Để không là môn phụ
Xưa nay, nhiều phụ huynh quan niệm đối với lớp 1 chỉ cần đảm bảo yêu cầu đọc thông, viết thạo là được. Ít ai để ý đến các môn như thể dục, âm nhạc, mỹ thuật mặc dù đây là các môn học bắt buộc trong chương trình.
Ảnh minh họa
Thậm chí, so với tiếng Anh là môn học tự chọn của khối lớp 1,2 nhưng nhiều gia đình quan tâm đầu tư cho con đi học thêm, kiểm tra bài tập, ôn luyện cùng con ở nhà hằng ngày… kỹ càng hơn gấp nhiều lần so với các môn vừa kể trên. Âu cũng là xu thế chung khi ai cũng lo lắng mà mong muốn nâng tầm khả năng ngoại ngữ của con cái so với các thế hệ trước…
Không ngạc nhiên khi đến lịch kiểm tra giữa kỳ môn tiếng Anh theo chương trình liên kết ở trường, lịch kiểm tra tiếng Anh ở trung tâm con theo học các ông bố bà mẹ cũng nắm kỹ. Nhưng bao giờ kiểm tra môn âm nhạc, kiểm tra theo hình thức gì… thì không phải ai cũng nắm được, dẫn đến hầu như không ôn luyện, chuẩn bị gì.
Thực tế, không phải phụ huynh nào cũng nhận thấy tầm quan trọng của việc học các môn học này nên không đốc thúc con học ở nhà. Một số khác thì cho rằng đây là môn năng khiếu, con giỏi thì tốt còn nếu không, ở mức đạt là được. Chính cá nhân người viết bài này cũng từng suy nghĩ rằng con không có giọng hát tốt, vẽ không sáng tạo lắm nên cố gắng ở mức đạt là được rồi, còn thời gian ở nhà để dành ôn luyện toán, tiếng Việt cho thật tốt…
Nhưng chị dâu tôi, là cô giáo dạy cấp 2 khi biết chuyện đã phân tích khiến tôi thay đổi suy nghĩ. Thứ nhất, nếu tổng kết của con là vượt trội ở một số môn, khi con thi/xét tuyển vào trường trọng điểm của huyện ở cấp 2 sẽ bị thiệt thòi so với những bạn đạt xuất sắc toàn diện. Nói cách khác, con đang thua ngay từ vòng sơ loại thì khó có cơ hội vào vòng sau.
Thứ hai, học để có tố chất chứ không phải có tố chất mới học. Con hát chưa hay nên càng cần học để cải thiện giọng hát, để sau này con tự tin vào bản thân mình khi được yêu cầu hát, biểu diễn trước đám đông. Chất giọng của con hay thì quá tốt rồi, nhưng nếu chưa hay thì ít nhất cũng cần đúng nhịp, có những hiểu biết cơ bản về nhạc lý…
Chắc chắn đây không phải là những môn phụ, không phải vì quy định của Bộ GDĐT mà mỗi người cần có hiểu biết về nghệ thuật, về các lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội,… sẽ giúp tâm hồn phong phú hơn, cuộc sống thăng hoa hơn.
Về phía giáo viên cũng cần đánh giá thực chất năng lực của học sinh và có biện pháp giúp các em tiến bộ hơn. Không nên khống chế quy định mỗi lớp có bao nhiêu % học sinh đạt hoàn thành, bao nhiêu học sinh đạt tốt mà cần dựa trên năng lực thực sự của các em để ghi nhận.
Một câu chuyện nhỏ của lớp cháu gái tôi, con xin nghỉ ốm đúng vào ngày cả lớp kiểm tra môn âm nhạc. Cuối tuần đó, cô gửi đánh giá cho phụ huynh, có luôn cả đánh giá của con dù con chưa hề tham gia kiểm tra. Điều quan trọng là, suốt học kỳ vừa rồi, chị dâu tôi đã dành thời gian để cùng học với con môn âm nhạc, cùng con tập hát, học nhạc lý, thậm chí học vỗ tay, đánh phách với hi vọng cải thiện sự nhút nhát, thiếu tự tin của con trong môn học này.
Nhưng con chưa có cơ hội thể hiện sự tiến bộ của mình đã được cô đánh giá ở mức hoàn thành nên chính con cũng rất thắc mắc, buồn… Rất may, sau đó, cô giáo thông báo sẽ kiểm tra lại cả lớp một lần nữa để đánh giá chính xác hơn.
