GS. Hồ Ngọc Đại: Nhà giáo Phạm Toàn đã “học” và “dùng” công nghệ giáo dục
Giáo dục, đặc biệt là giáo dục tiểu học đang là vấn đề được dư luận xã hội quan tâm đặc biệt.
Nhân dịp kỷ niệm 10 năm chương trình giáo dục hiện đại Cánh Buồm và 100 ngày mất của nhà giáo Phạm Toàn – người sáng lập và điều hành chương trình, PV VietTimes đã có cuộc trò chuyện với GS. Hồ Ngọc Đại – người dành cả cuộc đời chỉ để đi dạy lớp 1, “cha đẻ” của sách giáo khoa công nghệ giáo dục và là người bạn tri kỷ của nhà giáo Phạm Toàn
GS. Hồ Ngọc Đại tại buổi trò chuyện. Ảnh: Minh Thúy
Hôm nay vừa tròn 100 ngày mất của nhà giáo Phạm Toàn, ông có thể cho biết kỷ niệm đáng nhớ nhất đối với nhà giáo Phạm Toàn?
- Nhà giáo Phạm Toàn là một người bạn thân thiết của tôi. Mặc dù Phạm Toàn hơn tuổ.i tôi nhưng luôn trân trọng gọi tôi là “thầy”. Phạm Toàn là một con người thực sự yêu giáo dục, tận tâm với giáo dục, đặc biệt là giáo dục tiểu học. Không chỉ vậy, Phạm Toàn còn là một con người làm việc vô cùng say mê và vô tư, vừa là nhà giáo, vừa là nhà văn và cả đời làm sư phạm.
Đối với tôi, nhà giáo Phạm Toàn là một người bạn thân tình. Trước lúc ra đi, nhà giáo Phạm Toàn đã yêu cầu được gặp tôi để trò chuyện lần cuối. Mặc dù đã biết trước hôm nay là 100 ngày mất của nhà giáo Phạm Toàn nhưng tôi vẫn cảm thấy vô cùng hụt hẫng, vì Phạm Toàn là một con người tâm huyết, chân thành.
GS. Hồ Ngọc Đại và nhà giáo Phạm Toàn
Được biết, từ năm 1967, ông đã cùng cố nhà giáo Phạm Toàn nghiên cứu giáo dục tiểu học, ông có thể chia sẻ thêm về quãng thời gian này?
- Mặc dù từ năm 1967 tôi đã cùng nhà giáo Phạm Toàn nghiên cứu về giáo dục tiểu học, nhưng đến năm 1978, chúng tôi mới trực tiếp gặp và làm việc cùng nhau dưới mái Trường thực nghiệm. Nhà giáo Phạm Toàn đã giúp đỡ rất nhiều trong lúc trường gặp khó khăn.
Trước khi về công tác và làm việc tại Trường thực nghiệm, nhà giáo Phạm Toàn đã dạy học ở nhiều nơi và dạy sách bổ túc văn hóa cho miền núi – do chính nhà giáo Phạm Toàn viết.
Bản thân tôi nhận thấy nhà giáo Phạm Toàn là một con người thực sự tâm huyết và dành rất nhiều tình yêu cho học sinh, đặc biệt là học sinh tiểu học.
Video đang HOT
GS. Hồ Ngọc Đại trò chuyện cùng nhà giáo Phạm Toàn
Chương trình giáo dục hiện đại Cánh Buồm do nhà giáo Phạm Toàn sáng lập, đã biên soạn nhiều cuốn sách cho cấp tiểu học, trung học cơ sở, ngoài ra còn có sách sư phạm, tâm lí học giáo dục, trong đó có sách Tiếng Việt 1 với các nội dung về ngữ âm, từ vựng, cú pháp, văn bản và hoạt động ngôn ngữ. Xin ông cho biết sách Tiếng Việt 1 của Cánh Buồm có điểm gì khác so với sách Tiếng Việt 1 công nghệ giáo dục?
- Theo tôi, nhà giáo Phạm Toàn đã tiếp thu công nghệ giáo dục và có cách chuyển tải sáng tạo, mạnh dạn thông qua bộ sách Tiếng Việt 1 của Cánh Buồm.
Nhà giáo Phạm Toàn đã “học” và “dùng” công nghệ giáo dục để phát triển ra bộ sách Tiếng Việt 1 dành cho học sinh tiểu học với nội dung về ngữ âm, từ vựng, cú pháp, văn bản và hoạt động ngôn ngữ. Trước đó, nhà giáo Phạm Toàn đã cùng tôi tham gia viết bộ sách công nghệ giáo dục, trong đó có cuốn Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục.
GS. Hồ Ngọc Đại nhớ lại những kỷ niệm với nhà giáo Phạm Toàn
Hiện, bộ sách Cánh Buồm dành cho cấp tiểu học và trung học cơ sở đang được sử dụng tại một số trường ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Ông có thể cho biết bộ sách này có đặc điểm nổi bật gì?
