Khoe bảng điểm “khủng” của con: Cha mẹ “sống ảo”, con gánh áp lực
Hết học kỳ, trào lưu cha mẹ đăng kết quả học tập của con với dụng ý khen hoặc chê xuất hiện nhiều trên mạng xã hội. Điều này vô tình vi phạm pháp luật mà còn có thể gây áp lực cho chính học sinh.
Nhiều phụ huynh vô tình gây áp lực cho con khi khoe thành tích học tập lên mạng xã hội. Ảnh minh họa: Q.A
Có nên khoe con bằng cách “ sống ảo”
Thời điểm này, khi học kỳ I năm học 2020 – 2021 vừa kết thúc, nhiều trường đã tổ chức họp phụ huynh, công bố tình hình học tập, rèn luyện cũng như thông báo điểm tổng kết của học kỳ I. Nhiều phụ huynh đã “khoe” bảng điểm khủng của con lên mạng xã hội, trong đó nhận được nhiều lời tán dương của người thân, song cũng không ít người tỏ ra ngán ngẩm trước thực trạng khoe bảng điểm của con. Câu chuyện này gây tranh cãi từ lâu, bởi vô tình cha mẹ đã tạo áp lực cho những phụ huynh, học sinh khác cũng như bản thân con cái mình nếu không may học hành sa sút.
Chia sẻ về chuyện những phụ huynh khoe điểm con cốt để “sống ảo”, anh Nguyễn Đức Tiến (Khu tập thể Thanh Xuân Bắc, Hà Nội) có con học THCS và Tiểu học cho biết: “Cứ đến thời điểm kết thúc học kỳ I, hay năm học là trên mạng xã hội bao gồm bạn bè, đồng nghiệp, người thân của tôi rộ lên trào lưu khoe giấy khen, bảng điểm của con với những lời lẽ đầy tự hào.
Không ít phụ huynh cũng tích cực khoe kết quả của con dù ở cuộc thi, giao lưu phong trào. Bên cạnh đó, không ít phụ huynh khác vào bình luận, so sánh, buồn bã khi con mình không được kết quả học tập tốt. Tôi nghĩ, việc con điểm cao cũng đáng mừng, nhưng nên tôn trọng kết quả học tập của con dù cao hay thấp”.
Mới đây, cộng đồng mạng xã hội cũng tỏ ra thích thú với tờ giấy mời họp phụ huynh đã được một thầy giáo chủ nhiệm tại Trường THCS Hoàng Đồng ( Lạng Sơn) ghi thêm dòng chữ “Con cái là tài sản lớn nhất của cha mẹ”. Chỉ với dòng chữ ngắn gọn, súc tích này, giáo viên muốn nhắc phụ huynh coi trọng việc học tập của con cái. Phụ huynh nên đến tham dự đầy đủ để thể hiện sự quan tâm tới con. Cũng theo ý hiểu khác của nhiều người, dòng chữ đó cũng có hàm ý cha mẹ cần tôn trọng con, tạo điều kiện cho con được học tập, cũng như động viên, khích lệ con cố gắng, không nên gây áp lực cũng như chỉ trích con nếu kết quả học tập chưa được tốt.
Trên thực tế, tại các cuộc họp phụ huynh gần đây, chuyện kết quả học tập của từng học sinh đã trở thành vấn đề tế nhị, giáo viên đã không còn công khai kết quả học tập, nhận xét từng học sinh như trước đây. Thay vào đó, kết quả học tập, nhận xét học sinh đã được giáo viên in và phát tới riêng phụ huynh để tránh sự so sánh, tâm lý tới phụ huynh nếu học sinh kết quả không tốt. Song, chuyện khoe thành tích học tập, hay la mắng con khi đi họp về lại nằm ở chính các bậc phụ huynh và dường như câu chuyện vẫn còn chưa có hồi kết.
Kỳ vọng, khen ngợi cũng là áp lực
Theo các chuyên gia tâm lý, giáo dục, nhiều phụ huynh đang khoe thành tích, điểm số hay “bêu” kết quả điểm học tập không tốt của con cái cũng đang vô tình vi phạm mà không biết. Bởi theo Luật Trẻ em năm 2016 có quy định nghiêm cấm công bố, tiết lộ thông tin đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em (trong đó có kết quả học tập). Bên cạnh đó, không ít phụ huynh chỉ nghĩ học sinh yếu mới bị áp lực học tập, điểm số thế nhưng các em học giỏi, đạt thành tích tốt mới là những người gánh những áp lực khủng khiếp.
