Hậu Covid-19, nhiều người đi khám tâm lý, tâm thần

Duy Tính05:25 27/10/2021

Tháng 8.2021, Bệnh viện Tâm thần TP.HCM có 62 lượt bệnh nhân mới; sang tháng 9 con số này tăng lên 253.

Đáng chú ý, chỉ 2 tuần đầu tháng 10 đã có đến 535 lượt bệnh nhân khám mới.

Trầm cảm vì thấy nhiều người mắc Covid-19

Sáng 20.10, một nam bệnh nhân (BN) đến khám tại Bệnh viện (BV) Tâm thần TP.HCM và kể với bác sĩ (BS) rằng cả mùa dịch anh không có việc làm, phải đi vay mượn để sinh sống qua ngày, bản thân anh có bệnh rối loạn lo âu đang điều trị. Khi số tiền mượn nhiều lên nhưng vẫn không có việc làm để trả nợ, BN cảm thấy những vấn đề của mình mỗi ngày lại trầm trọng hơn và đề nghị BS điều chỉnh toa thuốc để BN có thể ngủ được, không nhức đầu, chóng mặt, không khó chịu thường xuyên nữa…

Bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Tâm thần TP.HCM ngày 20.10 . DUY TÍNH

Một nữ BN khác ngoài 60 tuổi đến khám với tâm sự: Khi thấy hàng xóm nhiễm Covid-19, có người qua đời, bà rơi vào trạng thái trầm cảm, không nói chuyện, không tiếp xúc với ai, luôn sợ sệt và không dám ở nhà một mình. “Với BN này, BS cho dùng thuốc, kết hợp tâm lý và phải có người thân bên cạnh nâng đỡ, động viên”, BS Chu Thị Dung, Phó khoa Khám bệnh, BV Tâm thần TP.HCM, nói.

Còn theo BS Trần Minh Khuyên, Trưởng khoa Tâm thể, Phòng khám BV Đại học Y Dược 1, có BN gọi điện tham vấn ý kiến BS vì lo lắng kéo dài về chuyện thiếu ăn, thiếu thu nhập…, những điều mà trước đây họ chưa bao giờ phải đối mặt. Có người thì bị ám ảnh bởi số ca nhiễm, số ca tử vong…

Coi chừng “đi lạc” chuyên khoa

Video đang HOT

BS Chu Thị Dung cho biết, sau thời gian giãn cách xã hội, người dân bị tác động về mặt kinh tế và về tâm thần. Hiện số BN mới (chưa có vấn đề tâm thầm trước đó) đến khám nhiều hơn so với trước khi có dịch Covid-19, chủ yếu là người ở TP.HCM. Tháng 8.2021, BV có 62 lượt BN mới; tháng 9 tăng lên 253; và chỉ 2 tuần đầu tháng 10 đã có đến 535 lượt BN khám mới. Các BN khám mới chủ yếu là lo âu, trầm cảm. Ngoài ra, cũng có BN cũ nặng hơn do dịch bệnh không đến khám được dù mua thuốc uống ở nhà.

Theo BS Trần Minh Khuyên, sau giãn cách xã hội, những người chưa bao giờ bị bệnh liên quan tâm thần thì nay đến khám với triệu chứng stress, lo âu rất nhiều. “Trong đó có nguyên nhân từ trạng thái sinh hoạt bình thường, đột ngột phải ở yên tại nhà, không được phép ra đường, không được thoải mái sinh hoạt, giải trí, giao tiếp… dẫn đến bức xúc, căng thẳng”, BS Khuyên lý giải và cho biết thêm: Người bị stress có những biểu hiện như lo lắng, bồn chồn, bất an, mất ngủ, hồi hộp… và dễ dẫn đến tình trạng nặng hơn là rối loạn lo âu lan tỏa.

“Có ngày tôi khám đến 15 BN. Có BN vào phòng khám chỉ ngồi khóc. Không chỉ người dân mà thậm chí nhân viên y tế cũng gặp phải những vấn đề này, nhiều nhân viên y tế bị ám ảnh chết chóc”, BS Khuyên cho biết.

Theo BS Trần Minh Khuyên, nhiều người chưa hiểu stress tác động đến hệ thống thần kinh thực vật đưa đến tình trạng rối loạn lo âu và xảy ra hàng loạt hội chứng… Nếu điều trị riêng lẻ từng chuyên khoa, BN sẽ không bao giờ khỏi bệnh. Nhưng bản thân BN cũng không biết họ bệnh gì nên “đi lạc” chuyên khoa. “BN xuất hiện một số triệu chứng dễ nhầm lẫn với các bệnh khác và được điều trị nhưng không khỏi thì nên nghĩ đến đi khám chuyên khoa tâm thần, tâm lý để được chẩn đoán và điều trị cho đúng”, BS Khuyên nói.

