Hàm số mũ – logarit và các câu đại số lớp 11 trong đề tốt nghiệp
Thầy Trần Thế Hùng (trường THPT Chuyên Hà Tĩnh) chỉ ra những lưu ý giúp thí sinh giành điểm ở hơn 10 câu chủ đề hàm số mũ – logarit hay tổ hợp – xác suất.
Phân tích đề thi tốt nghiệp THPT tham khảo được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố cuối tháng 3, chủ đề hàm số mũ – logarit xuất hiện với 8 câu hỏi, đầy đủ mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao và phủ hầu hết nội dung kiến thức, nhưng không có các câu liên quan đến nội dung thực tế.
Các bài toán liên quan đến lũy thừa – mũ – logarit, hàm số mũ -logarit đa phần chỉ tiếp cận ở mức độ nhận biết, thông hiểu. Để làm tốt các câu hỏi phần này, học sinh cần nắm vững kiến thức, công thức cơ bản về biến đổi, biểu diễn cũng như tìm tập xác định, tính đạo hàm một cách nhuần nhuyễn.
Bên cạnh đó, sử dụng máy tính cầm tay hỗ trợ các bài toán liên quan đến công thức hay biểu diễn mũ – logarit cũng là giải pháp phù hợp cho những bạn có thể quên hay chưa thực sự nhớ chắc chắn về công thức.
Thầy Trần Thế Hùng chụp ảnh kỷ yếu cùng học sinh cuối cấp. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Đối với các bài toán liên quan đến phương trình, bất phương trình mũ – logarit, học sinh cần nắm vững các dạng cơ bản cũng như phương pháp thường dùng như đưa về cùng cơ số, đặt ẩn phụ, phương pháp hàm số…
Các bài toán tham số sử dụng ẩn phụ liên quan đến định lý Viet cũng là nội dung các em cần chú ý bởi rất dễ nhầm lẫn trong điều kiện của ẩn phụ hay sử dụng giả thiết không hợp lý.
Video đang HOT
Với mức độ vận dụng và vận dụng cao, các câu hỏi có xu hướng liên quan đến nhiều biến số, có nhiều biến tấu trong xử lý các hàm đặc trưng cũng như cô lập tham số, chẳng hạn câu 48 mã 101 đề năm 2020 lần 1, câu 44 mã 102 đề 2020 lần 2.
Với dạng toán này, lời khuyên cho học sinh khá giỏi là nên rèn luyện kỹ càng, làm nhiều bài tập tương tự ở mức độ vận dụng cao để tăng cường kỹ năng nhận dạng các hàm đặc trưng được ẩn dấu trong đề bài và hình thành được kỹ năng, tư duy tổng hợp.
Với 3 câu hỏi, nội dung đại số của chương trình lớp 11 vẫn xoay quanh chủ đề tổ hợp, xác suất, nhị thức Niuton, cấp số. Các bài toán thường ở mức độ nhận biết, thông hiểu và học sinh chỉ cần hiểu rõ khái niệm cũng như nhớ công thức là có thể vận dụng giải quyết được.
Riêng năm nay, ở đề minh họa, nội dung câu xác suất có phần nhẹ nhàng hơn những năm trước, nhưng các em cũng cần cẩn thận bởi câu xác suất có nhiều yếu tố gây nhiễu, rất dễ tính nhầm. Việc phân tích kỹ bài toán sẽ giúp các em tránh được những lỗi dạng này.
Giành điểm tối đa bài hình học không gian đề thi tốt nghiệp THPT
Thầy Trần Thế Hùng, trường THPT chuyên Hà Tĩnh, cho rằng hình học không gian là nội dung dễ kiếm điểm nên học sinh cần chú ý ôn tập.
Hình học không gian cổ điển là chủ đề trọng tâm trong chương trình Toán THPT, học sinh được học xuyên suốt từ lớp 11 đến lớp 12. Phân tích đề minh họa thi tốt nghiệp THPT của Bộ Giáo dục và Đào tạo, có thể thấy có 7 câu hỏi liên quan đến chủ đề này, phân bổ trên các mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng, là nội dung cơ bản và khá dễ kiếm điểm đối với học sinh.
