Chấm Văn học trò, thầy buồn vô hạn

Những lỗi sai trong cách hành văn có tính hệ thống đã trở thành những thói quen khó sửa của học trò, nhưng biết trách ai bây giờ…?

Nếu chúng ta chỉ nhìn vào điểm số tổng kết qua từng năm, thậm chí nhìn vào điểm thi tuyển sinh 10, thi tốt nghiệp trung học phổ thông của học sinh thì điểm trung bình môn Văn thường rất cao. Nhưng, thực tế học sinh học Văn ở nhà trường phổ thông bây giờ ra sao thì chỉ có giáo viên Ngữ văn rõ hơn ai hết.

Một bài văn học trò chữ xấu, ảnh minh họa: tác giả.

Mặc dù vẫn có nhiều em đam mê môn Văn, các em vẫn ham đọc và viết các bài văn rất hay, rất sáng nhưng cũng có một bộ phận học sinh không có động lực học tập, mất hết kiến thức cơ bản môn học. Trong đó, có những em học lớp 7, lớp 8 thua học sinh tiểu học về chữ viết, về cách trình bày một bài văn thông thường.

Khi ngồi chấm bài kiểm tra giữa kỳ, cuối kỳ cho học trò mà nhiều thầy cô cảm thấy buồn vô hạn, không hiểu sao có nhiều em học tập như vậy mà vẫn được lên lớp đều đặn, thậm chí khi xem lại học bạ có nhiều em còn được xếp học lực khá ở các lớp trước!

Có những bài văn của học trò ngô nghê đến… tội nghiệp

Đầu năm học, chúng tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công cho dạy 4 lớp Văn, trong đó có 2 lớp 7. Khi nhận lớp, tham khảo điểm thống kê năm trước mà nhà trường gửi để giáo viên làm kế hoạch cá nhân thì bản thân chúng tôi cảm thấy choáng ngợp vô cùng.

Có những lớp, tỉ lệ học sinh giỏi môn Ngữ văn năm trước lên đến 55%, chỉ có 5% là học sinh xếp loại trung bình.

Nhìn vào những điểm số thống kê đẹp như mơ như vậy nhưng trong lòng chúng tôi không cảm thấy vui mừng gì bởi vì môn Văn bây giờ mà tỉ lệ giỏi nhiều như vậy sẽ là một dấu hỏi rất lớn.

Sự thực, khi bắt đầu vào dạy thì chúng tôi cảm nhận được những con số này không có gì là đáng tin cậy bởi có rất nhiều học sinh đọc chưa lưu loát, viết chữ sai gần hết các từ ngữ trong vở ghi chép.

Chấm văn học trò, thầy cô buồn vô hạn, ảnh minh họa: tác giả.

Những bài kiểm tra thì một số em viết vài chữ vô thưởng vô phạt, không có nội dung, thầy đọc mà nhiều khi không hiểu trò viết cái gì.

Kiểm tra bài cũ thì có những em học sinh cứ lần lữa nói là em chưa thuộc, khi cuối kỳ gọi lên chỉ yêu cầu học sinh đọc lại một vài tên bài học trong suốt học kỳ mà vẫn có những học sinh cũng không đọc được.

Buồn nhất là khi kiểm tra giữa kỳ, cuối kỳ, giáo viên trong trường chấm bài chéo với nhau và chúng tôi nhận thấy có nhiều em gần như nộp giấy trắng hoặc viết vài câu ngô nghê, khó hiểu vào bài kiểm tra.

Có những em viết được một số dòng nhưng gạch xóa cẩu thả, chữ thì thầy luận mãi không biết trò viết chữ gì, nghĩa của từ thì không có. Nhưng, bắt buộc giáo viên phải đọc, phải sửa lỗi cho học trò…

Chấm những bài văn như vậy thực sự là thầy cô giáo rất băn khoăn và phải trăn trở nhiều điều. Hạ bút cho học trò 0 điểm hay 1 điểm thì dễ vô cùng nhưng điều quan trọng là sau điểm số như vậy thì học sinh có thay đổi hay không, có tiến bộ hay không?

Môn Văn đang mất dần vị thế trong nhà trường

Môn Tiếng Việt (ở tiểu học) và môn Ngữ văn (cấp trung học cơ sở, trung học phổ thông) đang được chú trọng trong trường phổ thông bởi đây là môn học được xếp nhiều tiết nhất/ tuần.

Một bài kiểm tra Ngữ văn của học sinh lớp 7, ảnh: tác giả.

Trong các kỳ thi quan trọng của học sinh hiện nay thì môn Ngữ văn cũng là 1 trong những môn thi bắt buộc.

Thế nhưng, chất lượng thực của môn Văn bây giờ có lẽ đã khiến cho nhiều thầy cô dạy Văn phải trăn trở sau mỗi tiết lên lớp, sau mỗi bài kiểm tra của học trò.

Bộ, Sở thì đổi mới liên tục về phương pháp, nội dung tiếp cận nên môn Văn bây giờ không hướng nhiều về cách cảm thụ văn học. Một số giáo viên thì cho điểm quá dễ dãi, ít chú trọng đến việc uốn nắn, sửa lỗi cho học trò.

Hệ quả là học sinh dù yếu vẫn đủ điểm lên lớp, thậm chí còn được khen thưởng đã dẫn đến chủ quan, mất đi động lực học tập qua từng năm. Học sinh mất kiến thức căn bản từ lớp dưới nên càng ngày càng hổng kiến thức lớn hơn.

Hàng năm, các em vẫn được điểm Văn cao, vẫn nhận được những lời nhận xét, những lời phê “đẹp” của giáo viên nhưng cứ nhìn vào những bài kiểm tra của học trò sẽ khiến cho nhiều người ngao ngán, buồn rầu.

Là những giáo viên dạy môn Ngữ văn, chúng tôi cảm thấy buồn khi học trò không biết viết một câu văn hoàn chỉnh, nhiều em viết tên mình cũng chẳng biết viết hoa chữ cái đầu tiên.

Những lỗi sai có tính hệ thống đã trở thành những thói quen khó sửa của học trò nhưng biết trách ai bây giờ? Chỉ biết, mỗi lần chấm bài cho học trò là mỗi lần trăn trở về chất lượng môn học của mình đang giảng dạy mà thôi!