Trong đó, những lời ngợi ca của bố mẹ, của mọi người xung quanh dần dần hình thành sự căng thẳng vô tình lên tinh thần con trẻ. Các em không dám dừng lại, luôn gồng mình chí ít phải giữ được thành tích cũ, rồi phải đạt kết quả tốt hơn. Các em dễ rơi vào trạng thái, nếu mình không đạt kết quả cao hơn thì mình sẽ không được chấp nhận, mình sẽ gây thất vọng. Một số em vì quá áp lực mà tự hủy hoại bản thân, thậm chí chọn cái chết. Do đó, thay vì khoe hay thất vọng về kết quả học tập của con, phụ huynh hãy luôn lắng nghe, chia sẻ và tạo điều kiện để con phát triển theo năng lực, sở trường và đam mê của mình.
Chỉ ra áp lực đè nặng lên học sinh từ điểm số học tập, kết quả thi cử, PGS.TS Trần Thành Nam – Chủ nhiệm Khoa các Khoa học Giáo Dục (ĐH Giáo dục, ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng, chúng ta sẽ cảm thấy các kỳ thi áp lực hơn vì có những niềm tin sai lầm rằng “Vào đại học là con đường duy nhất để thành công”; “Con không tốt nghiệp được THPT thì xấu hổ cả dòng họ”… Phụ huynh và học sinh sẽ áp lực hơn nếu hoang mang trước rất nhiều thông tin trái chiều về nội dung, tính chất cuộc thi, chọn trường, cách thức ôn tập, giáo viên hướng dẫn.
“Sau những kỳ thi lớn, năm nào chúng ta cũng thấy có những học sinh mất hết ý chí, hành động dại dột như gây hại cho bản thân hoặc tự tử. Ở những học sinh này, kết quả thi tồi chỉ là phần gây áp lực nhỏ. Phần gây sang chấn tâm lý nhiều hơn, dẫn đến hành vi tự tử là những quy gán tự thân “Kết quả thi tồi chứng tỏ tôi là một kẻ thất bại”; “Tôi luôn là đứa không có năng lực”, “Tôi sẽ không thể làm nên việc gì nếu chỉ đợt thi này cũng không qua”… Nhiều học sinh thi trượt không phải không có năng lực mà vì áp lực căng thẳng trong thời gian dài”, PGS.TS Trần Thành Nam chia sẻ.
Theo điểm 11, Điều 6 Luật Trẻ em năm 2016 quy định các hành vi bị nghiêm cấm bao gồm: Công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em mà không được sự đồng ý của trẻ em từ đủ 07 tuổi trở lên và của cha, mẹ, người giám hộ của trẻ em. Theo quy định, thông tin bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em gồm: Các thông tin về tên, tuổi; hình ảnh cá nhân; tài sản cá nhân; địa chỉ, thông tin về nơi ở, quê quán; địa chỉ, thông tin về trường, lớp, kết quả học tập và các mối quan hệ bạn bè của trẻ em; thông tin về dịch vụ cung cấp cho cá nhân trẻ em…
Khoe bảng điểm của con trên mạng xã hội, lợi ít hại nhiều!
Những phụ huynh khác có con học cùng lớp bị điểm kém thấy được bài đăng dễ nảy sinh tâm lý ganh tị. Cuối cùng lại đặt gánh nặng học hành lên con cái.
Việc các phụ huynh thi nhau đưa bảng điểm, thành tích sáng giá của con mình lên tung hô trên các trang mạng xã hội vào sau mỗi đợt thi học kỳ nhộn nhịp đến mức nhiều người ví von đó như những phiên chợ, cứ đến hẹn lại lên.
Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vẫn chưa lường hết những mặt trái có thể mang lại từ những hành động tưởng chừng là vô thưởng vô phạt này.
Trao đổi về vấn đề này với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Tiến sĩ xã hội học Thân Trung Dũng - Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Phát triển Tri thức (ITCD), Viện Nghiên cứu Truyền thống và Phát triển cho rằng:
"Việc bố mẹ đưa thành tích học tập của con cái mình lên mạng xã hội cho nhiều người biết đó cũng là một dạng tâm lý rất bình thường.
Bởi lẽ, cha mẹ luôn cảm thấy tự hào về con cái khi chúng đạt được những thành tích tốt trong học tập.
