Để không bị nói xấu, người Việt phải thay đổi hành vi

Theo dõi VGT trên

TTO – Tham gia diễn đàn: Làm gì khi đất nước bị nói xấu?, Tuổi Trẻ Online đã nhận được bài viết của PGS.TS NGUYỄN VĂN TIỆP (nguyên trưởng khoa nhân học Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM).

Để không bị nói xấu, người Việt phải thay đổi hành vi - Hình 1

PGS.TS NGUYỄN VĂN TIỆP (nguyên trưởng khoa nhân học Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)

Theo PGS.TS NGUYỄN VĂN TIỆP, muốn người nước ngoài không còn nói xấu chúng ta, bản thân mỗi người VN phải tự nhìn lại mình để thay đổi. Trong đó, cùng với giáo dục làm thay đổi ý thức thì cái quan trọng hơn là giáo dục hành vi. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết này.

Hai thói xấu ăn vào xương máu của người Việt

“Báo Tuổi Trẻ Online ngày 19-5 đưa ra chủ đề rất hot: Tại sao đất nước tôi bị nói xấu? nhân sự việc một thầy giáo nước ngoài nói về sự xả rác bừa bãi ra đường của thanh niên Việt Nam. Dư luận xã hội phê phán việc làm này của giới trẻ khi lòng tự tôn dân tộc bị xúc phạm với cái nhìn “phản tỉnh”.

Người Việt là dân tộc nông dân nhưng là nông dân của xã hội tiểu nông. Xã hội tiểu nông sản sinh ra tầm nhìn, cách nghĩ, lối sống cũng rất tiểu nông.

Văn hóa truyền thống Việt Nam có nhiều cái tốt đã được nói nhiều, nhưng cũng không ít cái xấu mà gần đây khi tiếp xúc với văn hóa các dân tộc khác trong bối cảnh xuyên văn hóa, người Việt đã phản tỉnh nhận ra cái xấu của mình.

Video đang HOT

Nhiều thói xấu của người Việt, trong đó có hai thói xấu trở thành tập tục của lối sống tiểu nông là thói tùy tiện và lối sống tiểu kỷ (ích kỷ đến nhỏ nhen) dẫn đến thiếu ý thức cộng đồng.

Thói tùy tiện kéo theo đó là tính vô kỷ luật, thậm chí bất chấp luật pháp.

Lối sống tiểu kỷ dẫn đến chỉ biết cái tôi của mình, không quan tâm đến lợi ích của người khác, của cộng đồng.

Người Việt phải nói là dân tộc ở bẩn

Khi tôi đang học đại học, cố GS Trần Quốc Vượng và cố PGS Vương Hoàng Tuyên nói rằng: người Việt không có văn hóa đi nhà vệ sinh. Văn hóa đi nhà vệ sinh do người phương Tây truyền sang.

Để không bị nói xấu, người Việt phải thay đổi hành vi - Hình 2

Rác được các bạn sinh viên bỏ lại ngay tại nơi mình ngồi uống nước, trò chuyện buổi tối (ảnh chụp tối 20-11) – Ảnh: Quang Định

Các thầy dẫn dụ: ở làng quê trước đây không nhà nào có hố xí. Cả làng đi vệ sinh ngoài đồng hay ngoài đê, gần biển thì ra bãi biển. Đi vệ sinh ngoài đồng được thi vị hóa “nhất quận công nhì ỉa đồng”.

Thậm chí đến thời văn minh đô thị rồi, có nhà vệ sinh tập thể nhưng có người vẫn cho phân vào túi nilông vứt xuống đường cho chó dọn. Các hộ gia đình nông dân Việt thường có ao nhà như là tiểu hệ sinh thái, dùng nước tưới rau, giặt quần áo, có cầu tõm thay nhà vệ sinh và tắm ao “ta về ta tắm ao ta”.

Thập niên 1960 của thế kỷ 20 có một phát minh không lớn nhưng ý nghĩa xã hội thì rất lớn. Đó là ông Trịnh Xuân Bái sau được phong Anh hùng lao động nhờ phát minh “hố xí hai ngăn” và phát động phong trào “sạch làng, tốt ruộng” , thì văn hóa đi nhà vệ sinh mới được hình thành và phát triển ở nông thôn miền Bắc.

