Hé lộ về “Biển C.hết” trong lòng sao Diêm Vương dưới lớp băng lạnh âm 220 độ
Với nhiệt độ âm 220 độ C, bề mặt sao Diêm Vương là khối chất rắn đông lạnh. Nhưng bên dưới lớp băng nitơ đó có thể là một đại dương nước lỏng. Một nghiên cứu gần đây đã gợi ý rằng đại dương đó trông như thế nào: Nó có thể sâu hơn lớp vỏ Trái Đất và đặc hơn nước biển của Trái Đất.
Có vẻ kỳ lạ khi tìm kiếm nước lỏng trên một thế giới lạnh giá và xa xôi như sao Diêm Vương. Tuy nhiên, trong dữ liệu từ New Horizons, các nhà khoa học đã tìm thấy một số manh mối cho thấy lớp nước lỏng dưới bề mặt sao Diêm Vương. Đầu tiên, sao Diêm Vương không có chỗ phình ra ở xích đạo, một đặc điểm ít có khả năng hình thành nếu vật thể có chất lỏng bên trong. Thứ hai, bề mặt băng giá của sao Diêm Vương dường như đã bị nứt do giãn ra theo thời gian, nguyên nhân có thể là do nước lỏng đóng băng bên dưới lớp băng nitơ trên bề mặt của nó, vì nước là một trong số ít chất nở ra khi đóng băng.
Đáng chú ý nhất, một số nhà khoa học tin rằng sao Diêm Vương có chứa các núi lửa lạnh phun ra hơi nước hoặc thậm chí là nước đá ở thể rắn. Nước đó phải đến từ đâu đó và một lớp nước lỏng bên dưới lớp vỏ của sao Diêm Vương sẽ phù hợp với mô tả này.
Sao Diêm Vương. Ảnh: NASA
Các nhà khoa học thuộc Đại học Washington ở St. Louis và Viện Mặt trăng và Hành tinh ở Houston bắt đầu xây dựng một mô hình về lớp chất lỏng đó trông như thế nào. Đặc biệt, họ muốn xem xét Sputnik Planitia – một lưu vực đất thấp hình trái tim trên bề mặt sao Diêm Vương, được cho là hậu quả của một vụ va chạm. Vì vậy, các nhà nghiên cứu đã thử các hình dạng khác nhau về độ dày của đại dương và mật độ nước, dẫn đến kết quả là Sputnik Planitia có nhiều vết nứt mà New Horizons quan sát được.
Tính toán của họ chỉ ra rằng đại dương trên sao Diêm Vương rất có thể sẽ sâu khoảng 40 – 80km và đặc hơn nước biển trên Trái Đất khoảng 8%. Nó đặc như Hồ Muối Lớn.
Video đang HOT
Tuy nhiên, ý tưởng về đại dương của sao Diêm Vương vẫn gây tranh cãi. Các nhà khoa học không có đủ thông tin về sao Diêm Vương để biết rằng liệu bằng chứng này thực sự cho thấy nước ở thể lỏng hay chỉ là suy diễn. Gần đây nhất, một nghiên cứu mô phỏng nguồn gốc của Sputnik Planitia cho rằng lưu vực hình trái tim này rất có thể đã hình thành, nếu sao Diêm Vương có phần bên trong rắn.
Vì thế, cho đến khi các tàu vũ trụ kế nhiệm New Horizons cho phép chúng ta quay lại thăm sao Diêm Vương, những gì nằm dưới bề mặt hành tinh này vẫn là bí ẩn.
Bản sao Biển C.hết xuất hiện ở "hành tinh thứ 9"
Dấu hiệu của một vùng biển ngoài hành tinh đậm đặc muối hơn biển Trái Đất tới 8% vừa được các nhà khoa học Mỹ xác định.
Nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi TS Alex Nguyen từ Trường Đại học Washington ở St. Louis và TS Patrick McGovern từ Viện Mặt trăng và hành tinh (Mỹ) đã tìm thấy dấu hiệu về một vùng biển giống như bản sao của Biển C.hết ở thế giới từng là "hành tinh thứ 9" của hệ Mặt Trời.
