Học lệch- hệ lụy của nền GD ứng thí
Theo nhiều nhà giáo cũng như các chuyên gia, hiện tượng học sinh xé đề cương môn sử không chỉ vì chán ghét môn học này mà trước hết xuất phát từ tư duy học lệch hằn sâu trong tiềm thức mỗi học trò.
Môn chính – môn phụ
Hai hôm nay, dư luận xôn xao bởi clip quay cảnh hàng trăm học sinh ở Trường THPT Nguyễn Hiền (TP Hồ Chí Minh) xé đề cương môn sử ngay sau khi được thông báo trong số các môn thi tốt nghiệp năm nay không có môn Sử.
Tuy nhiên, đây không phải là scandal đầu tiên của mùa thi năm nay. Chỉ trước thời điểm diễn ra cảnh xé đề cương tập thể khoảng một tuần thôi, học trò khối 12 của cả nước liên tục chịu những cơn “đau tim”, vì những tin đồn liên quan môn thi tốt nghiệp mà đỉnh điểm là vụ “siêu lừa” của chủ nhân website ledaiphat.com.
Trên trang của mình, chủ nhân website này (được giới thiệu là một học sinh đang học lớp 12) đăng một bài viết trong đó khẳng định các môn thi tốt nghiệp năm nay ngoài ba môn Toán, Văn, tiếng Anh còn có ba môn thể dục, giáo dục công dân, công nghệ.
Đây là những môn mà giới học trò xem là “phụ của môn phụ”, được cả xã hội ngầm hiểu với nhau là sẽ không bao giờ có mặt trong kỳ thi tốt nghiệp THPT.
“Sau khi nghe tin đồn, một anh lớp trên gặp em hỏi mượn xe để đi mua sách giáo khoa môn công nghệ. Anh ấy cho biết, từ trước tới nay anh ấy không hề động tới môn này”, P.Đ, học sinh lớp 11D2 Trường THPT Nguyễn Tất Thành kể.
Học tủ, học lệch là căn nguyên của việc học sinh xé đề cương thi môn Sử. Ảnh: Hồng Vĩnh.
Theo nhiều nhà giáo, thực tế trên phản ánh một căn bệnh ăn sâu vào tận gốc rễ nền giáo dục nước nhà: bệnh học lệch. Từ căn bệnh này mà khái niệm “môn chính – môn phụ” trở thành những từ khoá quen thuộc với hầu hết thầy – trò trong các trường phổ thông.
Video đang HOT
“Quan niệm môn chính, môn phụ trong trường phổ thông đã chi phối và ảnh hưởng không nhỏ đến việc dạy học. Tâm lý đó đã ăn sâu trong tiềm thức của xã hội, ngay cả trong suy nghĩ của không ít giáo viên, cán bộ quản lý trong và ngoài ngành giáo dục”. PGS TS Đỗ Hồng Thái, Trường ĐH Sư phạm Thái Nguyên nhận xét.
Do có môn chính và có môn phụ mà mỗi năm đến cuối tháng 3, dư luận lại được chứng kiến những động thái “giật mình” của học sinh lớp 12 khi Bộ GD&ĐT báo môn thi tốt nghiệp, cho dù kỳ thi này từ lâu chỉ mang tính hình thức với tỉ lệ tốt nghiệp đẹp 98 – 99%.
“Ngay cả với những trường chất lượng đầu vào thuộc top cao của thành phố, học sinh vẫn sợ khi nghe nói đến môn sử – địa, bởi đơn giản là các em đã bỏ những môn này từ khi bắt đầu vào lớp 10 để chuyên chú học những môn mình sẽ thi ĐH”, thầy Đặng Đình Đại, Hiệu trưởng Trường THPT Wellspring, Hà Nội nói.
Cô Bùi Thị Minh Nga, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường THPT Trần Phú, Hà Nội, cũng nhận xét: “Già nửa học trò trường tôi thi khối D, vì thế nghe nói đến môn sinh sẽ thi tốt nghiệp là các em sợ xanh mặt”.
Căn nguyên từ nền giáo dục ứng thí
Phao thi tốt nghiệp PTTH vứt đầy sân trường tại một địa điểm thi ở Hà Nội Ảnh tư liệu: Hồng Vĩnh
Theo nhiều chuyên gia, từ nhiều chục năm nay, có một “hội chứng thi” rất đặc biệt của giáo dục Việt Nam, xuất phát từ cách làm giáo dục “tập trung tất cả việc dạy và học vào thi cử”.
