Cơ chế nào cho t.iền kỹ thuật số của Việt Nam?
Bằng cách cung cấp một “mỏ neo” t.iền tệ, CBDC sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì một hệ thống thanh toán hoạt động tốt, sự ổn định tài chính và cuối cùng là niềm tin vào t.iền tệ…
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng t.iền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025. Theo đó, NHNN sẽ xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính ( Fintech) trong lĩnh vực ngân hàng; nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách về t.iền kỹ thuật số quốc gia.
Các lợi ích chính của CBDC bán lẻ nằm ở tiềm năng của chúng trong việc tăng cường thanh toán không dùng t.iền mặt, có sự hỗ trợ của cơ quan có thẩm quyền với những đổi mới trong quá trình số hóa xã hội (ảnh minh hoạ)
Đồng thời rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều khoản liên quan đến thanh toán tại một số văn bản Luật hiện hành; Nghiên cứu xây dựng Dự án Luật các hệ thống thanh toán, đảm bảo tương thích, phù hợp với quy định tại Luật Ngân hàng Nhà nước, Luật các Tổ chức tín dụng, Luật Phòng, chống rửa t.iền.
Theo nghiên cứu của nhóm chuyên gia tại Khoa Tài chính, ĐH Kinh tế TP HCM, hiện nay trên thế giới đã có rất nhiều quốc gia nghiên cứu và triển khai đồng t.iền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương (CBDC), thậm chí đã có quốc gia đưa vào sử dụng trong thực tế như Bahamas, Trung Quốc, Cam-pu-chia,… Đáng chú ý, một số quốc gia còn tiến hành nghiên cứu t.iền CBDC “bán buôn” để phục vụ cho hệ thống thanh toán liên ngân hàng như Hồng Kông, Nhật Bản, Thái Lan, Singapore, Canada, Anh, Pháp, Nam Phi và một số quốc gia khác ở châu Âu. Các quốc gia này có cách tiếp cận khá thận trọng đối với việc triển khai CBDC trong nền kinh tế.
” Về mô hình CBDC của Việt Nam, CBDC nên là t.iền mật mã có “chủ quyền”. Vì t.iền mật mã có chủ quyền sẽ gần giống với một đồng t.iền mật mã có giá trị ổn định theo t.iền pháp định, thường được gọi là stablecoin. Đây là các đồng t.iền tồn tại và được xử lý giao dịch trong mạng lưới blockchain nhưng giá trị thì được neo vào các đồng t.iền pháp định của một quốc gia cụ thể. Đặc biệt, phát hành CBDC dưới dạng stablecoin sẽ tránh được rủi ro gây bất ổn cho hệ thống tài chính vì sự tràn ngập t.iền tệ tư nhân“, nhóm chuyên gia đề xuất.
Trước đó, một số người cũng gợi ý rằng, các giải pháp thanh toán tư nhân sáng tạo như stablecoin, nếu được quản lý hợp lý, có thể khiến CBDC trở nên thừa thãi. Nhưng niềm tin vào stablecoin cũng phụ thuộc vào khả năng chuyển đổi với t.iền của Ngân hàng Trung ương, trừ khi các tổ chức phát hành stablecoin được cấp quyền truy cập vào bảng cân đối của Ngân hàng Trung ương, cho phép họ đầu tư dự trữ của mình dưới dạng t.iền gửi không có rủi ro tại Ngân hàng Trung ương.
Video đang HOT
Trong đề án của NHNN cũng nhấn mạnh đến việc tăng cường kết nối giữa các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, trung gian thanh toán với Cổng dịch vụ công Quốc gia, Hệ thống một cửa điện tử của các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan, đơn vị liên quan nhằm đơn giản hóa thủ tục và tạo điều kiện thanh toán điện tử đối với các khoản phí, lệ phí, thanh toán hóa đơn điện, nước, học phí, viện phí; Thực hiện kết nối, chia sẻ thông tin với các trường học, bệnh viện, công ty điện, nước, vệ sinh môi trường, viễn thông, bưu chính trên địa bàn đô thị để thu học học phí, viện phí, t.iền điện… bằng phương thức thanh toán không dùng t.iền mặt.
