải phát hành trong nước trước rồi mới đưa ra quốc tế. Việc hoãn chiếu ở thị trường Việt Nam khiến Lật mặt: 48h chưa thể đến với khán giả Bắc Mỹ, Australia. Hiện tại phim khởi động lại, vợ chồng tôi dự kiến chiếu phim ở nước ngoài vào tháng 5.
Theo kế hoạch, tháng 10 hằng năm tôi quay phần mới trong series phim Lật mặt . Nhưng vì Lật mặt: 48h hoãn chiếu, cuối năm ngoái tôi không dám quay tiếp phần 6. Một lúc hai phim chưa phát hành, tôi sẽ phải ôm một cục tiền quá lớn.
Lý Hải thừa nhận mình có sự cực đoan riêng và tham vọng lớn với thương hiệu phim Lật mặt.
- Qua từng phần phim ‘Lật mặt’, anh cho thấy sự nâng cao về tay nghề đạo diễn và tham vọng nâng cao độ hoành tráng, mạo hiểm của phim. Anh gặp thách thức gì khi thực hiện tham vọng của mình?
- Từ xưa, tôi đã rất mê phim hành động. Khi được làm thể loại này, tôi muốn làm đến cùng cho đã cái tôi của chính mình trước. Tất nhiên, dùng tiền của mình làm phim tôi cũng biết xót (cười). Là đạo diễn kiêm sản xuất, tôi tự kiểm soát mức độ tốn kém, tính khả thi mạo hiểm của phim ngay khi viết kịch bản. Tôi phải sòng phẳng với mình rằng khả năng tài chính, trình độ kỹ thuật của điện ảnh Việt Nam chưa đủ sức tạo nên nhiều điều hoành tráng như các bom tấn Hollywood.
Thường, những cảnh đã hoàn thành trên trang giấy, tôi sẽ dàn dựng đến cùng. Lật mặt: 48h hiếm hoi có một cảnh đã quay nhưng bị cắt bỏ khỏi bản phim chiếu rạp. Tôi kỳ vọng quay một cảnh one-shot (một cú máy) trong cảnh đánh nhau ở khu nhà sàn người Chăm, các nhân vật nhảy từ nhà này sang nhà khác.
Máy quay chạy ngang dãy nhà và di chuyển lên xuống liên tục để thấy phía trên có người đánh nhau, phía dưới cũng có người đánh nhau. Máy di chuyển tới đâu cũng phải thấy diễn viên đang đánh thật tự nhiên, không phải đứng đợi. Khi mang về hậu kỳ, tôi cho rằng cảnh phim không hiệu quả nên quyết định cắt bỏ. Anh em trong êkíp tiếc lắm. Mọi người đều thấy ổn. Tôi cũng tiếc công sức cả một ngày trời của trăm con người trong đoàn phim, nhưng tôi không muốn đưa một cảnh mình không thỏa mãn lên màn ảnh.
- Có bao giờ anh áy náy vì ý tưởng của mình làm khó diễn viên?
- Trước mỗi lần quay phim, tôi đều chuẩn bị kỹ lưỡng và cho diễn viên tập luyện đầy đủ. Các cảnh quay hành động trong phim tôi diễn ra suôn sẻ, dù không tránh được những vết thương của phim hành động. Riêng với Lật mặt: 48h , tôi áy náy với một diễn viên bị thương, rách chân mày.
Ở cảnh phim đó, bạn diễn viên phụ bị Võ Thành Tâm quật ngã xuống bàn làm gãy bàn. Chiếc bàn vốn đã được cưa sẵn, bạn diễn viên cũng được trang bị bảo hộ. Mọi công tác phòng tránh sự cố đều được chuẩn bị. Nhưng vì bạn diễn viên cao quá, trước khi bị quật xuống bàn, đầu bạn va phải chiếc đèn treo trên trần nhà, làm bạn phải nhập viện khâu vết thương. Đó là tai nạn không ai không muốn.
Bà xã Minh Hà đến phim trường thăm Lý Hải.
- Mấy năm qua, anh luyện tập thế nào để thực hiện tham vọng điện ảnh của mình?
- Từ Lật mặt phần đầu tiên năm 2015 đến bây giờ, tôi luôn giữ tâm thế một người mới trong nghề đạo diễn và bắt mình không ngừng học hỏi mỗi ngày. Việt Nam giờ có nhiều đạo diễn trẻ giỏi lắm. Có dịp gặp các bạn ấy, tôi đều hỏi các bạn làm thế nào với cảnh này, cảnh kia trong phim này, phim kia. Thực ra, tôi tranh thủ học lỏm các bạn đấy! (cười).