“Gần thi mới lo học, học đối phó, học nhồi nhét chỉ cốt để thi, thi cái gì học cái nấy, thi thế nào học thế ấy… Trước đây, học sinh thi theo bộ đề thi cho sẵn, nay bộ đề thi biến tướng thành các bảng “cấu trúc đề thi”, có thay đổi gì đâu, hai mươi năm trời, tốn bao công nghiên cứu, cuối cùng trở lại gần như điểm xuất phát”.
GS Hoàng Tụy
“Tuyển sinh cải tiến cải lùi rồi mà không đi đến đâu! Nó chỉ là một khâu rất nhỏ trong quá trình đào tạo mà sao mình và xã hội phải tốn công tốn sức với nó, dành nhiều thời gian để nói về nó thế? Khi về hưu, có thời gian chiêm nghiệm tôi nhận thấy chúng ta không bao giờ thoát ra được chỉ vì mọi tìm kiếm giải pháp rốt cục sẽ sa lầy khi mà tuyển sinh đối phó, học là để thi cử – lấy bằng cấp vì tất cả những thiết kế sẽ chỉ luẩn quẩn trong vòng học để thi”, ông Đỗ Duy Dự, nguyên chuyên viên Vụ Giáo dục Đại học, Bộ GD-ĐT nói.
Trong cái vòng luẩn quẩn học để thi đó thì học lệch là một tất yếu và là một tình trạng phổ biến trong ứng xử của thầy – trò các trường phổ thông, đặc biệt với học sinh cuối cấp phổ thông. “Theo một khảo sát mà chúng tôi làm năm ngoái, trong số 552 học sinh lớp 12 thì chỉ có 31 em đăng ký nguyện vọng thi khối C. Học sinh tập trung chủ yếu vào các môn thi ĐH. Do vậy, môn lịch sử dù là một trong những môn có thể sẽ được dùng để thi tốt nghiệp vẫn không thể thu hút sự quan tâm của học sinh trong kì ôn thi cuối cấp”, PGS TS Đỗ Hồng Thái nói.
Nhiều nhà giáo cũng như các chuyên gia còn cho rằng, sở dĩ trong cái vòng kim cô học để ứng thí, học trò phải học lệch còn do sự quá tải trong chương trình cũng như từ các kỳ thi mang lại. Theo GS Văn Như Cương, việc đánh giá kết quả giáo dục, kiểm định và thi cử hiện nay quá nặng nề và hình thức.
Vì thế, định hướng cho việc dạy và học vẫn nằm trong tình trạng lạc hậu: học tủ, học vẹt… “Hầu như toàn bộ hoạt động dạy và học của thầy – trò chỉ nhằm mục đích đi thi”, GS Văn Như Cương nhận xét.
Còn thầy N.T.T, giáo viên Trường THPT Chu Văn An cũng cho biết “Bộ ban hành chương trình giảm tải nhưng trên thực tế học sinh vẫn phải tăng tải trong các lớp học thêm bởi có như vậy các em mới làm bài tốt trong kỳ tuyển sinh ĐH”.
Ngày 8/4, ông Nguyễn Cảnh Tân – Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Hiền (TPHCM) xác nhận sự việc học sinh của trường tung giấy xuống sân trường như trên mạng đăng tải là có thật và nó diễn ra trong 2 ngày 29/3 và 3/4. Ông Tân cho biết, giấy mà học sinh xé ném xuống sân trường thì có nhiều loại cả giấy vụn, giấy nháp, chứ không chỉ là tài liệu môn sử như trên mạng thông tin. “Về xử lý sự việc này thì chẳng có gì cả. Trường không kỷ luật, không phê bình em nào cả. Sau khi xảy ra sự việc thì tôi đến từng lớp nói chuyện với các em rằng: Các em xử sự như vậy là sai, bởi chẳng ai làm cái chuyện xả rác từ trên lầu xuống cả, bên cạnh đó, nếu trong giấy các em xé đó có sách vở thì các em đùa nghịch quá trớn. Nhà trường cũng sẽ rút kinh nghiệm trong việc giáo dục kỹ năng sống cho các em”, ông Tân nói.
Quang Phương
Theo Quý Hiên (Tiền Phong)
Kỹ năng ôn thi tốt nghiệp môn hóa, ngoại ngữ
Các giáo viên khuyên, với môn hóa học không nên tham khảo quá nhiều tài liệu, như vậy chỉ làm rối thêm. Còn môn ngoại ngữ cần phải chăm học từ vựng và nắm vững ngữ pháp.
