Để giờ học hiệu quả, đừng quá “tham” kiến thức
Để đáp ứng yêu cầu giáo dục toàn diện, trước tiên tư duy và phương pháp giáo dục là yếu tố phải điều chỉnh một cách quyết liệt nhất.
Thực tế, trong quá trình chuyển dịch từ phương pháp truyền thống, nhiều giáo viên đã đúc rút, có những điều trong lớp học cần thiết hơn cả tri thức.
Phát triển kỹ năng sẽ tác động ngược lại quá trình tiếp thu kiến thức của học sinh – điều tạo nên những giờ học hiệu quả thực sự. (Ảnh minh họa)
Cô giáo Ngô Thị Thanh Tâm, trường tiểu học Ban Mai (Hà Nội) chia sẻ: “Hồi mới bắt đầu giảng dạy, tôi thực sự phải vật lộn với các kiến thức và thời lượng cho phép. Tuy nhiên, sau khi tiếp cận và tìm hiểu sâu về nội dung “ Lãnh đạo bản thân”- Leader in me (LIM), tôi nhận thức được rằng, tiết học sẽ hiệu quả hơn rất nhiều nếu giáo viên không chăm chăm nhồi nhét kiến thức cho học sinh bằng mọi cách, vì có những điều đơn giản mà quan trọng hơn khi đứng lớp, giúp phát huy tối đa năng lượng của giáo viên và năng lực sáng tạo của học sinh.”
Cũng theo cô Tâm, khi học sinh đã thấm nhuần mục tiêu học tập, trở thành những cá nhân biết “lãnh đạo bản thân” thì mọi hoạt động dạy học sẽ trở nên vô cùng thuận lợi. Bởi vậy, có 8 điều các giáo viên cần chú trọng trong giờ học để tạo tác động kép tới học sinh: vừa đạt hiệu quả về kiến thức vừa hình thành thói quen và kỹ năng tốt.
Tiếng nói – Học sinh cần cơ hội để không chỉ học hỏi từ những người khác mà còn chia sẻ kiến thức của mình với những người khác. Khi các con tự tin chia sẻ những điều mình biết và khám phá được, có nghĩa là các con cũng đang trau dồi kiến thức và rèn kỹ năng giao tiếp.
Biết lựa chọn – Trao cơ hội cho học sinh được lưa chọn. Việc này giúp học sinh rèn kỹ năng đưa ra quyết định, biết lựa chọn đúng, sai, biết giải thích cho sự lựa chọn của mình và qua đó phát triển tư duy phản biện cho các con.
Dành thời gian để liên hệ thực tiễn – Mỗi vẫn đề của bài học nên được xuất phát từ thực tế hoặc sẽ được kết nối để vận dụng vào thực tế. Điều này làm tăng tính thực tiễn cho các nội dung học tập, giúp học sinh thấy được giá trị và vẻ đẹp của kiến thức mà các con học được trong cuộc sống hàng ngày.
Video đang HOT
Cơ hội cho Sáng tạo – Việc của giáo viên là hãy khuyến khích và trao cho trẻ thật nhiều cơ hội để sáng tạo, thực hành theo điều mà trẻ mong muốn. Hãy nhấn nút để kích hoạt kho tàng tưởng tượng bất tận trong trí não của trẻ.
Hãy để trẻ học cách đặt câu hỏi – Trong giáo dục, học sinh chấp nhận mọi điều mà giáo viên đã chia sẻ, không phải là một điều tốt hoàn toàn. Vì thế, chúng ta cần phải có những học sinh có thể đặt câu hỏi và thách thức những gì họ nhìn thấy, nhưng luôn luôn theo một cách tôn trọng.
Sự Tìm Tòi – Thay vì “học đối phó” hãy khuyến khích học sinh một ý tưởng rằng chúng cần “Tìm ra vấn đề”; có khả năng tìm ra thách thức khó khăn và sau đó có thể giải quyết những vấn đề đó. Ví dụ như để giải 1 bài toán, chúng ta có thể làm theo cách trong sách giáo khoa giống hệt nhau nhưng hoàn toàn có thể lựa chọn tìm kiếm một cách giải mới.
Tự đánh giá - Hãy dành thời gian đó để giúp học sinh biết cách tự đánh giá kết quả học tập của bản thân so với các mục tiêu mà các con đã xây dựng nên. Học sinh biết cách tiếp nhận phản hồi và ý kiến góp ý một cách khách quan, phát triển các kỹ năng xã hội, giao tiếp cá nhân, tu duy phản biện và đánh giá hiệu quả.
Học tập kết nối – Học sinh được tạo cơ hội tự khám phá, tìm hiểu kiến thức thông qua Internet, học cùng “chuyên gia” qua các hội thảo online, giao lưu kiến thức khoa học với bạn bè quốc tế. Người giáo viên là người định hướng, khơi gợi, truyền động lực để kích hoạt khả năng tự học, niềm say mê nghiên cứu khoa học cho mỗi con học sinh.