Tuân thủ điều trị sau đột quỵ, phòng ngừa nguy cơ tái phát

Việc điều trị sau đột quỵ rất quan trọng, góp phần giảm các biến chứng, giảm nguy cơ tái phát và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Đặc biệt trong thời gian giãn cách xã hội cho COVID-19, những sai lầm trong việc sử dụng thuốc hoặc không tuân thủ lịch tái khám có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm.

Gần đây, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM) cấp cứu đột quỵ tái phát cho người bệnh N.M.C (56 tuổi, ngụ tại TPHCM).

Cách đây 1 năm, ông C. bị đột quỵ và may mắn cấp cứu kịp thời. Sau đột quỵ, người bệnh tuân thủ điều trị tốt, duy trì tập phục hồi chức năng và các hoạt động dần trở lại bình thường.

Tuy nhiên, 4 tháng gần đây, do thấy sức khỏe đã ổn định, ông C. tự ý ngưng thuốc và bỏ tái khám. Đột nhiên ông C. thấy chóng mặt, không nói và cử động được tay chân được. Ông nhanh chóng được chuyển tới BV ĐHYD TPHCM và được các bác sĩ cấp cứu kịp thời. May mắn cơn đột quỵ tái phát không để lại hậu quả nặng nề.

Các bác sĩ đánh giá, trong tình hình dịch bệnh phức tạp và giãn cách xã hội, nhiều người bệnh dễ chủ quan, không tuân thủ điều trị hoặc bỏ qua việc tái khám định kỳ. Điều này có thể làm tăng nguy cơ tái phát đột quỵ và xảy ra các biến chứng nguy hiểm khác.

Các biến chứng thường gặp và cách phục hồi sau đột quỵ

TS-BS Nguyễn Bá Thắng, Trưởng Trung tâm Khoa học thần kinh, Trưởng Đơn vị Đột quỵ BV ĐHYD TPHCM; cho biết: có 2 nhóm biến chứng, di chứng chủ yếu sau đột quỵ. Thứ nhất là di chứng do mất chức năng các phần não: không nói được, không vận động được, yếu liệt, tiêu tiểu không tự chủ, nặng nhất là hôn mê. Nhóm thứ hai là biến chứng do nằm lâu một chỗ: loét, nhiễm trùng đường hô hấp, đường tiểu, cơ khớp bị teo cứng...

Ngoài ra, bất động lâu dài có thể khiến người bệnh có những biến chứng về tinh thần như trầm cảm, lo âu...

TS-BS Nguyễn Bá Thắng khám cho người bệnh. Ảnh BV ĐẠI HỌC Y DƯỢC CUNG CẤP

Tùy theo nhóm biến chứng mà bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp. Đối với di chứng do mất chức năng các phần não, cần giảm tối thiểu những hậu quả trực tiếp do tổn thương não gây ra, việc cấp cứu trong thời gian sớm nhất là vô cùng quan trọng. Tiếp đó là quá trình điều trị phục hồi não.

Đối với biến chứng nằm lâu, không vận động, cần phải có biện pháp ngay từ đầu như vận động sớm, tập luyện phục hồi chức năng và ổn định tinh thần cho người bệnh. Các bài tập vận động phải phù hợp với tình trạng, mức độ nặng nhẹ của bệnh cũng như thể trạng của người bệnh.

Đối với người bệnh đột quỵ cao tuổi và có bệnh nền, cần duy trì những bài tập vừa sức, từng bước từ thấp đến cao, đồng thời phải luôn theo dõi diễn tiến của bệnh nền (nếu có).

Những lưu ý về quá trình điều trị sau đột quỵ

TS-BS Nguyễn Bá Thắng cho biết, trong giai đoạn phục hồi chức năng, bác sĩ sẽ chỉ định các nhóm thuốc điều chỉnh các yếu tố nguy cơ (tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa động mạch...). Đối với người bệnh đột quỵ có bệnh lý nền, bác sĩ sẽ cân nhắc thuốc điều trị đột quỵ sao cho không ảnh hưởng đến việc điều trị bệnh nền. Người bệnh cần dùng thuốc theo đúng chỉ định của Bác sĩ, không tự ý tăng giảm liều hoặc dùng thêm loại thuốc khác.

