Là một nhà giáo tôi nói thật, phải bỏ 30% điểm học bạ xét tốt nghiệp phổ thông
Đã đến lúc bỏ cơ cấu 30% điểm học bạ trong xét tốt nghiệp trung học phổ thông trong các năm tiếp theo để góp phần vào công cuộc dạy thật, học thật, thi thật…
Gần đây vấn đề giữ lại hay bỏ 30% cơ cấu điểm học bạ trong xét kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông được tranh luận trái nhiều, còn nhiều ý kiến khác nhau.
Tranh luận trái chiều về giữ 30% điểm học bạ xét tốt nghiệp trung học phổ thông
Một số giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo vẫn đề nghị giữ lại 30% điểm học bạ như cô Lê Thị Hương – Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Trị cho rằng không nên bỏ tỉ lệ 30% đi bởi đó là sự ghi nhận quá trình học tập của các em [1];
Ông Lê Duy Định – Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Gia Lai cho biết, việc cộng 30% điểm vào điểm xét tốt nghiệp trung học phổ thông là hợp lý;
Ông Đặng Ngọc Tuấn – Giám đốc sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Bình cho hay, việc cơ cấu 30% – 70% trong điểm xét tuyển tốt nghiệp cũng là cơ sở để đối sánh việc dạy học ở địa phương. [2]
Các ý kiến trên đều có chung quan điểm cho rằng việc giữ lại 30% điểm học bạ trong xét điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông ghi nhận cả quá trình phấn đấu, học tập của các em.
Ở chiều ngược lại, có khá nhiều ý kiến không tán đồng việc giữ lại 30% điểm học bạ trong xét thi tốt nghiệp trung học phổ thông như ông Võ Ngọc Thạch – Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Nai chia sẻ, điểm học bạ của học sinh là dựa trên kết quả của các bài kiểm tra đánh giá thường xuyên, đánh giá định kỳ.
Trong vài năm gần đây, tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông tại một số địa phương đã đạt tỷ lệ từ 98 đến 99%, một tỷ lệ rất cao rồi, nên đâu có cần lấy 30% điểm học bạ để xét chi nữa.
Theo ông Võ Ngọc Thạch, học bạ chỉ nhằm đánh giá học sinh có đủ điều kiện để dự thi tốt nghiệp hay không thôi, chứ lấy điểm học bạ để xét vào điểm tốt nghiệp chắc chắn có thể xảy ra chuyện nâng điểm học bạ để tỷ lệ học sinh tốt nghiệp cao hơn, có thể là cho đề kiểm tra dễ để có điểm cao [3];
Ông Nguyễn Ngọc Thái – Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ngãi cho rằng việc cộng 30% điểm trung bình lớp 12 là vô lý và không công bằng. Nó tạo ra một bức tranh giáo dục không công bằng giữa các địa phương. [4];
Bên cạnh đó nhiều ý kiến của các chuyên gia như tiến sĩ Hoàng Ngọc Vinh nguyên Vụ trưởng vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho rằng cần bỏ “phao cứu sinh” trong xét tốt nghiệp ngay lập tức, tỷ lệ 30% điểm học bạ trong xét tốt nghiệp trung học phổ thông đang được áp dụng không hợp tình, hợp lý, thậm chí còn tác động không tốt đến việc dạy và học ở trường phổ thông [5];
Ý kiến về việc bỏ 30% điểm học bạ trong xét tốt nghiệp của tác giả Lê Mai trong bài viết “Cơ cấu học bạ chiếm 30% điểm tốt nghiệp đang làm dị dạng bức tranh giáo dục” trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam [6];
Trong bài viết đăng trên báo Tiền Phong “Lại đề xuất bỏ ‘phao cứu sinh’ xét tốt nghiệp trung học phổ thông” của tác giả Nghiêm Huê [7] thì phân tích rất rõ các ý kiến của các chuyên gia, nhà giáo và phân tích chi tiết nếu bỏ “phao cứu sinh” là 30% điểm học bạ thì kết quả thi sẽ là kết quả toàn cảnh bức tranh giáo dục tại địa phương là kết quả thực chất nhất của các địa phương.