Những tiết học diễn ra đầy màu sắc với những tham luận của các nhóm phân tích từng phần về những gì các em đã đọc từ sách và tìm kiếm trên Mạng Internet để trả lời cho các câu hỏi định hướng của giáo viên. Học sinh tự tin trình bày và “dạy” lại cho các nhóm khác về những gì các con tìm hiểu được, cuối cùng thì các vấn đề , nội dung học tập được giải quyết mà chính các thầy cô cũng ngạc nhiên với nhiều kiến thức mới mẻ mà các con đã tìm ra.
Quy trình “Lãnh đạo bản thân” – Leader in me (LIM) – hoạt động như một hệ điều hành tư duy làm thay đổi sâu sắc cách nhà trường quản lý, giáo viên dạy học cũng như phụ huynh và nhà trường kết nối xoay quanh tư tưởng lấy học sinh làm trung tâm.
Quy trình này hướng tới chuyển đổi trường học toàn diện trong đó tập trung trang bị bộ kỹ năng thế kỷ 21 cho học sinh từ Mầm non, Tiểu học, THCS, THPT.
Hãy khuyến khích và trao cho trẻ thật nhiều cơ hội để sáng tạo, thực hành theo điều mà trẻ mong muốn.
Bảo Minh
Theo giaoducthoidai
Một chương trình, nhiều bộ sách: Liệu có "loạn" sách giáo khoa?
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) dự kiến cuối tháng 10/2019 sẽ công bố những bộ sách giáo khoa được thẩm định để địa phương lựa chọn trong năm học 2020-2021.
Xã hội đang trông chờ những bộ sách giáo khoa mới sẽ giảm bớt các kiến thức hàn lâm, tăng cường kiến thức thực tế, giúp học sinh phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất.
Trong tuần này Bộ GD&ĐT sẽ công bố SGK mới. Ảnh: Nguyễn Thương.
Sách giáo khoa chỉ còn là tài liệu học tập
Giữa tháng 6/2019, Luật Giáo dục (sửa đổi) được Quốc hội thông qua chính thức "chốt" việc thực hiện một chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới thống nhất trên cả nước với nhiều sách giáo khoa (SGK). Chương trình GDPT mới cũng quy định rõ ràng những yêu cầu về phẩm chất, năng lực của học sinh cần đạt được sau mỗi cấp học, nội dung giáo dục bắt buộc đối với tất cả học sinh trên phạm vi cả nước. Dựa trên chương trình thống nhất này, mỗi môn học sẽ có một hoặc một số SGK.
Luật Giáo dục (sửa đổi) cũng quy định, việc biên soạn SGK theo hướng xã hội hóa, việc xuất bản SGK thực hiện theo quy định của pháp luật. SGK do các tổ chức, cá nhân biên soạn phải qua thẩm định mới được phát hành. Từ những quy định mới này, GS Phạm Hồng Tung, trường Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, đã có một thời gian dài, SGK được coi như "pháp lệnh", buộc giáo viên, học sinh phải tuân theo. Tới đây, SGK sẽ chỉ còn là tài liệu. Nói cách khác, chương trình GDPT chỉ quy định mục tiêu, còn đi đến mục tiêu đó như thế nào sẽ do tác giả SGK và giáo viên lựa chọn. Việc có nhiều bộ SGK cũng sẽ xóa bỏ được tình trạng độc quyền của các NXB trong việc in ấn và phát hành SGK.
Thời gian qua, Bộ GD&ĐT đã tiếp nhận các bản mẫu SGK từ 3 đơn vị đề nghị thẩm định, gồm: Nhà Xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam, NXB Đại học Sư phạm, NXB Đại học Sư phạm TPHCM. Các bản thảo nhận được đến từ các môn: Tiếng Việt, Toán, Đạo đức, Tự nhiên - Xã hội, Giáo dục Thể chất, Âm nhạc, Mỹ thuật, Hoạt động trải nghiệm, tiếng Anh. Hiện, Hội đồng thẩm định quốc gia SGK đã hoàn thành 2 vòng thẩm định sách và Bộ GD&ĐT dự kiến trong tuần này sẽ công bố những bộ SGK lớp 1 đã được thẩm định để địa phương lựa chọn sử dụng trong năm học 2020-2021 tới đây.
Bộ GD&ĐT nhận định, nhiều bản mẫu SGK được các tác giả xây dựng công phu, cẩn thận, tâm huyết trên cơ sở tuân thủ định hướng đổi mới của chương trình giáo dục phổ thông. Các bộ sách này có trọng tâm là chuyển mục tiêu giáo dục từ chú trọng truyền thụ kiến thức sang giúp học sinh hình thành, phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực. Một số bản mẫu SGK có quan điểm biên soạn riêng, cấu trúc mới, hiện đại, tiếp cận cách biên soạn sách của các nước tiên tiến trên thế giới nhưng vẫn bảo đảm phù hợp điều kiện nhà trường và học sinh tiểu học Việt Nam. Các bộ sách bảo đảm tính "mở", linh hoạt, tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tính chủ động, sáng tạo.
