Cơn bão sa thải bắt đầu ở Mỹ, 200.000 người sẽ mất việc trong đợt đầu tiên

Các quan chức chính quyền Tổng thống Trump đã bắt đầu làn sóng sa thải, với 200.000 người thuộc nhóm đối tượng đầu tiên đang bị nhắm đến.

Người lao động chờ tìm việc tại hội chợ việc làm ở Uniondale, New York (Mỹ). Ảnh: Reuters/TTXVN

Theo tờ New York Times, các nhân viên trên khắp các cơ quan chính phủ liên bang đã bị sa thải vào ngày 13/2 sau khi bộ phận nhân sự của chính phủ đưa ra lời khuyên các cơ quan sa thải hầu hết nhân sự đang trong thời gian thử việc.

Đợt sa thải này đã diễn ra rộng khắp chính phủ liên bang vào ngày 13/2 sau khi bộ phận nhân sự của chính phủ khuyên các cơ quan chấm dứt hợp đồng với hầu hết trong số 200.000 nhân viên đang trong thời gian thử việc – một động thái leo thang mạnh mẽ trong nỗ lực cải tổ và thu hẹp lực lượng lao động liên bang của chính quyền Tổng thống Trump.

Trong số các quyết định sa thải lớn nhất được báo cáo hôm 13/2, có một đợt do Bộ Cựu chiến binh công bố, sa thải hơn 1.000 nhân viên, bao gồm cả những nhân viên thử việc đã làm việc tại cơ quan này chưa đầy hai năm. Nhân viên tại một số cơ quan khác cũng báo cáo đã nhận được thông báo chấm dứt hợp đồng.

Hoạt động sa thải này có thể đánh dấu sự gia tăng lớn về quy mô nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump nhằm cắt giảm nhân viên liên bang và tái cấu trúc chính phủ. Chính quyền đã tuyên bố rằng khoảng 75.000 nhân viên đã chấp nhận lời đề nghị từ chức để đổi lấy việc được trả lương đến hết tháng 9. Tuy nhiên, việc sa thải hầu hết nhân viên đang trong thời gian thử việc, thường là những người mới được tuyển dụng và mới đảm nhiệm vai trò của mình chưa đầy một năm, có thể cắt giảm sâu hơn nhiều vào lực lượng lao động dân sự của chính phủ liên bang gồm 2,3 triệu người.

Việc cắt giảm thậm chí còn mở rộng đến cơ quan ra lệnh cắt giảm là Văn phòng Quản lý Nhân sự (OPM), đơn vị quản lý lực lượng lao động dân sự liên bang. Theo những người quen thuộc với động thái này, bản thân OPM đã sa thải hàng chục nhân viên vào ngày 13/2.

Theo một nguồn tin, đợt sa thải nói trên diễn ra vào cùng ngày mà các nhà lãnh đạo tại OPM gặp gỡ đại diện của các cơ quan và thúc giục họ sa thải hầu hết nhân viên thử việc.

Nhiều nhân viên làm việc theo hợp đồng có thời hạn tại Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng cũng đã bị sa thải vào cùng ngày. Trước đó vào đầu tuần, hơn 70 nhân viên thử việc ở cục này cũng bị sa thải.

Những người lao động trong thời gian thử việc thường không nhận được sự bảo vệ giống như nhiều nhân viên liên bang khác. Thời gian thử việc có xu hướng kéo dài một năm, nhưng đối với một số vị trí nhất định, thời gian này có thể dài hơn. Theo dữ liệu mới nhất tính đến tháng 5, chính phủ liên bang đã tuyển dụng khoảng 220.000 nhân viên, những người mới phục vụ trong vai trò của mình được chưa đầy một năm.

Người phát ngôn OPM cho biết, thời gian thử việc “không phải là quyền được tuyển dụng lâu dài” và các cơ quan đang có hành động độc lập để ủng hộ những nỗ lực rộng lớn hơn của Tổng thống Trump nhằm giảm quy mô của chính phủ liên bang.

