Cô gái 22 tuổi qua đời vì văn hóa làm việc ‘996′
Sau khi làm việc nhiều giờ đồng hồ, một nữ nhân viên 22 tuổi tại Trung Quốc đã qua đời vì kiệt sức.
Sáng ngày 29/12, một nữ nhân viên làm việc tại công ty thương mại điện tử Pinduoduo đã qua đời, hưởng dương 22 tuổi. Sau khi làm việc nhiều giờ liền vào ban đêm, cô gái đã kiệt sức và ngã quỵ trên đường về nhà cùng đồng nghiệp lúc 1h30 sáng.
Nữ nhân viên mất sau 6 tiếng cấp cứu tại một bệnh viện gần đó. Theo SCMP , sự ra đi của cô gái này là một ví dụ điển hình cho văn hóa làm việc “ 996″ nổi tiếng.
Hôm 4/1, Pinduoduo đã xác nhận sự ra đi của nữ nhân viên họ Zhang, sinh năm 1998, làm việc tại đơn vị Duoduo Maicai, phía tây Tân Cương, Trung Quốc.
Tin tức về cái chết của Zhang nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội quốc gia này. Trên Weibo, hashtag về vụ việc đã thu hút hơn 190 triệu lượt xem. Trong đó, hashtag #996, tượng trưng cho lịch trình làm việc khắc nghiệt từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày/tuần của người lao động Trung Quốc, đã bị gỡ xuống khỏi nền tảng.
Thông báo của Pinduoduo không nêu rõ nguyên nhân qua đời của Zhang cũng như các báo cáo chi tiết của cơ quan điều tra. Tối ngày 4/1, cơ quan lao động địa phương tại thành phố Thượng Hải tuyên bố mở một cuộc điều tra về điều kiện lao động của Pinduoduo.
Cho đến nay, Pinduoduo vẫn từ chối bình luận.
Pinduoduo cho biết công ty đã cử các đồng nghiệp tham gia tang lễ cùng gia đình Zhang. Bên cạnh đó, việc công ty không đưa ra thông báo công khai vốn là mong muốn từ cha mẹ cô gái. Sau khi được sự đồng ý, Zhang đã được hỏa táng vào ngày 3/1/2021.
Trong một bức ảnh chụp phần thông báo được cho là của cha Zhang, ông cho biết gia đình không muốn con gái trở thành chủ đề cho những lời đàm tiếu. Tài khoản WeChat được cho thuộc về người cha đã đăng tải lời cảm ơn gửi đến Pinduoduo và các đồng nghiệp có mặt tại lễ tang.
Tuy nhiên, cả người cha và bạn trai Zhang đều từ chối phỏng vấn và không thể liên hệ.
Duoduo Maicai là mảng kinh doanh mới của Pinduoduo, nằm trong mục tiêu theo đuổi lợi thế trên thị trường mua bán theo nhóm trị giá hàng tỷ USD. Quá trình tăng trưởng của lĩnh vực này đã dẫn đến sự cạnh tranh khốc liệt với các đối thủ như Meituan, phần nào tạo ra áp lực cùng khối lượng công việc khổng lồ đè nặng lên nhân viên.
Ông chủ Alibaba, Jack Ma, từng công khai ủng hộ văn hóa làm việc 996.
Cái chết của Zhang xảy ra vài ngày sau khi xuất hiện thông tin Colin Huang, người sáng lập Pinduoduo, vượt qua Jack Ma (ông chủ của Alibaba Group Holding) và Pony Ma (nhà sáng lập Tencent Holdings) để trở thành tỷ phú giàu thứ 2 Trung Quốc.
Video đang HOT
Pinduoduo sẽ bị cơ quan quản lý Trung Quốc điều tra điều kiện lao động.
Mặc dù không có bằng chứng, cộng đồng mạng Trung Quốc vẫn cho rằng sự ra đi của Zhang có liên quan đến tình trạng làm việc quá sức, đồng thời liên kết vụ việc với văn hóa 996.
Đầu năm 2019, một nhóm lập trình viên Trung Quốc đã khởi tạo kho lưu trữ mang tên 996.ICU trên GitHub nhằm chỉ trích lịch trình làm việc không hợp lý của các công ty công nghệ trong nước, bao gồm cả Youzan và JD.com. Không lâu sau, các chủ đề về 996 đã thổi bùng lên làn sóng tranh luận trên khắp Trung Quốc.
