Chặn bạo lực học đường: Người lớn cần cùng vào cuộc
Bạo lực học đường không phải là hiện tượng mới, nhưng thời gian gần đây đang có chiều hướng gia tăng với mức độ phức tạp, trở thành nỗi bức xúc của toàn xã hội.
Điều đáng lưu tâm, các vụ việc không đơn thuần chỉ là những hành vi đánh nhau dẫn đến thương tích cho cơ thể mà các em còn quay video và đưa lên mạng xã hội để làm nhục người khác, gây hậu quả vô cùng nghiêm trọng về tinh thần của nạn nhân.
Sớm ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường. Ảnh: TL.
Bạo lực học đường chưa dừng lại
Những ngày cuối tháng 9 vừa qua, mạng xã hội lan truyền clip 1 nhóm học sinh “đánh hội đồng” nam sinh ngay trước cổng Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Krông Ana (Đắk Lắk). Theo nội dung clip, trong lúc 2 nam sinh cãi nhau và 1 trong 2 nam sinh này giơ tay tát bạn thì bất ngờ phía bên ngoài có nhiều nam sinh khác cầm mũ bảo hiểm xông vào đánh liên tiếp vào đầu, vào người 1 nam sinh. Bị đánh hội đồng, nam sinh này cũng dùng mũ bảo hiểm đánh lại. Thời điểm xảy ra vụ việc có rất nhiều học sinh tan trường chứng kiến nhưng không ai can ngăn. Vụ việc chỉ dừng lại khi có bảo vệ cùng một thầy giáo chạy ra.
Lãnh đạo Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Krông Ana cho hay, Trung tâm đang tổ chức họp, xem xét sự việc để đưa ra hình thức xử lý đối với những học sinh tham gia đánh nhau.
Cùng thời điểm trên (ngày 29/9) một học sinh lớp 10 ở Huế đã dùng dao rượt bạn trong giờ ra chơi. Theo đó, vụ việc xảy ra trong giờ ra chơi tại Trường THPT Nam Đông (Thừa Thiên Huế), trong lúc vào nhà vệ sinh, giữa 2 học sinh lớp 10 đã xảy ra xích mích. Sau đó, 1 nam sinh đã dùng dao rượt khiến nam sinh còn lại bị thương. Lãnh đạo Trường THPT Nam Đông cho hay, ngay khi phát hiện, các thầy cô giáo nhà trường đã đưa học sinh bị thương vào sơ cứu ban đầu, sau đó đưa lên Trung tâm y tế huyện. Theo thông tin từ gia đình, hiện học sinh này đã được chuyển viện về TP Huế. Cũng theo lãnh đạo Trường THPT Nam Đông, do vụ việc đang được cơ quan công an điều tra nên nhà trường không thể tiết lộ danh tính những học sinh tham gia vụ việc. Khi nào công an có kết quả điều tra, trường sẽ thông tin cụ thể.
Trên đây chỉ là 2 vụ việc bạo lực học đường mới nhất xảy ra trong tháng 9 vừa qua. Hiện tượng này không mới nhưng thời gian gần đây đang có chiều hướng gia tăng với mức độ phức tạp, trở thành nỗi bức xúc của toàn xã hội. Một câu hỏi đặt ra: Làm sao để “ngăn sóng” bạo lực học đường, khi vấn nạn này chỉ được bàn thảo khi xảy ra vụ việc hoặc gia tăng liên tục về số lượng rồi đâu lại để nguyên đấy.
Video đang HOT
Nền tảng giáo dục là quan trọng
Theo số liệu mới nhất của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong một năm học, cả nước xảy ra gần 1.600 vụ việc học sinh đánh nhau ở trong và ngoài trường học. Trung bình, trên 5.200 học sinh thì có một vụ đánh nhau; cứ hơn 11.000 học sinh thì có một em bị buộc thôi học vì đánh nhau; cứ 9 trường thì có 1 trường có học sinh đánh nhau…
Trong khi đó, theo thống kê của Bộ Công an, mỗi tháng có hơn 1.000 thanh thiếu niên phạm tội. Trước đây, tội phạm giết người trong độ tuổi từ 30 đến dưới 45 chiếm số lượng cao nhất, giờ đây giảm còn 34% so với 41% của độ tuổi 18 đến dưới 30. Trong đó, có hơn 75% các trường hợp bạo lực mà đối tượng là học sinh, sinh viên. Tình trạng này đang có dấu hiệu trẻ hóa và mức độ ngày càng nghiêm trọng.
