Các nhà thiên văn học làm sáng tỏ bí ẩn về tinh vân ‘Trứng rồng’

Hai ngôi sao lớn cư trú bên trong một tinh vân tuyệt đẹp có biệt danh “Trứng rồng” đã khiến cho các nhà thiên văn học phải vắt óc suy nghĩ.

Một trong hai ngôi sao có từ trường giống như mặt trời của chúng ta. Ngôi sao còn lại thì không có. Thông thường thì những ngôi sao khổng lồ như vậy sẽ không liên quan gì đến các tinh vân.

Tới thời điểm hiện nay, các nhà nghiên cứu dường như đã giải mã được bí ẩn, đồng thời giải thích lí do tại sao một số ít ngôi sao lớn lại có được từ tính như vậy. Họ nói rằng chúng ta có thể đổ lỗi cho tình huynh đệ tương tàn giữa các ngôi sao. Trong trường hợp này, ngôi sao lớn hơn đã nuốt chửng một ngôi sao nhỏ và việc trộn lẫn vật chất giữa chúng trong quá trình đã tạo ra một từ trường.

Nhà thiên văn học Abigail Frost của Đài quan sát Nam châu u (Chile) cho biết: “Sự hợp nhất này có lẽ đã rất dữ dội. Khi hai ngôi sao hợp nhất, vật chất có thể bị văng ra ngoài và điều này dường như đã tạo ra tinh vân mà chúng ta thấy ngày nay”.

Sau khi mô phỏng lại trên máy tính, người ta dự đoán rằng có thể tạo ra từ trường nhờ sự kết hợp vật chất qua quá trình hợp nhất của hai ngôi sao.

Nhà thiên văn học Hugues Sana của KU Leuven ở Bỉ, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu nói: “Nghiên cứu của chúng tôi là bằng chứng quyết định xác nhận sự chính xác của viễn cảnh này”.

Hai ngôi sao này được liên kết với nhau bằng lực hấp dẫn trong cái gọi là hệ nhị phân. Chúng nằm trong Dải Ngân Hà của chúng ta, cách Trái đất khoảng 3.700 năm ánh sáng và thuộc chòm sao Norma.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng chín năm quan sát bằng Kính vi lớn khổng lồ tại Chile. Ngôi sao từ tính nặng hơn mặt trời khoảng 30 lần. Người bạn đồng hành còn lại của nó nặng hơn mặt trời khoảng 26,5 lần. Khoảng cách giữa chúng xa hơn từ 7 đến 60 lần khoảng cách giữa Trái đất và mặt trời.

“Trứng Rồng” được đặt tên như vậy vì nó nằm tương đối gần một phức hợp tinh vân lớn hơn được gọi là “Những con rồng chiến của Ara”. Các ngôi sao bên trong Trứng Rồng dường như đã hình thành từ 4-6 triệu năm trước dưới dạng một hệ ba sao – ba ngôi sao được sinh ra cùng lúc và bị ràng buộc bởi lực hấp dẫn.

Hai thành viên chủ chốt của hệ ba bao gồm một ngôi sao lớn hơn – gấp 25 đến 30 lần khối lượng mặt trời – và một ngôi sao nhỏ hơn – có thể gấp 5 đến 10 lần khối lượng mặt trời.

Các nhà nghiên cứu cho biết ngôi sao có khối lượng lớn hơn tiến hóa nhanh hơn, lớp vỏ bên ngoài của nó bao phủ ngôi sao nhỏ hơn và kích hoạt quá trình hợp nhất, đẩy ra không gian khí và bụi từ đó tạo nên tinh vân.

Frost chia sẻ: “Đối với các ngôi sao có khối lượng thấp như mặt trời của chúng ta, hệ thống sưởi đối lưu – giống như chuyển động của nước nóng trong bộ tản nhiệt – tạo ra chuyển động của vật chất sao. Điều này lại tạo ra hiệu ứng động lực kết quả là từ trường”.

“Tuy nhiên, đối với những ngôi sao khổng lồ – lớn hơn 8 lần khối lượng mặt trời của chúng ta – sẽ có các hiệu ứng nhiệt khác nhau, và do đó việc giải thích sự xuất hiện của từ trường đối với những loại sao này sẽ phức tạp hơn. Viễn cảnh hai ngôi sao sáp nhập đáp ứng được tất cả các điều kiện,”

Khoảng 7% các ngôi sao lớn có từ trường. Ngôi sao thứ hai trong hệ thống nhị phân sẽ không có nếu nó không liên quan đến quá trình hợp nhất,.

Từ trường của sao lưu trữ lượng năng lượng khổng lồ. Các cơn bão từ trường của Mặt Trời có thể tác động vào bầu khí quyển của Trái Đất và tạo ra hiện tượng cực quang ly kỳ, nhưng đồng thời cũng có thể làm gián đoạn tín hiệu radio và hệ thống định vị.