“Nếu bạn thường xuyên tuân thủ lịch trình làm việc ‘996′, bạn có nguy cơ phải đi vào đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU)”, thông tin trên 996.ICU giải thích.
Chiến dịch này nhanh chóng trở thành kho lưu trữ thịnh hành nhất trên GitHub và được đông đảo nhân viên công nghệ tham gia. Đồng thời khiến một số ông trùm công nghệ phải lên tiếng về vấn đề này.
Theo Luật Lao động Trung Quốc, nhân viên được phép kéo dài thời gian làm việc lên đến 3 giờ vì những lý do đặc biệt, tuy nhiên, nhân viên không được phép làm thêm quá 36 giờ/tháng.
Colin Huang - Ông vua Internet bí ẩn của Trung Quốc: Điều hành website TMĐT trị giá 170 tỷ USD, từng thành lập nên 12 công ty khác và đều thành công
Điều hành website TMĐT đe dọa ngôi vương của Alibaba nhưng báo chí thậm chí không biết doanh nhân này đã kết hôn hay chưa.
Từ một tòa nhà văn phòng nằm ở khu kinh doanh sầm uất ở Thượng Hải, những chiếc váy cưới đã được bán sang Mỹ, đồng hồ đeo tay bán sáng Pháp còn những máy huấn luyện rẻ được gửi tới cho các khách hàng ở Anh thông qua hàng tá những website và ứng dụng. Tất cả chúng được vận hành bởi những nhân viên đang ngồi trong những văn phòng nằm ở tầng 23 tòa nhà Greenland, Thượng Hải.
Người đàn ông đứng sau tất cả những doanh nghiệp này là Colin Zheng Huang, 40 tuổi, nhà sáng lập tỷ phú, chủ tịch, cổ đông kiểm soát của ứng dụng mua sắm trực tuyến nổi bật nhất trong năm nay Pinduoduo - công ty chứng kiến giá cổ phiếu tăng 261% kể từ tháng 1.
Tuy nhiên, cùng với Pinduoduo hiện trị giá 170 tỷ USD, Huang còn thiết lập một mạng lưới rộng rãi những công ty về game và thương mại điện tử ở Thượng Hải cùng với một nhóm đông nghiệp thân thiết, biến ông trở thành ông vua Internet không thể chối cãi ở thành phố này.
Một vài công ty trong số đó còn nổi tiếng ở bên ngoài Trung Quốc hơn cả Pinduoduo. Một trong những ứng dụng đó là Vova - dịch vụ mua sắm trực tuyến phổ biến nhất châu Âu, xếp trong top 10 ứng dụng mua sắm ở Pháp và Ý vào quý vừa qua theo dữ liệu của Sensor Tower.
Những ứng dụng mua sắm được tải nhiều nhất tại Pháp và Ý.
Trung tâm của các doanh nghiệp thương mại điện tử và game tại tòa nhà Greenland chính là nơi cung cấp những nhân viên đầu tiên cho Pinduoduo và giúp vạch ra kế hoạch bán hàng và marketing cho họ.
Pinduoduo trước đó nói với các nhà đầu tư rằng Huang đã thành lập hoặc đã có kết nối với một vài công ty trong số đó nhưng do một vài vấn đề liên quan tới pháp lý, nên những công ty này đều được sở hữu bởi người thân quen, bạn bè của Huang.
Thông thường, những người Trung Quốc giàu có sẽ nhờ bạn bè hoặc người thân giữ cổ phiếu công ty để giảm rủi ro cá nhân và tránh sự soi mói của công chúng với phần sở hữu của mình.
Huang dường như cũng vậy, ông chỉ thỉnh thoảng nắm cổ phần bằng chính tên ông ở Trung Quốc. Thậm chí ngay tại Pinduoduo, ông cũng đã trao hết cổ phiếu của mình trong các doanh nghiệp Trung Quốc ngay trước thềm IPO vào năm 2018 cho Chen Lei - CEO Pinduaduo - người ông học cùng tại Đại học Wiscopnsin-Madison.
Trước đây, cổ đông lớn nhất, nắm 90% cổ phần ở các công ty là một người phụ nữ 69 tuổi ở vùng nông thôn nghèo của Trung Quốc.
Khi IPO, Pinduoduo rất ít nhắc đến thông tin của các trang web của các công ty kể trên. Thay vào đó họ chỉ gọi Huang là serial entrepreneur (người thành lập nên nhiều doanh nghiệp khác nhau) và là người thành lập nên Xinyoudi Studio vào năm 2011. Tuy nhiên, không công ty nào có tên như vậy từng tồn tại cả, mặc dù xinyoudi.com từng được đăng ký.