Tuy nhiên, cha mẹ nên biết rằng việc khoe kết quả học tập của con lên mạng xã hội sẽ gây hại nhiều hơn là có lợi cho trẻ.
Đưa thành tích học tập của con lên mạng ngoài việc thể hiện về sự tự hào về con cái thì nó cũng góp phần động viên con trẻ tích cực học tập hơn nữa tuy nhiên điều này chủ yếu xảy ra ở cấp tiểu học.
Còn ở những bậc học cao hơn các em thường không muốn phụ huynh đưa thành tích học tập của mình lên.
Vì chúng không muốn kết quả học tập của chúng trở thành chủ đề thảo luận với những ý kiến trái chiều nhau trên mạng xã hội".
Tiến sĩ xã hội học Thân Trung Dũng - Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Phát triển Tri thức - Viện Nghiên cứu Truyền thống và Phát triển (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Bên cạnh đó, Tiến sĩ Dũng còn khẳng định, nhiều trẻ hiện nay nhận thức được vấn đề rất sớm, khi biết bố mẹ và mọi người khen ngợi thành tích học tập của mình thì rất dễ dẫn đến tâm lý thỏa mãn và có tư tưởng mình đã giỏi rồi, được mọi người công nhận rồi thì mình không cần học nữa, không cần phấn đấu nữa.
Mặt khác, nếu xét về khía cạnh luật pháp thì việc đưa kết quả học tập của con lên mạng xã hội nếu không được sự đồng ý của con là vi phạm quyền riêng tư, vi phạm Luật trẻ em và có thể gây ra những hệ lụy xấu thậm chí ảnh hưởng đến sự an toàn và tính mạng của trẻ em nếu kẻ gian nắm bắt được những thông tin cụ thể về trường lớp của con trẻ.
Có thực trạng đang rất phổ biến đó là, khi những phụ huynh có con đạt thành tích cao mang bảng điểm ra khoe, nếu những phụ huynh khác có con học cùng lớp bị điểm kém thấy được rất dễ nảy sinh tâm lý ganh tị.
Cuối cùng họ lại đặt gánh nặng học hành lên con cái, rồi bắt con ôn luyện, bắt con học thêm, vừa tốn kém tiền của công sức, lại vừa tạo áp lực học hành lên con trẻ chỉ để mong được bằng bạn bằng bè và thỏa mãn sự đố kỵ trong lòng các phụ huynh.
Như vậy, trong chuyện khoe mẽ này của bố mẹ, bọn trẻ vô tình trở thành nạn nhân.
Không những thế, tâm lý chung của các bậc phụ huynh người Việt từ trước tới nay là hay so sánh con nhà mình với con nhà người ta khác nhau ra sao để dạy dỗ, giáo dục con mình mà không quan tâm đến việc mỗi đứa trẻ sẽ có những năng lực, sở trường khác nhau.
Chính vì vậy, khi thấy con không đạt được thành tích như các bạn bè khác, nhiều người tìm cách để nâng thành tích lên, ngoài việc bắt ôn luyện đơn thuần, thậm chí còn nảy sinh ra chuyện chạy điểm, mua điểm gây bất công trong xã hội.
Không chỉ riêng về khía cạnh đố kỵ giữa các phụ huynh với nhau mà thực trạng bệnh thành tích trong ngành giáo dục không chỉ tạo ra những áp lực học tập rất lớn đến con cái mà còn tạo ra áp lực đến cả các bậc phụ huynh đặc biệt là những phụ huynh thích thành tích, thích "sống ảo".
Về các ảnh hưởng đối với tâm lý các học sinh nếu cha mẹ cố chạy theo bảng điểm để có cái đăng lên mạng xã hội, Tiến sĩ Dũng cho rằng: "Thực tế cho thấy những trường hợp học sinh chịu áp lực học tập quá lớn, khiến các em phải vùi đầu vào học tập làm nhiều trẻ bị khiếm khuyết đi các mặt khác, trong đó có những yếu tố bắt buộc phải có để phát triển song hành với chuyện kiến thức học hành.
Một điều lớn nhất dễ nhận thấy ở các em bị gánh nặng học hành đó là việc thiếu đi rất nhiều kỹ năng trong cuộc sống, chúng có nhiều kiến thức dạng sách vở nhưng khi ra xã hội chúng chỉ là những chú "gà công nghiệp" mà thôi.