Giữ lại 30% điểm học bạ xét thi tốt nghiệp trung học phổ thông là quá vô lý
Theo người viết việc giữ lại 30% điểm học bạ xét thi tốt nghiệp trung học phổ thông là quá vô lý, đúng như ý kiến của một số người là làm “dị dạng” bức tranh giáo dục thực chất, làm méo mó kết quả dạy và học thực chất của các địa phương, nó là cơ sở để việc chạy theo thành tích, chạy theo việc gian lận, nâng điểm, sửa điểm, không đánh giá đúng sự nỗ lực, cố gắng của các địa phương, học sinh trong việc dạy và học,…
Việc bỏ 30% điểm học bạ, bỏ “phao cứu sinh” trong xét điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông là việc làm hợp tình, hợp lý và phù hợp vì các nguyên nhân sau đây:
Thứ nhất, bỏ 30% điểm học bạ là trả lại đúng ý nghĩa cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông
Ban đầu Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định cơ cấu điểm học bạ chiếm 50%, sau đó giảm xuống 30% trong xét điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông mục đích chính là hạn chế học sinh trượt tốt nghiệp, nó chính là “phao cứu sinh” kéo các địa phương có chất lượng giáo dục thấp dẫn đến tỷ lệ tốt nghiệp cao.
Video đang HOT
Vì “phao cứu sinh” đó các năm gần đây tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông nhiều địa phương tỷ lệ trên 99%, nhiều địa phương tỷ lệ tốt nghiệp nhiều năm liền 100%, chính điều đó đã khiến cho rất nhiều ý kiến đề nghị bỏ kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Nếu bỏ cơ cấu điểm học bạ 30% trong xét tốt nghiệp trung học phổ thông thì tỷ lệ tốt nghiệp trở về thực chất, lúc đó mới đúng ý nghĩa kỳ thi, và không có lý do gì để đề xuất bỏ kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông khi nó đúng Luật Giáo dục và mang lại nhiều lợi ích to lớn, có thể dùng kết quả để xét tuyển đại học, cao đẳng, học sinh không phải di chuyển nhiều, thi nhiều lần, tốn kém thời gian, kinh phí,…
Hình ảnh tỷ lệ đạt tốt nghiệp trung học phổ thông nếu không có 30% điểm học bạ (Nguồn: Tienphong.vn)
Nó thực chất đã làm mất đi ý nghĩa, bản chất của kỳ thi bởi vì thi là việc thể hiện bản lĩnh, kiến thức, kỹ năng,… sau một quá trình, khi tham gia thi thì có em đỗ, có em trượt, có em đạt giải cao và có em không đạt giải đó là điều hết sức bình thường.
Thứ hai, học sinh không đạt kỳ thi vẫn được có giấy chứng nhận hoàn thành chương trình lớp 12
Lý do trước đây từ 50% rồi giảm xuống 30% điểm học bạ làm căn cứ xét điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng có lý do chính đáng là tạo điều kiện cho các em có điều kiện được tốt nghiệp trung học phổ thông sau thời gian ít nhất 12 năm học tập mệt nhọc, sau khi tốt nghiệp các em có thể đi học nghề, đi làm,… cũng có tính nhân văn.
Nhưng hiện nay việc đó đã không còn ý nghĩa gì nữa, nó chỉ làm cho bức tranh giáo dục không thực chất, kéo theo việc chạy theo thành tích, vì hiện nay theo quy định mới là Văn bản số 02/VBHN-BGDĐT ngày 4/5/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông, nếu học sinh không tham dự kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông hoặc dự thi không đạt yêu cầu thì được cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông.
Học sinh hoàn thành chương trình lớp 12 dù không thi tốt nghiệp hoặc thi không đạt đã được cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình lớp 12 nên các em hoàn toàn có thể sử dựng giấy chứng nhận hoàn thành chương trình lớp 12 đó đi làm hoặc tiếp tục học nghề.
Do đó, bỏ cơ cấu 30% điểm học bạ là cần thiết, học sinh không đạt vẫn được cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình lớp 12.