Ông Đinh Hồng Sơn
Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, ông Đinh Hồng Sơn, Chuyên gia tài chính số đ.ánh giá, nếu Việt Nam sớm đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, thử nghiệm và phát triển CBDC, thì sẽ góp phần sớm rút ngắn được thời gian triển khai tài chính toàn diện quốc gia. Các lợi ích chính của CBDC bán lẻ nằm ở tiềm năng của chúng trong việc tăng cường thanh toán không dùng t.iền mặt, có sự hỗ trợ của cơ quan có thẩm quyền với những đổi mới trong quá trình số hóa xã hội ngày càng rộng rãi. Đối với các Ngân hàng Trung ương ở một số thị trường mới nổi, động lực chính để nghiên cứu CBDC, là cơ hội để đưa các cộng đồng có tỷ lệ tiếp cận ngân hàng thấp vào hệ thống tài chính và cải thiện chi phí, tốc độ cũng như khả năng phục hồi của các khoản thanh toán.
” Rõ ràng, CBDC là loại t.iền kỹ thuật số duy nhất có mệnh giá được đảm bảo về bản chất. Không giống như các tổ chức phát hành tư nhân phải dựa vào khả năng chuyển đổi, vì t.iền của họ chịu rủi ro hoạt động, tín dụng, thanh khoản và thị trường. Những rủi ro này được giảm thiểu thông qua các biện pháp bảo vệ chính sách công, chẳng hạn như giám sát tài chính, các yêu cầu về vốn và bảo hiểm t.iền gửi. Do đó, bằng cách cung cấp một “mỏ neo” t.iền tệ, CBDC sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì một hệ thống thanh toán hoạt động tốt, sự ổn định tài chính và cuối cùng là niềm tin vào t.iền tệ. Đây là điều kiện t.iền đề để duy trì việc truyền tải chính sách t.iền tệ, và do đó để bảo vệ giá trị của đồng t.iền“, ông Sơn phân tích.
Về vấn đề thanh toán, nhóm nghiên cứu tại ĐH Kinh tế TP HCM cũng đưa ra giả thiết, nếu t.iền tệ được số hoá toàn bộ thì vai trò truyền thống của ngân hàng thương mại (NHTM) sẽ dần mờ nhạt, hoặc thậm chí biến mất khỏi hệ thống tài chính hiện đại. Vì thế cần giữ vai trò của NHTM là trung gian cho việc thực thi chính sách t.iền tệ khi tái phân phối cung t.iền, tuy nhiên trong thực tế thì sẽ gánh vác thêm vai trò nền tảng kỹ thuật của hệ thống t.iền tệ mới. Chi phí in ấn t.iền sẽ được thay thế bằng chi phí giám sát và cải tiến hệ thống mã hoá cũng như các thuật toán cài đặt trên mạng lưới blockchain. Các NHTM sẽ đóng vai trò là các node chính (core node) còn các công ty cung cấp dịch vụ tài chính là các node phụ tiếp cận đến người dùng cuối.
Việt Nam đứng đầu thế giới về chỉ số chấp nhận t.iền ảo
Báo cáo chỉ số chấp nhận t.iền ảo toàn cầu của Chainalysis chỉ ra rằng Việt Nam đã tăng trưởng 881% so với năm trước để vươn lên đứng thứ nhất thế giới về chỉ số này.
Cách đây không lâu, báo cáo của Chainalysis cho biết Việt Nam đứng 13 trên tổng số 25 nước kiềm lời nhiều nhất từ Bitcoin năm 2020, thu được khoảng 0,4 tỷ USD nhờ đầu tư vào t.iền ảo.
Giờ đây, nền tảng phân tích dữ liệu trên chuỗi khối (on-chain) này tiếp tục đưa ra báo cáo khác chỉ ra rằng Việt Nam đang dẫn đầu thế giới về chấp nhận t.iền ảo.
