Giải mã bí ẩn về những bài hát của cá voi, không giống bất kì loài động vật nào khác
Những bí ẩn về những giai điệu mà cá voi phát ra khi di chuyển qua các vùng đại dương nay đã được tiết lộ.
Cá voi có rất nhiều tài năng, nhưng có lẽ tài năng độc đáo và bí ẩn nhất của chúng chính là tiếng hát hay đến ám ảnh . Và các nhà khoa học cuối cùng cũng biết chúng làm điều đó như thế nào. Bí mật nằm ở hộp giọng nói độc đáo có thể làm rung mỡ và cơ để tạo ra âm thanh thay vì thổi không khí qua đó.
Ảnh minh họa
Hát dưới nước là một vấn đề khó khăn vì về mặt lý thuyết, nó sẽ sử dụng hết không khí của bạn. Nhưng theo một nghiên cứu mới từ một nhóm các nhà khoa học quốc tế, cá voi đã phát triển hộp giọng nói khác với hầu hết các loài động vật có vú khác. Nó cũng cung cấp cái nhìn sâu sắc về phạm vi phát âm hạn chế của cá voi, điều có thể khiến chúng dễ bị át đi âm thanh bởi động cơ tàu và tiếng ồn khác của con người.
Nghiên cứu mới này có quy mô nhỏ, được thực hiện chỉ với ba con cá voi, nhưng lần đầu tiên nó đưa ra câu trả lời về việc làm thế nào tiếng kêu của loài động vật lớn nhất thế giới có thể di chuyển hàng dặm qua đại dương.
Cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa biết chính xác làm thế nào những gã khổng lồ đại dương này có thể đạt được kỳ tích đặc trưng của chúng.
Cái c.hết không đúng lúc của ba con cá voi đã giúp các nhà khoa học có cơ hội thăm dò giải phẫu giọng hát của loài động vật này. Các nhà khoa học đứng sau nghiên cứu cho biết những con cá voi được sử dụng trong nghiên cứu c.hết vì nguyên nhân tự nhiên hoặc do tai nạn. Trong đó, một con cá voi đực được tìm thấy gần Đan Mạch, và mặc dù nguyên nhân cái c.hết của nó chưa rõ ràng nhưng các nhà khoa học mô tả nó rất gầy.
Các nhà nghiên cứu viết rằng một con cá voi lưng gù cái có thể đã c.hết đ.uối sau khi vướng vào ngư cụ, và con cá voi cái có khả năng c.hết vì nhiễm vi khuẩn. Những con cá voi này đều là cá voi tấm sừng hàm, khác với cá voi có răng. Cá voi tấm sừng hàm kiếm ăn bằng cách lọc nước qua những chiếc đĩa khổng lồ giống như chiếc lược để bắt các loài động vật không xương sống ở biển và cá nhỏ.
Video đang HOT
Để tìm hiểu cách cá voi tạo ra âm thanh, nhóm nghiên cứu do Coen Elemans thuộc Đại học Nam Đan Mạch dẫn đầu đã mổ xẻ thanh quản của từng con vật và thổi không khí qua nó để xem điều gì sẽ xảy ra. Những gì họ phát hiện ra là hộp thoại của cá voi không hoạt động giống như dây thanh âm. Thay vào đó, một mảnh mô hình chữ U rung lên các cấu trúc mỡ và cơ trong cổ họng cá voi. Việc thổi không khí qua các cấu trúc này trong phòng thí nghiệm sẽ tạo ra âm thanh vang dội, sâu lắng mà loài cá voi nổi tiếng thường tạo ra. Và cấu trúc độc đáo của nó cho phép cá voi tái chế không khí trong khi hát – cũng như tránh hít phải nước.
Elemans nói với BBC News rằng thật là “thú vị” khi phát hiện ra điều này .
Jeremy Goldbogen nói với AP: “Đây là nghiên cứu toàn diện và quan trọng nhất cho đến nay về cách phát âm của cá voi tấm sừng hàm, một bí ẩn lâu đời trong lĩnh vực này”. Goldbogen, phó giáo sư về đại dương tại Đại học Stanford, không tham gia vào nghiên cứu nói, những kết quả này mở ra cánh cửa cho nghiên cứu trong tương lai, “dựa trên các tiết mục âm thanh cực kỳ đa dạng” của cá voi.
Đáng buồn thay, nghiên cứu cũng cho thấy động vật dễ bị tổn thương như thế nào trước các hoạt động của con người. Một phân tích máy tính về cấu trúc giọng nói cho thấy rằng cá voi có thể tạo ra một dải tần số hẹp, khiến chúng dễ bị gián đoạn.
Vì tàu và các hoạt động khác của con người tạo ra tiếng ồn giống như tiếng hát của cá voi và vì cá voi sử dụng bài hát của chúng để tìm bạn tình nên hoạt động của con người có thể khiến cá voi khó tìm thấy nhau và sinh sản.
Elemans nói: “Chẳng hạn, chúng không thể đơn giản chọn hát cao hơn để tránh tiếng ồn mà chúng ta tạo ra ở đại dương”.
Và mặc dù điều này có thể không phải là vấn đề lớn đối với cá voi lưng gù và các loài khác sống theo nhóm, nhưng cá voi xanh một mình di chuyển quãng đường dài có thể dễ bị tổn thương hơn trước sự vận chuyển của con người và các hoạt động khác tạo ra tiếng ồn dưới đáy biển.
- Video: Cô gái trẻ bị cá to lớn như ‘thủy quái’ kéo lao xuống đầm. Nguồn: Tiktok/gala43395025.
