Cholesterol cao ảnh hưởng thế nào với cơ thể
Cholesterol là loại chất béo sáp cần thiết cho sự phát triển các tế bào khỏe mạnh. Tuy nhiên, quá nhiều cholesterol lại có thể gây xơ vữa động mạch, đau tim…
Cholesterol giúp cơ thể sản sinh các hormone, axit mật và vitamin D. Nó di chuyển theo máu đi tới tất cả bộ phận của cơ thể.
Cholesterol được tìm thấy trong trứng, các sản phẩm sữa, thịt và thịt gia cầm. Lòng đỏ trứng và thịt nội tạng (gan, thận, lá lách và não) chứa nhiều cholesterol. Cá thường chứa ít cholesterol hơn các loại thịt khác nhưng một số động vật có vỏ chứa nhiều cholesterol. Thực phẩm có nguồn gốc thực vật (rau xanh, hoa quả, ngũ cốc, các loại hạt) thì không chứa chất này.
Thực phẩm chứa nhiều Cholesterol như trứng, các sản phẩm sữa, thịt và thịt gia cầm. Ảnh: nevermindthebuspass.
Hàm lượng chất béo không phải là thước đo về hàm lượng cholesterol. Ví dụ gan và các tạng khác ít chất béo nhưng nhiều cholesterol. Ruột cũng chứa nhiều cholesterol.
Hậu quả của cholesterol tăng cao
Cholesterol cần thiết cho sự phát triển cơ thể. Tuy nhiên, quá nhiều cholesterol lại có thể gây ra những vấn đề sức khỏe. Tăng cholesterol có thể do di truyền hoặc do ăn uống không lành mạnh và thiếu tập luyện. Việc dự phòng bao gồm hạn chế những thực phẩm chứa nhiều cholesterol, tập luyện thường xuyên và tư vấn bác sĩ về những thắc mắc và các loại thuốc. Dưới đây là những chứng bệnh gây ra do cholesterol tăng cao.
Xơ vữa động mạch
Cholesterol tăng cao không kiểm soát được có thể gây xơ vữa động mạch, xuất hiện khi các mảng bám tích tụ trong thành động mạch. Mảng bám là chất được tạo thành bởi cholesterol, chất béo và canxi. Mảng bám tích tụ trong thành động mạch sẽ khiến cho động mạch bị cứng và hẹp lại, có thể gây tắc nghẽn làm máu và oxy không thể lưu thông. Kết quả là sẽ gây đột quỵ và đau tim.
Video đang HOT
Cholesterol tăng cao không kiểm soát được có thể gây xơ vữa động mạch, do các mảng bám tích tụ trong thành động mạch, từ đó dẫn tới nhiều hệ lụy như máu không lưu thông được tới não, tim…
Các dấu hiệu và triệu chứng của xơ vữa động mạch có thể bao gồm đau ngực, khó thở, tê hoặc đau các chi. Tuy nhiên, ở một số người không có bất cứ triệu chứng nào.
Đau tim
Khi cholesterol hình thành trong thành động mạch, cản trở lưu thông oxy và máu, một người sẽ có nguy cơ bị đau tim. Trong khi đau tim, các mảng bám vỡ ra và hình thành cục máu đông, có thể ngăn không cho động mạch nhận máu, oxy và các cơ tim bắt đầu chết. Nếu lưu thông máu được phục hồi đúng lúc, qua hồi sức tim phổi, tim có thể hoạt động trở lại. Các dấu hiệu và triệu chứng của đau tim có thể gồm khó thở, đau ngực, đổ mồ hôi, ngất xỉu, buồn nôn, nôn và đau bắt đầu từ ngực, tỏa đến vai, cánh tay, lưng và thậm chí cả răng, hàm. Những người từng có những dấu hiệu và triệu chứng này nên đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Đau thắt ngực
Đau thắt ngực, được đặc trưng bởi sự co thắt ngực và đau, là kết quả của việc hạn chế lưu thông máu các động mạch bị tắc bởi có quá nhiều cholesterol xấu. Các động mạch bị tắc và hẹp lại vì sự lắng đọng các chất béo, gây cản trở lưu thông máu tới tim. Đau thắt ngực có thể dẫn tới bệnh tim mạch.
Đột quỵ
Khi các động mạch tới não bị tắc nghẽn hoặc hẹp do hàm lượng cholesterol cao, máu và oxy không thể tới não. Nếu các tế bào não không nhận đủ oxy và máu, chúng bắt đầu chết và gây đột quỵ. Các dấu hiệu và triệu chứng của đột quỵ gồm nói khó hoặc líu lưỡi, đi lại khó khăn, liệt hoặc tê một bên mặt hoặc cơ thể, nhìn mờ, nhìn đôi hoặc có điểm đen. Một số người bị đau đầu đột ngột và dữ dội có thể gây nôn, chóng mặt hay kém nhận thức. Đột quỵ đòi hỏi phải có can thiệp y tế ngay lập tức.
