Đào tạo đại học tràn lan, nhiều cử nhân đi xin việc không dám đưa bằng đại học
Bà Nguyễn Thị Khá chia sẻ: ‘Một số em học đại học nhưng khi đi xin việc không dám đưa cái bằng đại học ra vì nhu cầu đó thực chất chỉ cần bằng nghề’.
Chạy theo “thị hiếu” thị trường nhưng phải đảm bảo chất lượng
Liên quan đến vấn đề các cơ sở giáo dục đại học hiện nay tuyển sinh, đào tạo không tập trung vào các ngành trọng điểm, thế mạnh mà chú trọng chạy theo “thị hiếu” của thị trường lao động một cách ồ ạt không đảm bảo đầu ra, cung ứng nhân lực chất lượng cao cho xã hội.
Trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, bà Nguyễn Thị Khá, Đại biểu Quốc hội khóa XI, XII, XIII cho biết: “Đây là một vấn đề rất rộng và cần hiểu được từ gốc rễ thì mới có thể giải quyết được. Nó không chỉ nằm ở quy trình đào tạo mà còn là cách tiếp nhận, tuyển sinh của các cơ sở, tổ chức. Có những cơ sở giáo dục ngay khâu tiếp nhận đầu vào đã không đúng”.
Theo bà Nguyễn Thị Khá, muốn giải quyết bài toán tổng thể thì các trường tuyển sinh hàng năm cần xây dựng kế hoạch đào tạo dựa trên cơ sở kế hoạch của các bộ, ngành. Chúng ta không chỉ đào tạo trong nước mà còn gửi sinh viên ra nước ngoài đào tạo. Vì vậy phải có kế hoạch, kinh tế xã hội dự kiến, định hướng như thế nào thì cần phải đào tạo đón đầu xu hướng, đào tạo phải có tầm nhìn.
Bà Nguyễn Thị Khá, Đại biểu Quốc hội khóa XI, XII, XIII. (Ảnh quochoi.vn)
Một trong những điều bà Nguyễn Thị Khá xem là yếu tố quyết định chính là ý chí của người học. Người học phải có phấn đấu, hướng thay đổi tích cực, toàn diện.
“Người học cần phải có sức khỏe, có đạo đức, có thực hành, nghiên cứu chứ không phải chỉ lý thuyết suông.
Ngay như việc trong thời gian tạm dừng đến trường do dịch bệnh, một số cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp dạy thực hành trực tuyến thì chắc chắn chất lượng không được đảm bảo. Chúng ta bắt buộc phải có những phương án dạy bù, dạy lại cho sinh viên sau khi các em trở lại trường.
Thực hành thực tế là kỹ năng cần thiết mà sinh viên cần được trang bị khi kết thúc khóa học. Nếu như trang bị tốt thì ngay cả bản thân người học cũng có nhiều cơ hội đến với mình. Thậm chí còn có những cơ hội làm việc tại nước ngoài. Ví như việc xuất khẩu lao động, người nào ưu tú, làm việc hiệu quả thì chất lượng, thành quả công việc cũng sẽ khác”, bà Khá nói.
Như vậy, ở đây, chúng ta thấy một vòng tròn kết nối với nhau giữa người học, nhà trường và xã hội. Theo bà Khá, để vòng tròn này phát huy được hết hiệu quả, quá trình đào tạo có chất lượng thì cần phải có quy trình “thật”. Chữ “thật” phải được xuyên suốt từ người dạy đến người học và sự tiếp nhận của xã hội về người tài.
Video đang HOT
Bà Nguyễn Thị Khá cho hay: “Các cơ quan, bộ ngành được phân công về công tác giáo dục, đào tạo thì cần có giám sát, kiểm tra và phải có định hướng, kế hoạch dài hơi trong cho tuyển sinh, đào tạo tại các cơ sở giáo dục đại học.
Các cơ sở đào tạo thì phải dạy cho chính quy, dạy ra dạy, không chỉ dạy chữ mà phải dạy người nữa. Đừng chỉ nghĩ dạy học là kinh doanh, dạy đại khái, lấy học phí của sinh viên. Như vậy là sẽ không đào tạo được nguồn nhân lực có chất lượng cho xã hội.