Các nhà lãnh đạo công đoàn đại diện cho người lao động liên bang đã nhanh chóng lên án việc sa thải này.

“Những vụ sa thải này không phải do hiệu suất kém – không có bằng chứng nào cho thấy những nhân viên này không phải là công chức tận tụy”, Everett Kelley, chủ tịch Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Mỹ, cho biết trong một tuyên bố.

Số lượng chính xác những người lao động bị sa thải tại Văn phòng Quản lý Nhân sự vẫn chưa rõ ràng, nhưng ba người tại cơ quan này, xin giấu tên, cho biết những người bị ảnh hưởng bao gồm những nhân viên thử việc đã làm việc ở đó chưa đầy hai năm, các thành viên của phòng truyền thông và những người lao động theo Biểu A – gồm các cá nhân, bao gồm cả cựu chiến binh, bị khuyết tật nghiêm trọng về thể chất, tâm thần hoặc trí tuệ.

\Những nhân viên OPM trong diện sa thải đã bị chặn khỏi hệ thống máy tính của họ và được yêu cầu rời khỏi tòa nhà chưa đầy một giờ sau khi họ được thông báo về việc sa thải trong một cuộc gọi nhóm. Một email gửi cho nhân viên cũng cho biết văn phòng truyền thông của cơ quan này đang bị giải thể như một phần của đợt cắt giảm lớn hơn tại OPM.

Việc sa thải diễn ra một ngày sau khi chính quyền Tổng thống Trump tiến hành chương trình hoãn sa thải cho các nhân viên liên bang, khuyến khích nhân viên chủ động xin thôi việc, đổi lại họ sẽ được trả lương đến hết tháng 9 năm nay, mặc dù Quốc hội vẫn chưa phê duyệt kinh phí cho chương trình này.

Các viên chức tại Bộ Cựu chiến binh cho biết những nhân viên chấp nhận từ chức đều không bị ảnh hưởng bởi đợt sa thải ngày 13/2. Hiện có hơn 43.000 nhân viên thử việc trên toàn bộ bộ phận và phần lớn không nằm trong đợt sa thải này. Lý do là vì họ đang đảm nhận các vị trí “quan trọng đối với nhiệm vụ” hoặc được bảo vệ theo một thỏa thuận thương lượng tập thể.

Đợt sa thải nói trên diễn ra sau khi các cơ quan khác cũng đã có động thái sa thải nhân viên trong những ngày gần đây. Hôm 12/2, Tổng cục Dịch vụ – đơn vị quản lý danh mục bất động sản liên bang và phần lớn lực lượng lao động công nghệ của chính phủ – đã thông báo với hàng chục nhân viên trên toàn bộ bộ phận công nghệ của mình rằng họ sẽ mất việc. Cùng ngày, ít nhất 60 nhân viên thử việc tại Bộ Giáo dục đã bị sa thải, theo các viên chức tại Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Mỹ – công đoàn nhân viên liên bang lớn nhất.

Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp vào ngày 11/2 chỉ đạo các cơ quan bắt đầu khởi xướng các kế hoạch cắt giảm biên chế “trên diện rộng”. Sắc lệnh này trao cho Elon Musk và Bộ Hiệu quả Chính phủ của ông quyền lực đáng kể để định hình lại lực lượng lao động liên bang và phê duyệt những viên chức sự nghiệp nào được tuyển dụng trong tương lai.

Chính quyền ông Trump cũng đã thu thập thông tin từ các cơ quan như FBI, CIA và các cơ quan khác về những người mới được tuyển dụng, làm dấy lên nỗi lo về nhiều vụ sa thải hàng loạt hơn trong những tuần tới. Hơn 1.100 nhân viên của Cơ quan Bảo vệ Môi trường đã được tuyển dụng trong năm ngoái và vẫn còn trong thời gian thử việc đã được cảnh báo vào tuần trước rằng họ có thể bị sa thải bất cứ lúc nào.