Giải bài toán nơi tuyển sinh không hết, chỗ không đủ chỉ tiêu

Trong kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2021 – 2022 của Hà Nội, học sinh có 3 nguyện vọng dự tuyển, trong đó nguyện vọng 1, 2 phải thuộc khu vực tuyển sinh mà học sinh có hộ khẩu thường trú.

Thí sinh nghe phổ biến quy chế thi vào lớp 10 năm 2020.

Điều này khiến một số phụ huynh học sinh lo lắng bởi thực tế có tình trạng học sinh đăng ký hộ khẩu ở một quận nhưng lại cư trú ở quận khác…

Học sinh được đăng ký nguyện vọng ở nơi cư trú thực tế

Theo Phó Giám đốc phụ trách Sở GD&ĐT Hà Nội Phạm Văn Đại, quy định học sinh đăng ký nguyện vọng dự tuyển theo hộ khẩu thường trú nhằm bảo đảm việc thực hiện phổ cập giáo dục trên địa bàn, quy hoạch mạng lưới trường học của thành phố. Quy định đồng thời giảm bớt áp lực, tránh những xáo trộn không cần thiết trong công tác tuyển sinh. Quy định này được xây dựng trên khảo sát ở kỳ tuyển sinh của các năm học trước.

Cụ thể, trên địa bàn thành phố có hiện tượng học sinh đăng ký hộ khẩu một nơi nhưng cư trú tại nơi khác. Tuy nhiên, số lượng học sinh xin đổi khu vực tuyển sinh ở những năm học trước không nhiều. Thêm nữa, toàn thành phố được chia thành 12 khu vực tuyển sinh. Trong mỗi khu vực gồm trường có điểm chuẩn cao, thấp khác nhau để học sinh lựa chọn theo nguyện vọng và khả năng học tập của mình.

Ông Đại cho biết: Sở GD&ĐT Hà Nội sẽ có hướng dẫn chi tiết về việc thực hiện đăng ký nguyện vọng dự tuyển nhằm bảo đảm quyền lợi tốt nhất, đồng thời không gây khó khăn cho học sinh trong quá trình học tập, di chuyển. Trong các trường hợp cụ thể, Sở GD&ĐT Hà Nội vẫn tạo điều kiện để các em được đổi khu vực tuyển sinh. Nếu học sinh có hộ khẩu ở địa bàn này nhưng cư trú thực tế tại nơi khác, gia đình làm đơn, có xác nhận của địa phương, Sở GD&ĐT Hà Nội sẽ xem xét, cho phép học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển ở khu vực tuyển sinh theo nơi cư trú thực tế.

Về nguyện vọng dự tuyển, mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển tối đa vào 3 trường THPT công lập, xếp theo thứ tự. Trong đó, nguyện vọng 1 và 2 thuộc khu vực tuyển sinh theo quy định; nguyện vọng 3 có thể thuộc khu vực tuyển sinh bất kỳ (điểm chuẩn trúng tuyển nguyện vọng 2 của trường cao hơn 1 điểm so với nguyện vọng 1, điểm chuẩn trúng tuyển nguyện vọng 3 của trường cao hơn 2 điểm so với nguyện vọng 1).

Trường hợp học sinh chỉ đăng ký 1 nguyện vọng thì có thể thuộc bất kỳ khu vực tuyển sinh nào (học sinh sẽ trúng tuyển nếu có điểm xét tuyển lớn hơn hoặc bằng điểm chuẩn trúng tuyển của trường). Trường hợp học sinh đăng ký 2 nguyện vọng thì cả 2 có thể thuộc khu vực tuyển sinh theo quy định hoặc nguyện vọng thứ nhất thuộc khu vực tuyển sinh theo quy định, nguyện vọng thứ hai thuộc khu vực tuyển sinh bất kỳ (học sinh sẽ trúng tuyển nguyện vọng thứ hai nếu không trúng tuyển nguyện vọng thứ nhất và có điểm xét tuyển lớn hơn hoặc bằng 1 điểm so với điểm chuẩn trúng tuyển của trường). Khi hạ điểm chuẩn, sở GD&ĐT cho phép các trường nhận học sinh có nguyện vọng 2, nguyện vọng 3 đủ điều kiện trúng tuyển.

Cũng theo ông Đại, năm học 2021 – 2022, học sinh không được đổi nguyện vọng dự tuyển sau khi đã đăng ký. Do vậy, các em cần lưu ý tìm hiểu và cân nhắc kỹ trước khi đăng ký nguyện vọng và sắp xếp thứ tự ưu tiên của các nguyện vọng phù hợp với năng lực của bản thân.

