CLIP: Lẩu mắm cá linh bông điên điển – Món ăn ‘gây thương nhớ’ khi đến miền Tây vào mùa nước nổi

Kiều Trinh17:03 13/09/2020

Từ những nguyên liệu rất đỗi quen thuộc của miền Tây sông nước như cá linh, bông điên điển, rau nhút… qua bàn tay chế biến của con người đã trở thành một món ăn ngon, mang hương vị rất riêng, chinh phục cả những thực khách khó tính nhất ngay từ lần đầu thưởng thức.

- Video: Lẩu mắm cá linh bông điên điển – Món ăn ‘gây thương nhớ’ khi đến miền Tây vào mùa nước nổi. Nguồn: Pops.

Ảnh cắt từ clip.

Mùi mắm kho 'thông minh' như thế nào?

Mùi mắm kho thông minh lắm, sẽ tìm tới khứu giác, vị giác và đánh thức tất cả các giác quan khi bạn vừa nhai vừa cảm nhận sự phối trộn tự nhiên giữa cá, thịt, rau và vị cay cay của ớt hiểm.

Con cá làm ra con mắm

Vợ chồng nghèo thương lắm mình ơi

Món kho thuộc về tuyệt chiêu của người Việt. Ở nơi xa xôi như Hồng Dân (tỉnh Bạc Liêu) hay Long Mỹ (tỉnh Hậu Giang), thì mắm kho là tuyệt kỹ.

Nói vậy có hơi quá không? Cô Lê Thị Bé Bảy, dân Long Mỹ thử kho mắm vị chua xứ mình với cá vồ đem cho dân Cần Thơ thưởng thức, hóa ra điều bất ngờ là ngay cả những tín đồ mắm ở đồng bằng, lần đầu mới biết mắm vị chua.

Kho là cái từ dễ nhớ, khó quên. Người ta nói ngày xưa ở một làng nọ có ông phú hộ thuê bạn (thợ) làm kho lúa (Lẫm lúa), một năm mới xong.

Bà Phú hộ thường kho mắm có thịt ba rọi, bông súng, nhưng suốt một năm rồi mà lần nào ăn mắm cũng chỉ toàn đầu cá chứ không thấy mình. Mắm nhà phú hộ kho ngon lắm nên dù thế nào thì bạn cũng ăn hết.

Hôm hoàn công, bà phú hộ lo bữa ăn. Giận trong bụng, nhóm bạn để ông thợ cả ém lá bùa trên đòn dông rồi xuống bộ ngựa ngồi ăn như mọi khi. Cơm nước xong xuôi, chủ - bạn tiễn biệt nhau.

Bông điên điển

Nhóm bạn bước xuống ghe thì trố mắt nhìn cả chục hũ da lươn xếp thành hàng dọc. Bà Phú hộ vừa bõm bẽm nhai trầu vừa nói: "Mấy chú về cho tui gởi cho mấy thím mắm nhà làm. Hồi nào giờ chỉ ăn đầu cá, mình làm mắm để phần ngon đem về nhà".

Ai nấy ngớ ra, biết mình phạm sai lầm nghiêm trọng, nhưng phải lẳng lặng lui ghe.

Bà phú hộ chưa kịp vô tới nhà thì nhóm bạn chống xuồng trở lại nói bỏ quên cái búa trên cây đòn dông nên mượn thang, đích thân thợ cả leo lên ém bùa "tát vô" thay vì "tát ra" do trước đây hiểu lầm nhà phú hộ.

Nhiều người ở Hồng Dân, Bạc Liêu hay kể chuyện này khi nói về món mắm kho ăn với bồn bồn, năn bộp. Người ở Long Mỹ, chỉ cách nhau một con sông, cưới vợ gả chồng, qua lại đã học được cách làm món mắm kho vị chua.

Khác với thế giới mắm ở vùng hạ lưu Mekong, vị chua thanh của mắm xứ này khó ai bì kịp. Dân xứ khác kho mắm, cũng đơm rau vô chén, múc mắm kho chan vô, vắt tí chanh cho mắm có vị chua nhưng không thể ra hương vị mắm kho lên men chua tự nhiên.

