Iran tiếp tục nêu điều kiện để thực hiện đầy đủ JCPOA
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, Chủ tịch Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) Mohammad Eslami ngày 13/9 cho biết Iran sẽ không thực hiện đầy đủ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 nếu các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Tehran không được dỡ bỏ hoàn toàn và các bên khác không tôn trọng nghĩa vụ của họ theo thỏa thuận này.
Chủ tịch Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) Mohammad Eslami. Ảnh tư liệu: IRNA/TTXVN
Theo hãng thông tấn chính thức IRNA, phát biểu bên lề cuộc họp Nội các ở Tehran ngày 13/9, ông Eslami cũng đề cập đến các hoạt động hạt nhận của Iran và sự hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Ông cho biết Nhóm E3 (gồm Pháp, Anh và Đức) không thể mong đợi Iran thực hiện đầy đủ thỏa thuận hạt nhân, được gọi chính thức là Kế hoạch Hành động chung toàn diện ( JCPOA), vì không nước nào trong số này thực hiện nghĩa vụ theo JCPOA.
Người đứng đầu AEOI lưu ý rằng các biện pháp hạt nhân của Iran đang được thực hiện dựa trên một đạo luật được Quốc hội Iran thông qua vào năm 2020 nhằm chống lại các lệnh trừng phạt của Mỹ. Ông Eslami cho biết thêm Iran sẽ tiếp tục xu hướng này chừng nào các lệnh trừng phạt chưa được dỡ bỏ hoàn toàn. Đạo Luật do Quốc hội Iran thông qua cho phép chính phủ nước này hạn chế hoạt động thanh sát của IAEA đối với các cơ sở hạt nhân của Iran và đẩy nhanh việc phát triển chương trình hạt nhân vượt ra ngoài các giới hạn theo JCPOA.
Video đang HOT
Về hợp tác giữa AEOI và IAEA trong khuôn khổ các thỏa thuận thanh sát, ông Eslami cho hay Iran đã đưa ra những giải thích cần thiết và cung cấp nhiều tài liệu cho IAEA trong quá trình đàm phán, đồng thời nhấn mạnh các vụ việc tồn đọng và những vấn đề khác biệt giữa hai bên đã được giảm từ 4 xuống còn 2.
Iran đã ký JCPOA với các cường quốc thế giới vào tháng 7/2015, theo đó Tehran nhất trí hạn chế chương trình hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với quốc gia Trung Đông này.
Tuy nhiên, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận này vào tháng 5/2018 và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đơn phương chống lại Iran, khiến Tehran buộc phải từ bỏ một số cam kết hạt nhân theo thỏa thuận. Các cuộc đàm phán về việc khôi phục JCPOA được bắt đầu vào tháng 4/2021 tại thủ đô Vienna của Áo. Mặc dù các bên liên quan đã trải qua nhiều vòng đàm phán nhưng vẫn không đạt được đột phá đáng kể nào kể từ khi vòng đàm phán cuối cùng kết thúc vào tháng 8/2022.
Iran: Việc giảm tốc chương trình làm giàu uranium phụ thuộc vào Mỹ
Phó Tổng thống kiêm Giám đốc chương trình hạt nhân Iran Mohammad Eslami ngày 25/7 cho biết việc giảm tốc chương trình làm giàu uranium của nước này tùy thuộc vào các đề xuất của Mỹ nhằm khôi phục lại thỏa thuận hạt nhân vốn đang bị đình trệ.
Bên cạnh đó, Iran cũng muốn tái khởi động lại hợp tác an toàn hạt nhân với với Nhật Bản.
Kỹ thuật viên Iran kiểm tra các thiết bị tại cơ sở làm giàu urani Isfahan ở cách thủ đô Tehran 420 km về phía nam. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Vào năm 2015, Iran và nhóm P5 1 (gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga cộng thêm Đức) đã đạt được thỏa thuận với tên gọi Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA).
Theo đó, Iran đồng ý hạn chế các hoạt động hạt nhân của mình để đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump lên nắm quyền năm 2017 đã phản đối và rút khỏi thỏa thuận này vào năm 2018, khiến Iran cũng giảm các cam kết của nước này trong thỏa thuận.
Ông Eslami cho biết Iran cam kết tuân thủ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 nhưng không muốn thực hiện một cách đơn phương. Nếu Mỹ và các bên khác tuân thủ các cam kết của họ theo thỏa thuận, Tehran sẽ hạ cấp độ làm giàu uranium. Ông Eslami đưa ra khẳng định trên và không giải thích thêm.
Bên cạnh đó, ông Eslami cũng cho biết Iran đang có nhiều cơ hội hợp tác hạt nhân chung với Nhật Bản và nhấn mạnh Tokyo có thể hưởng lợi từ ngành công nghiệp hạt nhân hoàn thiện và đáng tin cậy của Iran.
Theo ông Eslami, Iran có kế hoạch xây dựng 6 nhà máy điện hạt nhân mới và sẵn sàng hợp tác với Nhật Bản trong các dự án này nếu phía Nhật Bản có thiện chí.
Nhật Bản trước đây đã đào tạo các nhà khoa học Iran trong một chương trình nhằm phát triển an toàn hạt nhân. Tuy nhiên, chương trình này đã bị dừng lại sau khi Mỹ đặt lệnh trừng phạt đối với Iran vì chương trình phát triển hạt nhân của nước này.
Sau khi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) thông qua nghị quyết chống lại Iran vào tháng 11 năm ngoái, Tehran đã tuyên bố tăng độ tinh khiết làm giàu uranium lên 60%. Việc Iran làm giàu uranium đến độ tinh khiết 60% vẫn thấp hơn mức 90% cần để sản xuất vũ khí, song lại cao hơn nhiều so với mức giới hạn 3,67% mà nước này đã cam kết trong JCPOA.
Động thái trên đã khiến Mỹ và các nước phương Tây bày tỏ quan ngại. Tuy nhiên, Iran vẫn khẳng định nước này không có tham vọng phát triển vũ khí hạt nhân và các hoạt động liên quan đến hạt nhân của họ chỉ nhằm phục vụ mục đích hòa bình.
Iran khẳng định đàm phán với IAEA đang tiến triển Ngày 19/4, Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI), ông Mohammad Eslami, thông báo các cuộc đàm phán giữa nước này và Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) đang tiến triển. Người đứng đầu Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI), ông Mohammad Eslami phát biểu tại cuộc họp báo ở Tehran, ngày 4/3/2023. Ảnh: IRNA/TTXVN...
