Chân dung tân Bộ trưởng Quốc phòng Israel

Ở thời điểm xung đột vẫn tiếp diễn ở Gaza và Liban, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã cách chức Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant và thay thế ông bằng Ngoại trưởng Israel Katz.

Từ Bộ Ngoại giao sang Bộ Quốc phòng

Ngoại trưởng Israel, ông Israel Katz, tới dự cuộc họp ở Brussels, Bỉ ngày 22/1. Ảnh: AFP/TTXVN

Thủ tướng Israel Netanyahu đã sa thải ông Yoav Gallant vào tối 5/11, đồng thời bổ nhiệm Ngoại trưởng Israel Katz giữ ghế Bộ trưởng Quốc phòng. Ông Katz (69 tuổi) là thành viên đảng Likud, đã giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao kể từ năm 2019.

Aljazeera đánh giá ông Katz là nhân vật thân cận của Thủ tướng Netanyahu, không giống như người tiền nhiệm Gallant vốn có mối quan hệ ngày càng căng thẳng với nhà lãnh đạo lâu năm, trong bối cảnh xung đột ở Gaza và Liban chưa có hồi kết.

Phát biểu sau khi được bổ nhiệm, ông Katz nhấn mạnh: “Chúng ta sẽ phối hợp để lãnh đạo lực lượng quân sự giành chiến thắng trước kẻ thù và đạt được các mục tiêu của cuộc chiến: trả tự do cho các con tin, tiêu diệt Hamas ở Gaza, đánh bại Hezbollah ở Liban và đảm bảo người dân ở miền Bắc, miền Nam được trở về nhà an toàn”.

Sau khi thông tin ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ 2024 được công bố, Bộ trưởng Katz đã đăng trên mạng xã hội rằng Washington và Tel Aviv sẽ cùng nhau “tăng cường liên minh Mỹ-Israel, đưa các con tin trở về và kiên định đánh bại trục ma quỷ do Iran cầm đầu”.

Chính khách nhiều kinh nghiệm

Ông Israel Katz ơ thời điểm giữ chức Ngoại trưởng Israel, trong cuộc họp nội các tuần, ngày 24/2/2019. Ảnh: AFP/TTXVN

Ông Katz là người “giàu kinh nghiệm” với chức bộ trưởng. Kể từ năm 2003 đến nay, ông Katz đã giữ chức vụ đứng đầu nhiều bộ ngành khác nhau của Israel bao gồm nông nghiệp, giao thông vận tải, tình báo, năng lượng, tài chính và hai lần giữ chức bộ trưởng ngoại giao.

Ông Katz sinh năm 1955 tại thành phố Ashkelon, được xây gần làng Majdal của người Palestine, nơi đã bị bỏ hoang sau Nakba năm 1948. Trong xung đột năm 1948 xung quanh việc thành lập Nhà nước Israel, ước tính có khoảng 700.000 người Palestine đã bị trục xuất hoặc chạy trốn khỏi khu vực ngày nay là Israel. Người Palestine gọi sự kiện này là Nakba, tiếng Arab có nghĩa là “thảm họa”.

Ông nhập ngũ năm 1973, và phục vụ trong lực lượng lính dù được bốn năm. Sau khi xuất ngũ, ông theo học tại Đại học Hebrew ở Jerusalem. Ông đã thất bại khi ứng cử vào một ghế trong Quốc hội Israel, Knesset, năm 1992 và một lần nữa vào năm 1996. Năm 1998, cuối cùng ông cũng giành được một ghế trong Knesset và kể từ đó đã làm việc tại một số ủy ban.

Năm 2007, cảnh sát Israel đề nghị xét xử Katz về tội gian lận và thiếu trách nhiệm với các cuộc bổ nhiệm chính trị khi ông còn là bộ trưởng nông nghiệp. Cuộc điều tra đã được khép lại bởi tổng chưởng lý khi đó.

Không giống như người tiền nhiệm Gallant, ông Katz không phải là nhân vật “nhẵn mặt” trong quan hệ Mỹ-Israel. Chính quyền Tổng thống Joe Biden coi ông Gallant là tiếng nói của lý trí, người tập trung vào việc đưa các con tin Israel trở về và chấm dứt xung đột.

Đáng chú ý, Katz thường xuyên xung đột với Liên hợp quốc (LHQ). Vào tháng 10, ông tuyên bố rằng Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres không được chào đón ở Israel. Ông là một trong những nhân vật đứng sau cuộc vận động của Israel để cộng đồng quốc tế cắt tài trợ cho Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA).

Katz được coi là có thái độ không mấy tích cực với người Palestine nói chung và Chính quyền Palestine (PA) nói riêng. Ngay từ năm 2011, ông đã kêu gọi cắt đứt quan hệ với PA. Vào tháng 8, ông đã kêu gọi trục xuất người Palestine khỏi Bờ Tây bị chiếm đóng.