Phần lớn các vụ học sinh xô xát, đánh nhau xuất phát từ những mâu thuẫn nhỏ nhặt trên lớp, trong cuộc sống, nói xấu nhau trên mạng xã hội hay xuất phát từ sự kích động, xúi giục, lôi kéo của bạn bè… Không ít nạn nhân của bạo lực học đường sau đó đã rơi vào tình trạng cô đơn, không tìm kiếm được sự bảo vệ đã bỏ học, sa ngã. Nhiều em bị trầm cảm, sang chấn tâm lý, luôn sống trong cảm giác sợ hãi…
Vậy đâu là giải pháp để ngăn chặn bạo lực học đường tận gốc? TS Hoàng Trung Học – Trưởng khoa Tâm lý Giáo dục, Học viện Quản lý Giáo dục phân tích, mỗi một học sinh với những đặc điểm tâm thần kinh khác nhau, trong giai đoạn phát triển khác nhau sẽ có nguy cơ gây bạo lực học đường ở mức độ khác nhau. Việc loại bỏ hoàn toàn bạo lực học đường là điều không thể. Tuy nhiên, nhiệm vụ của nhà trường và thầy cô là phải quản lý và giảm thiểu ở mức thấp nhất để tạo ra môi trường giáo dục lành mạnh. Thậm chí, là truyền thông cũng không thể coi mình vô can và đưa tin theo kiểu giật tít, câu like. Chúng ta cần hợp tác, hành động vì chính những học sinh bị bạo lực và môi trường giáo dục lành mạnh cho những trẻ em khác.
TS Nguyễn Tùng Lâm – Chủ tịch Hội Tâm lý Giáo dục Hà Nội cho rằng, để giảm tình trạng bạo lực học đường, trước hết, trường học phải dạy học sinh phát triển những giá trị tốt đẹp, dựa trên nền tảng từ sự tôn trọng, tình thương yêu, lòng khoan dung và dạy cho các em các kỹ năng sống để khi xảy ra xung đột các em biết cách tự hòa giải, trình bày, giải quyết các vấn đề. Từ nền tảng đó, trường học cần xây dựng quy trình xử lý những xung đột, sự cố xảy ra trong nhà trường. Tiếp đến là phối hợp phụ huynh, khơi gợi ý thức tự giác, trách nhiệm, cùng tham gia với nhà trường trong việc giáo dục con cái.
Nhìn rộng ra, xã hội, nhà trường, gia đình, các bậc cha mẹ cần nhận thức rõ hơn tầm quan trọng về sự phát triển và hình thành nhân cách của một đứa trẻ. Thế chân kiềng nhà trường – gia đình và xã hội thật vững chãi mới góp phần điều chỉnh hành vi của mỗi đứa trẻ, giúp trẻ hướng đến những điều tốt đẹp trong xã hội. Như vậy, mới có thể kỳ vọng về việc ngăn chặn từ gốc nạn bạo lực học đường.
Các trường ở Huế sẽ có Ban chỉ đạo phòng chống bạo lực học đường
Lãnh đạo Sở Giáo dục đã phải họp khẩn với các phòng, ban liên quan để chấn chỉnh tình trạng bạo lực học đường tái diễn ngày từ đầu năm học.
Ngày 22/9, trao đổi với Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Nguyễn Tân - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, Sở vừa ban hành văn bản chỉ đạo các đơn vị tập trung thực hiện 9 nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống bạo lực học đường ngay từ đầu năm học 2022 - 2023.
Vụ việc nữ sinh đánh bạn chảy máu đầu vừa mới xảy ra tại Trường trung học cơ sở Lộc Thủy. Ảnh cắt từ clip.
Trước đó, trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế liên tiếp xảy ra các vụ học sinh đánh nhau sau đó quay clip tung lên mạng xã hội (3 vụ việc liên tiếp trong vòng một tháng qua) khiến dư luận bức xúc, phụ huynh lo lắng.
Mới đây nhất là vụ việc xảy ra ngày 14/9 tại Trường trung học cơ sở Lộc Thủy (huyện Phú Lộc). Theo đó, do mâu thuẫn trong việc nhờ mua nước uống, một nữ sinh lớp 8/4 của trường này đã dùng gậy đánh chảy máu đầu một bạn nữ học cùng lớp. Nạn nhân đã được đưa đến bệnh viện để thăm khám và chăm sóc sức khỏe.