Văn hóa truyền thống đã vậy, văn hóa, văn minh hiện đại còn tệ hại hơn, khi đô thị hóa và công nghiệp hóa, chất thải, rác thải dư thừa người ta vứt bừa khắp nơi từ bãi tắm khu du lịch đến công viên, các nơi công cộng, trừ nhà mình. Đô thị trở thành bãi rác và người dân buộc phải sống chung với rác.

Ô nhiễm môi trường trở thành vấn nạn dường như vô phương giải quyết, chỉ còn vang vọng những tiếng kêu cứu.

Người dân, giáo viên, học giả lên tiếng cho rằng ý thức mọi người kém, nhất là thanh niên, cần pháp luật ra tay xử phạt nặng sẽ giảm thiểu tình trạng nói trên. Điều này đúng nhưng chưa đủ. Khi hành vi xả rác đã trở thành thói quen, tập tục rất khó xóa bỏ ngày một ngày hai.

Giải pháp quan trọng nhất là giáo dục

Lâu nay giáo dục Việt Nam vấp phải sai lầm chỉ chăm chăm vào việc giáo dục nhận thức, lý thuyết và cho rằng từ nhận thức đúng sẽ thay đổi hành vi.

Tuy nhiên, một thực tế ai cũng hiểu xả rác là hành vi xấu nhưng tự bản thân mỗi người vẫn cứ làm, rồi tự mình kêu than môi trường xuống cấp và đổ lỗi cho người khác, còn mình thì vô can. Phải thay đổi cách thức giáo dục. Cùng với giáo dục làm thay đổi ý thức thì cái quan trọng hơn là giáo dục hành vi.

Phải tập và dạy cho từ trẻ nhỏ đến người lớn những hành vi văn hóa mà họ phải làm không thể khác được. Phải dạy đi toilet đúng chỗ, trong túi, balô, cặp công tác mọi người phải có túi nilông bỏ vào ngăn riêng những vật thải cá nhân, sau đó bỏ vào thùng rác công cộng hay gia đình như trẻ con, người lớn phương Tây từng làm.

Tôi thấy người phương Tây xì mũi vào giấy vệ sinh hay bã kẹo cao su vào khăn lau, sau đó bỏ vào túi, không bao giờ vứt ra đường. Người Việt Nam ít có ai làm thế.

Phải thay đổi thói quen, tập tục không chỉ bằng nhận thức mà cả bằng hành vi ứng xử hằng ngày. Giáo dục hành vi và các kỹ năng sống từ trong gia đình, nhà trường và ngoài xã hội từ trẻ con đến người lớn tuổi sẽ làm thay đổi thói quen khi ý thức thường là thay đổi chậm do quán tính và sức ỳ của tập quán.

Thêm nữa, phải có biện pháp giáo dục bằng dư luận xã hội lên án, dùng cả luật pháp để phạt nặng như Singapore đã làm. Thí dụ điển hình nhất là việc cấm đốt pháo, đội mũ bảo hiểm tưởng chừng không làm được nhưng thành công ngoạn mục.

Mặt khác, về mặt quản lý môi trường cần đầu tư công sức và trí tuệ để triển khai xử lý rác thải như sản xuất các túi rác thải theo sự phân loại các chất thải cho từng hộ gia đình bằng cách tiếp thị xã hội túi rác thải để thay đổi thói quen người dân.

Tôi rất đau lòng khi thấy những công nhân dọn vệ sinh phải tiếp xúc với đủ loại rác thải nguy hiểm như rác thải y tế, rác thải rắn, thủy tinh đựng chung trong túi nilông.

Cần học những bài học kinh nghiệm của Singapore, Nhật Bản về vấn đề quản lý và bảo vệ môi trường là việc làm cấp bách hiện nay”.

Làm gì khi đất nước bị nói xấu?

Bạn sẽ phản ứng thế nào trước những lời nhận xét không tích cực của người nước ngoài về đất nước, con người Việt Nam? Bạn có đồng tình với quan điểm cho rằng cần nhìn thẳng vào cái chưa đẹp và triệt tiêu nó? Bạn chọn cách gì để góp phần thay đổi cách nhìn, cách nghĩ của người nước ngoài về những điều chưa đẹp của Việt Nam? Mời bạn cùng chia sẻ quan điểm, câu chuyện của mình về vấn đề này. Bạn có thể email đến tto@tuoitre.com.vn hoặc để lại bình luận dưới bài viết này.

