GS Ngô Bảo Châu: ‘Tôi không quá buồn khi con không theo Toán’
Từng mong các con nối nghiệp mình nhưng không thành công, GS Châu không quá buồn vì ‘quan trọng là con trở thành người độc lập, làm chủ cuộc sống’.
Tại Hội nghị giáo dục thường niên “Bản hòa ca trí tuệ” (Symphony of the mind) tối 8/10, Giáo sư Ngô Bảo Châu chia sẻ quan điểm dạy dỗ con cái của mình. Ông khẳng định, mình và vợ không đặt nặng kết quả học tập, điểm số của các con. “Tôi không đảm bảo suy nghĩ và phương pháp dạy con của mình là tốt nhất. Tôi nghĩ nhiều bố mẹ nghiêm khắc với con mình hơn vợ chồng tôi, việc này giúp kết quả học tập của con họ tốt hơn con tôi”, ông nói.
Dẫn lại câu nói của nhà cải cách giáo dục John Dewey, rằng học tập không phải việc tập luyện trong cuộc sống mà học chính là sống, GS Ngô Bảo Châu bày tỏ sự tâm đắc và cho rằng “đây là điểm quan trọng”. Theo ông, trước hết, mỗi người cần sống cho riêng mình và trẻ con cũng vậy. Cuộc sống ở đây không chỉ là vui chơi mà còn có cả việc học viết, học toán hay khám phá các môn nghệ thuật khác.
Nhiều người quan niệm cần học để điểm cao, từ đó có sự nghiệp thành đạt nhưng với GS Châu, đó không phải tất cả. “Cuộc sống là phải biết làm thế nào để chan hoà, đem lại hạnh phúc cho người khác. Chúng ta không nên mục đích hóa mọi chuyện, rằng làm cái này để mang lại cái kia, trước hết, phải sống đã”, ông nói.
Liên hệ với chuyện dạy con, GS cho rằng người lớn cần tạo điều kiện để các con được sống, học cái muốn học. Nếu có, bố mẹ chỉ nên đóng vai trò định hướng, khơi gợi niềm hứng khởi học tập của con, không nên quá ép buộc. Ông đánh giá các con mình không quá xuất sắc ở khía cạnh điểm số mà dành sự quan tâm cho nhiều lĩnh vực khác nhau như nghệ thuật, âm nhạc, kinh doanh.
Ông cũng từng mong các con sẽ theo Toán giống mình nhưng không thành công. Tuy nhiên, chủ nhân Huy chương Fields năm 2010 “không quá buồn vì chuyện đó”. “Cái tôi thực sự mong muốn là các con trở thành những người độc lập, biết sống, làm chủ và hạnh phúc với cuộc sống của mình; có khả năng cảm nhận cái hay, cái đẹp của nghệ thuật và thế giới xung quanh; biết sống chan hoà và đem lại hạnh phúc cho người khác”, ông khẳng định.
GS Ngô Bảo Châu chia sẻ tại Hội nghị giáo dục thường niên “Bản hòa ca trí tuệ”. Ảnh chụp màn hình
Trong quan niệm truyền thống của thế hệ ông bà, cha mẹ, thậm chí của nhiều người trẻ hiện nay, mỗi người cần học một nghề nào đó và cho rằng “không có nghề là không sống được”. GS Châu nhận định “đúng là cần một nghề nhưng không ai cả đời chỉ làm một việc”.
Video đang HOT
Theo quan niệm của GS, chuyên môn và thái độ chuyên nghiệp với công việc là điều luôn cần nhưng đó không phải yếu tố quyết định thành công. Thay vào đó, sự mềm dẻo trong tư duy, vốn hiểu biết văn hoá chung và sự sáng tạo mới là điều quan trọng hơn cả. “Tôi nghĩ việc trang bị, cho trẻ em hoà mình vào cuộc sống văn hoá từ khi còn nhỏ quan trọng không kém việc chuẩn bị một nghề”, ông nói.