Với các bài toán về khối đa diện và thể tích khối đa diện , để làm tốt những câu hỏi nhận biết và thông hiểu, học sinh cần nắm vững công thức tính thể tích khối chóp, khối lăng trụ. Các em cũng cần tập trung xử lý các hình cơ bản, trường hợp đặc biệt như khối chóp đều, khối chóp có ba cạnh đôi một vuông góc, khối chóp có cạnh bên, mặt bên vuông góc với đáy, hình lăng trụ đều, hình hộp chữ nhật, hình lập phương...
Để giải quyết các câu vận dụng và vận dụng cao, học sinh cần tư duy tổng hợp cũng như xử lý tốt yếu tố về góc và khoảng cách đi kèm trong bài toán thể tích.
Thầy Trần Thế Hùng là giáo viên Toán của trường THPT chuyên Hà Tĩnh. Ảnh: Nhân vật cung cấp.
Một chủ đề khác là bài toán liên quan đến tỷ số thể tích , tuy chưa xuất hiện trong đề minh họa năm nay nhưng có trong đề những năm trước. Đây là dạng toán khó cần vận dụng tốt kỹ năng hình học tổng hợp, phân cắt và chia hình cũng như cần khéo léo vận dụng phương pháp đặc biệt hóa bài toán, tọa độ hóa để giải quyết một cách hiệu quả. Ví dụ câu 47 trong đề thi THPT quốc gia năm 2019:
Bài toán này đòi hỏi sự khéo léo trong phân chia khối đa diện thành các khối nhỏ, sau đó sử dụng công thức tỷ số thể tích để tính. Học sinh cũng có thể đặc biệt hóa bài toán thành lăng trụ đứng kết hợp với tọa độ hóa để giải quyết.
Về các bài toán liên quan đến khối tròn xoay , có lẽ yêu cầu nhẹ nhàng hơn với đa số học sinh khi chỉ cần nhớ và vận dụng tốt các công thức có sẵn cũng như phân biệt chính xác các khái niệm liên quan.
Một số câu hỏi như câu 38 mã 101 đề năm 2019, câu 35 mã 101 đề năm 2020 lần 1, câu 29 mã 102 đề năm 2020 lần 2 đòi hỏi hiểu rõ bản chất của khái niệm thì mới giải quyết chính xác yêu cầu bài toán.
Với các câu hỏi ở mức độ vận dụng trong dạng bài này, học sinh cần rèn luyện kỹ hơn các bài toán liên quan đến thiết diện, một số câu hỏi về cực trị, thực tế liên quan đến khối tròn xoay.
Một nội dung học từ lớp 11 nhưng không thể không nói đến là bài toán về góc và khoảng cách. Các em cần nắm vững cách xác định góc giữa hai đường thẳng, hai mặt phẳng, đường thẳng và mặt phẳng, từ đó tính toán theo yêu cầu của đề bài.
Đối với bài toán khoảng cách, các em cần có kỹ năng tính toán tốt, lựa chọn cẩn thận giữa tính toán xác định trực tiếp khoảng cách hay tính gián tiếp thông qua yếu tố khác. Chẳng hạn câu 40 mã 101 đề năm 2019, câu 43 đề 101 đề năm 2020 lần 1 khi tính gián tiếp sẽ thuận lợi hơn. Bên cạnh đó, phương pháp tiếp cận bằng tọa độ hóa hơi dài nhưng cũng là giải pháp an toàn cho những bạn chưa nắm vững cách xác định khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau.
Lời giải câu 43:
Cuối cùng, một lưu ý tuy nhỏ nhưng cũng rất quan trọng là các em nên tận dụng hình vẽ cho sẵn trên đề và có thể thực hiện các tính toán ngay trên đó để phần nào tiết kiệm thời gian vẽ lại hình.
Các dạng bài đạo hàm và ứng dụng trong đề Toán tốt nghiệp THPT Thầy Trần Thế Hùng, giáo viên Toán trường THPT Chuyên Hà Tĩnh, hướng dẫn ôn tập chủ đề đạo hàm và ứng dụng trong đề thi tốt nghiệp THPT. Dựa trên đề thi tham khảo được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố mới đây, phần nào thí sinh đã hình dung được ma trận đề thi, nội dung có thể có...