Theo TTO

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin đang nóng

Bắt tạm giam Tổng Giám đốc và 4 cựu lãnh đạo Công ty CP Du lịch Giang Điền ở Đồng NaiBắt tạm giam Tổng Giám đốc và 4 cựu lãnh đạo Công ty CP Du lịch Giang Điền ở Đồng Nai
09:27:59 24/12/2024
Nữ sinh trượt đại học, đi làm công nhân suốt 16 năm, năm 2020 lên mạng tình cờ tra ra sự thật chấn động, khiến 46 người bị bắt giam!Nữ sinh trượt đại học, đi làm công nhân suốt 16 năm, năm 2020 lên mạng tình cờ tra ra sự thật chấn động, khiến 46 người bị bắt giam!
06:29:29 24/12/2024
1 đôi Vbiz bị camera ghi lại cảnh bí mật hẹn hò, phản ứng khi bị phát hiện trở thành tâm điểm1 đôi Vbiz bị camera ghi lại cảnh bí mật hẹn hò, phản ứng khi bị phát hiện trở thành tâm điểm
09:09:44 24/12/2024
Vụ xe lao vào nhà tông bé gái tử vong: Phút ám ảnh nhấc xe cứu nạn nhânVụ xe lao vào nhà tông bé gái tử vong: Phút ám ảnh nhấc xe cứu nạn nhân
07:58:01 24/12/2024
Bé sơ sinh bị bỏ rơi kèm lá thư ghi "sinh viên lỡ dại mang thai"Bé sơ sinh bị bỏ rơi kèm lá thư ghi "sinh viên lỡ dại mang thai"
06:29:50 24/12/2024
Nam ca sĩ được NSƯT Tân Nhàn 'cho mượn nhà để ở và ôn thi' là ai?Nam ca sĩ được NSƯT Tân Nhàn 'cho mượn nhà để ở và ôn thi' là ai?
06:00:32 24/12/2024
Như Quỳnh bị công kích vì Hồ Văn Cường: "Tôi cần đối diện với nó"Như Quỳnh bị công kích vì Hồ Văn Cường: "Tôi cần đối diện với nó"
06:51:21 24/12/2024
Căng: Trang Pháp bị producer tố đánh cắp chất xám, yêu cầu gỡ ngay MV mớiCăng: Trang Pháp bị producer tố đánh cắp chất xám, yêu cầu gỡ ngay MV mới
06:30:54 24/12/2024

Tin mới nhất

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

Còn nhiều băn khoăn về chứng nhận giỏi cấp tỉnh với học sinh điểm IELTS cao

13:01:46 21/12/2022
Việc Hà Tĩnh công nhận học sinh (HS) giỏi cấp tỉnh với HS có điểm IELTS cao đang được dư luận quan tâm. Nhiều giáo viên phổ thông và giảng viên dạy Ngoại ngữ thể hiện băn khoăn trước việc này
Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

Việc thực hiện chương trình, SGK mới còn nhiều khó khăn

12:01:38 21/12/2022
Tiếp tục chương trình giám sát chuyên đề Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu , sáng 20/12, Đoàn Đại biểu ...
Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

Cấp phép tổ chức thi chứng chỉ HSK trở lại

11:01:38 21/12/2022
Theo thông báo mới của Bộ GD&ĐT chứng chỉ tiếng Trung (HSK) đã được cấp phép tổ chức duy nhất tại ĐH Thành Đông (Hải Dương)
Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

Banner tìm hiểu ngày 22/12 của Trường ĐH Tôn Đức Thắng in hình lính Mỹ

10:45:40 21/12/2022
Trường ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đang làm rõ trách nhiệm việc cơ sở ở Bảo Lộc đăng trên fanpage banner tìm hiểu truyền thống ngày 22/12 nhưng in hình lính Mỹ
Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

Nhiều tỉnh cho học sinh nghỉ Tết hơn 10 ngày, Hà Nội lý giải nghỉ 8 ngày

10:36:43 21/12/2022
Lịch nghỉ tết của học sinh Hà Nội thiết kế theo quy định của Nhà nước. Nếu cho nghỉ thêm, hàng nghìn học sinh mầm non, tiểu học không ai trông nom vì bố mẹ vẫn phải đi làm
Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