Vốn văn hoá là yếu tố giúp con người hội nhập cuộc sống, thích ứng với những điều kiện thay đổi trong và ngoài nước. Khi sở hữu vốn văn hoá dày dặn, thế hệ trẻ có khả năng hòa nhập, hiểu người khác nói và nghĩ điều gì, đồng thời đủ khả năng và ngôn ngữ để chia sẻ kinh nghiệm và những giá trị cá nhân tốt đẹp.
“Văn hoá sẽ giúp ta có cuộc sống, công việc dễ chịu. Người không hiểu, không chia sẻ được suy nghĩ với người khác, tôi không tin họ thực sự hạnh phúc”, ông nói.
Hội nghị giáo dục thường niên “Bản hòa ca trí tuệ 2021″ (Symphony of the mind) diễn ra trong hai ngày 8-9/10 với chủ đề “Sáng tạo là kỷ nguyên tiếp theo của trí tuệ” (Creativity is the next intellect). Sự kiện do Embassy Education tổ chức, hướng đến việc cổ vũ tinh thần và lan tỏa hoạt động giáo dục sáng tạo tại Việt Nam.
Nhiều học giả nổi tiếng chia sẻ về giáo dục sáng tạo
Nhiều học giả nổi tiếng sẽ chia sẻ về giáo dục sáng tạo trong chuỗi Hội nghị thường niên về tương lai giáo dục diễn ra trong 2 ngày 8 - 9/10.
Các chuyên gia, diễn giả tại Hội nghị giáo dục sáng tạo "Symphony Of The Mind".
Sáng 8/10, Tổ chức Giáo dục Embassy Education tổ chức họp báo trực tuyến công bố sự kiện Hội nghị giáo dục sáng tạo "Symphony Of The Mind", bắt đầu từ tối 8/10
Sự kiện được tổ chức thường niên nhằm lan tỏa và cổ vũ giáo dục sáng tạo - Creative education tại Việt Nam, với sự góp mặt của những bậc thức giả, những chuyên gia hàng đầu ở nhiều lĩnh vực như tâm lý học, giáo dục, kinh doanh và nghệ thuật cùng thảo luận về triết lý giáo dục tiến bộ trong kỷ nguyên mới.
Đó là giáo sư Howard Gardner - cha đẻ Thuyết đa trí thông minh, Giám đốc cấp cao của Harvard Project Zero; giáo sư Ngô Bảo Châu - Huy chương Fields 2010, Giám đốc Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán tại Việt Nam; giáo sư Trần Thanh Vân - Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam; cũng như nhiều chuyên gia, nghệ sĩ đã rất thành công trên con đường chinh phục sự sáng tạo trong suốt sự nghiệp của mình.
Muốn học tốt, cần có năng lực sáng tạo
Theo giáo sư Trần Thanh Vân, dù ở thời đại nào, bộ óc con người cũng cần nuôi dưỡng năng lực trí tuệ, cụ thể là năng lực của não bộ; giúp mỗi cá nhân học tập và phát triển tâm hồn, biết yêu cái đẹp, cuộc sống. Hai năng lực đó song hành trong quá trình phát triển và khám phá thế giới. Một bộ não có năng lực là bộ não biết sáng tạo, là nơi hội tụ của trí và tâm. Giáo dục phải giúp con trẻ phát triển được bộ não ấy - giúp trẻ biết tò mò, biết hứng thú với cuộc sống và chủ động khám phá thế giới.
Giáo sư Trần Thanh Vân cũng cho rằng: Môi trường giáo dục phải giúp trẻ em phát triển toàn diện, không phân biệt não trái hay não phải. Đó sự tổng hòa của khối óc, để trí tưởng tượng bay bổng, trí sáng được phát huy.
Cũng đề cao vai trò của sáng tạo, theo giáo sư Ngô Bảo Châu, sáng tạo là phải tạo ra được cái mới, một điều gì đó đẹp đẽ cho thế giới này. Sáng tạo là nhìn những gì người khác nhìn thấy, nhưng nghĩ những gì người khác chưa từng nghĩ. Chính sáng tạo sẽ khiến cho việc dạy và học trở nên hiệu quả.
Trong hành trình cuộc đời, con trẻ thông qua việc học, trở thành những người độc lập, biết sống cuộc sống của mình, làm chủ cuộc sống của mình, hạnh phúc trong cuộc sống của mình, và có khả năng cảm thụ cái hay, cái đẹp của cuộc sống, của nghệ thuật; biết vui, biết sống chan hòa, đem lại những niềm vui và hạnh phúc cho người khác.
