Hàng trăm ngôi sao vụt biến thành lỗ đen trên bầu trời?
Một nhóm khoa học gia đã đi tìm sự thật về những ngôi sao khổng lồ và rực rỡ đột ngột mất tích khỏi bầu trời một cách bí ẩn.
Theo lý thuyết được chấp nhận rộng rãi, các ngôi sao có t.uổi thọ nhất định và sẽ c.hết đi. Đó là một cái c.hết rực rỡ – gọi là siêu tân tinh, tức ngôi sao phát nổ và b.ắn tung vật chất bên trong ra khắp vũ trụ.
Nhưng, các nhà khoa học đã tìm thấy một số ngôi sao lớn biến mất mà không hề có dấu hiệu của siêu tân tinh. Chúng được nhìn thấy rõ ràng trong các cuộc khảo sát cũ, để rồi hoàn toàn mất dấu trong các cuộc khảo sát sau đó mà không có cách giải thích hợp lý.
Giờ đây, một cặp vật thể trong thiên hà lân cận có thể đem đến câu trả lời.
Cặp vật thể VFTS 243 gồm một ngôi sao khổng lồ và một lỗ đen bí ẩn – Ảnh: ESO
Theo Science Alert, cặp vật thể được nhắm đến là VFTS 243 trong Đám mây Magellan Lớn – thiên hà vệ tinh của thiên hà chứa Trái Đất Milky Way.
Video đang HOT
VFTS 243 gồm lỗ đen và một ngôi sao đồng hành. Hệ thống này không cho thấy dấu hiệu nào của vụ nổ siêu tân tinh mà đáng lẽ phải đi kèm với sự hình thành lỗ đen.
Một nhóm nghiên cứu quốc tế do nhà vật lý thiên văn Alejandro Vigna-Gómez từ Viện Niels Bohr (Đan Mạch) và Viện Vật lý thiên văn Max Planck (Đức) dẫn đầu đã đưa ra lời giải thích thuyết phục nhất: Ngoài cái c.hết rực rỡ, các ngôi sao khổng lồ còn có kiểu lịm c.hết bất ngờ.
“Nếu một người đứng nhìn lên một ngôi sao như vậy sắp sụp đổ hoàn toàn, vào đúng thời điểm, nó có thể giống như đột ngột tắt và biến mất khỏi bầu trời” – TS Vigna-Gómez nói.
Vậy các ngôi sao sau khi c.hết đi sẽ thành cái gì?
Theo lý thuyết, sau khi các ngôi sao lần đầu phát nổ thành siêu tân tinh, lõi của nó sẽ sụp đổ thành sao neutron hoặc sao lùn trắng tùy theo kích thước.
Sau một thời gian, sao neutron hoặc sao lùn trắng này có thể tiếp tục phát nổ và lần này chỉ để lại một lỗ đen hoặc một tinh vân.
Theo mô hình mới, các ngôi sao khổng lồ hoàn toàn có khả năng “đốt cháy giai đoạn”, tức thay vì phát nổ thì phần lõi – dưới áp lực của lực hấp dẫn cực mạnh của chính nó – sụp đổ trực tiếp thành lỗ đen tăm tối.
Lỗ đen của VFTS 243 có thể hình thành như vậy. Lỗ đen này có khối lượng gấp 10 lần Mặt Trời, đồng hành với một ngôi sao 7,4 triệu năm t.uổi và khối lượng khoảng 25 lần Mặt Trời.
Nghiên cứu mới đã xác định hai vật thể này đã đi quanh nhau với một quỹ đạo gần như tròn.
Đó là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy lỗ đen này không hề bị một vụ nổ siêu tân tinh nào đẩy lệch đi khỏi vị trí mà nó đã tồn tại khi còn là một ngôi sao.
Điều này có nghĩa ngôi sao cổ xưa đó không nhất thiết đã phát nổ thành siêu tân tinh, mà chỉ trải qua vụ nổ thất bại. Rất có thể phần còn lại của ngôi sao cũng vì chính lỗ đen hình thành đột ngột này mà bị “dọn dẹp” mất, không để lại thứ gì đủ để quan sát trên bầu trời.
'Hạt t.iền Mặt Trời' chưa từng biết rơi xuống Nam Cực
Một hạt bụi từ thiên thạch cổ đại rơi xuống Nam Cực được mô tả là 'đến từ nơi khá bất thường trong không - thời gian'.
Theo Science Alert, thứ mà các nhà khoa học tìm thấy trong một thiên thạch ở Nam Cực là hạt khoáng chất nhỏ gọi là olivin, tuy nhiên là loại olivin lạ lùng, chưa từng thấy.
Olivin vốn là một loại silicat chứa ma-giê và sắt, khá phổ biến trên và ngoài Trái Đất. Nhưng thành phần đồng vị của loại olivin trong thiên thạch này xa lạ đến nỗi nó chỉ có thể được tạo ra bởi một ngôi sao khác, đã c.hết trước khi Mặt Trời ra đời.
Một ngôi sao cổ đại phát nổ thành siêu tân tinh, b.ắn vật chất ra khắp vũ trụ bao gồm hạt olivin kỳ lạ được tìm thấy trong thiên thạch Nam Cực - Ảnh đồ họa
Vì vậy, nó chính là đại diện của các hạt t.iền Mặt Trời "trong truyền thuyết", vô cùng quý hiếm.
Hạt t.iền Mặt Trời là dạng khoáng chất từng được nhắc đến nhiều trong lý thuyết thiên văn, là tàn tích quý hiếm của những ngôi sao cổ xưa, già hơn Mặt Trời hàng tỉ năm.
Nó có thể cho chúng ta biết về các môi trường sao khác nhau trong thiên hà và các kiểu thế giới khác có thể hình thành quanh ngôi sao đó.
Nhà địa chất học vũ trụ Nicole Nevill từ Viện Mặt trăng và hành tinh ở Houston (Mỹ) dẫn đầu đã phát hiện ra các hạt này trong thiên thạch Nam Cực bằng kỹ thuật chụp cắt lớp thăm dò nguyên tử.
Điều này cho thấy hạt này có tỉ lệ đồng vị ma-giê khác biệt với bất cứ thứ gì trong Thái Dương hệ. Tỉ lệ đồng vị ma-giê này là cao nhất trong các hạt từng được biết đến trước đây, phải được sinh ra từ một loại sao - sau đó đã biến thành siêu tân tinh - đốt cháy hydro.
Bản thân thiên thạch chứa báu vật này cũng rất cổ xưa, đã được tìm thấy ở Nam Cực vào cuối những năm 1970.
Đó là một thiên thạch carbonaceous chondrite hình thành từ thuở sơ khai của hệ Mặt Trời, vô tình hứng phải hạt bụi từ một siêu tân tinh còn cổ xưa nhơn nó.
Việc nó hạ cánh xuống Nam Cực là một may mắn cho nhân loại, bởi đã vô tình lưu giữ "tấm vé" mở vào vùng không - thời gian bí ẩn trước khi Mặt Trời hiện diện.
Bất ngờ trước kích thước của những ngôi sao lớn nhất vũ trụ Dưới đây là những ngôi sao được cho là lớn nhất vũ trụ cho tới nay. Chúng lớn gấp hàng nghìn lần và sáng gấp hàng trăm nghìn lần Mặt trời của chúng ta. HV 888 nằm cách chúng ta 163.000 năm ánh sáng, màu đỏ và cực kỳ to lớn. Mang bán kính mặt trời là 1.374 (Mặt trời của chúng ta...