Trường ĐH Kiên Giang dự kiến tuyển hơn 1.600 chỉ tiêu năm 2023

10:01:37 21/12/2022
Năm 2023 Trường ĐH Kiên Giang tuyển sinh 22 ngành, trong đó có 2 ngành mới, dự kiến 1.675 chỉ tiêu. Trường ĐH Kiên Giang vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác tuyển sinh năm 2022 và đề ra các giải pháp, phương hướng để nâng cao hiệu qu...
Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

Trường Đại học Hồng Đức nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành giáo dục mầm non

08:06:29 21/12/2022
Cùng với các ngành đào tạo khác, trong những năm qua, Trường Đại học (ĐH) Hồng Đức không ngừng đổi mới công tác quản lý, xây dựng và hoàn thiện nội dung chương trình đào tạo ngành giáo dục mầm non (GDMN) với mục tiêu đào tạo những giáo ...
Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

Học sinh Hà Giang nghỉ Tết Quý Mão 12 ngày, từ 27 tháng Chạp

07:59:41 21/12/2022
UBND tỉnh Hà Giang quyết định cho học sinh trên toàn tỉnh bắt đầu nghỉ học từ ngày 18/1 đến hết ngày 29/1/2023. Ngày 19/12, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2341/QĐ-UBND về việc cho trẻ mầm non, học sinh, sinh viên các cơ sở gi...
Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

Nhiều tiết dạy sáng tạo tại hội thi giáo viên dạy giỏi Hà Nội

07:59:05 21/12/2022
Ngày 20/12, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức tổng kết hội thi giáo viên dạy giỏi thành phố cấp Trung học cơ sở năm học 2022-2023
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023

07:58:36 21/12/2022
Chiều ngày 20.12, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã công bố Đề án tuyển sinh đại học năm 2023. Theo đó, nhà trường tuyển sinh 60 mã ngành/chương trình với 6200 chỉ tiêu đại học chính quy
Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

Tuyển sinh 2023: Đại học Kinh tế Quốc dân công bố đề án tuyển sinh

07:57:38 21/12/2022
Năm 2023, Trường đại học Kinh tế Quốc dân giữ nguyên 4 phương thức tuyển sinh và có sự thay đổi về chỉ tiêu mỗi phương thức để phù hợp tình hình thực tế
Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

Cần cẩn trọng lựa chọn nhân sự, ra đề thi

07:56:12 21/12/2022
Một kỳ thi học sinh giỏi được tổ chức tốn rất nhiều công sức, tâm huyết của nhiều nhà giáo, học sinh và tốn kém tiền bạc nhưng cũng là một hoạt động khuyến tài quan trọng của giáo dục địa phương. Vậy nên cấp tổ chức cần cẩn trọng trong ...

Có thể bạn quan tâm

ĐTCL mùa 13: Chiến thắng dễ dàng với Lux "ma thuật đen"

ĐTCL mùa 13: Chiến thắng dễ dàng với Lux "ma thuật đen"

Mọt game

10:30:02 24/12/2024
Tại ĐTCL mùa 13, việc sử dụng mốc lớn của các hệ chống chịu như Đấu Sĩ, Giám Sát, Vệ Binh... đang tỏ ra cực kỳ mạnh mẽ. Vì vậy, những tướng chủ lực tầm xa vừa gây sát thương tốt,
Cộng đồng game thủ Sài thành hưởng ứng nhiệt liệt Lễ Hội Mùa Đông của PUBG Mobile

Cộng đồng game thủ Sài thành hưởng ứng nhiệt liệt Lễ Hội Mùa Đông của PUBG Mobile

Netizen

10:29:03 24/12/2024
Cuối tuần vừa qua, sự kiện Lễ Hội Mùa Đông của tựa game PUBG Mobile được VNGGames tổ chức tại Nhà văn hóa Thanh Niên, TP. Hồ Chí Minh đã thu hút hơn 5.000 người hâm mộ tham gia.
4 cách mặc quần jeans tôn dáng xuất sắc dành cho nàng có chiều cao khiêm tốn

