Cấp trên gương mẫu không nhận quà, cấp dưới nào dám đến
Yêu cầu cấm biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức, ông Vũ Quốc Hùng cho rằng, nếu cấp trên gương mẫu không nhận thì cấp dưới không thể đến.
Ngày 20/1/2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành công văn 209/BGDĐT-VP về việc tổ chức Tết năm 2021. Trong điều 5 công văn 209/BGDĐT-VP ghi rõ:
“Thực hiện nghiêm Quy định số 08 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.
Không tổ chức đi thăm, chúc Tết cấp trên và lãnh đạo các cấp. Thực hiện nghiêm chủ trương cấm biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức; không đi lễ chùa, lễ hội nếu không được phân công; không sử dụng ngân sách, phương tiện, tài sản công trái quy định vào các hoạt động lễ hội, vui chơi trong dịp Tết”.
Để quy định này thực sự có hiệu quả trong thực tiễn, có ý kiến cho rằng: “Không chỉ cấm cấp dưới biếu, tặng quà Tết cho cán bộ cấp trên mà còn phải yêu cầu cán bộ cấp trên – với sự tự trọng của mình không được nhận quà chúc Tết của cấp dưới”.
Ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Ảnh: NQ
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho biết:
“Tôi hoan nghênh chỉ đạo này của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Chủ trương thì tốt nhưng cần phải xem xét việc thực hiện công văn này như thế nào cho hiệu quả.
Nhân dân ta có truyền thống đến cuối năm, ngày lễ, ngày Tết, mọi người thường đến chúc Tết, tặng quà cho nhau. Thực chất món quà chúc Tết đó chủ yếu mang ý nghĩa văn hóa, tinh thần chứ không ai tính toán giá trị vật chất.
Nhưng thực tế, thời gian qua có tình trạng vào dịp Tết người ta lũ lượt kéo nhau đến nhà lãnh đạo, cấp trên.
Người đến chúc Tết mang theo những món quà có giá trị không nhỏ, đằng sau những món quà ấy là một sự toan tính đổi chác xuất phát từ động cơ vụ lợi cho cá nhân, cho nhóm của mình.
Người được nhận quà thì vì cả nể hoặc vì lòng tham do giá trị của món quà được tặng quá lớn nên không từ chối. Từ đó, nét văn hoá tốt đẹp bị biến tướng, lợi dụng tham nhũng, hối lộ.
Video đang HOT
Theo tôi, bên cạnh việc cấm cấp dưới biếu, tặng quà Tết cho cán bộ cấp trên thì cần phải yêu cầu cán bộ cấp trên – với sự tự trọng của mình không được nhận quà chúc Tết có giá trị lớn của cấp dưới”.Ông Vũ Quốc Hùng phân tích: Trong bối cảnh hiện nay, để ngành giáo dục thực hiện theo đúng quan điểm của công văn 209/BGDĐT-VP thì trước tiên cần phải phát huy vai trò của người lãnh đạo, người đứng đầu các đơn vị trong ngành giáo dục.
Những người lãnh đạo, người đứng đầu các đơn vị trong ngành giáo dục phải tiên phong, gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện công văn này.
“Việc nêu gương của lãnh đạo, người đứng đầu các đơn vị trong ngành giáo dục rất quan trọng. Lãnh đạo phải dám dũng cảm từ chối quà tặng. Thực tế, có nhiều đồng chí lãnh đạo kiên quyết không tiếp khách đến chúc Tết, tặng quà Tết”, ông Hùng cho biết.
Theo ông Vũ Quốc Hùng, bên cạnh việc đưa ra chủ trương và triển khai thực hiện thì cũng cần phải có cơ chế giám sát:
“Việc giám sát này cần được thực hiện ngay ở chi bộ, đảng bộ, trong từng cơ quan và nhân dân cùng giám sát, cùng phê phán những hành vi sai trái thì mới có thể giảm bớt và tiến tới ngăn chặn được.
Trong các văn bản và các quy định cũng đều đã có hình thức kỷ luật tương ứng mang tính chất răn đe với việc nhận quà biếu sai quy định này nên mỗi cán bộ, đảng viên phải rất ý thức thực hiện những quy định này”.
Bên cạnh đó, ông Hùng cũng cho biết, để giải quyết được tận gốc của vấn đề này thì cần phải đoạn tuyệt với cơ chế xin – cho.
“Không chỉ trong ngành giáo dục mà còn cả những ngành khác, để giải quyết tận gốc vấn đề này thì cần phải đoạn tuyệt với cơ chế xin-cho.
Vì còn cho thì sẽ có người xin bằng hình thức quà biếu và xin được thì phải có quà biếu tương xứng với cái cho mà họ nhận được. Nhà nước có cơ chế chặt chẽ để người muốn cho, muốn xin đều không làm được.
Nếu người cho không đúng quy định sẽ bị xử phạt rất nghiêm minh”, ông Hùng nhấn mạnh.