Tạo sự công bằng trong tuyển sinh

Thầy Đặng Việt Hà – Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An (quận Tây Hồ) nhận định, quy định về hộ khẩu thường trú để hài hoà về sĩ số học sinh các khu vực. Bên cạnh đó, việc cho phép học sinh đăng kí 1 hoặc 2 nguyện vọng thì với nguyện vọng 2 không nhất thiết cùng khu vực giúp các em có nhiều lựa chọn. Với phương án thêm nguyện vọng 3, học sinh có nhiều cơ hội tìm được trường phù hợp, tránh việc có em điểm cao nhưng vẫn không đỗ vào các trường công lập trong những năm gần đây. Với việc điểm chuẩn các nguyện vọng lệch nhau 1 điểm cũng phù hợp. Khi hạ điểm, trường vẫn nhận cả nguyện vọng 2, nguyện vọng 3 là công bằng với học sinh.

Cũng như vậy, thầy Nguyễn Cao Cường – Hiệu trưởng Trường THCS Thái Thịnh (quận Đống Đa) phân tích: Phân chia khu vực tuyển sinh ngoài việc bảo đảm các điều kiện thuận lợi nhất về địa giới hành chính, giúp học sinh không phải di chuyển quá xa để đi học còn sắp xếp có các trường ở các nhóm khác nhau, đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh ở nhiều mức độ. Căn cứ vào điều kiện cụ thể về vị trí địa lý và năng lực học tập, học sinh có thể lựa chọn để đăng ký nguyện vọng dự tuyển phù hợp.

Với học sinh có hộ khẩu không đúng khu vực tuyển sinh mong muốn, hàng năm, sở đều có hướng dẫn đổi khu vực tuyển sinh bằng đơn, tạo điều kiện cho các em học tập.

Theo thầy Cường, năm nay mỗi thí sinh có thêm nguyện vọng 3 vào một trường ở khu vực tuyển sinh khác khu vực đã đăng ký nguyện vọng 1, 2. Điều này rất hợp lý, thí sinh có thêm cơ hội và những em không đỗ ở khu vực có tỉ lệ chọi cao vẫn có trường công lập để học. Bên cạnh đó, các trường ở khu vực ven nội thành có cơ hội tuyển được nhiều học sinh có chất lượng.

Trường THCS Nguyễn Du (huyện Sóc Sơn) năm học này có 308 học sinh lớp 9 chuẩn bị thi vào lớp 10. Cô Phạm Thị Bích Diện – Phó Hiệu trưởng nhà trường cho hay: Hằng năm, trường có khoảng 80% học sinh đỗ vào lớp 10 các trường công lập trong khu vực tuyển sinh. Điểm mới tuyển sinh năm nay với việc thêm nguyện vọng dự tuyển và điểm chuẩn giữa các nguyện vọng giảm xuống còn 1 điểm so với 1,5 điểm như các năm trước, tạo điều kiện cho học sinh, đặc biệt thí sinh ở vùng kinh tế còn khó khăn được học ở trường công lập.

Theo thầy Nguyễn Minh Phi – Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Văn Cừ (huyện Gia Lâm), khu vực tuyển sinh nào cũng có trường ở nhóm khác nhau nên học sinh có thể đăng ký nguyện vọng theo năng lực và điều kiện của mình. Đăng ký tuyển sinh theo hộ khẩu thường trú còn góp phần giải quyết bài toán nơi tuyển sinh thừa, nơi tuyển sinh không đủ chỉ tiêu; đồng thời dần thu hẹp khoảng cách chất lượng giáo dục giữa các khu vực tuyển sinh.

Trong khi nhiều trường ở nội đô tuyển sinh với tỷ lệ “chọi” khá cao, áp lực tuyển sinh lớn thì nhiều trường THPT ở ngoại thành, vùng khó khăn tuyển không đủ chỉ tiêu. Việc đăng ký nguyện vọng theo hộ khẩu và mở rộng thêm nguyện vọng 3 ở khu vực tuyển sinh bất kỳ không chỉ tạo thêm cơ hội học trường công lập cho cho thí sinh mà còn giảm áp lực cho một số khu vực nội thành. – Thầy Nguyễn Đức Bình – Hiệu trưởng Trường THCS Khánh Thượng (huyện Ba Vì)