Giáo sư Ngô Bảo Châu cho rằng, muốn học tốt, cần có năng lực sáng tạo. Năng lực sáng tạo là một kỹ năng cần thiết để sống cuộc sống hiệu quả. Chính vì vậy, mô hình giáo dục nào giúp trẻ có năng lực sáng tạo cần được quan tâm phát triển hơn nữa.
Không chỉ là động lực phát triển năng lực học tập, sáng tạo cũng là nhân tố nuôi dưỡng sự thông minh cảm xúc.
Chia sẻ về chủ đề này, nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh cho biết, giáo dục toàn diện không chỉ giúp trẻ có năng lực học tập mà phải phát triển tâm hồn, cảm xúc. Và việc liên tục rèn luyện sự sáng tạo là chất xúc tác của qua lại giữa IQ và EQ, có thể tăng sự trực cảm, nhạy cảm của một đứa trẻ, giúp các nuôi dưỡng tình yêu thương.
Điều đó có thể được phát triển thông qua các bộ môn nghệ thuật như âm nhạc, diễn xuất. "Phải khuyến khích trí tưởng tượng của con trẻ" - nhà ngoại giao cho biết và khuyến khích việc cha mẹ, nhà trường tạo môi trường cởi mở để trẻ được đặt câu hỏi.
Nữ đạo diễn Kathy Uyên - người tham gia sâu vào việc đào tạo năng lực diễn xuất cũng đồng ý với quan điểm này. Theo chị, cảm xúc là phần quan trọng bậc nhất giúp các cá nhân có được tương tác xã hội hiệu quả, từ đó, phát triển năng lực EQ. Và sáng tạo cũng giữ vai trò then chốt trong việc phát triển EQ, khi giúp mỗi cá nhân "sống nhiều cuộc đời", có được sự thấu cảm, trắc ẩn, nhạy cảm, từ đó, kết nối với bản thân và thế giới hiệu quả.
Sáng tạo định hình tương lai giáo dục
Là nhân vật được chờ đón trong sự kiện, giáo sư Howard Gardner đã chia sẻ vai trò tiên quyết của sáng tạo trong hành trình phát triển con người cũng như định hình tương lai của nền giáo dục tiên tiến.
Ông cho rằng, trí thông minh không chỉ là logic. Nó đa dạng và linh hoạt hơn thế, dựa trên việc mỗi cá nhân là một bản thể khác biệt, trí thông minh vì vậy cũng là khác nhau. Ông cũng đề cao vai trò của văn hoá nghệ thuật trong việc hun đúc sức sáng tạo.
Tuy nhiên không thể nói sự sáng tạo chỉ là hoạt động của đầu óc. Toàn bộ cơ thể con người và năng lực tinh thần cũng là một cội nguồn và là nguyên liệu của sự sáng tạo.
"Để một con người có thể phát triển hết tiềm năng hay một loại hình trí thông minh nào đó, thì cần rất nhiều động lực cũng như được dạy dỗ tốt trong một môi trường khuyến khích trẻ khám phá. Đặc biệt xã hội cũng cần chung tay để biết và công nhận giá trị của trí thông minh đó". Có thể nói, câu nói "Cần cả một làng để nuôi dạy một đứa trẻ" và "Trăm năm trồng người" là rất chính xác. Chính vì thế, "chúng ta nên quan tâm đến sự phát triển sớm về trí tuệ, trí thông minh và sức sáng tạo ngay từ khi có thể."
Giáo sư Ngô Bảo Châu, Nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh chia sẻ về tương lai của giáo dục sáng tạo Giáo sư Howard Gardner, Giáo sư Ngô Bảo Châu, Giáo sư Trần Thanh Vân, Nhà giáo dục, nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh và nhiều chuyên gia cùng chia sẻ về giáo dục sáng tạo tại Hội nghị thường niên về tương lại giáo dục được tổ chức trực tuyến vào ngày 8 và 9/10 tới đây. Nhà ngoại giao Tôn Nữ...