Sinh viên đi học phải xác định học thật, phải thúc đẩy được lòng tự giác về học tập, tránh ỷ lại, có suy nghĩ nộp tiề.n cho thầy cô đủ là xong, như vậy vừa tốn kém chi phí, vừa tốn thời gian mà sau khi tốt nghiệp vào thị trường lao động hiện nay sẽ sớm muộn bị đào thải”.
Bà Nguyễn Thị Khá cho rằng, việc đào tạo các ngành mới để phù hợp với thị trường lao động ngày càng thay đổi thì không sai. Tuy nhiên, đào tạo cần có kế hoạch, có chất lượng chứ nếu cứ tập trung vào số lượng mà không chú trọng chất lượng sẽ dẫn đến tình trạng sinh viên ra trường không đáp ứng được yêu cầu công việc, làm trái ngành, trái nghề, đào tạo mang tính hình thức mà hiệu quả không cao.
“Đào tạo là cung ứng nhân lực cho xã hội và quyết định tương lai của đất nước. Hiện nay, khi có quyết định cho lập trường, mở ngành thì các cơ quan chức năng phải kiểm tra cơ sở đó đủ tiêu chuẩn, điều kiện để lập trường, lập ngành mới không? Đủ điều kiện về cơ sở vật chất, cơ sở con người. Sau đó phải xem chương trình đào tạo như thế nào? Ở đây chính là vấn đề kiểm tra, giám sát phải được thực hiện một cách nghiêm túc, vô cùng quan trọng”, bà Khá nhấn mạnh.
“Đừng đào tạo cái mình có, phải đào tạo cái người ta cần”
Đó là nhận định của bà Nguyễn Thị Khá, khi nói về thực trạng đào tạo tại một số cơ sở giáo dục đại học cũng như giáo dục nghề nghiệp của nước ta hiện nay.
Theo bà Nguyễn Thị Khá, con người là nhân tố quyết định mọi thắng lợi và tư tưởng này xuyên suốt trong các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Con người thì phải luôn đảm bảo hai thứ. Thứ nhất là sức khỏe, thứ hai là kiến thức. Kiến thức là nói chung trong đó có trình độ, nghề nghiệp… Nếu đào tạo nhân lực không có chất lượng thì không đáp ứng được nhu cầu của xã hội về mặt kiến thức.
Bà Nguyễn Thị Khá chia sẻ, “Tôi nghe và rất tâm đắc một câu nói: người dốt ở thế kỷ 21 không phải là người không biết đọc, không biết viết. Mà là người không học hỏi, từ chối học hỏi và từ chối học lại”.
Thế giới đang chuyển động không ngừng nếu chúng ta tiếp tục vẫn giữ nếp cũ, tức là đào tạo có số lượng mà không có chất lượng thì sẽ bị giậm chân tại chỗ. Mà người ta chuyển động không ngừng, mình đứng yên thì mình trở nên lỗi thời.
Đã đào tạo thì phải có chất lượng có tay nghề và có thể áp dụng. Ví dụ, nếu sản xuất một mặt hàng với số lượng ít được 5-7 cái nhưng thật chất lượng, thật đẹp, tinh xảo thì sẽ phù hợp với thị trường đang cần hơn là sản xuất tràn lan, cẩu thả, lỗi thời thì không thể đưa lại hiệu quả cao. Cho nên đào tạo phải là những gì xã hội đang cần, không phải đào tạo những gì ta đang có”.
Bà Khá kể, trước đây, có lần đi tiếp xúc cử tri, có rất nhiều người đề cập đến việc đào tạo không đúng chất lượng. Một số em học đại học nhưng khi đi xin việc không dám đưa cái bằng đại học ra vì nhu cầu đó thực chất chỉ cần bằng nghề. Trong khi học đại học trái ngành nên không đúng chuyên môn của nghề đang tuyển dụng. Cuối cùng phải lao động chân tay, một tấm bằng đại học đào tạo không chất lượng chỉ để cất đi.