Video đang HOT
Không phải đánh giá cho xong, cũng không phải làm quá chặt hay quá lỏng mà đánh giá học sinh cần dựa vào quá trình học tập của các em, không chỉ qua một bài thi đã nói lên tất cả. Có như vậy, mới dần thay đổi quan niệm của số đông về môn chính, môn phụ…
Giáo viên trung học vật vã với việc đánh giá học sinh bằng nhận xét
Chỉ nên yêu cầu giáo viên chủ nhiệm ghi lời nhận xét về từng em sau khi đã hội ý tất cả giáo viên bộ môn đã giảng dạy lớp mình sẽ hiệu quả hơn rất nhiều.
Cả tuần nay, thầy giáo H. (giáo viên dạy Sử một trường trung học cơ sở xin được dấu tên) nói rằng mình và một số đồng nghiệp phải thức đến 1-2 giờ sáng chấm bài kiểm tra, vào điểm và ghi nhận xét từng học sinh.
Những lời nhận xét căn cứ vào điểm đạt được nên dễ trùng lắp (Ảnh: Đỗ Quyên)
Chấm bài, vào điểm thì năm nào cũng làm nên cũng quen, nhưng ghi nhận xét bằng lời vào phần mềm vnedu thì quả là một cực hình.
Với giáo viên dạy Toán, Văn còn đỡ vì nhớ tên, nhớ mặt học trò. Những thầy cô giáo dạy các môn ít tiết nhưng dạy nhiều lớp thì vô cùng vất vả. Có thầy phải nhận xét từ 600-700 em học sinh trong khi gần như 2/3 số học sinh ấy chưa biết mặt, nhớ tên.
Vì sao giáo viên trung học phải ghi nhận xét học sinh bằng lời?
Ngày 26 tháng 8 năm 2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Thông tư số 26/2020/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh trung học cơ sở, trung học phổ thông.
Nhiều năm nay, các môn học như Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục đã được đánh giá bằng nhận xét kết quả học tập;
Môn Giáo dục công dân được đánh giá bằng hình thức kết hợp giữa cho điểm và nhận xét kết quả học tập. Các môn học còn lại như Toán, Ngữ văn, Vật lý, Hoá học, Sinh học, Lịch sử, Địa Lý, Ngoại ngữ được đánh giá bằng việc cho điểm.
Tuy nhiên, một trong những điểm mới của dự thảo Thông tư 26 lần này là việc sẽ kết hợp giữa đánh giá bằng nhận xét và điểm số với hầu hết những môn học còn lại.
Đánh giá bằng nhận xét hàng trăm học sinh theo tinh thần của Thông tư 26 là chuyện không tưởng
Thông tư 26 cũng quy định cụ thể: Đánh giá bằng nhận xét sự tiến bộ về thái độ, hành vi và kết quả thực hiện các nhiệm vụ học tập của học sinh trong quá trình học tập.
Nhiều giáo viên dạy bậc trung học khẳng định với chúng tôi đánh giá theo đúng tinh thần của Thông tư 26 là điều không thể do những nguyên nhân sau:
Thứ nhất , do một số môn học có thời gian dạy rất ít (mỗi tuần 1 tiết) nên đa phần thầy cô không nhớ nổi mặt học sinh, không nhớ tên họ các em thì làm sao có thể nhận xét chính xác sự tiến bộ về thái độ, hành vi? Có chăng, chỉ nhận xét được kết quả thực hiện các nhiệm vụ học tập thông qua điểm số.
Ví như những môn Sử, Địa, Giáo dục công dân...mỗi tuần chỉ gặp lớp 1 tiết, một thầy cô giáo phải dạy hàng chục lớp nên số học sinh có khi lên tới 700 em thì làm sao nhớ mặt, nhớ tên từng em được?
Thầy giáo M. cho biết mình dạy 12 lớp và chỉ nhớ một số em học giỏi hoặc một số học sinh quá lỳ còn lại bao nhiêu thì chịu.
Thứ hai , ngồi mà nghĩ ra những lời nhận xét (không rập khuôn) để nhận xét từ 600 đến 700 em một lúc theo sự tiến bộ của từng em về thái độ, hành vi, kết quả thực hiện các nhiệm vụ học tập của mỗi em là vô cùng khó.
Giáo viên đã làm thế nào?
Thầy giáo S. giáo viên dạy Địa cho biết, do không nhớ nổi học sinh ấy tên gì, đã học hành ra sao nên khi nhận xét chỉ chủ yếu dựa vào điểm số các em đã đạt được để nhận xét cho xong. Vì thế, những lời nhận xét thường rập khuôn, mang tính chung chung và khá trùng lắp với nhau.