Truyền thông mô tả Huang rất bí ẩn. Thậm chí họ không biết ông này đã kết hôn hay chưa. Sự bí ẩn đó mở rộng sang cả Pinduoduo - nơi nhân viên sử dụng hoàn toàn bằng nickname và 2 cựu nhân viên ở đây nói rằng họ hiếm khi biết tên thật của đồng nghiệp.
Pinduoduo hiện không phản hồi bình luận về vấn đề này.
Huang sinh ra ở Hàng Châu - quê hương của gã khổng lồ mua sắm trực tuyến Alibaba. Cha mẹ của ông đều là công nhân nhà máy và ông học về khoa học máy tính ở Đại học Zhejiang trước khi tới Mỹ vào năm 2002.
Ông gia nhập Google và làm việc tại Google Trung Quốc trước khi tự mình khởi nghiệp, theo đuổi mục tiêu vừa "kiếm tiền" vừa "khiến mình trở nên ngầu hơn".
Bằng số tiền thu được khi bán cổ phần Google, ông khởi nghiệp Ouku - một website đồ điện tử tiêu dùng và bán với giá 2,2 triệu USD vào năm 2010. Doanh nghiệp tiếp theo là Leqee đã chập chững ra đời dưới sự kết hợp của Chen và một thực tập sinh tại Ouku. Công ty đăng ký với chính quyền vào năm 2009. Pinduoduo sau đó nói với nhà đầu tư mạo hiểm rằng Huang "đã thành lập thành công" Leqee vào năm 2009.
Leqee đã giúp những thương hiệu lớn điều hành shop của họ trên những nền tảng mua sắm internet lớn nhất Trung Quốc gồm của Alibaba và JD.com. Nó cũng trở thành một công ty không chính thống đứng sau thành công của loạt doanh nghiệp thành lập sau đó cũng tại tòa nhà Greenland.
2 năm sau, nhóm này thiết lập một dự án khác mang tên Lebbay - một lần nữa được sở hữu trên giấy tờ bởi Chen và hiện là cựu thực tập sinh. Sử dụng những kỹ năng mà Huang học được ở Google. Lebbay xây dựng hàng loạt website mua sắm trực tuyến nhắm tới cung cấp những món đồ trong top tìm kiếm cho khách hàng.
"Xây dựng một website chỉ mất 1 tuần" theo cựu quản lý . Người này nói thêm rằng các websites xử lý các đơn hàng từ cùng hệ thống. Chen điều hành hoạt động, báo cáo cho Huang.
Một công ty có lãi khác cũng bắt đầu sinh sôi ở một vài tầng dưới văn phòng của Lebbay. Dưới cái tên Shianghai Xunmeng, đội ngũ của Huang phát triển những game trực tuyến như Joyspade, Texas Holdem Poker nhắm tới những người chơi ở Đông Nam Á và Girls X Battle.
Sau đó, Huang nảy ra ý tưởng sau này là Punduoduo. Năm 2015, ông đã yêu cầu đội ngũ của mình xây dựng một doanh nghiệp "thương mại điện tử xã hội". Được gọi là Punhaohuo, người mua sẽ nhận được giá tốt hơn nếu họ có thể thuyết phục được bạn mình mua cùng 1 sản phẩm. Website bắt đầu bán hoa quả và có thời điểm Huang đã lấy 100 nhân viên từ Leqee để giúp doanh nghiệp mới.
Một vài tháng sau, đội ngũ game của Huang đã tạo ra một ứng dụng thứ hai áp dụng đúng mô hình nhóm mua với nền tảng trực tuyến - nơi người bán có thể niêm yết các mặt hàng của họ. Họ đã đặt tên là Pinduoduo và 20 nhân viên game chuyển sang làm việc tai đây.
"Có 2 con đường khác nhau, Pinhaohua thúc đẩy xây dựng nhà kho và phân phối, giống JD.com với mảng đồ tươi nhưng nhân viên từ công ty game chuyển sang không tin rằng nó có thể sống được".
Mô hình kinh doanh của Pinduoduo nhanh chóng vượt trội hơn hẳn Pinhaohuo. Tuy nhiên, website của các công ty ở tòa nhà Greenland có mối quan hệ vô cùng phức tạp với nhau. Lebbay từng đăng ký các tài khoản mạng xã hội của Pinhaohuo - là kênh bán hàng chính và mang về doanh thu gộp cho công ty vào năm 2016. Leqee được niêm yết như đơn vị điều hành của Pinhaohua trên website. Trong khi đó, Shanghai Xunmeng - chi nhánh game là đơn vị điều hành Pinduoduo.