“Chất lượng rất quan trọng. Nếu 10 người làm chỉ bằng 5 người làm, thì sẽ lựa chọn 5 người làm mà được lãnh lương của 10 người. Như vậy vừa tiết kiệm chi phí nhân công, làm việc hiệu quả và nâng cao đời sống xã hội”, bà Khá nói.
Theo bà Nguyễn Thị Khá, những người yếu kém, không có kiến thức nếu được đặt vào một vị trí quan trọng thì vừa không đủ tài năng cáng đáng công việc, lại vừa tạo ra những lỗ hổng để tham nhũng quyền lực, vật chất.
Bà Nguyễn Thị Khá nhận định: “Người giỏi, người tốt thì họ chứng minh bằng khả năng, đồng tiề.n họ thu được từ công sức lao động chính đáng. Người không làm được việc thì luôn suy nghĩ vòi chỗ này, tham chỗ kia, sinh ra thói hư, tật xấu, lạm quyền, lạm chức để tham nhũng. Việc đào tạo phải có đủ chất lượng về cả kiến thức lẫn kỹ năng. Khi đó, nhân sự cung ứng cho xã hội có thể áp dụng kiến thức chuyên môn vào công việc đúng ngành nghề cũng như có kỹ năng để tránh những cám dỗ khi thực hiện công việc trong tương lai”.
12 đại học cộng điểm, tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ IELTS
Năm 2021, nhiều trường đại học áp dụng hình thức cộng điểm, tuyển thẳng với thí sinh có chứng chỉ IELTS.
Đại học Dược Hà Nội ưu tiên cộng điểm khuyến khích cho các thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế tương đương IELTS 5.5 trở lên.
Cụ thể, IELTS 5.5 được cộng 0,25 điểm, IELTS 6.0 được cộng 0,5 điểm, IELTS 6.5 được cộng 0,75 điểm, IELTS 7.0 được cộng 1 điểm, IELTS 7.5 được cộng 1,25 điểm, IELTS 8.0 được cộng 1,5 điểm, IELTS 8.5 được cộng 1,75 điểm, IELTS 9.0 được cộng 2 điểm.
Nhiều trường cộng điểm, tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ IELTS.
Với các thí sinh đăng ký ngành Y khoa của Đại học Y Hà Nội , nếu có chứng chỉ IELTS 6.5 trở lên, các em sẽ được áp dụng điểm trúng tuyển thấp hơn 3 điểm so với bình thường. Thí sinh vẫn phải đạt tổng điểm bằng hoặc cao hơn ngưỡng đầu vào do trường quy định.
Ngành Ngôn ngữ Anh và Kinh tế quản lý của Đại học Bách khoa Hà Nội ưu tiên xét tuyển thẳng đối với các thí sinh có chứng chỉ IELTS đạt từ 6.5 trở lên (hoặc chứng chỉ quốc tế tương đương), và có điểm trung bình chung học tập từng năm học lớp 10, 11, 12 đạt 8,0 trở lên.
Học viện Ngoại giao Việt Nam dự kiến dành 25% tổng chỉ tiêu để xét tuyển thẳng theo Đề án tuyển sinh riêng của trường. Trong đó, hai nhóm xét tuyển thẳng cần có thêm điều kiện về chứng chỉ IELTS.
Cụ thể, thí sinh có điểm trung bình cộng kết quả học tập của 3/5 kỳ học lớp 10, 11 và học kỳ I năm học lớp 12 đạt từ 8,0 trở lên và có chứng chỉ IELTS (hoặc tương đương) đạt từ 7.0 trở lên.
Nếu thí sinh là học sinh trường THPT chuyên, hoặc trường THPT trọng điểm quốc gia, cần có điểm trung bình cộng kết quả học tập của 5/5 kỳ học lớp 10, 11 và học kỳ I năm học lớp 12 đạt từ 8,8 trở lên.
Đồng thời, thí sinh cần có chứng chỉ IELTS (hoặc tương đương) đạt từ 6.5 trở lên và có điểm trung bình cộng kết quả học tập của 3/5 kỳ học lớp 10, 11 và học kỳ I năm học lớp 12 đạt từ 8,0 trở lên.
