Chuyên gia mách lựa chọn rau, củ quả sạch

Rau, củ quả là loại thực phẩm cần được duy trì trong thực đơn ăn uống mỗi ngày. Mặc dù rất tốt cho sức khỏe nhưng rau, củ quả cũng bị nhiễm rất nhiều hóa chất độc hại.

Do đó, lựa chọn rau, củ quả khi đi chợ luôn là nỗi băn khoản của các bà nội trợ khi mà không biết làm sao để phân biệt được đâu là rau củ tươi ngon, đâu là rau củ bị hư hỏng.

Theo BS.TS Từ Ngữ – Tổng thư ký hội dinh dưỡng Việt Nam, để định nghĩa thế nào là rau bẩn thì không ai có thể định nghĩa được.

“Đầu tiên, có thể kể đến bẩn trong quá trình trồng trọt. Lấy ví dụ, trong quá trình trồng trọt, người nông dân dùng nước tiểu, phân chuồng pha loãng tưới trực tiếp thì có thể dẫn đến nhiễm giun, sán… Cũng trong quá trình sản xuất, người nông dân sử dụng thuốc trừ sâu để diệt sâu bọ thì đây là hóa chất cực kỳ độc hại.

Trong quá trình bảo quản, vận chuyển người ta có rất nhiều cách để bảo quản và bôi rất nhiều chất vào đó, ví dụ như quả mít, người ta còn bơm các thuốc vào cho chín nhanh và ngọt. Sau đó, đến quá trình chế biến, đóng hộp, ví dụ như quả dưa chuột đóng hộp thì không ai biết được trong đó có bao nhiêu hóa chất, có những gì”.

Ông cho biết thêm, “nguy cơ về thực phẩm không sạch rất nhiều. Chúng ta đang sống về lòng tin, kinh nghiệm. Ví dụ trồng theo phương pháp VietGAP, phun thuốc bao nhiêu ngày sau đó mới được ăn thì người nông dân chưa chắc họ đã làm như thế và người tiêu dùng không thể nào biết được. Theo tôi, chúng ta nên ăn uống thực phẩm đa dạng bởi chúng ta cũng không thể nào biết được quả táo này biến đổi gen hay dùng hóa chất bảo quản hoặc là hữu cơ. Ngoài ra, người tiêu dùng có thể lựa chọn mua rau, củ quả tại các cửa hàng, siêu thị, vì tại đây họ có giấy chứng nhận các loại dù sao cũng an toàn hơn”.

Cần chọn mua rau, củ, quả được bày bán sạch sẽ, rõ nguồn gốc xuất xứ.

Theo thông tin từ Cổng thông tin điện tử Sở Y Tế Thành phố Hà Nội, người tiêu dùng nên chọn những sản phẩm có nguồn gốc từ các đơn vị được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, sơ chế rau, quả an toàn hoặc giấy chứng nhận VietGAP (giấy chứng nhận phù hợp với tiêu chuẩn GAP khác). Nên chọn những sản phẩm rau quả có bao gói, thùng chứa, dây buộc hợp vệ sinh. Trên bao bì hoặc nhãn gắn trực tiếp vào từng sản phẩm tối thiểu phải có các thông tin của nhà sản xuất, nhà cung cấp. Nên lựa chọn thực phẩm ở những nơi cung cấp uy tín.

Về hình dáng bên ngoài, người tiêu dùng cần lựa chọn thực phẩm tươi mới, không bị dập nát, phần cuống không bị thâm nhũn. Các loại rau, củ, quả phải gọt vỏ như bí, bầu, mướp… thường an toàn hơn các loại rau ăn lá. Rau bị phun thuốc kích thích thường có lá xanh tốt bất thường, cọng rất non, to mập, những bó rau đó chỉ cần để từ sáng đến chiều là có thể bị nẫu, héo rũ.

Người mua nên tránh những quả có vẻ ngoài phổng phao, mập mạp. Đồng thời, không nên chọn những củ, quả có kích thước quá lớn so với bình thường, vỏ căng và có vết nứt dọc theo thân. Chỉ nên chọn những quả có kích thước vừa phải hoặc hơi nhỏ.

Người tiêu dùng có thể dựa vào màu sắc để chọn. Rau, củ, quả tươi có màu sắc tự nhiên, không bị héo úa, không có bất kì màu sắc bất thường nào. Hiện nay, rất nhiều thương lái vì lợi ích mà sử dụng hóa chất vào các loại rau, củ, quả. Vì lí do đó mà rất nhiều rau, củ thường dính các chất bảo quản thực vật trên lá, cuống lá, cuống quả hoặc núm quả… Đồng thời, xuất hiện các vết lấm tấm hoặc vết trắng, vết lạ ở rau hoặc củ, nếu gặp những loại này, không nên chọn mua.

Thông thường, rau củ quả tươi có mùi đặc trưng của từng loại. Còn khi ngửi mà nhận thấy có mùi lạ, mùi hắc, mùi thuốc sâu hay hóa chất thì đó là rau củ quả không tươi ngon, cũng có thể là đã cũ và được người bán nhúng qua hóa chất để nhìn được tươi ngon hơn.

Cục ATTP cũng khuyến cáo, người tiêu dùng không nên mua rau, củ, quả trái mùa vụ. Nên chọn rau vào vụ chính, là thời điểm cây trồng phát triển bình thường, ít bị sâu bệnh, dẫn đến số lần sử dụng thuốc bảo vệ thực và phân bón ít. Ngoài ra, không nên chọn mua rau, củ quả đã được gọt, thái sẵn và ngâm nước ngoài chợ. Vì rất có thể đó là những loại rau, củ đã hỏng hoặc đã lâu, người bán muốn tận dụng những phần còn dùng được để bán.

Người tiêu dùng nên mua thực phẩm và sử dụng trong ngày. Càng để lâu, lượng vitamin có trong rau, quả càng giảm dần. Ngay cả khi để rau trong tủ lạnh, lượng vitamin cũng giảm đi đáng kể. Khi chế biến chỉ nên vừa đủ vì kéo dài sẽ làm mất đi các vi chất.