Bên cạnh đó, người bệnh cần được phục hồi chức năng thông qua các vận động trị liệu - vận động được tay, chân và những bộ phận bị mất vận động; âm ngữ trị liệu - phục hồi rối loạn ngôn ngữ và chức năng nuốt; hoạt động trị liệu - giúp người bệnh có thể tự ăn uống, sinh hoạt và chăm sóc bản thân, hoà nhập cộng đồng.

Theo TS-BS Nguyễn Bá Thắng, vai trò của người chăm sóc rất quan trọng. Nghiên cứu cho thấy, nếu không được cấp cứu kịp thời và hiệu quả, chỉ 25 - 30% người bệnh sau đột quỵ có thể tự đi lại, phục vụ bản thân; 20% - 25% đi lại khó khăn và cần sự hỗ trợ của người khác trong sinh hoạt hàng ngày; 15% - 25% phải phụ thuộc hoàn toàn vào người khác. Trong quá trình phục hồi chức năng, người bệnh sẽ dễ gặp phải tình trạng rối loạn tâm lý và cảm xúc, người chăm sóc cần hiểu và thông cảm, an ủi và hỗ trợ người bệnh tận tình trong tập luyện, vận động. Điều này sẽ giúp phục hồi chức năng vận động và ổn định tâm lý cho người bệnh. Bản thân người bệnh cũng cần có ý chí, quyết tâm, tinh thần lạc quan, tích cực tập luyện, vận động thì cơ hội hồi phục sẽ càng nhiều hơn.

Về chế độ dinh dưỡng, người bệnh cần giảm thực phẩm có nhiều đường bột, mỡ béo, mỡ động vật, các thức ăn có vị mặn. Nên tăng cường rau xanh, ưu tiên thịt trắng, hạn chế ăn thịt đỏ và nội tạng động vật.

Khuyến cáo cho người bệnh đột quỵ trong thời gian giãn cách xã hội

TS-BS Nguyễn Bá Thắng cho biết, người bệnh đột quỵ là đối tượng đã có bệnh nền, có thể diễn tiến nặng trong trường hợp nhiễm COVID-19. Chính vì vậy, người bệnh và người chăm sóc cần tuân thủ các biện pháp phòng chống dịch để hạn chế nguy cơ lây nhiễm. Đối với người bệnh cần phục hồi bằng phương pháp tập vật lý trị liệu, trong thời điểm giãn cách xã hội, việc đến cơ sở y tế có thể bị hạn chế. Người chăm sóc có thể chủ động giúp người bệnh thực hiện các bài tập đơn giản tại nhà theo hướng dẫn của Bác sĩ hoặc kỹ thuật viên.

Đặc biệt, người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định của Bác sĩ về việc sử dụng thuốc, thời gian tái khám cùng chế độ ăn uống, sinh hoạt để phòng ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

Nhằm cung cấp thông tin hữu ích, nâng cao hiệu quả điều trị phục hồi và chăm sóc cho người bệnh sau đột quỵ, Trung tâm Truyền thông BV ĐHYD TPHCM phối hợp với Công ty TNHH Sanofi Aventis Việt Nam thực hiện chương trình tư vấn với chủ đề: "Chăm sóc người bệnh đột quỵ", theo dõi tại: https://bit.ly/chamsocnguoibenhdotquy

Chương trình cung cấp thông tin về quá trình điều trị phục hồi phù hợp với từng nhóm biến chứng, những lưu ý về sử dụng thuốc, chế độ dinh dưỡng và chăm sóc cho người bệnh sau đột quỵ.

Bị mất ngủ kéo dài cần tập thể dục thế nào để ngủ ngon? Tập thể dục mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó có cả cải thiện tình trạng mất ngủ. Các nghiên cứu cho thấy tập thể dục đều đặn có thể giúp người mất ngủ đi vào giấc ngủ nhanh hơn. Mất ngủ là tình trạng khá phổ biến. Các khảo sát cho thấy có 10-15% người trưởng thành từng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: trầm cảm lo âu nhân viên y tế bệnh nhân mới triệu chứng stress dịch covid-19 nhiều người mắc covid-19 nhiều người đi khám tâm lý bs chu thị dung hàng xóm nhiễm covid-19

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ô tô Mercedes lao xuống biển Nha Trang, xác định danh tính 4 cô gái đi cùng13:53