Thứ ba, mạnh dạn bỏ 30% điểm học bạ mới có kỳ thi thật, dạy thật, học thật
Như đã nói học sinh đạt kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông được cấp bằng tốt nghiệp, không đạt thì được cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương trình lớp 12, đây là chính sách rất nhân văn của Bộ Giáo dục và Đào tạo nếu các năm về trước học sinh không thi đạt là phải học lại cả năm và phải dự thi lại, cũng không thể đi học nghề,…
Do đó “phao cứu sinh” không còn ý nghĩa gì trong việc nâng cao chất lượng mà còn làm “dị dạng” bức tranh giáo dục, nó chính là việc để các địa phương chạy theo bệnh ngụy thành tích, giả dối, gian lận,… nó vô tình khiến các địa phương, giáo viên và học sinh không nỗ lực phấn đấu để đạt kết quả cao vì đã có “phao cứu sinh” trên.
Một số lãnh đạo các Sở Giáo dục và Đào tạo các địa phương có lấy lý do học tập là một quá trình nên lấy 30% điểm học bạ là cần thiết, nhưng quan điểm trên là chưa phù hợp vì điểm quá trình đã thể hiện trong học bạ từ lớp 10, 11, 12 chứ không phải nâng điểm cao lớp 12 để các em đạt kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, do đó nếu lấy điểm quá trình phải lấy trung bình của cả 3 năm học, người viết sợ khi đó không chỉ nâng điểm hại học sinh lớp 12 mà cả của lớp 10, 11.
Cuối bài viết, người viết cho rằng đã đến lúc “chín” để bỏ cơ cấu 30% điểm học bạ trong xét tốt nghiệp trung học phổ thông trong các năm tiếp theo để góp phần vào công cuộc dạy thật, học thật, thi thật, nhân tài thật như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.
Tài liệu tham khảo:
[1] https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/giam-doc-so-giao-duc-quang-tri-nen-giu-30-diem-hoc-ba-xet-tot-nghiep-pho-thong-post220160.gd
[2] https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/cac-giam-doc-so-neu-quan-diem-ve-bo-hay-giu-30-diem-hoc-ba-trong-xet-tot-nghiep-post220148.gd
[3] https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/pho-giam-doc-so-giao-duc-dong-nai-chi-nen-xet-tot-nghiep-dua-tren-diem-thi-post220186.gd
[4] https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/giam-doc-so-giao-duc-quang-ngai-hoc-ba-chiem-30-diem-xet-tot-nghiep-la-vo-ly-post220149.gd
[5] https://tienphong.vn/ts-hoang-ngoc-vinh-can-bo-phao-cuu-sinh-trong-xet-tot-nghiep-ngay-lap-tuc-post1361108.tpo
[6] https://giaoduc.net.vn/giao-duc-24h/co-cau-hoc-ba-chiem-30-diem-tot-nghiep-dang-lam-di-dang-buc-tranh-giao-duc-post220065.gd
[7] https://tienphong.vn/lai-de-xuat-bo-phao-cuu-sinh-xet-tot-nghiep-thpt-post1360708.tpo
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Ngành giáo dục Bình Dương dạy thật, học thật, thi thật, Bộ nên tuyên dương
Quan điểm nâng điểm học bạ, chạy theo thành tích đã quá lỗi thời trong thời điểm hiện tại, hãy xem việc đó là hại học sinh, làm cho học sinh ỷ lại.
Trong giai đoạn tình hình kinh tế còn khó khăn, thử thách do thiên tai, dịch bệnh phức tạp thì kết quả đạt được của Bình Dương là một điểm sáng về giáo dục, đáng để các địa phương học tập và thực hiện theo.
Điểm cao nhất trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông đợt I từ dữ liệu thống kê điểm thi của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, Bình Dương là tỉnh dẫn đầu cả nước với mức điểm trung bình thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2021 với 7,056 điểm.
Đây cũng là tỉnh duy nhất có điểm trung bình trên 7,0 và chênh lệch ít nhất giữa điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông, điểm trung bình học bạ lớp 12 là thành tích "kép" đáng nể, quá xứng đáng được tuyên dương, khen thưởng và nhân rộng cách làm để các địa phương khác cùng thực hiện theo.