Thực khách thưởng thức mắm kho vị chua ở Cồn Sơn, Cần Thơ

Mắm kho chấm với dưa bồng

Nồi cơm vét sạch mẹ chồng khen ngon.

Ngày xưa, mắm cá linh nổi tiếng vì... rẻ, ngang ngửa cá mề gà. Loại cá nhiều tới mức ủ làm phân bón. Dân vùng thượng nguồn thích ủ cá linh thành mắm, nước mắm. Nhiều gia đình cả trăm năm nay không cần mua nước mắm chợ, chỉ dùng nước mắm nhà làm trong mùa nước nổi.

Tương truyền, cá linh đã từng đổi màu nước, đảo chiều báo cho chúa Nguyễn Ánh biết đoạn sông có quân Tây Sơn mai phục nên Chúa nhờ đó mà thoát chết bèn đặt tên loài cá cứu mạng này là cá linh.

Mùa nước nổi, cá linh ánh vảy bạc khi cá linh non kéo thành đàn giữa dòng nước ngẩu đỏ phù sa mùa nước nổi. Một loài cá di cư, thích ngao du hay đó là món quà của có chủ đích của sông mẹ Mekong. Nói sao cũng đúng.

Cá linh nay trở thành đặc sản, làm nên vị ngon tuyệt kỹ của mắm kho

Ngày nay, sông Mekong bị cắt khúc, bất an vì hàng loạt đập thủy điện cạnh tranh nguồn nước. Nhiều loài cá đã biến mất. Cá linh non đầu mùa giá 120.000-150.000 đồng/1 kg là vì nguồn thực phẩm hào sảng một thời đang mai một dần.

Mắm cá linh không còn là món rẻ như bèo vì nguyên liệu không thừa mứa như xưa. Món ăn nhà nghèo trở thành món hạng sang.

Ở Trà Sư, tỉnh An Giang, thương lái các nơi tụ lại riết thành ngôi làng, săn đón cá linh đầu mùa và cá tự nhiên trong mùa nước nổi.

Lại nói về món kho, mắm làm từ cá lóc, cá trê, cá linh, cá chốt, thậm chí cá tra đều là món ngon hiếm có vì mắm ngon phải làm từ nguồn cá tự nhiên. Cá nuôi công nghiệp không làm nên hương vị độc đáo khi ủ chượp.

Nguồn cá tự nhiên khan hiếm, làm nên món mắm đã khó nên người nấu chắt chiu, tận tụy hơn.

Cần Thơ từng nổi tiếng với mắm kho ở quán Ngọc Mai, Dạ Lý ở đường 3-2. Nhưng nay, Ngọc Mai đã đóng cửa và Dạ Lý thành ngôi sao với món mắm kho vị ngọt.

Giá 1 lẩu mắm 500-600 ngàn đồng cho 4 người ăn nên người sành ăn tìm kiếm món mắm kho vị... mộc.

Và, món mắm vị chua được cô Bé Bảy chào khách ở Cồn Sơn hay Cantho Farm có sức lôi cuốn người dùng.

"Mắm kho nhiều nơi làm rất ngon nên mắm vị chua chỉ hướng tới những người không thích vị ngọt từ đường. Còn vị ngọt tự nhiên ở đây là từ thịt và cá quá lứa. Loại cá nuôi 5-7 năm, làm cá tra phồng không được, xuất khẩu không ai mua, nhưng kho với mắm thì da giòn, dai, vị ngọt "từ đầu tới chân", cô Bé Bảy, từng đạt giải ba với món cá tra hấp ngũ vị cuộc thi Mekong Chef năm 2016, nói.

Mắm kho ngon hay không là nghệ thuật phối hợp giữa nguồn thực phẩm từ động vật với nhiều loại gốc thực vật.

