GS. Hồ Ngọc Đại: Sách Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục ít nhất hai lần “chữa cháy” cho Bộ GD&ĐT trong chống “tái mù”
Trong cuộc tranh luận về sách Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục đang sôi động trên báo chí, bên cạnh những ý kiến ủng hộ và đánh giá cao, một số ý kiến lại cho rằng sách vượt quá trình độ của học sinh lớp 1, sử dụng từ ngữ chưa phù hợp,…
Để có câu trả lời từ chính “cha đẻ” của sách Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục về vấn đề này, PV VietTimes đã có cuộc trao đổi với GS. Hồ Ngọc Đại – người dành cả cuộc đời chỉ để đi dạy lớp 1 và viết sách giáo khoa cho lớp 1.
GS. Hồ Ngọc Đại
Một số ý kiến cho rằng từ được sử dụng trong sách giáo khoa Tiếng Việt 1 công nghệ giáo dục không phù hợp đối với học sinh lớp 1. Xin giáo sư cho biết ý kiến trước quan điểm này?
- Từ được tôi sử dụng trong sách giáo khoa Tiếng Việt 1 công nghệ giáo dục đã được chọn lọc rất kỹ trong rất nhiều năm. Tôi cho rằng điều quan trọng nhất đối với mỗi học sinh là ngữ âm, chứ không phải là nghĩa. Khi học, trẻ chỉ cần phân biệt ngữ âm và biết được ngữ âm có cấu trúc như thế nào.
Không chỉ vậy, những từ nào có ích cho ngữ âm tôi sẽ chọn để lấy ngữ âm làm chuẩn, chứ không lấy nghĩa làm chuẩn. Tôi cho rằng từ được sử dụng càng dân dã bao nhiêu thì càng gần gũi với học sinh và các em dễ dàng học tập bấy nhiêu.
GS. Hồ Ngọc Đại với cuốn “Sách giáo khoa cho đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục”. Ảnh: Minh Thúy
Được biết, sách giáo khoa công nghệ giáo dục từng giúp Bộ Giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) “xóa mù” cho học sinh rất hiệu quả. Giáo sư có thể cho biết về việc này?
- Trong năm 2017, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã thành lập Hội đồng thẩm định quốc gia gồm 13 thành viên thẩm định sách Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục.
Vào năm tiếp theo (2018), Bộ trưởng đã yêu cầu Hội đồng thẩm định lại lần thứ hai.
Video đang HOT
Đến năm học 2018-2019 đã có hơn 800.000 học sinh học theo quyển Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục.
Quyển Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục đã ít nhất hai lần “chữa cháy” cho Bộ GD&ĐT. Lần đầu tiên là vào năm 1985, triển khai cải cách giáo dục, có hơn 650.000 học sinh lớp 1 lưu ban. Lần thứ hai, là khi học sinh đọc được thì sau hè lại quên.
Chính vì vậy, sách giáo khoa công nghệ giáo dục đảm bảo trẻ dù có sinh ra ở bất kỳ nơi nào trên Tổ quốc Việt Nam, dù thuộc dân tộc nào, có đi mẫu giáo hay không,… miễn là 6 tuổi đi học, học Tiếng Việt công nghệ giáo dục thì đến hết năm sẽ đọc thông viết thạo, viết đúng chính tả và không thể tái mù.
Sách giáo khoa Tiếng Việt 1 Công nghệ giáo dục
Giáo sư có thể cho biết, sách giáo khoa Tiếng Việt công nghệ giáo dục có ý nghĩa như thế nào đối với học sinh lớp 1 ạ?
- Khi học sách giáo khoa Tiếng Việt công nghệ giáo dục, trẻ học lớp 1 sẽ nắm chắc được ngữ âm. Khi nói ra, trẻ có thể phân tích ngữ âm và viết lại theo đúng chính tả, không mắc lỗi sai.
Chất liệu của môn Tiếng Việt sách giáo khoa công nghệ giáo dục là hệ thống khái niệm ngữ âm tiếng Việt, thiết kế theo nguyên tắc phát triển.
Nguyên tắc phát triển là nguyên tắc cơ bản thể hiện mối liên hệ hữu cơ giữa trình độ triết học hiện đại của nhận thức khoa học, lẫn hiện thực lịch sử của trẻ em hiện đại.