Ví dụ, học sinh đạt dưới 3.5 là nhận xét có thái độ học tập chưa nghiêm túc, tiếp thu bài còn chậm. Từ 3.5 đến 4.9 ghi lời nhận xét học học yếu, chưa chăm, từ 5.0 đến 6.4 là học trung bình, còn thụ động, từ 6.5 đến 7.9 là học khá, có ý thức học tập, từ 8.0 đến 8.9 là học tốt, có sáng tạo, từ 9.0 trở lên là học xuất sắc, năng khiếu và sáng tạo...
Cô giáo D. giáo viên dạy Sử nói rằng mình cũng căn cứ vào điểm số đạt được của các em để ghi lời nhận xét chứ làm sao có thể ngồi để suy nghĩ ra hàng trăm lời nhận xét cho từng em trong khi chẳng nhớ ra em ấy thế nào?
Nhiều cách để giảm áp lực nhận xét cho giáo viên
Thấy nhiều giáo viên quá cực khi phải đau đầu mỏi cổ chỉ để nhận xét theo điểm số đạt được, đã có nhiều sáng kiến được áp dụng để giải phóng thời gian lao động vô ích cho giáo viên.
Thầy giáo A. cho biết trường mình đã làm một phần mềm cài đặt lời nhận xét. Ví như điểm giỏi sẽ là: Học xuất sắc, năng khiếu và rất sáng tạo; Học tốt, sáng tạo...
Điểm yếu sẽ là: Học chưa chăm, cần cố gắng thêm; Học yếu, còn lười; Học yếu cần cố gắng...
Thế là, sau khi nhập điểm xong, phần mềm sẽ định dạng điểm tổng kết thuộc mức nào thì những lời nhận xét được mặc định sẽ chạy kín bảng nhận xét của học sinh.
Còn cô giáo M. chia sẻ, trường mình lại xếp học sinh thành 4 nhóm như yếu, kém; trung bình, khá và giỏi. Chỉ cần nhập vào 1 em trong nhóm ấy dùng chuột kéo ra lập tức những lời nhận xét sẽ xuất hiện y chang nhau. Nhận xét khoảng 600 em chỉ chưa đầy 1 tiếng.
Nhiều chuyện buồn cười
Thầy giáo S. nói rằng do nhìn vào điểm để nhận xét cũng thường xảy ra những chuyện cười ra nước mắt. Để thuận lợi cho việc nhận xét, thầy S. đã phân điểm số vào từng nhóm như giỏi, khá, trung bình, yếu và kém.
Thế nên, học sinh A. có điểm tổng kết 9.0 nên thầy nhận xét học tốt, năng động và sôi nổi. Có phụ huynh đã thắc mắc con bé vốn thụ động, nhút nhát sao giờ thấy thầy phê sôi nổi, năng động, liệu có nhầm với bé nào đó không?
Cũng có em vốn học trung bình và lười học nhưng khi kiểm tra lại đạt điểm giỏi và được giáo viên nhận xét học giỏi tích cực và sáng tạo trong học tập.
Giáo viên bộ môn có nhất định phải nhận xét từng em?
Lực cản lớn nhất để giáo viên không thể nhận xét học sinh chính xác do thời gian gặp gỡ các em quá ít, một tuần chỉ gặp một tiết với gần 50 học sinh cũng chỉ kịp lo giảng dạy cho kịp thời gian.
Bên cạnh đó, một giáo viên mà phải ghi lời nhận xét cho mấy trăm học sinh theo đúng yêu cầu của Thông tư 26 quy định (những lời nhận xét theo sự tiến bộ của từng em về thái độ, hành vi, kết quả thực hiện các nhiệm vụ học tập của mỗi em) thật sự là điều không tưởng.
Nên chăng, chỉ nên yêu cầu giáo viên chủ nhiệm ghi lời nhận xét về từng em sau khi đã hội ý tất cả giáo viên bộ môn đã giảng dạy lớp mình sẽ hiệu quả hơn rất nhiều.
Nhận xét nhiều học sinh cùng lúc: Khó khả thi, dẫn tới đối phó Nhiều giáo viên cho rằng, Thông tư 26/2020 của Bộ GD&ĐT về Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh THCS-THPT (có hiệu lực từ tháng 11) yêu cầu vừa nhận xét vừa cho điểm với tất cả các môn là bất hợp lý, khó tránh khỏi cách làm hình thức, đối phó. Mỗi học sinh đều phải được nhận xét, đánh giá...