Theo quan điểm của riêng tôi, trong việc học hành đồng ý là phụ huynh cần sâu sát việc học của con theo những chương trình bắt buộc trong quá trình học tập, nhưng đừng bao giờ quá đặt nặng vấn đề thành tích với con cái của mình.
Ngoài việc hướng dẫn, giúp đỡ các em học kiến thức phụ huynh nên tăng cường giáo dục những kỹ năng sống cơ bản, tạo điều kiện thời gian cho các hoạt động ngoại khóa, thể dục thể thao, các môn năng khiếu và giao tiếp ứng xử giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.
Điều dễ nhận thấy là nếu phụ huynh nào đặt áp lực cho con cái thì chúng sẽ dễ mất đi tuổi thơ và đáng ra chúng phải được tận hưởng.
Vì thế, phụ huynh cũng nên có những cách khác để con cái vẫn cảm nhận được rằng bố mẹ vẫn đang quan tâm đến kết quả học tập của chúng mà không cần phải đưa những thành tích ấy lên mạng xã hội.
Đó có thể là động viên con bằng những cách cụ thể khác như: Tặng cho con những món quà liên quan đến việc học tập, những kỳ nghỉ bổ ích hoặc cho con những điều ước mang tính động lực để khiến các con biết rằng để có được những điều ước ấy thì bản thân chúng phải tự phấn đấu.
Ngược lại, với những bậc phụ huynh có con có thành tích học tập kém chúng ta cũng không nên áp đặt hay bắt chúng phải thực hiện những kỳ vọng của chính mình.
Chẳng hạn như: Ngày xưa mình vốn học kém giờ con mình cũng học kém lại thấy cay cú so với bạn bè đồng lứa là không nên.
Rồi bắt con mình bằng mọi giá phải đạt được thành tích này, thành tích kia làm ảnh hưởng đến tuổi thơ của chúng.
Bên cạnh đó, cũng phải định hướng cho chúng trong tương lai nếu chúng muốn có được những điều mình muốn thì ngay từ ban đầu chúng cần tự giác học tập, tu dưỡng bản thân, chính chúng mới tự đổi thay được cuộc đời chúng chứ không ai làm thay được điều đó cho chúng cả".
Câu chuyện giáo dục: Nước mắt học trò Đã lâu lắm rồi tôi mới thấy nước mắt của một cậu học trò tại lớp học liên quan đến kết quả học tập. Con gái ôm mẹ khóc sau khi thi môn toán vào lớp 10 tại TP.HCM năm học 2020-2021 (Ảnh minh họa) - THÚY HẰNG Những giọt nước mắt mang nhiều nỗi niềm tâm sự của cả trò và thầy....



Tin đang nóng
Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi
Có thể bạn quan tâm

Bình Định kêu gọi hỗ trợ tìm kiếm 2 ngư dân mất tích trên biển
Tin nổi bật
21:13:51 23/02/2025
Lý Thi Hoa tìm cách cân bằng sau khi chia tay mối tình 9 năm
Sao châu á
21:11:45 23/02/2025
Ông Elon Musk gây sốt khi cầm cưa 'xử lý bộ máy quan liêu' trên sân khấu
Thế giới
21:08:30 23/02/2025
Cựu thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng bị cáo buộc nhận 'lót tay' 1,5 tỉ đồng
Pháp luật
21:01:39 23/02/2025
Đoạn video 18 giây khiến nhiều người nức nở: Đời này chỉ mong có ba, mong được ba chiều như vậy!
Netizen
21:00:28 23/02/2025
Công khai video trích xuất camera ghi lại cảnh tượng Á hậu Việt bị biến thái giở trò tấn công giữa nơi công cộng
Sao việt
20:58:25 23/02/2025
Loại quả giúp mắt sáng khỏe, ở Việt Nam có đầy, nhiều người không biết mà mua
Sức khỏe
20:08:25 23/02/2025
Châu Lê Thu Hằng phối trang phục màu sắc đầy ấn tượng
Phong cách sao
19:50:14 23/02/2025
Cặp đôi 'đũa lệch' tình yêu ngọt ngào của showbiz, có 'ông cháu' chênh 53 tuổi
Sao âu mỹ
19:37:06 23/02/2025
Dự án Netflix của Park Bo Young - Choi Woo Sik thất bại thảm hại
Hậu trường phim
19:18:24 23/02/2025