Điều đó cho thấy dưới sự lãnh, chỉ đạo đúng đắn của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương ngành giáo dục đã đi đúng hướng, kết quả không phải tự dưng mà có mà là sự nỗ lực không ngừng nghỉ của cả hệ thống chính trị tỉnh, của cả ngành giáo dục, sự đồng lòng của người dân, sự nỗ lực của học sinh.
Một kỳ thi thật, một kết quả thật thì không có lý gì không tuyên dương ngành giáo dục Bình Dương đã làm nên một kỳ tích tuyệt vời.
Thí sinh dự thi tốt nghiệp trung học phổ thông đợt 1 năm 2021. (Ảnh minh hoạ: Baobinhduong.vn)
Mấu chốt của thành công là dạy thật và không nâng điểm hại học sinh
Phó giám đốc Sở Giáo dục Bình Dương đã chia sẻ thẳng thắn với Tạp chí điện tử giáo dục Việt Nam trong bài viết "Phó giám đốc Sở Giáo dục Bình Dương: nâng điểm học bạ là hại học sinh" ngày 03/08/2021 của tác giả Hữu Đức về cách làm của tỉnh Bình Dương mà các địa phương khác có thể áp dụng.
Thành tích tốt của Bình Dương bắt đầu từ việc cấm nâng điểm học bạ bởi việc này là hại học sinh. Nếu cứ mãi nâng điểm học bạ vì sợ học sinh thi không đạt sẽ là hại học sinh, mải chạy theo thành tích, sẽ không bao giờ có thành công.
Trong bài viết trên chia sẻ thành tích tuyệt vời của ngành giáo dục tỉnh Bình Dương là "Bình Dương là địa phương có độ chênh lệch giữa điểm trung bình thi và trung bình học bạ thấp nhất cả nước với 0,099 điểm. Kế đến lần lượt là: Bạc Liêu (0,421), Lâm Đồng (0,437), Ninh Bình (0,497), Vĩnh Phúc (0,561), Lào Cai (0,564), Tây Ninh (0,579), Phú Thọ (0,604), Tuyên Quang (0,613).
Đặc biệt, Bình Dương có nhiều môn, điểm trung bình trong kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021 còn cao hơn điểm học bạ như: Môn Toán (-0,33), Hóa học (-0,314), Giáo dục công dân (-1,061), tiếng Anh (-0,519).
Bình Dương là địa phương dẫn đầu cả nước về mức điểm trung bình thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm nay với 7,030 điểm. Bình Dương cũng là địa phương duy nhất có điểm trung bình tốt nghiệp trên 7,0.
Năm ngoái, kết quả điểm trung bình tốt nghiệp Bình Dương đứng thứ 2, sau Nam Định. Điều này, cho thấy Bình Dương đã đi đúng hướng trong công tác giáo dục và đào tạo nói chung và trung học phổ thông nói riêng.
Ông Nguyễn Văn Phong cho rằng, kết quả này càng thuyết phục hơn, khi độ chênh lệch giữa điểm trung bình thi tốt nghiệp và điểm trung bình học bạ của học sinh ở Bình Dương được xếp loại thấp nhất cả nước."
Một giải pháp theo chia sẻ của ông người viết vô cùng tâm đắc đó chính là việc: "Sau mỗi kì thi, kể cả thi học kỳ, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh mở hội thảo, mời tất cả hiệu trưởng của các trường để đánh giá nhận xét tỷ lệ của từng trường, phân tích độ chênh lệch giữa điểm thi và học bạ của từng trường. Sau đó, so sánh đối chiếu một lần nữa giữa các trường với số liệu chung của tỉnh, từ đó đúc kết ra giải pháp tích cực riêng cho từng trường trong những năm tiếp theo."
Và ông Nguyễn Văn Phong thẳng thắn cho biết, quan điểm nhất quán của ngành giáo dục và đào tạo Bình Dương là tuyệt đối nói không với "bệnh thành tích", việc cho đề thi dễ để nâng điểm học bạ, làm đẹp học bạ là hại học sinh. Và tất nhiên, yêu cầu chất lượng giáo dục thực phải đặt lên hàng đầu.
