Hé lộ diện mạo của xác ướp 5.300 tuổi

‘Người băng’ Ötzi, xác ướp được tìm thấy trong một khe nước cao ở vùng núi Tyrol trên dãy Alps vào năm 1991, mới đây đã được phục dựng diện mạo khi còn sống.

Bí ẩn về xác ướp Ötzi đã thu hút không chỉ giới khảo cổ học mà còn cả công chúng. Mỗi năm, hàng ngàn người đến thăm xác ướp Ötzi được chứa trong phòng lạnh đặc biệt tại Bảo tàng Khảo cổ học Nam Tyrol ở thành phố Bolzano, miền Bắc nước Ý.

Một nghiên cứu mới về ADN cổ đại được chiết xuất từ xương chậu của Ötzi cho thấy người này vẫn còn một số bí mật. Phân tích cấu trúc di truyền cho thấy xác ướp 5.300 tuổi có làn da sẫm màu, đôi mắt đen và có khả năng bị hói. Điều này trái ngược với tạo hình ban đầu của Ötzi, khi các nhà nghiên cứu mô tả một người đàn ông da nhợt nhạt với đầu đầy tóc và râu.

Albert Zink, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Xác ướp tại Eurac Research, một trung tâm nghiên cứu tư nhân có trụ sở tại Bolzano, cho biết: “Trước đây người ta tin rằng da của Ötzi đã bị sẫm màu trong quá trình ướp xác”.

Xác ướp Ötzi có lẽ là phát hiện khảo cổ được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất trên thế giới.

Ông Zink, đồng tác giả của nghiên cứu được công bố hôm thứ Tư trên tạp chí khoa học Cell Genomics, cho biết: “Có vẻ như màu da sẫm của xác ướp khá gần với màu da lúc ông ta còn sống”.

Theo nhà nghiên cứu, không có gì ngạc nhiên khi Ötzi có nước da ngăm đen, đồng thời lưu ý rằng nhiều người châu Âu vào thời điểm đó có thể có sắc tố da sẫm màu hơn nhiều người châu Âu ngày nay.

“Những người nông dân châu Âu thời kỳ đầu vẫn có làn da khá sẫm màu, làn da này sáng dần theo thời gian, như một sự thích nghi với sự biến đổi của khí hậu và chế độ ăn uống. Nông dân tiêu thụ ít vitamin D hơn nhiều trong chế độ ăn uống của họ so với những người săn bắn hái lượm”, ông Zink nói.

Theo ông Zink, khi còn sống Ötzi ăn khá nhiều thịt, căn cứ vào mẫu phân tích dạ dày cho thấy sự hiện diện của thịt dê rừng và hươu.

Nhà khảo cổ học Lars Holger Pilø từ Na Uy, cho biết: Mặc dù phân tích ADN cổ đại cho thấy Ötzi mắc chứng hói đầu ở nam giới, nhưng không thể chắc chắn mức độ rụng tóc của anh ta trong suốt cuộc đời.

“Có thể Ötzi bị hói vì lý do di truyền, nhưng theo tôi, tình trạng hói gần như hoàn toàn như hiện nay có nhiều khả năng xảy ra sau khi anh ta qua đời. Lông trên da thường sẽ rụng trong thời gian cơ thể ở trong và ngoài băng khi lớp biểu bì bị phân hủy”, ông Pilø cho biết.