Trước thực trạng trên, ngày 19/9, Ban Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thừa Thiên Huế đã có cuộc họp khẩn với các phòng, ban liên quan thuộc Sở như: Giáo dục Thường xuyên - Chuyên nghiệp và Chính trị, tư tưởng - Công tác học sinh, Giáo dục Phổ thông, Thanh tra Sở... để có giải pháp chấn chỉnh tình trạng bạo lực học đường.
Theo đó, mặc dù trong thời gian qua Sở đã tập trung chỉ đạo, thực hiện nhiều giải pháp như: ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức hội thảo, hội nghị chuyên đề phòng chống bạo lực học đường, tổ chức tập huấn đội ngũ, tăng cường công tác tuyên truyền, phối hợp với các cơ quan chức năng như Công an, chính quyền địa phương...
Nhưng tình trạng này vẫn tái diễn, nhất là các vụ việc xảy ra vào đầu năm học 2022 - 2023 với đối tượng chủ yếu là các học sinh nữ cấp trung học cơ sở.
Tại phiên họp này, nhiều ý kiến thống nhất cho rằng, nguyên nhân chủ yếu nằm ở khâu phòng ngừa. Công tác nhận định tình hình chưa nhanh nhạy, việc nắm bắt thông tin, dư luận trong học sinh chưa kịp thời, vụ việc còn chậm được phát hiện, khiến những mâu thuẫn giữa học sinh với học sinh không được can thiệp, can ngăn giải quyết.
Đồng thời, do ý thức của người học, đạo đức, lối sống, tâm lí của các em bị nhiều yếu tố tác động, ảnh hưởng, các em thiếu kĩ năng kiểm soát cảm xúc. Ngoài ra, nguyên nhân còn đến từ công tác quản lí của nhà trường và gia đình, xã hội thiếu sự quan tâm thường xuyên...
Ông Đoàn Minh Thắng - Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo nhấn mạnh rằng, việc tăng cường giải pháp chấn chỉnh tình trạng bạo lực học đường là hết sức cần kíp.
Do đó, Sở đề nghị các phòng chức năng liên quan sớm tham mưu chỉ đạo, định hướng các giải pháp, theo dõi, nắm thông tin tình hình, cách xử lí các vụ việc để có hướng chỉ đạo xử lí dứt điểm, có biện pháp đủ mạnh để giáo dục học sinh vi phạm và răn đe, phòng ngừa các hành vi bạo lực tái diễn đối với học sinh.
Ông Tân cho hay, tại cuộc họp này, đã yêu cầu các cơ sở giáo dục thành lập ngay Ban phòng chống bạo lực học đường tại đơn vị do thủ trưởng cơ quan, đơn vị làm Trưởng ban và các thành viên là các tổ chức, đoàn thể trong nhà trường, giáo viên chủ nhiệm lớp. Ngoài ra, Ban này còn mời công an địa phương, đại diện cha mẹ học sinh làm thành viên.
Yêu cầu các đơn vị xây dựng kế hoạch triển khai phòng chống bạo lực học đường; phân công rõ trách nhiệm của các thành viên để việc thực hiện hiệu quả.
Nâng cao trách nhiệm giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp để thường xuyên theo sát tình hình, quản lý, giáo dục học sinh. Quan tâm các em học sinh yếu thế, học sinh chưa ngoan để có biện pháp giáo dục, giúp đỡ, bảo vệ phù hợp.
Chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn và kịp thời, xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý các vụ bạo lực học đường bảo đảm công khai, nghiêm túc theo quy định của pháp luật.
Thiết lập các kênh thông tin về bạo lực học đường của cơ sở giáo dục/Trung tâm (hộp thư góp ý, đường dây nóng, hệ thống camera giám sát, trang mạng xã hội...) để chủ động tiếp nhận, xử lý kịp thời các thông tin về bạo lực học đường.
Thường xuyên nắm bắt tâm lý học sinh, kịp thời phát hiện để tư vấn và xử lý những mâu thuẫn, xung đột trong trường học.
Nâng cao nhận thức về bạo lực học đường và an toàn trên không gian mạng Hội Từ Thiện và Bảo vệ quyền trẻ em quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng vừa phối hợp với Trường THCS Nguyễn Bỉnh Khiêm tổ chức buổi sinh hoạt kỹ năng với chủ đề phòng, chống bạo lực học đường và an toàn trên không gian mạng cho học sinh nhà trường. Các em học sinh tham gia buổi sinh hoạt. Tại buổi...