Tôi đã dùng thành tựu nghiên cứu 300 năm khoa học về ngữ âm Tiếng Việt làm căn cứ cho sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục.
Xin giáo sư lý giải rõ hơn về “công nghệ giáo dục”?
- Công nghệ giáo dục là một công nghệ như công nghệ sản xuất, làm ra sản phẩm tất yếu. Sự sống, sức sống, lẽ sống,…của nghiệp vụ sư phạm công nghệ giáo dục là tổ chức quá trình thực tiễn cho mỗi học sinh tự mình chiếm lĩnh đối tượng, biến nó thành sản phẩm riêng của bản thân mình.
Công nghệ giáo dục xác định đối tượng môn Tiếng Việt lớp 1 theo chất liệu và vật liệu của nó. Chất liệu tiếng có các cấu trúc tường minh và vật liệu cấp cho chất liệu tiếng là các âm (âm vị), cấp cho các mẫu.
Có ý kiến cho rằng bộ sách của giáo sư bị loại ngay từ vòng đầu thẩm định, là do chỉ áp dụng được với các em học sinh ở vùng sâu, vùng xa. Vậy giáo sư có suy nghĩ gì về ý kiến này?
- 100% học sinh các tỉnh đồng bằng (Hải Phòng, Thái Bình) đều đã theo học sách của tôi. Đến năm học 2019-2020 đã có 931.000 học sinh theo học sách giáo khoa công nghệ giáo dục. Con số này là câu trả lời chính xác nhất cho ý kiến trên!
Cảm ơn giáo sư về cuộc trò chuyện!
Minh Thúy (thực hiện)
Theo viettimes
48 tỉnh dùng SGK của GS Hồ Ngọc Đại: Có mâu thuẫn với Hội đồng thẩm định?
Năm học 2018 - 2019, cả nước có 48 tỉnh triển khai dạy SGK tiếng Việt 1 Công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại với 923.842 học sinh.
Đánh giá về hiệu quả của SGK tiếng Việt 1 Công nghệ giáo dục tại hội nghị Tổng kết năm học 2018 - 2019 của giáo dục Tiểu học, Bộ GD&ĐT cho biết: Căn cứ kết quả nghiên cứu và áp dụng thí điểm trong dạy học môn Tiếng Việt lớp 1 tại một số cơ sở giáo dục, Bộ GD&ĐT đồng ý cho các địa phương có nhu cầu và đảm bảo các điều kiện được áp dụng vào việc dạy học Tiếng Việt lớp 1, nhất là ở những vùng khó từ năm học 2008- 2009 đến năm học 2016- 2017 trên tinh thần tự nguyện của các địa phương.
Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT trong 3 năm học liên tiếp gần đây, từ 2016 đến 2019, cả nước có 48/63 tỉnh thành triển khai dạy SGK tiếng Việt 1 giáo dục công nghệ của GS. Hồ Ngọc Đại. Số trường, số học sinh học tăng lên hàng năm. Cụ thể, năm 2016 - 2017, có 6.651 trường với 678.800 học sinh; Năm 2017- 2018 có 7.511 trường với 771.777 học sinh; Năm học 2018 - 2019 có 8.198 trường với 923.842 học sinh.
48 địa phương triển khai dạy SGK tiếng Việt 1 Công nghệ giáo dục
Về kết quả học tập, Bộ GD&ĐT khẳng định, đa số học sinh nắm chắc cấu tạo ngữ âm Tiếng Việt nên đều đọc được và đọc tốt; nắm chắc các quy tắc chính tả, học đến đâu chắc đến đó, không bị nhầm lẫn khi viết chính tả; đặc biệt học sinh được rèn nền nếp học tập ngay từ những ngày đầu vào lớp 1;
Về kỹ năng: Học sinh thành thạo các thao tác; hiểu và thực hiện tương đối tốt các lệnh trong quá trình học; được tham gia tích cực vào các hoạt động học tập, học sinh có kĩ năng đọc và nghe - viết chính tả tốt;
Về thái độ: Học sinh hứng thú học, yêu thích môn học;
Về năng lực, phẩm chất: Học sinh chủ động, tự tin tham gia các hoạt động học tập; thông qua việc làm, các thao tác học, tự tìm ra và chiếm lĩnh tri thức, được phát huy khả năng tư duy và năng lực tối ưu của bản thân một cách nhẹ nhàng, hứng thú.Trong đó các địa phương được Bộ GD&ĐT đánh giá là đạt các thành tích nổi bất về quản lý, có nhiều sáng tạo, vận dụng linh hoạt trong công tác chuyên môn, khắc phục khó khăn đặc thù của địa phương và kết quả học tập cuối năm của HS rất đáng ghi nhận ... phần lớn là các tỉnh miền núi như: Lào Cai, Hà Giang, Lạng Sơn, Bắc Giang, Phú Thọ, Thái Nguyên, Hòa Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam.
