Iran kêu gọi chính quyền mới ở Mỹ dỡ bỏ ‘vô điều kiện’ các lệnh trừng phạt
Ngày 22/1, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif kêu gọi chính quyền mới của Mỹ dỡ bỏ “vô điều kiện” các biện pháp trừng phạt do cựu Tổng thống Donald Trump áp đặt đối với nước Cộng hòa Hồi giáo này, nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân năm 2015.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif phát biểu tại một cuộc họp báo ở Tehran. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong một bài xã luận được tạp chí chính sách đối ngoại Mỹ Foreign Affairs đăng ngày 22/1, Ngoại trưởng Zarif cho rằng chính quyền của tân Tổng thống Mỹ Joe Biden “cần bắt đầu bằng cách dỡ bỏ vô điều kiện, với hiệu lực đầy đủ, các biện pháp trừng phạt đã được áp đặt hay tái áp đặt kể từ khi ông Trump nhậm chức”. Ông Zarif nhấn mạnh đổi lại, Iran sẽ hủy bỏ tất cả những biện pháp đáp trả của nước này đối với việc ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân.
Ông Zarif cho rằng chính quyền của Tổng thống Biden vẫn có thể cứu vãn thỏa thuận hạt nhân lịch sử, nhưng chỉ khi “tập hợp được ý chí chính trị thực sự tại Washington để chứng tỏ Mỹ sẵn sàng là một đối tác thực sự trong các nỗ lực tập thể”. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Iran cảnh báo: “Cơ hội sẽ mất nếu Washington vẫn bòn rút sự nhượng bộ” từ Tehran.
Thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA), được Iran ký năm 2015 với Nhóm P5 1 (gồm 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và Đức). Năm 2018, Tổng thống Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận này và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Iran. Đáp lại, Iran đã giảm một số cam kết trong thỏa thuận, đồng thời tăng mức làm giàu urani. Iran khẳng định nước này đủ năng lực làm giàu urani ở độ tinh khiết 90% – mức để chế tạo vũ khí hạt nhân.
Ông Biden, người nhậm chức Tổng thống Mỹ vào ngày 20/1 vừa qua, đã đề cập khả năng Mỹ quay trở lại thỏa thuận. Trong một dấu hiệu cho thấy ý định nhanh chóng tiếp cận vấn đề hạt nhân Iran, ông Biden ngày 11/1 đã đề cử ông William Burns, một nhà ngoại giao đã nghỉ hưu, vào vị trí người đứng đầu Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA). Ông Burns chính là người đã kết nối các cuộc đàm phán bí mật với Tehran để tạo cơ sở cho việc ký kết thỏa thuận năm 2015.
Một năm sau vụ sát hại Tướng Soleimani, Iran tái khẳng định sẽ trả đũa
Tổng thống Iran Hassan Rouhani ngày 31/12/2020 cho hay Iran và các quốc gia khác trong khu vực sẽ không lãng quên vụ sát hại tướng Qassem Soleimani cùng cộng sự và sẽ trả đũa vào thời điểm thích hợp.
Tổng thống Hassan Rouhani tuyên bố Iran sẽ không bao giờ quên vụ sát hại Tướng Soleimani. Ảnh: Ông Hassan Rouhani tại một sự kiện ở Quảng trường Tehran, Iran, ngày 11/2/2020. (Nguồn: AP)
Phát biểu của ông Rouhani được đưa ra tại lễ phát động một số dự án quốc gia của Bộ Năng lượng Iran. Ngày 3/1/2021 sẽ đánh dấu một năm vụ sát hại Tướng Soleimani do Mỹ tiến hành gần sân bay Baghdad của Iraq.
Tổng thống Rouhani cho rằng "Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phạm nhiều tội ác và sát hại nhiều người, nhưng chúng tôi sẽ không bao giờ lãng quên 2 trường hợp này". Cũng theo ông Rouhani, "người Mỹ cần biết rằng chúng tôi luôn tưởng nhớ sự mất mát này và Iran, cùng các nước khác trong khu vực một ngày nào đó sẽ trả đũa cho vụ sát hại này".
Căng thẳng Mỹ-Iran leo thang trong vài tuần gần đây, trong bối cảnh Mỹ cử các máy bay ném bom chiến lược B-52H tới vùng Vịnh và đưa một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân tới khu vực, động thái bị Iran coi là gây hấn.
Bên cạnh đó, một số quả tên lửa Katuysa cũng rơi xuống vùng Xanh gần Đại sứ quán Mỹ tại Iraq hồi đầu tháng 12. Washington cáo buộc Iran là thủ phạm đứng sau vụ việc, nhưng Iran đã phủ nhận có liên quan.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã cảnh báo nước Cộng hòa Hồi giáo tránh xung đột quân sự, nhưng sẵn sàng tự vệ hiệu quả. Ông Zarif đăng tải trên Twitter "Iran không tìm kiếm chiến tranh nhưng sẽ công khai và trực tiếp bảo vệ người dân, an ninh và lợi ích sống còn của mình".
Iran khẳng định đủ năng lực làm giàu uranium ở độ tinh khiết 90% Người phát ngôn của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran (AEOI) Behrooz Kamalvandi tuyên bố Iran có thể làm giàu uranium ở độ tinh khiết tới 90%. Bên trong một nhà máy điện hạt nhân ở miền Nam Iran. Ảnh: AFP/TTXVN Theo đó, trả lời kênh truyền hình quốc gia ngày 7/1, ông Behrooz Kamalvandi cho biết Iran có đủ năng lực...