- Tôi đã đọc bộ sách của nhà giáp Phạm Toàn bao gồm các cuốn sách Văn, Tiếng Việt, Lối Sống, Khoa học từ lớp 1 đế lớp 5 và sách Tiếng Anh từ lớp 1 đến lớp 3. Nhà giáo Phạm Toàn đã tặng tôi cả bộ sách đó.
Nhà giáo Phạm Toàn đã vận dụng công nghệ giáo dục để xử lý các vấn đề. Cuốn sách Tiếng Việt 1 của tập thể nhóm tác giả Cánh Buồm có tư tưởng chủ yếu theo hệ thống khái niệm của công nghệ giáo dục. Điển hình là chương trình giáo dục hiện đại sẽ trả lại niềm vui đến trường cho học sinh, để các em có thể thực sự cảm thấy đi học là hạnh phúc.
Tôi cho rằng nhóm Cánh Buồm là một tập hợp những người rất trẻ, năng động và có nhiều sự sáng tạo trong quá trình xây dựng và hoàn thiện bộ sách.
Cuốn sách Công nghệ dạy văn của nhà giáo Phạm Toàn
Bút tích của cố nhà giáo Phạm Toàn
Có ý kiến cho rằng liệu bộ sách Cánh Buồm có cùng chung số phận với bộ sách giáo khoa công nghệ giáo dục hay không? Xin ông cho biết ý kiến về vấn đề này?
- Bộ sách Cánh Buồn của nhà giáo Phạm Toàn không đưa vào thẩm định, là một bộ sách tự do, nếu các trường và phụ huynh thấy phù hợp thì sẽ sử dụng cho học sinh.
Cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!
Minh Thúy (thực hiện)
Nhà giáo Phạm Toàn sinh năm 1932, tại Hà Nội. Trước khi được biết đến như một nhà hoạt động tích cực trong lĩnh vực giáo dục, ông từng được mến mộ bởi một số truyện ngắn và nhiều tác phẩm dịch, đều ký bút danh Châu Diên.
Mặc dù ông cùng GS. Hồ Ngọc Đại nghiên cứu giáo dục tiểu học từ năm 1967, nhưng đến khi ông sáng lập nhóm Cánh Buồm vào cuối năm 2009, hình ảnh của ông mới thường xuyên xuất hiện trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội.
Cánh Buồm là một nhóm những người thiết tha với tr.ẻ e.m, với nền giáo dục nước nhà. Nhóm Cánh Buồn chủ trương có một định nghĩa mới về giáo dục: “Giáo dục là tổ chức sự trưởng thành cho thanh thiếu niên của cả một dân tộc.
Từ năm 2010 đến nay, nhóm Cánh Buồm đã biên soạn các cuốn sách Văn và Tiếng Việt cho cấp tiểu học và trung học cơ sở; Khoa học, Lối sống và Tiếng Anh cho cấp tiểu học (riêng Tiếng Anh còn 2 cuốn lớp 4 và lớp 5 đang làm).
Đến nay đã có khoảng 100.000 bản sách Cánh Buồm, trong đó nhiều nhất là các cuốn Văn và Tiếng Việt cấp tiểu học, được xuất bản bằng các nguồn lực xã hội do nhóm quyên góp.
Bộ sách Cánh Buồm hiện đang được sử dụng tại một số trường ở Hà Nội và TP.HCM.
Theo viettimes
48 tỉnh dùng SGK của GS Hồ Ngọc Đại: Có mâu thuẫn với Hội đồng thẩm định?
Năm học 2018 - 2019, cả nước có 48 tỉnh triển khai dạy SGK tiếng Việt 1 Công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại với 923.842 học sinh.
Đán.h giá về hiệu quả của SGK tiếng Việt 1 Công nghệ giáo dục tại hội nghị Tổng kết năm học 2018 - 2019 của giáo dục Tiểu học, Bộ GD&ĐT cho biết: Căn cứ kết quả nghiên cứu và áp dụng thí điểm trong dạy học môn Tiếng Việt lớp 1 tại một số cơ sở giáo dục, Bộ GD&ĐT đồng ý cho các địa phương có nhu cầu và đảm bảo các điều kiện được áp dụng vào việc dạy học Tiếng Việt lớp 1, nhất là ở những vùng khó từ năm học 2008- 2009 đến năm học 2016- 2017 trên tinh thần tự nguyện của các địa phương.
Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT trong 3 năm học liên tiếp gần đây, từ 2016 đến 2019, cả nước có 48/63 tỉnh thành triển khai dạy SGK tiếng Việt 1 giáo dục công nghệ của GS. Hồ Ngọc Đại. Số trường, số học sinh học tăng lên hàng năm. Cụ thể, năm 2016 - 2017, có 6.651 trường với 678.800 học sinh; Năm 2017- 2018 có 7.511 trường với 771.777 học sinh; Năm học 2018 - 2019 có 8.198 trường với 923.842 học sinh.