Bên cạnh đó cũng có các địa phương vùng thuận lợi triển khai tốt như Hải Phòng, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Thái Bình, Ninh Bình, Huế, Cần Thơ, Vĩnh Long, Kiên Giang, Cà Mau...
Đa số học sinh dân tộc thiểu số đạt yêu cầu chương trình
Trước đó, Ngày 6/12/2018, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đã tổ chức nghiệm thu nhiệm vụ Khoa học và công nghệ cấp Bộ "Nghiên cứu đánh giá sách Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục và đề xuất các giải pháp chỉ đạo trong thời gian tới", do PGS.TS. Nguyễn Thị Lan Phương làm chủ nhiệm.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, về chất lượng sách có một số ưu điểm như thể hiện sự thương yêu dành cho trẻ em qua cách đối xử của cha mẹ, thầy cô và những người khác; thể hiện tường minh yêu cầu về cấu trúc ngữ âm tiếng Việt và luật chính tả, chú trọng phát triển kĩ năng đọc thành tiếng và viết chính tả cho HS lớp 1;
HS được đọc toàn âm tiết không nhất thiết phải đánh vần, phù hợp với bản chất "chỉnh thể trọn vẹn" của âm tiết tiếng Việt; cách thiết kế sách hỗ trợ khá tốt hoạt động kiểm tra, đánh giá của giáo viên.
Bên cạnh đó còn hạn chế: chưa thể hiện rõ ràng việc phát triển các kĩ năng nói và nghe, năng lực sử dụng tiếng Việt trong văn hóa và đời sống; không dạy đọc hiểu nghĩa tường minh và "vượt quá mức" của CT về cấu trúc ngữ âm TV; hạn chế sự sáng tạo của giáo viên và tích cực hóa HS khi họ phải tuân thủ nghiêm nhặt qui trình 4 VIỆC LÀM của sách; chưa cập nhật những thành tựu về "dạy ngôn ngữ thông qua giao tiếp đọc, viết, nghe, nói" và xu thế phát triển công nghệ giáo dục trên thế giới.
Về hiệu quả sử dụng sách, kết quả nghiên cứu cho hay đa số học sinh đạt yêu cầu chương trình (khoảng 20% đạt kĩ năng cao, 75% nắm vững kiến thức âm, vần và quy tắc chính tả, 70% đạt yêu cầu đọc trơn, tốc độ 41 từ/ phút, 70% đạt yêu cầu viết, 55% đạt yêu cầu nghe, nói). Học sinh dân tộc thiểu số có thể phân tích được ngữ âm, nắm được cấu trúc vần; đọc nhanh, đúng và chắc chắn; nghe, viết đúng chính tả; mạnh dạn, tự tin.
Vậy dư luận băn khoăn đặt câu hỏi những đánh giá của Bộ GD&ĐT và kết quả nghiên cứu đề tài cấp bộ có mâu thuẫn với đánh giá của Hội đồng thẩm định chương trình SGK mới hay không khi 15/15 thành viên hội đồng thống nhất SGK tiếng Việt 1 công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại không đạt từ vòng đầu?
Theo Tiền phong
Thẩm định sách giáo khoa lớp 1: Bản thảo nào cũng có lỗi Hiện ngoài thông tin về bản thảo sách giáo khoa (SGK) Công nghệ Giáo dục Toán, Tiếng Việt lớp 1 của GS Hồ Ngọc Đại được Hội đồng Thẩm định đánh giá không đạt, nhiều ý kiến băn khoăn về "số phận" các bản thảo khác ra sao? Tìm mua sách giáo khoa. "Không bản thảo nào đạt 100% ở vòng 1" Theo...