Giá xăng dầu trong nước có giảm tiếp?
Lần đầu tiên trong lịch sử thế giới, giá dầu thô giao ngay đã lập kỷ lục về mức 0 USD/thùng và tiếp tục giảm xuống âm (-) 37 USD/thùng vào ngày 21/4 (theo giờ Việt Nam). Diễn biến kỳ lạ này không nằm ngoài tác động của dịch bệnh COVID-19 khiến nền kinh tế các quốc gia ngưng trệ. Cùng lúc này, doanh nghiệp dầu khí trong nước rơi vào tình cảnh bi đát, thua lỗ. Cần làm gì để đối phó với giá dầu giảm sâu?
Phản ứng với thông tin giá dầu thô WTI (dầu ngọt nhẹ Tây Texas, Mỹ) giao tháng 5/2020 rơi xuống mức -37,63 USD/thùng, nhiều cán bộ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) không giấu được nỗi buồn. PVN là đơn vị chủ lực của ngành dầu khí nhưng một thời gian dài đang rơi vào cảnh khó khăn. Nhiều đơn vị của PVN có nguy cơ mất cân đối, thua lỗ khi giá dầu thô lao dốc
Trước đó, năm 2020, PVN đưa ra giá kế hoạch giá dầu 60 USD/thùng, doanh thu bán dầu thô là 4,668 tỷ USD. Giá dầu thô về âm, ngoài việc không có doanh thu, PVN còn phải bù lỗ cho chi phí sản xuất, duy trì vận hành các mỏ đang khai thác. Hệ lụy từ việc giảm này sẽ tác động nặng nề không chỉ đối với PVN mà các địa phương liên quan. Như tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, nguồn thu từ dầu thô chiếm tới 46% tổng thu ngân sách 2 tháng đầu năm 2020.
“Trước thực tế, giá dầu thô giảm, tập đoàn sẽ gia tăng dự trữ thông qua việc mua dầu thô, thậm chí là mua lại các mỏ khi giá dầu xuống thấp; tăng sở hữu tại các doanh nghiệp có tài sản tốt, hoạt động hiệu quả…”, ông Lê Mạnh Hùng, Tổng Giám đốc PVN cho biết.
PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính) cũng đ.ánh giá, dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến hết sức phức tạp làm cho sản xuất nhiều ngành gặp khó khăn, giao thông vận tải đình trệ là nguyên nhân khiến giá dầu giảm về mức âm.
“Ngành dầu khí phải xem xét lại kế hoạch tăng sản lượng dầu khí từ đầu năm, bởi trong bối cảnh giá dầu giảm như vậy thì tăng sản lượng sẽ bị lỗ nên những mỏ dầu nào có chi phí khai thác quá cao thì nên tạm thời dừng lại. Việc nhập trở lại dầu thô khi giá dầu thế giới giảm cũng cần được xem là một trong những giải pháp”, ông Long kiến nghị.
Theo tính toán của Bộ Tài chính, dự toán ngân sách xây dựng trên cơ sở giá dầu thô là 60 USD/thùng. Tuy nhiên, số thu từ dầu thô hiện chỉ chiếm 3% tổng thu ngân sách (cách đây 5-7 năm thu ngân sách từ dầu thô ở mức 11%) nên việc giá dầu thô lao dốc sẽ tác động không nhiều tới thu ngân sách.
Video đang HOT
Khó giảm ngay
Theo các chuyên gia, xu hướng giảm giá chung của thế giới chắc chắn tới đây sẽ tác động đến giá bán lẻ xăng dầu trong nước theo chiều hướng giảm.
“Tuy nhiên, tác động này phụ thuộc nhiều yếu tố và chưa thể giảm ngay lập tức. Hiện nay, Việt Nam là nước khai thác và xuất khẩu dầu thô. Chỉ có một số nhà máy lọc dầu của Việt Nam nhập dầu thô để lọc, không có việc nhập dầu thô bán lẻ. Bên cạnh đó, giá dầu thô WTI xuống mức âm chỉ xuất hiện ở một số giao dịch, giá xăng dầu thành phẩm tại hầu hết sàn vẫn ở mức 20-25 USD/ thùng. Ngoài ra, giá xăng dầu Việt Nam đang nhập về bán neo theo giá dầu Brent, không phải dầu WTI. Vì vậy, việc giảm giá dầu thô về mức âm chưa thể lập tức kéo giảm giá bán xăng dầu trong nước”, một chuyên gia nhận định.