Cholesterol cao có thể làm tăng khả năng mắc bệnh động mạch ngoại biên. Bệnh này là do các động mạch ở chân bị tắc nghẽn do tích tụ mảng bám. Kết quả là chân của bạn không nhận đủ oxy hoặc máu và hình thành bệnh động mạch ngoại biên, vốn là bệnh gây đau đớn của các động mạch chân. Bên cạnh những ảnh hưởng tới chân, động mạch ngoại biên có thể đe dọa đau tim và gây ra các vấn đề tim mạch khác.
Trong khi cholesterol tốt không gây tăng huyết áp thì cholesterol xấu lại gây ra tình trạng này. Trên thực tế, cholesterol tốt có thể giúp đạt được huyết áp bình thường. Hàm lượng cao cholesterol xấu có thể dính vào thành động mạch cũng như các mạch máu khác. Nó làm tắc nghẽn lưu thông máu, khiến tim phải làm việc vất vả gấp đôi. Ngoài ra, cũng có một lực máu mạnh hơn trên thành động mạch, dẫn đến tăng huyết áp.
Hà Hiền (theo medical.unon)
Tức ngực, khó thở - không thể xem thường!
Rối loạn mỡ máu thường diễn tiến âm thầm và ít có dấu hiệu rõ rệt nhưng gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm. Trong đó, rối loạn mỡ máu là nguyên nhân chính gây ra thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim với triệu chứng điển hình là đau thắt ngực, khó thở.
Đừng bỏ qua những cơn đau thắt ngực, khó thở vì đó có thể là dấu hiệu của rối loạn mỡ máu, dẫn đến nguy cơ nhồi máu cơ tim.
Trong số gần 400 câu hỏi gửi về chương trình tư vấn về bệnh Rối loạn mỡ máu, gần 50% câu hỏi xoay quanh những triệu chứng dẫn đến bệnh tim mạch như khó thở, thở hụt hơi, đau ngực, tức ngực, đau thắt ngực...
Bạn đọc Hoàng Phúc 35 tuổi, ở Hà Nội chia sẻ: "Mấy hôm trước, bố tôi có hiện tượng khó thở, tức ngực và đã đi khám tại bệnh viện Bạch Mai. Tại đây, bố tôi được chụp tim phổi và điện tim thì không sao nhưng xét nghiệm được kết luận là rối loạn mỡ máu và thừa đạm. Xin bác sĩ tư vấn cho bố tôi cách điều trị".
Hay như trường hợp bạn Nguyễn Văn Hưng, 37 tuổi, sống tại TPHCM lo lắng gửi đến chương trình "Em xét nghiệm bị mỡ máu là 7.39. Đôi lúc em thấy hơi thở ngắn khi hít thở sâu, hơi bị tức ngực, có cảm giác mỏi và nóng. Vậy bác sĩ cho em hỏi em cần điều trị và uống thuốc gì?".
Nguy hiểm hơn, những cơn đau thắt ngực, khó thở là những triệu chứng dễ bị bỏ qua, dẫn đến nguy cơ nhồi máu cơ tim, điển hình là trường hợp của bác Xuân Tùng 55 tuổi, ở Đồng Nai. Bác Tùng chia sẻ sau lần được cấp cứu kịp thời: "Tháng trước, tôi được đồng nghiệp đưa vào bệnh viện do khó thở nghiêm trọng. Các bác sĩ chẩn đoán và kết luận, đây là một trường hợp nhồi máu cơ tim. Trước đó, tôi đã có tiền sử bị rối loạn mỡ máu; cholesterol, triglyceride đều cao. Thỉnh thoảng tôi bị đau nhói ở ngực nhưng đều nghĩ do mệt mỏi, công việc căng thẳng mà chủ quan. Rất mong được bác sĩ tư vấn chế độ luyện tập, ăn uống hợp lý".
Theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thị Hồng Thi, rối loạn mỡ máu gây ra nhiều bệnh nguy hiểm nhưng ít có triệu chứng rõ ràng, không biểu hiện cụ thể, . Khi rối loạn mỡ máu gây biến chứng lên tim mạch, sẽ xuất hiện những dấu hiệu như đau tức ngực, đau kiểu đè nén hay thắt chặt ở vùng ngực, thở khó, thở hụt hơi... Tuy nhiên, nhiều người thường chủ quan bỏ qua những dấu hiệu trên, từ đó dẫn đến nguy cơ tử vong do nhồi máu cơ tim cao.