Cổ đông bí ẩn
Khi các nhà đầu tư rót 50 triệu USD vào Pinduoduo vào năm 2016, nhóm sở hữu của công ty bắt đầu thay đổi. 90% cổ phần của Xunmeng thuộc sở hữu trên giấy bởi một người có tên Gu Yangpin, 69 tuổi từ tỉnh Ningxia. Người này sau đó đã chuyển số cổ phần của bà sang cho một thực thể mà sau này các nhà đầu tư Mỹ mua lại. Pinduoduo sau đó nói trong bản cáo bạch rằng Xunmeng "được kiểm soát bởi nhà sáng lập Huang kể từ khi nó thành lập".
Gu ngay lập tức thành lập công ty thứ 2 để sở hữu những tài sản mà công ty game chia tách ra. Nhà đầu tư đầu tiên vào Punduoduo được biết là website của các công ty có quan hệ mật thiết với Huang. "Những công ty khác chỉ đang kiếm được ít tiền, họ không có bất kỳ tác động nào". Với Pinduoduo, ông ấy muốn tạo ra một công ty tuyệt vời".
"Mỗi công ty có nhân viên của họ và có đội ngũ riêng, ông ấy phải có trách nhiệm với họ, họ không thể đóng cửa công ty được".
Năm ngoái, doanh nghiệp game đã đạt doanh thu 489 triệu USD. Cùng với Punduoduo, họ đã chuyển tới tòa nhà mới có tên Shanghai Arch - nơi các nhân viên mặc đồ hóa trang và để phù hợp với các nhân vật trong game của họ, viết code tại văn phòng làm việc dưới vài tầng so với Punduoduo.
Những dự án thương mại điện tử khác vẫn ở tòa nhà Greenland. Tuy nhiên, mối liên đới giữa các công ty này trở nên mờ nhạt.
6 nhân viên cũ và hiện tại ở Vova và những website thương mại điện tử khác nói rằng họ đã được tuyển dụng lại bởi Lebbay và Leqee nhưng lương được trả từ công ty của Gu được thành lập năm 2016. "Điều đó luôn là một bí ẩn, họ không bao giờ nói cho chúng tôi tại sao", theo Ice Chen - một cựu lập trình làm việc tại đây.
Sau khi tờ FT có hỏi về hồ sơ cá nhân của Gu vào mùa hè này, bà đã chuyển hầu hết cổ phần ở cả 2 công ty cho 1 người đàn ông - người cũng thiết lập mối quan hệ đối tác đầu tư với Pinduoduo vào năm nay.
Tòa nhà GreenLand.
Đó là cú chuyển giao cổ phiếu mới nhất mà Huang và những người thân quen của ông làm, thực hiện chủ yếu vào mùa xuân năm 2018 khi Pinduoduo chuẩn bị niêm yết.
Thương phụ chuyển giao cổ phiếu phức tạp, khó hiểu nhất tới vào tháng 5/2018 khi Huang chuyển phần lớn cổ phần của hoạt động kinh doanh chính ở Trng Quốc của Punduoduo cho Chen.
Những lãnh đạo công nghệ Trung Quốc khác như Pony Ma của Tencent hay Pichard Li của Baidu vẫn nắm cổ phần kiểm soát chặt chẽ công ty của họ. Tuy nhiên Huang không nắm cổ phần nào của Punduoduo cả.
"Huang phải thật sự tin tưởng Chen Lei hoặc đây sẽ là một tình huống rất đáng ngại với cả Colin và các nhà đầu tư Mỹ", Jesse Fried - một chuyên gia quản lý doanh nghiệp đến từ Trường Luật Harvard nhận định.
Thế hệ CEO trẻ của các nền tảng Internet Trung Quốc Những CEO trên dưới 40 tuổi nhưng sở hữu trong tay các nền tảng Internet nhiều người dùng đang xuất hiện ngày một nhiều tại Trung Quốc. Jack Ma, 56 tuổi, người sáng lập tập đoàn Alibaba, đã tuyên bố nghỉ hưu vào tháng 9. Sự thay đổi này đánh dấu kỷ nguyên mới cho ngành công nghiệp Internet Trung Quốc, trong đó,...