00:00
00:00/00:24
Theo Văn hóa & Phát triển
Giải mã bí ẩn đằng sau tiếng hát của cá voi dưới biển sâu
Cá voi tạo ra âm thanh đủ lớn để truyền đi dưới đại dương, nhưng bí ẩn đằng sau việc phát ra âm thanh dưới nước vẫn chưa được biết tới. Mới đây, các nhà khoa học đã khám phá ra bí ẩn đó.
Cá voi lưng gù. Ảnh minh họa: Wikipedia
Trong bài báo đăng trên tạp chí Nature hôm 21/2, chuyên gia Coen Elemans tại Đại học Nam Đan Mạch và các đồng nghiệp của ông đã nghiên cứu "hộp âm thanh riêng biệt", hay thanh quản của 3 con cá voi mắc cạn đã c.hết - gồm cá voi lưng gù, cá voi Minke và cá voi Sei - đều là các loại cá voi tấm sừng hàm.
Trong phòng thí nghiệm, các nhà khoa học thổi không khí qua thanh quản tiến hóa riêng của những con cá voi này trong điều kiện được kiểm soát để tìm hiểu xem những mô nào có thể rung. Các nhà nghiên cứu cũng tạo ra các mô hình máy tính về cách phát ra âm thanh của cá voi Sei giống với bản ghi âm thanh của những con cá voi tương tự thu được trong tự nhiên.
Từ 50 triệu năm trước, thủy tổ của cá voi thực ra là một loài 4 chân, đi lại và kiếm ăn trên cạn. Chuyên gia Elemans cho biết loài động này vật đã điều chỉnh thanh quản của chúng trong hàng chục triệu năm để tạo ra âm thanh dưới nước.
Không giống như con người và các động vật có vú khác, cá voi tấm sừng hàm không có răng hoặc dây thanh âm. Thay vào đó, trong thanh quản của chúng có mô hình chữ U cho phép loài vật này hít một lượng lớn không khí, một đệm mỡ và cơ lớn không giống ở các loài động vật khác. Ông Elemans cho biết cá voi tạo ra âm thanh bằng cách đẩy mô vào đệm mỡ và cơ.
Ông Jeremy Goldbogen, phó Giáo sư về đại dương tại Đại học Stanford, người không tham gia nghiên cứu mới, cho biết: "Đây là nghiên cứu toàn diện và có ý nghĩa nhất cho đến nay về cách phát ra âm thanh của cá voi tấm sừng hàm, một bí ẩn lâu đời trong lĩnh vực này".
Ông lưu ý còn nhiều điều cần nghiên cứu hơn do các âm thanh cực kỳ đa dạng của cá voi. Ví dụ, cá voi lưng gù được biết là có khả năng "sáng tác" những bài hát phức tạp và phát đi âm thanh đó trong đàn cá voi dưới đại dương.
Song Elemans cho biết dù tiếng hát của cá voi có lớn đến đâu, mô hình nghiên cứu mới cho thấy rằng cá voi lưng gù và các loài liên quan không thể tạo ra âm thanh lớn hơn tiếng ồn của ngành vận tải biển.
"Cá voi thực sự bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn của phương tiện vận chuyển và điều đó làm giảm đáng kể khả năng giao tiếp của chúng", ông nói.
Ông Michael Noad, Giám đốc Trung tâm Khoa học Hàng hải tại Đại học Queensland, Australia, cho biết vì một số con cá voi tạo ra âm thanh như lời kêu gọi bạn tình nên tiếng ồn của ngành vận tải biển có thể gây lo ngại.
"Đối với quần thể cá voi sống phân tán, như cá voi xanh Nam Cực, chúng có thể không tìm được bạn tình trong môi trường đại dương ồn ào", ông nói và lưu ý rằng các loài như cá voi lưng gù thường thành sống theo bầy với số lượng lớn có nhiều khả năng tránh được tình trạng ô nhiễm tiếng ồn này.
Thanh quản đặc biệt của cá voi trong thử nghiệm này là của những con cá voi chưa trưởng thành. Trong khi đó, những con đực trưởng thành có thể tạo ra âm thanh lớn hơn. Do đó, chuyên gia về cá voi Joy Reidenberg cho biết cần có thêm các thí nghiệm trên con đực trưởng thành để xác nhận kết quả nghiên cứu này.
Bà Reidenberg lưu ý nghiên cứu trong phòng thí nghiệm có lẽ đã tiến đến mức con người có thể tái tạo cách cá voi "ca hát".
"Hiện tại, công nghệ của chúng ta liên quan đến việc đưa thiết bị chuyên dụng vào một con cá voi để xem chính xác những mô nào rung. Chúng ta sẽ không thể thực hiện điều đó ở động vật hoang dã nên những thí nghiệm này là điều tốt nhất cho đến nay", bà nói.
Dù chỉ dựa trên một nghiên cứu nhỏ, các chuyên gia cho biết phát hiện mới sẽ định hướng các nghiên cứu trong tương lai về cách cá voi giao tiếp.
Thói quen lạ lùng của loài cá voi lưng gù: Thích 'làm anh hùng' cứu sống con mồi trong cuộc đi săn của cá voi sát thủ Giữa cá voi lưng gù và cá voi sát thủ có mối thù gì, tại sao loài động vật to lớn này lại thích gây rắc rối cho cá voi sát thủ? Cá voi lưng gù (tên khoa học: Megaptera novaeangliae ) là loài sinh vật khổng lồ lang thang trong đại dương bao la, trưởng thành có thể dài hơn chục mét...