Sâu bên dưới Sputnik Planitia của "hành tinh thứ 9" có thể ẩn chứa một đại dương cực mặn - Ảnh: NASA
Thế giới thú vị đó là Sao Diêm Vương, vốn bị Liên đoàn Thiên văn quốc tế (IAU) "giáng cấp" từ hành tinh xuống hành tinh lùn từ năm 2006, trong khi các nhà khoa học NASA thì khẳng định rằng nó xứng đáng được coi là một hành tinh.
Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học Mỹ đã sử dụng chính dữ liệu của tàu New Horizons của NASA.
Sử dụng các mô hình toán học để phân tích hình ảnh có độ phân giải cao của New Horizons về Sao Diêm Vương để tìm hiểu sâu hơn về một đại dương được nghi ngờ chôn vùi dưới lớp vỏ ni-tơ và methane dày của hành tinh lùn.
Nhiệt độ bề mặt của Sao Diêm Vương là khoảng -220 độ C, lạnh đến mức ngay cả các loại khí như ni-tơ và methane cũng đóng băng cứng, nên nước khó lòng tồn tại.
"Lẽ ra nó đã mất gần như toàn bộ nhiệt ngay sau khi được hình thành, vì vậy các tính toán cơ bản sẽ cho thấy rằng nó đã đông cứng đến tận lõi" - Sci-News dẫn lời TS Nguyen.
Nhưng trong những năm gần đây, các nhà khoa học đã thu thập được bằng chứng kỳ lạ cho thấy khả năng thiên thể này có đại dương ngầm. Ví dụ nó có núi lửa lạnh phun ra băng và hơi nước.
Mô hình của TS Nguyen và TS McGovern đã nhắm vào Sputnik Planitia, là thùy phía Tây của cánh đồng băng giá hình trái tim nổi tiếng của Sao Diêm Vương.
Nơi đây từng xảy ra vụ va chạm thiên thạch hàng tỉ năm trước. Phân tích các vết nứt và chỗ phình ra trên lớp băng, họ tính toán rằng đại dương ở khu vực này tồn tại bên dưới lớp băng nước dày 40 đến 80 km.
Chính vì nằm quá sâu nên đại dương này vô tình được cách nhiệt, và giữ được trạng thái không bị đóng băng.
Ngoài ra, một yếu tố khác góp phần vào sự không đóng băng này là muối.
Đại dương Sao Diêm Vương rất mặn, với độ đậm đặc của muối cao hơn đại dương Trái Đất tới 8%.
Tỉ lệ này gần bằng với Hồ Muối Lớn ở bang Utah của Mỹ, được ví như Biển C.hết của Mỹ.
Tất nhiên đại dương Sao Diêm Vương vẫn chưa mặn bằng Biển C.hết, nhưng vẫn là một bản sao gần giống thú vị, ở một thế giới mà trước đây nhiều người vẫn tin rằng không tồn tại đại dương.
Độ đậm đặc này sẽ giải thích sự phong phú của các vết nứt nhìn thấy trên bề mặt. Nếu đại dương loãng hơn đáng kể, lớp vỏ băng sẽ sụp đổ, tạo ra nhiều vết nứt hơn so với những gì thực tế quan sát được. Nếu đại dương dày đặc hơn nhiều thì sẽ có ít vết nứt hơn.
Các kết quả vừa được công bố trên tạp chí Icarus này ủng hộ kỳ vọng của NASA về một thế giới "cao cấp" hơn hành tinh lùn rất nhiều và còn nhiều điều để khám phá.
Thậm chí một số nhà khoa học còn kỳ vọng vào một "kẽ hở" dành cho sự sống cực đoan trên thế giới lạnh giá này.
Để có câu trả lời chính xác nhất, chúng ta có lẽ sẽ phải chờ đợi các sứ mệnh vũ trụ tiếp theo nhắm vào vùng xa xôi của hệ Mặt Trời.
T.uổi thơ dữ dội tạo nên 'trái tim băng giá' của sao Diêm Vương Bí ẩn về việc bề mặt sao Diêm Vương có hình trái tim khổng lồ nằm phơi gần xích đạo cuối cùng đã được giải đáp. Sao Diêm vương có t.uổi thơ dữ dội mà dấu vết sót lại là trái tim băng giá Đó là kết quả công trình nghiên cứu của một nhóm do các nhà vật lý thiên văn quốc...