Là món kho nhưng lại là món canh, tự tay bẻ bông súng, đậu rồng, bông điên điển múc mắm kho nóng hổi vào chén rồi nhúng cá linh non vừa bén hơi nóng.

Tất cả đều nóng hổi. Mùi mắm kho thông minh lắm, sẽ tìm tới khứu giác, vị giác và đánh thức tất cả các giác quan khi bạn vừa nhai vừa cảm nhận sự phối trộn tự nhiên giữa cá, thịt, rau và vị cay cay của ớt hiểm.

Đừng xắt, hãy cắn, và từ từ nhai miếng ớt hiểm để thấy món mắm và sự phân công nhuần nhuyền của vị cay, hương thơm, vị ngọt... tự nhiên.

Mắm kho phải có cà tím, đậu rồng... nói vậy chưa chắc có người đồng ý vì dân Bạc Liêu thích hẹ đồng, năn bộp, bồn bồn, người An Giang, Đồng Tháp, Tiền Giang thích bông súng, dân Bến Tre khoái dừa rám khi ăn mắm, còn người Trà Vinh dùng mắm kho làm bún nước lèo khi mắm nhử thành nước.

Tiệm quán hay kho mắm, vớt xương cá rồi chia thành nước cốt và nước dùng, một cách tinh tế khi có người không thích mùi nồng. Cô Bé Bảy, chỉ dùng một loại nước cốt, nêm nếm vừa khẩu vị rồi dùng rau điều vị.

Chị Lê Thị Bé Bảy với món mắm vị chua độc đáo trên Cồn Sơn, Cần Thơ

Một người làm bánh nói trong nghề bếp núc, bánh là món khó nhứt vì sai lầm không bao giờ sửa được.

Ngược lại, mắm kho là món bao dung, cho phép sửa chữa sai lầm trong nêm nếm, điều vị từ rau, cá...

Dù vậy, gắt gao của món mắm là ngay từ đầu ủ chượp, lên men phải chuẩn. Đặc biệt với mắm vị chua càng chặt chẽ hơn vì nếu trật bài thì không nhận được vị chua "Trời cho".

KHÁNH AN

3 nơi ăn đồ Đông Nam Á lạ vị ở TP.HCM Các món ngon của Thái Lan, Lào hay mang phong vị ẩm thực Khmer là gợi ý mới lạ với nhiều thực khách. Dưới đây là 3 địa chỉ giúp bạn thỏa mãn vị giác giữa chốn Sài thành. Quán Con Gà Trống, nơi chuyên về ẩm thực Khmer, là điểm hẹn để bạn đổi vị bữa ăn. Không gian xanh mát, rộng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Hòa Minzy trả lời về con số 8 tỷ đồng làm MV Bắc Bling, cát-xê của Xuân Hinh gây xôn xao04:19

Vụ lộ hình ảnh thi hài nghệ sĩ Quý Bình: Nữ nghệ sĩ Việt lên tiếng xin lỗi01:32

Nghẹn ngào khoảnh khắc mẹ diễn viên Quý Bình bật khóc trong giây phút cuối cùng bên con trai00:30

Cảnh tượng gây bức xúc tại lễ viếng cố nghệ sĩ Quý Bình00:19

Clip sốc: Nhóm trẻ con vô tư dùng con trăn dài 2,5m chơi nhảy dây, nhận cái kết đắng tức thì00:18

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Đám tang diễn viên Quý Bình: Ốc Thanh Vân - Thanh Trúc và các nghệ sĩ Việt đau buồn đến viếng00:30

Lễ tang nghệ sĩ Quý Bình: Xót xa cảnh mẹ nam diễn viên buồn bã, cúi chào từng khách đến viếng00:15

Vụ clip người mặc đồ giống "vua cà phê" Đặng Lê Nguyên Vũ đánh nhau: Trung Nguyên lên tiếng00:17

Đen Vâu đến chúc mừng, ôm Hoàng Thùy Linh thân mật giữa sự kiện00:31

TP.HCM: Xôn xao clip nhóm người ngang nhiên chặn xe kiểm tra giấy tờ06:11

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Món canh từ loại nguyên liệu gây bất ngờ: 99% mọi người chưa từng nấu mà không biết rằng siêu ngon

06:11:27 11/03/2025

Vào tháng 3 bạn hãy thường xuyên đưa món canh này vào thực đơn của gia đình để bổ sung dinh dưỡng, giúp cơ thể thoải mái hơn.