Trường cũng tuyển sinh kết hợp dựa trên kết quả học tập THPT và chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế. Thí sinh cần có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế IELTS (hoặc tương đương) đạt từ 6.0 trở lên và có điểm trung bình cộng kết quả học tập của 3/5 kỳ học lớp 10, 11 và học kỳ I năm học lớp 12 đạt từ 8,0 trở lên.
Đại học Mở TP.HCM ưu tiên xét tuyển thẳng các thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ và đạt đủ điều kiện xét tuyển theo kết quả học tập THPT. Trong đó, thí sinh đăng ký các ngành Ngôn ngữ cần có IELTS 6.0 trở lên, các ngành còn lại là IELTS 5.5 trở lên.
Học viện Phụ nữ Việt Nam xét tuyển thẳng các thí sinh có chứng chỉ IELTS đạt từ 5.5 trở lên (hoặc chứng chỉ quốc tế tương đương). Thí sinh cần lưu ý chứng chỉ phải còn giá trị sử dụng đến ngày xét tuyển.
Đại học Văn hóa Hà Nội cho biết sẽ ưu tiên quy đổi điểm tiếng Anh cho các thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế IELTS từ 5.0 trở lên hoặc tương đương, cụ thể là TOEFL ITP từ 513 trở lên, TOEFL iBT từ 65 trở lên. Thí sinh cần lưu ý, chứng chỉ phải còn trong thời hạn 2 năm kể từ ngày dự thi.
Đại học Công nghiệp TP.HCM áp dụng 4 phương thức xét tuyển trong mùa tuyển sinh 2021. Trong đó, trường ưu tiên xét tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ IELTS từ 5.0 trở lên hoặc các chứng chỉ quốc tế khác tương đương (chứng chỉ phải còn hiệu lực tính đến ngày 29/08/2021).
Vừa qua, Đại học Luật TP.HCM công bố sẽ sử dụng 35% tổng chỉ tiêu để xét tuyển thẳng. Với thí sinh có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế, các em cần đáp ứng đủ 3 điều kiện là: Đã tốt nghiệp THPT (hoặc tương đương); có IELTS 5.0 trở lên hoặc TOEFL iBT 65 trở lên; điểm trung bình của 5 học kỳ THPT (2 học kỳ lớp 10, 11 và học kỳ 1 lớp 12) của 3 môn thuộc tổ hợp đăng ký xét tuyển phải đạt tổng từ 21 điểm trở lên.
Đại học Mỏ - Địa chất sử dụng 2% tổng chỉ tiêu để xét tuyển thẳng thí sinh có IELTS 4.5, TOEFL iBT 53, TOEFL ITP 450 trở lên. Ngoài ra, thí sinh phải có tổng điểm Toán và một môn khác (trừ Tiếng Anh) trong tổ hợp thi tốt nghiệp THPT đạt từ 10 trở lên.
Học viện Chính sách và Phát triển ưu tiên xét tuyển thẳng thí sinh có chứng chỉ IELTS đạt từ 4.5 trở lên (hoặc có chứng chỉ tiếng Anh quốc tế tương đương). Đồng thời, thí sinh đó cần có điểm trung bình chung học tập lớp 12 đạt từ 7,0 trở lên.
Năm nay, Học viện Nông nghiệp Việt Nam xét tuyển thẳng các thí sinh có học lực đạt loại khá ít nhất 1 năm tại các trường THPT và có một trong những chứng chỉ sau: IELTS 4.0, TOEFL iBT 45, TOEFL ITP 450, A2 Key (KET) Cambridge English hoặc có một trong các chứng chỉ tin học quốc tế: IC3, ICDL, MOS.
Những tổ hợp xét tuyển vào trường quân đội Năm 2021, 17 trường khối quân đội xét tuyển hệ đại học chính quy theo 7 tổ hợp. Các trường có quy định riêng về tổ hợp xét tuyển. Ảnh minh họa Bảy tổ hợp xét tuyển của các trường khối quân sự gồm A00 (Toán, Lý, Hóa); A01 (Toán, Lý, Tiếng Anh); B00 (Toán, Hóa, Sinh); C00 (Văn, Sử, Địa); D01 (Toán,...