Đặc biệt, so với SGK hiện hành, trong chương trình giáo dục phổ thông mới, môn Giáo dục thể chất (còn gọi là Thể dục) có sách giáo khoa dành cho học sinh. Trong thời gian qua, bộ sách này đã tạo ra nhiều ý kiến trái chiều trong xã hội. Tuy nhiên, ông Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học (Bộ GD&ĐT) cũng khẳng định, thực hiện theo Thông tư 32, các môn học có chương trình thì phải có SGK. Vì vậy, chương trình mới sẽ buộc phải có SGK môn Thể dục theo đúng quy định và bình đẳng với các môn học khác. Còn việc học sinh phụ huynh có mua SGK môn này hay không sẽ phụ thuộc vào nhu cầu của người học.
Tư duy quản lý cũ sẽ thất bại
Việc thực hiện một chương trình nhiều bộ SGK đã tạo điều kiện mở cho các trường và địa phương trong việc lựa chọn bộ sách phù hợp với điều kiện, văn hóa từng vùng miền. Đây là một điểm mới so với chương trình hiện hành. Song việc lựa chọn SGK như thế nào, nhiều SGK có làm cho thị trường sách bị hỗn loạn... là những câu hỏi mà xã hội đang đặt ra.
Từ những lo ngại của xã hội, GS.VS Phạm Minh Hạc, nguyên Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho rằng, tới đây chỉ nên có từ 3-4 bộ SGK được trình bày theo các cách khác nhau dựa theo chương trình chuẩn là đủ, nếu không sẽ xảy ra tình trạng "loạn" sách. Để tránh tình trạng "loạn" sách dẫn tới "loạn" thi, tới đây việc quản lý, đánh giá học sinh phải thay đổi theo hướng đánh giá bằng chương trình, thi cử cũng theo chương trình chứ không phải theo SGK. Có như vậy học sinh dù học bộ SGK nào cũng làm được bài. GS Phạm Minh Hạc cho rằng, khi thực hiện chủ trương mới, nếu nhà quản lý và người thực thi vẫn theo tư duy cũ thì sẽ thất bại.
Theo định hướng của Bộ GD&ĐT, khi thực hiện nhiều SGK, UBND tỉnh, thành sẽ quyết định lựa chọn sử dụng SGK nào cho học sinh của tỉnh, thành mình. Trách nhiệm của các sở GD&ĐT là tham mưu cho UBND tỉnh, thành thành lập hội đồng thẩm định của tỉnh, thành để chọn ra bộ sách phù hợp nhất. Hiện Bộ GD&ĐT đang soạn thảo thông tư hướng dẫn các địa phương chọn SGK. Tuy nhiên, ông Tung cho rằng, phương án tối ưu nhất vẫn là giao cho các trường học được quyền chọn sách. Ở đó, các hội đồng chuyên môn từng môn học của nhà trường sẽ quyết định chọn SGK nào để giảng dạy. Hoặc, hội đồng có thể chọn bài học A ở quyển SGK B, bài học B theo quyển SGK C... Làm được như vậy mới phát huy tối đa quyền tự chủ, sáng tạo của thầy giáo vì chỉ có người thầy mới hiểu rõ nhất học sinh của mình.
Tuy nhiên, hiện nay việc giao cho các trường và giáo viên lựa chọn sách là điều khá mới mẻ. Do đó, ông Tung cho rằng, trước mắt Bộ GD&ĐT tạm giao cho địa phương lựa chọn sử dụng SGK. Song hội đồng lựa chọn SGK của tỉnh, thành không chỉ bao gồm các nhà khoa học, cán bộ quản lý mà phải có cả giáo viên trực tiếp tham gia giảng dạy thuộc các loại hình trường ở địa phương, đại diện học sinh... Sau một thời gian triển khai, khi các nhà trường đã sẵn sàng thì cần trả lại quyền chọn sách cho nhà trường. Về lo ngại lãng phí sách, theo ông Tung, bộ SGK nào viết ra không được nhà trường, giáo viên chọn lựa thì các tác giả phải tự xem lại mình. Đây là sự đào thải tự nhiên, không phải lãng phí.
Đỗ Hòa
Theo baohaiquan
Nhân lên những giá trị sau chiến dịch Bằng kiến thức và kỹ năng được học trên giảng đường, những thầy cô giáo tương lai của ĐH Sư phạm (ĐH Đà Nẵng) đã tổ chức các lớp học kỹ năng cho các em nhỏ ở vùng quê nghèo Duy Phước (huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam). Khi chiến dịch Mùa hè xanh kết thúc, các em sẽ là lực lượng nòng...