48 địa phương triển khai dạy SGK tiếng Việt 1 Công nghệ giáo dục
Về kết quả học tập, Bộ GD&ĐT khẳng định, đa số học sinh nắm chắc cấu tạo ngữ âm Tiếng Việt nên đều đọc được và đọc tốt; nắm chắc các quy tắc chính tả, học đến đâu chắc đến đó, không bị nhầm lẫn khi viết chính tả; đặc biệt học sinh được rèn nền nếp học tập ngay từ những ngày đầu vào lớp 1;
Về kỹ năng: Học sinh thành thạo các thao tác; hiểu và thực hiện tương đối tốt các lệnh trong quá trình học; được tham gia tích cực vào các hoạt động học tập, học sinh có kĩ năng đọc và nghe - viết chính tả tốt;
Về thái độ: Học sinh hứng thú học, yêu thích môn học;
Về năng lực, phẩm chất: Học sinh chủ động, tự tin tham gia các hoạt động học tập; thông qua việc làm, các thao tác học, tự tìm ra và chiếm lĩnh tri thức, được phát huy khả năng tư duy và năng lực tối ưu của bản thân một cách nhẹ nhàng, hứng thú.Trong đó các địa phương được Bộ GD&ĐT đán.h giá là đạt các thành tích nổi bất về quản lý, có nhiều sáng tạo, vận dụng linh hoạt trong công tác chuyên môn, khắc phục khó khăn đặc thù của địa phương và kết quả học tập cuối năm của HS rất đáng ghi nhận ... phần lớn là các tỉnh miền núi như: Lào Cai, Hà Giang, Lạng Sơn, Bắc Giang, Phú Thọ, Thái Nguyên, Hòa Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam.
Bên cạnh đó cũng có các địa phương vùng thuận lợi triển khai tốt như Hải Phòng, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Thái Bình, Ninh Bình, Huế, Cần Thơ, Vĩnh Long, Kiên Giang, Cà Mau...
Đa số học sinh dân tộc thiểu số đạt yêu cầu chương trình
Trước đó, Ngày 6/12/2018, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đã tổ chức nghiệm thu nhiệm vụ Khoa học và công nghệ cấp Bộ "Nghiên cứu đán.h giá sách Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục và đề xuất các giải pháp chỉ đạo trong thời gian tới", do PGS.TS. Nguyễn Thị Lan Phương làm chủ nhiệm.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, về chất lượng sách có một số ưu điểm như thể hiện sự thương yêu dành cho tr.ẻ e.m qua cách đối xử của cha mẹ, thầy cô và những người khác; thể hiện tường minh yêu cầu về cấu trúc ngữ âm tiếng Việt và luật chính tả, chú trọng phát triển kĩ năng đọc thành tiếng và viết chính tả cho HS lớp 1;
HS được đọc toàn âm tiết không nhất thiết phải đán.h vần, phù hợp với bản chất "chỉnh thể trọn vẹn" của âm tiết tiếng Việt; cách thiết kế sách hỗ trợ khá tốt hoạt động kiểm tra, đán.h giá của giáo viên.
Bên cạnh đó còn hạn chế: chưa thể hiện rõ ràng việc phát triển các kĩ năng nói và nghe, năng lực sử dụng tiếng Việt trong văn hóa và đời sống; không dạy đọc hiểu nghĩa tường minh và "vượt quá mức" của CT về cấu trúc ngữ âm TV; hạn chế sự sáng tạo của giáo viên và tích cực hóa HS khi họ phải tuân thủ nghiêm nhặt qui trình 4 VIỆC LÀM của sách; chưa cập nhật những thành tựu về "dạy ngôn ngữ thông qua giao tiếp đọc, viết, nghe, nói" và xu thế phát triển công nghệ giáo dục trên thế giới.
Về hiệu quả sử dụng sách, kết quả nghiên cứu cho hay đa số học sinh đạt yêu cầu chương trình (khoảng 20% đạt kĩ năng cao, 75% nắm vững kiến thức âm, vần và quy tắc chính tả, 70% đạt yêu cầu đọc trơn, tốc độ 41 từ/ phút, 70% đạt yêu cầu viết, 55% đạt yêu cầu nghe, nói). Học sinh dân tộc thiểu số có thể phân tích được ngữ âm, nắm được cấu trúc vần; đọc nhanh, đúng và chắc chắn; nghe, viết đúng chính tả; mạnh dạn, tự tin.
Vậy dư luận băn khoăn đặt câu hỏi những đán.h giá của Bộ GD&ĐT và kết quả nghiên cứu đề tài cấp bộ có mâu thuẫn với đán.h giá của Hội đồng thẩm định chương trình SGK mới hay không khi 15/15 thành viên hội đồng thống nhất SGK tiếng Việt 1 công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại không đạt từ vòng đầu?
Theo Tiề.n phong
Sách của Giáo sư Hồ Ngọc Đại không đạt thẩm định: Sửa sách hay thông tư? Hội đồng quốc gia thẩm định SGK lớp 1 đã chỉ ra gần 300 lỗi cần chỉnh sửa ở bộ sách Công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại. Tuy nhiên, một số ý kiến lại cho rằng cái cần sửa là Thông tư 32 và Thông tư 33 chứ không phải là bộ sách. Liên quan tới bộ sách Công nghệ...