Như vậy, 3 giải pháp then chốt là dạy thật, học thật, thi thật; chống bệnh thành tích và chống nâng điểm học bạ được ngành giáo dục Bình Dương vận dụng rất tốt, đó chính là nguyên nhân đem lại kết quả thành công rực rỡ cho giáo dục Bình Dương trong năm nay và là tiền đề vững chắc cho các năm tiếp theo.
Các địa phương khác nếu làm tốt 3 điều này giống Bình Dương thì người viết tin rằng kết quả giáo dục cũng sẽ nâng cao.
Đề nghị có hình thức tuyên dương, khen thưởng cho ngành giáo dục tỉnh Bình Dương
Theo người viết, hiện nay có 2 kỳ thi thật nhất để đánh giá giáo dục cả nước và đánh giá địa phương đó chính là kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và kỳ thi tuyển sinh lớp 10.
Nên lấy kết quả thi tốt nghiệp kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông làm căn cứ tuyên dương, khen thưởng các địa phương đạt hạng I, II, III và có ít chênh lệch với điểm học bạ, bên cạnh đó căn cứ điểm của các trường trung học phổ thông để các địa phương tuyên dương, khen thưởng.
Và không chỉ thống kê của các địa phương mà cũng thống kê các trường có kết quả thi tốt nghiệp trung học phổ thông tốt và ít chênh lệch với điểm học bạ để các địa phương khen thưởng, khích lệ tinh thần để họ cố gắng, phấn đấu và đạt thành tích cao.
Bên cạnh đó, cũng nên lấy kết quả kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 để tuyên dương, khen thưởng các trường trung học cơ sở, và cũng nên có việc so sánh điểm thi tuyển sinh lớp 10 so với điểm học bạ để biết việc dạy thật, học thật của học sinh tránh việc nâng điểm học bạ, làm đẹp hồ sơ, hại học sinh.
Do đó, để tuyên dương, ghi nhận sự nỗ lực cố gắng các địa phương đã làm tốt việc dạy thật, học thật, thi thật, nhân tài thật nên có hình thức tuyên dương tỉnh Bình Dương, ngành giáo dục Bình Dương và các địa phương đạt thành tích cao.
Đó là niềm động viên, khích lệ kịp thời và lấy đó làm cơ sở để các địa phương khác phấn đấu noi theo, thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, tránh việc chạy theo bệnh hình thức, thành tích, gian dối trong giáo dục.
Từ những cơ sở trên, từ thành công của tỉnh Bình Dương thì các địa phương xin hãy có kế hoạch hành động, bắt tay vào các công việc, kế hoạch cụ thể để đưa giáo dục từng bước học thật, thi thật nhân tài thật như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, và Bộ Giáo dục từng bước triển khai.
Do đó, những biện pháp mà tỉnh Bình Dương đang làm rất tốt mà chúng ta thực hiện theo đó là: Không nâng điểm học bạ, làm như vậy là có lỗi với học sinh; sau mỗi kỳ kiểm tra, thi thử có so sánh với kết quả các kỳ kiểm tra, điểm học trong lớp; quan điểm dạy thật, học thật,... thật tuyệt vời nếu chúng ta thực hiện đồng bộ những điều đó.
Quan điểm nâng điểm học bạ, chạy theo thành tích đã quá lỗi thời trong thời điểm hiện tại, hãy xem việc đó là hại học sinh, làm cho học sinh ỷ lại, không phấn đấu.
Năm học mới sắp bắt đầu việc dạy thật, học thật, chống bệnh thành tích, gian dối,... phải được thực hiện quyết liệt hơn từng bước giáo dục sẽ lấy lại uy tín, sự trung thực và phát triển mạnh mẽ.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Thầy Bùi Nam đề xuất phương án thay hội thi giáo viên giỏi, chủ nhiệm giỏi Những danh hiệu giáo viên giỏi hiện nay thông qua một tiết dạy không nói lên được vấn đề gì để chứng tỏ là một giáo viên giỏi thật sự trong nhà trường. Một trong những giải pháp để giáo viên chuyên tâm vào việc dạy thật để học sinh được học thật, thi thật và tạo ra lực lượng nhân tài thật...