Hà Nội có bánh rán đường

Tôi đã mất khá nhiều thời gian để giải thích cho một vị khách nước ngoài về một loại bánh anh hay gặp bán rong nhiều trong phố cổ: bánh rán đường. Thứ bánh được nặn đủ hình thù, đủ kích cỡ, đựng trong một cái thúng được các chị bê ngay trước mặt, thơm lựng mỗi khi đi ngang qua.

Bánh rán là một món quà vặt không gì xa lạ với cả trẻ em, người lớn thành thị cũng như nông thôn Việt Nam. Bánh rán quen thuộc, là to đến nửa bàn tay, ăn một cái đã ngang dạ. Bột nếp bột tẻ nhồi cho nhuyễn, cho nhân đỗ xanh trộn đường vào giữa, dàn cho dẹt rồi đem chiên. Bánh chín là xào một lớp đường bên ngoài để mỗi cái bánh còn có vảy trắng như tuyết.

Đó là bánh truyền thống. Phố cổ Hà Nội khiến khách du lịch chú ý hơn bởi bánh rán “cải tiến”, tức là bánh rán ngọt, nhưng hình thù khác, vị cũng khác.
Thường thường, người bán bánh rong có đến 4-5 loại bánh lớn nhỏ trong thúng bánh của mình. Bánh rán tròn, bánh quẩy dài, bánh xiên que, rồi như tận dụng bột nhỏ, người ta còn có loại bánh viên như kẹo bi.

Bánh rán đường Hà Nội với đủ loại đủ vị đựng trong những thúng lớn. Ảnh: Thúy Hằng.

Bánh rán đường phố cổ hấp dẫn khách lại qua trước hết bởi màu sắc, kế đến là vị thơm. Bánh ngào ngạt mùi đường mía, mùi vani, vừng, gạo nếp. Màu bánh cũng đa dạng, từ vàng nhạt do chỉ chiên mà không ngào đường tới nâu sẫm vì ngào với mật mía. Từ lấm tấm vừng tới vàng tươi, phủ đường cát trắng. Chỉ nho nhỏ từng chiếc một, mỗi cái bánh của các chị chỉ có giá từ 1-2 ngàn một cái. Sẵn lời chào mời, khách du lịch nào tay cũng tòong teng túi bánh, vừa đi vừa ăn chơi.

Bánh rán đường Hà Nội thì có quanh năm, nhưng bán nhiều nhất, ăn ngon nhất là vào mùa đông. Thời điểm người ta không còn ngán với cái ngọt khé cổ. Ăn ngọt, nghe chừng còn thấy ấm áp hơn giữa những cơn mưa phùn dai dẳng.

Các chị bán bánh rong cho biết mỗi ngày bán hết vài thúng bánh kể cũng được trăm bạc. Bánh làm tại một lò lớn trong phố Phúc Tân, sớm nào cũng nhộn nhịp kẻ vào người ra, mùi đường, bơ lựng gió.

Du khách người Canada vừa thích thú nhai bánh rán đường vừa tập phát âm thứ bánh kì lạ của Hà Nội. Anh bập bẹ tiếng Việt, “Rất ngon, Hà Nội có bánh rán đường!”

Theo Lao Động