Hiện, Việt Nam nhập xăng dầu thành phẩm theo giá tham chiếu từ thị trường Singapore nên không chịu tác động nhiều từ diễn biến giá dầu tại Mỹ. Mức giá ngày 21/4 ở thị trường này ở ngưỡng 25 USD/ thùng. Đồng thời, theo quy định của Liên bộ Tài chính – Công Thương, giá bán lẻ xăng dầu được điều hành theo Nghị định 83 với cơ chế tính giá cơ sở bình quân theo 15 ngày. Tỷ lệ thuế, phí chiếm trên 60% trong cơ cấu giá bán lẻ, đáng kể nhất là thuế bảo vệ môi trường 3.800 đồng một lít với xăng E5 RON92 và 4.000 đồng với RON95. Từ đầu năm đến nay, giá xăng dầu trong nước đã có 7 lần giảm giá liên tiếp với mức giảm hơn 5.000 đồng/lít. Hiện nay, giá bán xăng E5 RON 92 ở mức 11.900 đồng/lít; dầu DO 0,05S ở mức 10.820 đồng/lít.
Ngọc Linh
Không tính yếu tố này, giá xăng có thể xuống 14.000 đồng/lít
Giá dầu 70 USD/thùng, xăng bán 20.000 đồng/lít; giá dầu giảm hơn một nửa còn 30 USD/thùng, giá xăng vẫn 16.000 đồng/lít. Đó là do liên Bộ Công Thương-Tài chính liên tục trích lập Quỹ bình ổn, đề phòng giá xăng dầu bật tăng.
Những này qua, nhiều độc giả báo VietNamNet thắc mắc vì sao giá dầu 70 USD/thùng vào đầu năm 2020, xăng bán với giá 20.000 đồng/lít. Nhưng khi giá dầu giảm hơn một nửa, xuống còn 30 USD/thùng, thậm chí gần đây giảm còn hơn 20 USD/thùng, giá xăng vẫn hơn 16 nghìn đồng/lít.
Từ đó, nhiều người cho rằng giá xăng dầu Việt Nam đã không giảm tương xứng như mức giảm của giá dầu trên thế giới.
Vậy, đâu là lý do khiến giá xăng dầu Việt Nam "lạc nhịp" như vậy? Để có so sánh tương quan, cần lấy giá thành phẩm xăng dầu làm căn cứ so sánh, thay vì giá dầu thô.
Giá xăng giảm 5 lần liên tiếp, chạm đáy 2,5 năm
Tại kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 15/1, giá xăng RON 92 trên thị trường Singapore - xăng nền để pha chế xăng E5 - có mức giá xấp xỉ 72 USD/thùng, còn RON 95 có mức giá hơn 74,3 USD/thùng.15 ngày đầu tháng 1/2020 là khoảng thời gian ghi nhận mức giá xăng dầu cao nhất trong 3 tháng đầu năm 2020.
Do đó, trong kỳ điều hành ngày 15/1, xăng E5 có giá không cao hơn 19.845 đồng một lít, xăng RON 95 không cao hơn 20.913 đồng.
Từ đó đến nay, giá xăng dầu liên tục giảm theo đà lao dốc của giá dầu thô trên thị trường thế giới.
Đỉnh điểm là tại kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 15/3 vừa qua, giá xăng RON 92 chỉ còn trrung bình 48,69 USD/thùng (giảm 23,31 USD/thùng, tương đương giảm 32,4% so với ngày 15/1), RON 95 giảm còn 50,3 USD/thùng (giảm 24 USD/thùng, tương đương giảm 32,3% so với ngày 15/1).