Trường hợp nữa, là những bệnh nhân có những biểu hiện của bệnh nhưng vì thể trạng gầy nên không nghĩ mình bị rối loạn mỡ máu để kịp thời điều trị. Phó giáo sư Hồng Thi chia sẻ với một độc giả: "Nhiều người thường cho là rối loạn mỡ máu chỉ xảy ra đối với những người thừa cân, béo phì. Tuy nhiên trong thực tế, tình trạng người gầy bị mỡ trong máu cao khá phổ biến. Nghiên cứu cho thấy, một số người mặc dù có chế độ ăn hợp lý, cơ thể không thừa cân, thậm chí gầy nhưng vì có sự rối loạn trong việc tổng hợp cholesterol tại gan thì vẫn có thể bị mỡ trong máu cao. Ngoài ra, mỡ trong máu cao còn có những nguyên nhân khác bao gồm yếu tố gia đình, chế độ ăn, sinh hoạt không hợp lý... dẫn đến rối loạn chuyển hóa mỡ".
Phó giáo sư Hồng Thi cho biết thêm, việc phòng ngừa bệnh rối loạn mỡ máu rất cần thiết, trước hết nên điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý như ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ăn cá ít nhất 2 lần một tuần, hạn chế mỡ và nội tạng động vật như gan, thận, lá lách...; tránh các thức ăn chiên rán, thức ăn nhiều chất béo, hạn chế bia rượu, thuốc lá...; nên tập thể dục đều đặn và loại bỏ các thói quen có hại...
Đối với những trường hợp người trẻ tuổi gặp các vấn đề đau thắt ngực, khó thở, Giáo sư Phạm Gia Khải cho biết, triệu chứng đau thắt ngực xuất hiện ở mức độ nhẹ nên thường ít được chú ý. Ở Việt Nam, tỷ lệ người xuất hiện đau thắt ngực - dấu hiệu ban đầu của nhồi máu cơ tim, ngày càng gia tăng và trẻ hóa. "Bên cạnh yếu tố di truyền và tuổi tác thì lối sống và môi trường đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành mảng xơ vữa, gây nên những cơn đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim. Hút thuốc lá, dinh dưỡng không hợp lý, lối sống ít vận động của cuộc sống hiện đại ngày nay góp phần làm gia tăng các mảng xơ vữa cũng như tình trạng rối loạn mỡ máu, dẫn đến đau thắt ngực cũng như nhồi máu cơ tim", Giáo sư Khải cảnh báo.
Để điều trị nhóm bệnh lý rối loạn mỡ máu, Giáo sư Khải khuyên nên thay đổi lối sống với các tiêu chí cụ thể như sau: Bỏ hút thuốc lá, hạn chế tối đa rượu, bia; duy trì cân nặng ở mức độ bình thường (BMI nhỏ hơn 23). Chế độ ăn cần cung cấp ít năng lượng nhưng có đầy đủ các vitamin và khoáng chất; hạn chế ăn mỡ động vật, thịt đỏ, nên ăn nhiều cá và thịt trắng; sử dụng dầu thực vật để chiên xào; ăn nhiều rau và trái cây; thường xuyên duy trì vận động thể lực ít nhất là 30 phút mỗi ngày; giảm căng thẳng trong mọi quan hệ với gia đình, xã hội; sử dụng các thực phẩm chức năng giàu chất xơ hoặc những chất có tác dụng kiểm soát mỡ máu, điều hòa cholesterol như GDL-5
Nếu sau khi thay đổi lối sống trong khoảng 2-3 tháng mà mỡ máu trở về giới hạn bình thường thì không phải dùng thuốc để điều trị mà chỉ cần duy trì lối sống đó. Còn khi đã thay đổi lối sống mà mỡ máu vẫn cao thì người bệnh cần đến phòng khám hoặc bệnh viện để khám và điều trị. Có nhiều loại thuốc để điều trị rối loạn mỡ máu, tuy nhiên các thuốc này có thể có những tác dụng phụ không mong muốn. Vì vậy, bệnh nhân cần được bác sĩ kê toa và chỉ định sử dụng phù hợp.
Theo Thu Ngân
VnExpress
Rối loạn mỡ máu làm tăng nguy cơ các bệnh tim mạch Rối loạn mỡ máu thường xuất hiện âm thầm, ít có triệu chứng rõ ràng nhưng là nguyên nhân chính gây ra các bệnh lý tim mạch nguy hiểm như máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, biến cố mạch vành... Đang ngồi chơi với cháu nhỏ, ông Hà (57 tuổi, Hà Nội) bỗng ôm ngực rồi ngã xuống. Nhờ được gia đình...