Tôi có thói quen xem một bộ phim trước khi đi ngủ. Nhưng tôi không phải xem giải trí như mọi người, mà là xem để học. Xem đến cảnh nào thấy hay quá, tôi sẽ bấm dừng, rồi lên mạng tìm video hậu trường xem họ dàn dựng cảnh đó ra sao, dùng những kỹ xảo và thiết bị nào, quay đến chỗ nào thì chuyển cảnh, chỗ nào dùng người đóng thế.
- Điện ảnh Việt Nam hiện tại có ba thương hiệu phim: ‘Lật mặt’, ‘Gái già lắm chiêu’ và ‘Chị Mười Ba’. ‘Gái già lắm chiêu’ ngày càng nâng mức độ vương giả và drama. ‘Chị Mười Ba’ thêm bạo lực nhưng giữ nét hài dân dã. Vậy anh có định hướng thế nào cho sự phát triển của ‘Lật mặt’?
- Lật mặt là series điện ảnh đầu tiên ở Việt Nam, cũng là series lạ nhất của phim Việt. Lạ ở chỗ mỗi phần Lật mặt là một câu chuyện độc lập, không phần nào liên quan tới phần nào. Nhờ vậy, tôi thỏa sức sức sáng tạo mỗi lần làm phim và có thể “chơi” với nhiều thể loại phim. Tôi mong muốn duy trì series Lật mặt lâu dài. Tham vọng lớn hơn nữa của tôi là đưa tất cả các phần phim Lật mặt phát hành quốc tế và có doanh thu bán vé tốt ở thị trường nước ngoài. Mong khán giả tiếp tục chờ đợi xem các phần kế tiếp của Lật mặt thuộc thể loại phim gì, nói về đề tài gì.
Trailer phim Lật mặt: 48h
Lý Hải: "Tai nạn xảy ra liên tục, tôi bị lật xuồng không biết bao nhiêu lần"
"Dù chuẩn bị rất kỹ nhưng vẫn xảy ra tai nạn. Tét trán, tét đầu, rách mí mắt, trẹo vai, dập phần mềm phải chở vô viện. Riêng tôi lái xuồng bị lật không biết bao nhiêu lần", Lý Hải nói.
Lý Hải nổi tiếng là người hiền lành nhưng theo chia sẻ của Ốc Thanh Vân, trên phim trường quay "Lật mặt: 48h", mặt anh rất căng thẳng. Hễ vào việc là anh nghiêm túc tuyệt đối. Xung quanh câu chuyện hậu trường làm bộ phim này, Lý Hải đã dành cho phóng viên những chia sẻ thân tình nhất.
Tai nạn xảy ra liên tục, ai cũng bị thương
Làm phim hành động, tai nạn là điều khó tránh. Vậy khi quay "Lật mặt: 48h" có xảy ra tai nạn không anh?
Dù được chuẩn bị rất kỹ nhưng vẫn xảy ra tai nạn. Có bạn bị tét trán, tét đầu, rách mí mắt phải chở vô viện khâu. Võ Thành Tâm bị trẹo vai, dập phần mềm vai. Riêng tôi lái xuồng bị lật không biết bao nhiêu lần mà lật ở chợ Nổi sông Cần Thơ mênh mông sóng nước, rất nguy hiểm.
Dù biết bơi nhưng do nước chảy siết nên ai cũng phải mặc áo phao mỏng bên trong. Bên cạnh đó, chúng tôi có một dàn ca nô túc trực, sẵn sàng lao tới vớt liền. Tuy nhiên, chúng tôi mất xuồng liên tục, phải đi mua xuồng mới.
Nói chung, tai nạn xảy ra liên tục. Hầu như ai cũng bị thương, ít hay nhiều thôi. Nhưng đó là điều đương nhiên khi làm phim hành động. Cỡ ngôi sao hành động hàng đầu thế giới như Thành Long cũng nhập viện mấy chục lần. Tom Cruise cũng thế. Một bộ phim hành động thực hiện khó gấp cả trăm lần so với phim bình thường.
Lý Hải trên phim trường quay Lật Mặt: 48H
Những cảnh phim nguy hiểm như thế có gây khó dễ cho diễn viên?
Mọi người biết đó là những phân đoạn có thể gây chấn thương nên ai cũng phải chuẩn bị kỹ lưỡng hết. Đoàn phim có cascadeur sẵn sàng đúp những cảnh khó khăn nhưng hầu như diễn viên đều không chịu thế vai mà đòi tự đóng. Mọi người thích những thước phim chân thật. Đúp vai thì không thể thấy biểu cảm của diễn viên, mà diễn viên muốn lấy diễn xuất của họ luôn.