Cách làm bánh bao nguyên cám nhân thịt gà thập cẩm siêu ngon, cả nhà tha hồ ăn sáng

06:09:52 11/03/2025

Bánh bao nguyên cám nhân thịt gà phô mai thập cẩm là lựa chọn tuyệt vời cho bữa sáng hoặc bữa xế, vừa thơm ngon lại giàu dinh dưỡng.

Độc đáo măng xào lá nghệ: Hương quê dân dã, ăn một lần nhớ mãi

06:08:32 11/03/2025

Món ăn có độ giòn của măng, thêm chút lá nghệ xắt sợi thơm lừng, sự kết hợp hoàn hảo này khiến cho ai ăn chắc cũng sẽ nhớ.

Làm món thịt băm theo công thức này vừa nhanh lại phòng trừ cảm cúm, ngon tới mức "thổi bay" cả nồi cơm

12:42:10 10/03/2025

Để bữa cơm vừa làm nhanh lại ngon miệng và giúp phòng trừ cảm cúm hiệu quả thì bạn hãy tham khảo ngay món gà băm xào đậu húng quế dưới đây!

Cách nấu bún bò ngon chuẩn vị tại nhà

06:41:17 09/03/2025

Bún bò là một món ăn đặc trưng của miền Trung với hương vị đậm đà, thơm ngon, sau đây là cách nấu bún bò ngon, bạn có thể làm tại nhà.

Cách làm món cá hồi áp chảo thơm ngon tại nhà

06:39:35 09/03/2025

Cá hồi áp chảo là món ăn bổ dưỡng mà bạn có thể làm ở nhà, để làm món cá hồi áp chảo ngon bạn cần chú ý từ khâu chọn nguyên liệu đến kỹ thuật chế biến.

Cách làm món vịt kho gừng thơm ngon đơn giản

06:39:03 09/03/2025

Vịt kho gừng là món ăn thơm ngon với vị béo của thịt vịt hòa quyện cùng vị cay nồng của gừng, cách làm món này không quá khó, bạn có thể tham khảo gợi ý dưới đây.

Cách làm thịt viên nướng thơm ngon tại nhà

06:38:18 09/03/2025

Thịt viên nướng là món ăn ngon nhưng siêu dễ làm chỉ với vài công đoạn; bạn có thể nướng nhanh bằng nồi chiên không dầu, bếp điện hay bếp than trong vài phút.

Cách chọn mực khô ngon, không tẩm hóa chất

06:36:29 09/03/2025

Nếu mực có màu quá sậm hoặc xuất hiện vết thâm đen bất thường, có thể sản phẩm đã bị tẩm hóa chất hoặc để lâu ngày.

5 món ngon dễ làm cho ngày 8/3 thêm đặc biệt

16:38:57 08/03/2025

Dịp 8/3, thay vì mua quà tặng, phái mạnh có thể dành thời gian vào bếp và làm những món ăn đặc biệt này cho mẹ, vợ hoặc bạn gái thưởng thức.

5 công thức làm khoai tây xào thịt bò siêu ngon

06:06:21 08/03/2025

Món khoai tây xào thịt bò rất dễ làm, hầu như ai ăn cũng thấy ngon; tùy vào khẩu vị mà bạn có thể biến đổi công thức cho phù hợp với gia đình mình.

5 cách nấu thịt kho cùi dừa ngon bất bại

06:04:48 08/03/2025

Thịt kho cùi dừa là một món ăn dân dã nhưng vô cùng hấp dẫn nhờ sự kết hợp giữa thịt ba chỉ béo ngậy và cùi dừa giòn bùi, tạo nên hương vị đậm đà khó cưỡng.