4 cách mặc quần jeans tôn dáng xuất sắc dành cho nàng có chiều cao khiêm tốn

Thời trang

10:28:55 24/12/2024
Chị em có thể kết hợp quần jeans ống đứng với mọi mẫu áo dài tay của mùa lạnh, chẳng hạn như áo thun, áo len mỏng hoặc áo hở vai quyến rũ.
Vụ phát hiện thi thể trẻ sơ sinh ở bãi rác: Công an tìm tung tích nạn nhân

Vụ phát hiện thi thể trẻ sơ sinh ở bãi rác: Công an tìm tung tích nạn nhân

Tin nổi bật

10:27:49 24/12/2024
Công an tỉnh Thanh Hóa vừa có thông báo truy tìm tung tích nạn nhân liên quan đến vụ việc phát hiện thi thể bé gái sơ sinh ở bãi rác xã Đông Nam.
Con dâu xuống tiền xây tặng bố mẹ chồng căn nhà 2 tầng nhưng tờ giấy rơi ra hôm mừng tân gia mới là điều gây sốc

Con dâu xuống tiền xây tặng bố mẹ chồng căn nhà 2 tầng nhưng tờ giấy rơi ra hôm mừng tân gia mới là điều gây sốc

Góc tâm tình

10:22:57 24/12/2024
Vừa mở tủ bếp, một chiếc phong bì nhỏ rơi xuống. Bên ngoài là dòng chữ Gửi ba mẹ viết bằng nét chữ quen thuộc của con dâu tôi.
BHXH Việt Nam đề nghị quy định rõ hơn về đình chỉ công chức bị khởi tố

BHXH Việt Nam đề nghị quy định rõ hơn về đình chỉ công chức bị khởi tố

Pháp luật

10:20:13 24/12/2024
Đề nghị quy định rõ hơn về thời hạn đình chỉ chức vụ và công tác đối với công chức, viên chức bị cơ quan có thẩm quyền điều tra, khởi tố hoặc chờ xử lý vi phạm .
Nga cảnh báo đưa quân đến biên giới quốc gia NATO

Nga cảnh báo đưa quân đến biên giới quốc gia NATO

Thế giới

10:16:31 24/12/2024
Đại sứ Nga tuyên bố Moscow không phải là mối đe dọa đối với Thụy Điển hay Phần Lan, nhưng sẵn sàng đối mặt với bất kỳ mối đe dọa nào.
Nói thật: Nhà đẹp đến mấy mà mắc 6 lỗi này thì vẫn bị chê "kém sang"

Nói thật: Nhà đẹp đến mấy mà mắc 6 lỗi này thì vẫn bị chê "kém sang"

Sáng tạo

10:06:31 24/12/2024
Dù là người theo đuổi chủ nghĩa thực dụng hay thẩm mỹ thì khi trang trí nhà cửa, chúng ta đều dành rất nhiều công sức và tâm huyết để tạo ra không gian sống hài lòng.
Những khoáng vật trong suốt quý hiếm trên thế giới

Những khoáng vật trong suốt quý hiếm trên thế giới

Lạ vui

09:58:20 24/12/2024
Tinh khiết như nước nhưng cứng như đá, đó là điều làm nên sức hút của các khoáng vật trong suốt. Trong số này, có những khoáng vật quen thuộc cũng như quý giá nhất với con người.
Salah - vua phá lưới, vua kiến tạo, vua của Liverpool

Salah - vua phá lưới, vua kiến tạo, vua của Liverpool

Sao thể thao

09:58:06 24/12/2024
Khi Liverpool bước vào kỳ Giáng sinh với vị trí dẫn đầu bảng xếp hạng Premier League, một cái tên nổi bật hơn tất cả: Mohamed Salah.
Vụ giếng khoan thứ 2 phun ra cột khí, nước cao gần 10m: Áp suất đã giảm

Vụ giếng khoan thứ 2 phun ra cột khí, nước cao gần 10m: Áp suất đã giảm

Sức khỏe

09:43:15 24/12/2024
Liên quan đến giếng khoan thứ 2 phun ra cột khí, nước cao gần 10m ở Gia Lai, gia đình chủ nhân cho biết, sau gần nửa tháng, hiện tượng giếng khoan phun ra khí và nước đã giảm.