Môn hóa: Không học tủ, học lệch
Theo thầy Phan Việt Thắng - GV Hóa TT BDVH - LTĐH Sài Gòn Tri Thức, hình thức thi của môn Hóa là trắc nghiệm nên các câu hỏi sẽ dàn trải toàn bộ kiến thức được học, vì vậy không được học tủ, học lệch.
Trong kỳ thi TN, kiến thức chỉ tập trung trong chương trình lớp 12. Các câu hỏi ở mức cơ bản, không đánh đố nên chỉ cần nắm vững các kiến thức cơ bản. Đề thi môn Hóa có câu hỏi lý thuyết và bài tập tính toán, để trả lời câu hỏi lý thuyết, như đã nói phải bám sát SGK, nhớ các định nghĩa, khái niệm, quy tắc, các phương trình phản ứng. Quan trọng nhất là phải hiểu bản chất, các đáp áp lựa chọn đôi khi rất giống nhau, lựa chọn chính xác chỉ khác các đáp án khác vài từ. Khi học phản ứng nên học theo kiểu ghi theo chuỗi, hiện tượng khi phản ứng xảy ra và các chất quan trọng trong phản ứng.
Đặc biệt hết sức chú ý, có những kiểu câu hỏi lựa chọn câu đúng hay không đúng. Với câu hỏi bài tập, các dạng bài thường tập trung vào các phương pháp bảo toàn electron trong phản ứng oxy hóa khử, tăng giảm khối lượng, bảo toàn khối lượng... Khi ôn tập phải chia ra theo dạng, hình thành phản xạ dạng này phải làm thế nào? Giúp giải quyết nhanh bài toán, tiết kiệm thời gian, vì có câu chỉ mất vài giây để làm nhưng sẽ có những câu mất nhiều thời gian hơn. Khi làm bài tập, phải nhìn cả đáp án, có nhiều câu dựa vào đáp án cũng giúp nhận định nhanh chóng câu trả lời. Các em nên tham khảo đề của các năm trước, đề thi các năm thường có nhiều điểm tương đồng, khi tham khảo nên cố gắng trả lời từng đáp án của câu hỏi lý thuyết này tại sao đúng, sai? Các bài tập thì suy đoán xem liệu với bài tập này có dạng nào khác nữa không? Chứ không dừng lại ở chuyện là chỉ giải đúng câu hỏi trong đề.
Thầy cô, bạn bè trong nhóm, là nguồn tư vấn và giúp ta hoàn thành các công việc hữu hiệu nhất. (Ảnh minh họa).
Môn tiếng Anh: Nắm chắc ngữ pháp
Đề thi thường có các phần: phát âm và dấu nhấn (Phonetics), từ vựng (vocabulary), ngữ pháp (Grammar), đọc hiểu (reading), chuyển đổi cấu trúc câu (Transformation). Để làm tốt bài thi, thầy Phạm Hùng, GV Bộ môn tiếng Anh Trường THPT Marie Curie TP.HCM khuyên học sinh phải có vốn từ vựng nhất định, nắm vững phần ngữ pháp và cấu trúc, rèn kỹ năng làm bài - dĩ nhiên là phải làm bài tập nhiều. Thầy cô, bạn bè trong nhóm, là nguồn tư vấn và giúp ta hoàn thành các công việc hữu hiệu nhất.
Nhưng chìa khóa vẫn là sự nỗ lực của bản thân, gạt bỏ sự lười biếng, và không chủ quan, ỷ lại hay phó mặc. Phải có tâm lý vững vàng, không căng thẳng. Vì đặc thù của bộ môn tiếng Anh là thấm từ từ, phải có 1 thời khóa biểu cố định, thường xuyên và mỗi ngày. Trước ngày thi, thư giãn, không lo lắng. Bình tĩnh, tự tin vẫn là yếu tố quan trọng dẫn đến thành công.
Theo đất việt
Luyện thi trắc nghiệm kiểu...chắc trượt Thi trắc nghiệm đồng nghĩa với việc bạn không phải học thuộc lòng từng câu, từng chữ mà chỉ cần nắm bản chất vấn đề. Nhưng nhiều teen lại vin vào đó như lý do để "trốn" học bài. Thi trắc nghiệm = không - học - bài Giờ truy bài, khi bạn bè chăm chú "khảo bài" để chuẩn bị cho bài...