Phim này diễn viên chấn thương nhiều hơn so với phim khác là vì quay ở sông nước. Đứng trên bờ quay thì dễ. Đứng trên xuồng, ca nô tròng trành bởi sóng nước, chưa đánh đã muốn té rồi. Nói chung, bối cảnh như thế khó hơn rất nhiều và cũng dễ gây tai nạn.
Do đó, khoảng thời gian quay bị kéo dài ra. Một tháng rưỡi quay phim là chúng tôi quay ngày quay đêm. Cảnh đã khó mà bắt diễn viên làm lại text 2, text 3 thì rất tội cho họ. Đánh trên xuồng tròng trành mà bắt họ diễn tới diễn lui rất khó. Đỡ mất thời gian, mỗi lần có 7 máy quay để diễn viên đỡ phải làm lại. Nếu là đoàn phim khác, phải ít nhất 3 tháng mới xong phim.
Đóng máy là thưởng nóng cho diễn viên
Làm phim hành động cực khổ và nguy hiểm như vậy thì anh có khó khăn trong việc mời diễn viên cũng như thương lượng cát-xê không? Nói đúng hơn, cát-xê có phải trả cao hơn so với dòng phim thông thường?
Bản thân diễn viên khi đi cast, ai cũng hiểu là phim hành động. Khi cast, tôi cũng nói rõ là vai này, nếu bạn tham gia sẽ có nhiều phân đoạn như vậy, bạn có tham gia được hay không. Tôi nói trước và mọi người đồng ý thì mới tham gia. May mắn là dàn cast đều mê phim hành động. Mê tới độ không cho đóng thế, đòi tự mình đóng như tôi kể ở trên.
Cát-xê vẫn bình thường. Chỉ có điều từ xưa tới giờ, tôi có thông lệ, nếu phim làm tốt, ngoài cát-xê đã thỏa thuận, lúc đóng máy sẽ thưởng nóng %. Tôi không thể nói cụ thể mức thưởng bao nhiêu nhưng có những bạn không lấy. Với những bạn đó, tôi sẽ tặng hiện vật như là điện thoại Iphone mới nhất hoặc hiện vật thiết thực.
Một số cảnh quay trong phim.
Dàn diễn viên tham gia phim đều cho biết, quay phim này, họ quá cực, nhiều lần suýt mất mạng... dù vậy ai cũng vui và hài lòng vì đã góp mặt trong Lật mặt 5 của Lý Hải.
Các phim hành động khác thường mời 2 tới 3 diễn viên chuyên dòng phim này để hút khán giả tới rạp nhưng với "Lật Mặt: 48h" thì chỉ có mình Võ Thành Tâm là có võ thật. Dường như anh đã "đặt cược" tất cả thành bại vào Võ Thành Tâm. Điều đó có quá mạo hiểm?
Ngoài Võ Thành Tâm thì trong dàn diễn viên phụ có khoảng chục bạn đều có võ thật, chuyên đóng phim hành động, tham gia cascadeur rất nhiều. Các bạn đánh không thua gì Võ Thành Tâm chỉ có điều các bạn chưa nổi tiếng thôi.
Thật ra, người có võ thật vô đánh chưa chắc hay. Lý do là, họ không biết diễn xuất thì không đem lại hiệu quả tốt. Phải biết võ và biết diễn mới hay. Làm phim cũng khác đời thật ở chỗ, đạo diễn phải biết lấy góc máy để những cảnh đánh đấm không làm đau đối phương mà người xem vẫn thấy thật và đau. Chỉ dân trong nghề mới biết điều đó.
Nếu để người có võ thật vô đánh, họ không biết điểm dừng thì chỉ cần một cú cũng có thể làm vỡ lồng ngực rồi. Quan trọng là biết võ và biết diễn xuất để không làm đau bạn diễn.
Không sân si, ganh đua với người khác
Dù không tiết lộ chi phí đầu tư như những lần trước nhưng như anh đã chia sẻ, "Lật Mặt: 48h" được đầu tư với con số khủng. Mỗi đại cảnh tốn 1, 2 tỷ đồng, mà trong phim có tới 7,8 đại cảnh. Điều gì khiến anh "chịu chơi" đến vậy?
Tôi luôn muốn sản phẩm sau tốt hơn sản phẩm trước. Chính vì lẽ đó mà tôi đầu tư và chuẩn bị kỹ lưỡng. Chỉ cần tôi làm bằng với phần trước thôi thì cũng đồng nghĩa với việc mình bị dậm chân tại chỗ và mọi người sẽ không còn quan tâm tới series Lật Mặt nữa nên tôi phải làm làm hết sức mình.