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Xác minh người mặc đồ GrabBike chỉnh tín hiệu đèn giao thông ở TPHCM12:11

Củng cố hồ sơ để xử lý TikToker có nồng độ cồn, livestream khi bị cảnh sát giao thông kiểm tra01:03

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe09:12

Vụ tin giả về Xuân Son: Việt Nam vô địch không cần anh, VFF 'dẹp' loạn MXH?03:02

Hơn 130 giao lộ ở TP.HCM cho xe máy rẽ phải khi đèn đỏ08:48

Vợ Xuân Son "lén lút" mang "hàng cấm" thăm chồng, bác sĩ "khóc thét"?02:54

Dân "rén" phạt, TP.HCM kẹt xe cục bộ, xe cấp cứu "khóc thét" chờ đèn đỏ03:42

Madam Pang "phông bạt" gây phẫn nộ, CĐV Việt bị "dắt mũi" đau, VFF lên tiếng?02:56

Hiện trường vụ xe tải lao vào quán tạp hóa, 6 người tử vong07:55

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Triệu tập tài xế taxi dùng gậy đập phá xe tải ở TP.HCM

11:48:43 24/01/2025

Ngày 24.1, nguồn tin PV Thanh Niên cho biết, Công an xã Đông Thạnh (H.Hóc Môn, TP.HCM) đã triệu tập và đang lấy lời khai nam tài xế taxi có hành động dùng gậy chặn, đập phá gây hư hỏng xe tải.

CSGT chặn đường tài xế xe chạy đêm... mời cà phê

07:30:05 24/01/2025

Theo đó, Trạm CSGT Krông Búk chọn địa điểm tại km94, huyện Ea H leo, làm nơi kiểm soát các phương tiện lưu thông ban đêm về hàng hóa, hành khách và mời cà phê, nước trà miễn phí cho các tài xế.

Nhồi nhét khách, tài xế xe khách có thể bị phạt tới 75 triệu đồng

07:21:45 24/01/2025

Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ có quy định về lỗi xe khách chở quá số lượng người.

Giá vé xe khách ở Đắk Lắk tăng gấp rưỡi

20:37:16 23/01/2025

Sáng nay 23/1 (24 tháng Chạp âm lịch), anh Lương Văn Toản cùng con gái ra bến xe khách liên tỉnh Đắk Lắk để bắt xe ô tô về Hà Nội. Anh cho biết, rất may anh đã mua được cặp vé cuối cùng của chuyến xe chuẩn bị khởi hành.

Vụ 4 ngư dân mất tích trên biển: Tìm thấy thi thể 1 thuyền viên

20:31:06 23/01/2025

Đến khoảng 15 giờ 45 phút cùng ngày, thi thể nạn nhân đã được đưa vào bờ, bàn giao cho gia đình đưa về quê mai táng theo phong tục địa phương.

Xả nước thải ra môi trường vượt quy chuẩn, phạt 4 nhà hàng 525 triệu đồng

20:21:01 23/01/2025

Ngày 23/1, Công an tỉnh Kiên Giang đã tống đạt các quyết định xử phạt đối với 4 cơ sở kinh doanh dịch vụ nhà hàng về hành vi xả nước thải vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải .

Hiện trường vụ xe khách đâm sập cổng nhà dân lúc nửa đêm

11:05:29 23/01/2025

Cú tông mạnh đã khiến phần đầu xe khách kính vỡ tan tành, các bộ phận khác móp méo, hư hỏng nặng, tài xế và 1 hành khách bị thương đang được cấp cứu tại bệnh viện.

Hà Nội yêu cầu công an điều tra vụ tai nạn giao thông khiến 3 người tử vong

21:14:56 22/01/2025

Hà Nội yêu cầu lực lượng chức năng điều tra, xử lý vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng khiến 4 người thương vong mới xảy ra trên địa bàn huyện Thường Tín.

Công an xuất hiện, hết cảnh trên bờ thả cá, dưới sông chờ bắt

19:20:29 22/01/2025

Sự có mặt của cán bộ công an tại điểm thả cá chép tiễn ông Táo chầu trời ở thành phố Vinh (Nghệ An) khiến cảnh trên bờ thả, dưới sông chờ bắt chấm dứt.

Vượt xe trên cầu có một làn đường bị phạt tới 6 triệu đồng

17:38:40 22/01/2025

Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, nếu đang ở trên cầu hẹp có một làn đường, tài xế ô tô không được phép vượt. Tài xế vi phạm sẽ bị phạt 4-6 triệu đồng.