Cụ thể, theo báo cáo chỉ số chấp nhận t.iền ảo toàn cầu (Global Crypto Adoption Index 2021), Việt Nam đã tăng trưởng 881% so với năm trước để xếp thứ nhất trên tổng số 154 quốc gia ở bảng xếp hạng này. Điểm số Index của Việt Nam là 1, theo sau là Ấn Độ (0,37) và Pakistan (0,36).
Cách tính điểm của Chainalysis dựa trên đo đạc chỉ số từ ba nguồn là tổng giá trị nhận được trên chuỗi khối, tổng giá trị giao dịch dưới 10.000 USD trên chuỗi khối và giao dịch mua bán t.iền thật lấy t.iền ảo (P2P).
Chỉ số chấp nhận t.iền ảo của Việt Nam vượt xa các nước xếp sau như Ấn Độ hay Pakistan.
Thay vì thống kê các giao dịch ở mức độ cao hơn, Chainalysis cho biết phương pháp này để xác định những người bình thường và tập trung vào các giao dịch cá nhân và đầu tư cá nhân hơn là đầu cơ, bơm thổi của cá mập. Các chỉ số được tính trung bình trọng số giữa tài khoản cá nhân và giá trị đồng t.iền của mỗi nước.
Kết quả là nhiều nền kinh tế mới nổi có mặt trong Top 20 trong khi Mỹ tụt từ thứ 6 xuống thứ 8. Trung Quốc tụt từ thứ 4 xuống thứ 13 sau một loạt hoạt động trấn áp t.iền ảo từ tháng 5.
Chainalysis cho biết việc gia tăng chỉ số chấp nhận t.iền ảo ở các nước đang phát triển dựa vào một số yếu tố thúc đẩy chính. Chẳng hạn như nhờ P2P, nhà đầu tư có thể dễ dàng tiếp cận t.iền ảo thông qua giao dịch với người khác mà trung gian là các sàn t.iền ảo.
Báo cáo của Chainalysis cũng cho biết nhiều người dân ở các nước đang phát triển lựa chọn t.iền ảo như một kênh trú ẩn an toàn bởi lo ngại sự trượt giá của t.iền thật.
Chỉ số chấp nhận t.iền ảo đã tăng gấp 23 lần trong năm qua.
Nhà phân tích Matt Ahlborg cho biết Việt Nam là một trong những thị trường hàng đầu của Bitrefill, một công ty giúp khách hàng mua các thẻ quà tặng bằng cách sử dụng t.iền ảo như Bitcoin, Ethereum.
Việt Nam hấp dẫn bởi những người trẻ am hiểu công nghệ nhưng không đủ khả năng đầu tư vào các loại hình truyền thống như quỹ hoán đổi danh mục (ETF), trong khi đó Nigeria có một thị trường thương mại điện tử khổng lồ cho t.iền ảo, Kim Grauer, giám đốc nghiên cứu của Chainalysis nhận xét.
Dù vậy dữ liệu này vẫn có những điểm mù nhất định ở những nước không có dữ liệu rõ ràng về thị trường P2P, chẳng hạn như Cuba. Đó là lý do chỉ có 154 quốc gia đủ dữ liệu để đưa vào danh sách thống kê.
Không có cách hoàn hảo tuyệt đối để đo lường chỉ số này ở tất cả các quốc gia trên thế giới nhưng chỉ số này là "một trong số những gì tốt nhất hiện có", nhà phân tích Matt Ahlborg kết luận.
Việt Nam đứng đầu khảo sát về sử dụng t.iền số Theo thống kê của Finder, 41% người Việt Nam được hỏi cho biết họ đang sở hữu t.iền số, tỷ lệ cao nhất trong 27 nước được khảo sát. Theo khảo sát mới nhất của Finder, các nền kinh tế mới nổi, như Việt Nam, Ấn Độ và Indonesia, đang dẫn đầu về việc áp dụng t.iền điện tử. Khảo sát cũng nhấn...