Nhờ đó, giá xăng E5 giảm chỉ còn 16.056 đồng/lít; xăng RON95-III không cao hơn 16.812 đồng/lít.
Như vậy, so với mức giá ngày 15/1, giá xăng E5 đã giảm gần 3.800 đồng/lít, tương ứng giảm 19,1% Còn xăng RON 95 giảm hơn 4.000 đồng/lít, tương đương 19,6%.
Cho nên, thắc mắc của nhiều người là có lý do. Bởi giá xăng RON 92 trên thị trường thế giới giảm 32,4% nhưng giá xăng E5 trong nước lại chỉ giảm 19,1%. Còn xăng RON 95 trên thị trường thế giới giảm 32,3% nhưng trong nước lại chỉ giảm 19,6%.
Lý do là bởi từ đầu năm đến nay, liên Bộ Công Thương - Tài chính đã phải liên tục trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu, để có dư địa đề phòng khả năng giá xăng dầu thế giới bật tăng trở lại.
Từ đầu năm đến nay, tổng cộng mức trích Quỹ bình ổn với xăng E5 qua 5 kỳ điều hành là 600 đồng/lít. Với xăng RON 95 là 2.800 đồng/lít. Dầu diesel là 2.800 đồng/lít, dầu hỏa là 2.700 đồng/lít, dầu mazut là 600 đồng/kg. (Nếu không trích Quỹ, giá xăng E5 lúc này có thể chỉ còn hơn 15.400 đồng/lít, xăng RON 95 chỉ còn hơn 14.000 đồng/lít).
Đây là một phần lý do khiến cho giá xăng dầu trong nước không giảm nhiều như mức lao dốc của mặt hàng này trên thị trường thế giới. Đó cũng là "đặc thù" của giá xăng dầu ở Việt Nam khi vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước. Trong đó, xăng dầu là mặt hàng thuộc diện bình ổn giá, được điều hành trên cơ sở Luật giá và Nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu. Quỹ bình ổn giá đóng vai trò như một chiếc van để đóng mở giá xăng dầu trước những biến động trên thị trường thế giới. Nếu giá thế giới tăng "sốc", Quỹ này sẽ được xả để kiềm chế mức tăng của giá xăng dầu trong nước.
Mặt khác, chu kỳ điều hành giá xăng dầu trong nước là 15 ngày một lần, cho nên mức giảm (hay tăng) giá xăng dầu luôn có sự lệch pha so với thị trường thế giới. Cơ sở để điều chỉnh giá xăng dầu cũng lấy giá trung bình của 15 ngày. Do đó, có thời điểm giá xăng dầu thế giới giảm mạnh, nhưng trong nước chưa đến kỳ điều chỉnh, khiến cho nhiều người có cảm giác "bị mua đắt".
Trường hợp những ngày gần đây là ví dụ. Giá xăng RON 92 và RON 95 trên thị trường quốc tế tiếp tục giảm mạnh, chỉ còn dưới 30 USD/thùng nhưng người dân sẽ phải đợi đến chu kỳ điều hành giá xăng dầu vào cuối tháng 3 này thì mới được hưởng mức giá thấp hơn.
Những lý do trên khiến cho giá xăng dầu luôn có sự "lạc nhịp" nhất định với thị trường thế giới. Đó là lý do từ nhiều năm nay, đã có nhiều ý kiến đề nghị sửa đổi cơ chế giá xăng dầu nói trên, để giá cả mặt hàng này tiệm cận hơn với mức dao động của thị trường quốc tế.
Lương Bằng
Dầu thế giới dưới 0 USD/thùng, đừng mong giá xăng trong nước giảm mạnh Gia dâu WTI lao dôc, thâm chi co mưc gia dươi 0 đông vao đêm 20/4. Tuy nhiên, gia xăng dâu trong nươc không chiu nhiêu anh hương bơi yêu tô bât thương nay. Ban chât cua dâu WTI Gia dâu WTI la viết tắt của "West Texas Intermediate," là dầu thô đươc sản xuất tại Mỹ. Nó còn được gọi là "dầu...