Ngoài việc trình chiếu ở Việt Nam và thu hồi vốn là điều quan trọng nhất thì ước mơ lớn nhất của tôi là đưa phim ra nước ngoài chiếu bán vé, chứ không phải để dự thi rồi đem về.
Chính Lý Hải cũng gặp tai nạn trong nhiều cảnh quay nguy hiểm, bị lật xuồng trên sông lớn ở Cần Thơ
Lật Mặt 4 được chiếu ở Mỹ, Úc. Năm ngoái, tôi cũng đã kết nối được Mỹ, Úc, Canada và 5 nước ở Đông Nam Á nhưng do dịch covid nên chưa thể đem ra nước ngoài. Trước mắt, phim sẽ phát hành trong nước. Tôi chỉ mong Tết nay, dù thế nào thì mọi người cũng ủng hộ để Lật Mặt: 48H huề vốn.
Phim Tết năm nay ngoài "Lật Mặt: 48h" còn có "Trạng Tí", "Gái già lắm chiêu", "Bố già" đều là những phim đến từ những nhà sản xuất có "thương hiệu" và được đánh giá cao về chất lượng. Khi biết phim mình phải cạnh tranh với những phim đó, anh có ý định dời lại lịch chiếu không?
Series phim "Lật Mặt" đã quen thuộc với khán giả vào dịp 30/4 và ngày 1/5 hàng năm. Ai cũng biết là thời điểm đó, tôi đã chuẩn bị tất cả để phim ra rạp nhưng bùng dịch covid, rạp đóng cửa nên buộc phải dời lại Tết vì tính an toàn.
"Lật Mặt" và "Trạng Tí" đều có lịch đồng phát hành vào dịp 30/4 và 1/5 nhưng đều phải dời hẳn đến Tết. Thời điểm đó, chưa có phim nào đăng ký. Cho tới gần đây, tôi mới biết có một số phim khác phát hành cùng lịch với mình.
Tuy nhiên, những ai biết tính tôi đều hiểu, từ xưa tới giờ tôi sống không bao giờ có tính cạnh tranh, ganh đua, sân si với người khác. Tôi chỉ biết làm sao để sản phẩm của mình tốt nhất có thể, tốt hơn phần trước là được. Tôi chỉ cầu huề vốn thôi.
Trong thâm tâm, điều mà tôi trăn trở nhiều nhất không phải là phim nào đối đầu phim nào mà là covid. Dù 4 phim có chạy PR hoành tráng thế nào đi nữa, chỉ cần một ngày covid ghé thăm thì cả 4 phim đều rơi. Bởi vậy, tôi chỉ cầu mong covid đừng đến.
Lật Mặt: 48H chính thức được ra rạp ngày mùng 1 Tết nguyên đán năm nay.
Việc dời lịch chiếu từ 30/4 đến Tết như anh từng chia sẻ là gây thiệt hại nặng nề, 2, 3 tỷ đồng. Vậy còn với các nhà đầu tư khác, anh có gặp khó khăn gì trong việc thuyết phục để họ an lòng?
Làm phim cần sự may mắn rất lớn. Một bộ phim hay không có nghĩa là một bộ phim thắng mà cần ra đúng thời điểm. Không may là Tết này nhiều phim bom tấn quá nhưng tôi vẫn mong mình huề vốn là được rồi.
Trời cho nhiêu hưởng nhiêu, điều đó ngoài tầm với của tôi. Tôi cũng không biết làm gì hơn, lúc này chỉ làm sao cho phim mình được nhiều người biết tới.
Còn về các nhà đầu tư, trước khi đồng hành với một ai đó, tôi luôn nói "Phim khó ăn lắm. Thấy bộ phim này thu 100 tỷ, bộ phim kia thu 200 tỷ nhưng thật ra nhiều phim chết như rạ mà không ai để ý.
Tôi nhắc khéo họ là "khó ăn lắm nha mấy anh chị, suy nghĩ kỹ rồi hẵng đi cùng nhau, đã nhảy vào cuộc chơi là phải chấp nhận, và người mất mát nhiều nhất là Lý Hải tôi".
Cảm ơn anh đã chia sẻ!
Võ Thành Tâm từng hoang mang trên đất Mỹ Sang Mỹ phụ gia đình kinh doanh sau một năm diễn xuất khó khăn nhưng Võ Thành Tâm vẫn đau đáu nghĩ về phim ảnh trong nước. Võ Thành Tâm sinh năm 1978. Đầu những năm 2000, anh là diễn viên nam đắt show trên sân khấu kịch, trong phim truyền hình và điện ảnh. Tên tuổi của anh gắn liền các phim...