Cấp trên kiên quyết không nhận quà biếu, cấp dưới nào dám đưa
Trong quan hệ xã hội thì không có chuyện tặng, cho giá trị vật chất quá lớn, trừ trường hợp con cái tặng, biếu bố mẹ, hoặc bố, mẹ thừa kế tài sản cho con....
Ngày 20/1/2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn 209/BGDĐT-VP về việc tổ chức Tết năm 2021.
Điều 5 Công văn 209/BGDĐT-VP ghi rõ:
Thực hiện nghiêm Quy định số 08 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.
Không tổ chức đi thăm, chúc Tết cấp trên và lãnh đạo các cấp. Thực hiện nghiêm chủ trương cấm biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức; không đi lễ chùa, lễ hội nếu không được phân công; không sử dụng ngân sách, phương tiện, tài sản công trái quy định vào các hoạt động lễ hội, vui chơi trong dịp Tết".[1]
Giáo sư Phạm Tất Dong (Ảnh: Thùy Linh)
Xung quanh chuyện biếu xén quà cáp vào mỗi độ cuối năm, thông thường mọi sự chú ý đều đổ dồn về phía người đi biếu quà vì dư luận có thể nhìn ra được những mục đích "không trong sáng" phía sau. Tuy nhiên, thực tế không mấy ai nhìn nhận từ góc độ ngược lại từ những người "bị nhận quà".
Vì thế, có ý kiến cho rằng, nếu bản thân người nhận quà kiên quyết, tỏ rõ lòng tự trọng thì làm sao cấp dưới dám "manh động", thì đâu có việc năm nào cũng ra công văn, chỉ thị về cấm chúc tết, biếu xén.
Trap đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Giáo sư Phạm Tất Dong - Phó chủ tịch Hội khuyến học Việt Nam cho rằng: "Dẫu biết đây là vấn nạn vào mỗi dịp cuối năm, nhưng để cấm triệt để việc cấp dưới không tặng quà Tết cho cấp trên là điều cực kỳ khó.
Bởi vì chuyện này nó là từ trong tâm của mỗi người chứ không phải là công việc bắt buộc để có thể tìm cách né tránh. Mà đã tự tâm thì bằng cách này hay cách khác họ cũng có thể làm được.
Chuyện tặng quà chỉ có trời biết, đất biết, người đưa và người nhận biết. Khi người đưa đã cố tình thì không cần phải chở xe quà đến nhà lãnh đạo, mà họ có nhiều cách để tặng quà, khó có thể phát hiện để xử lý.
Người tặng không đến cơ quan, không đến nhà, mà gặp lãnh đạo ở một không gian khác, quà tặng cũng không phải là ký mứt, cân bánh, con gà, thì sự kín đáo càng kín đáo hơn. Người ta còn có nhiều cách khác để nguồn quà biếu đến tận tay người cần nhận mà không ai có thể biết.
Chính vì vậy, để không có người tặng quà, thì cán bộ lãnh đạo kiên quyết không nhận quà, tôi nghĩ chỉ một năm thực hiện nghiêm điều này thì năm sau chắc chắn không ai dám tự phát đi biếu xén và nó lại trở thành thông lệ được.
Về việc này, sự tự giác của cán bộ lãnh đạo mang tính quyết định, không phải là sợ bị phát hiện hay bị sự giám sát.
Đối với người đã có ý tham ô, tham nhũng, thì ngay cả pháp luật họ còn chưa sợ, nói chi những quy phạm đạo đức. Việc tặng chúc tết, quà tết là nét văn hóa truyền thống rất đẹp của dân tộc. Tuy nhiên cùng với xu hướng phát triển của thời đại, phong tục này đã bị biến tướng đi nhiều.
Do đó, việc Trung ương Đảng, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm chỉ đạo không chúc tết, tặng quà lãnh đạo, các địa phương không về Hà Nội chúc tết Chính phủ, các bộ, ngành có thể coi là lời "tuyên chiến" với sự biến tướng của cái gọi là tặng, nhận quà tết. Bộ Giáo dục, các sở giáo dục địa phương cũng có các công văn về việc cấm biếu, tặng quà Tết cho lãnh đạo các cấp dưới mọi hình thức".
Tiến sĩ Phạm Tất Dong chia sẻ, trong thực tế không ít người lợi dụng dịp lễ, tết để được chúc tết, biếu xén lãnh đạo vì mục đích không tốt đẹp có thể chạy chọt, xin xỏ trong công việc. Những trường hợp như thế này thì người biếu bằng cách này hay cách khác họ cũng sẽ tiếp cận được với người cần được tặng quà.
Nhưng cũng có người dù không có điều kiện vẫn phải đi biếu, chúc tết lãnh đạo vì chuyện đó đã trở thành "phong trào" nên phải "nhắm mắt" làm theo. Cho nên chuyện người ta tặng quà, biếu xén nhau nhiều triệu đồng, thậm chí phải đi vay để tặng, biếu thì chung quy lại phía sau những việc làm này đều có mục đích và ý đồ cả.
Về giải pháp căn cơ để dần chấm dứt tình trạng tặng, biếu quà cáp của cấp dưới cho cấp trên được Giáo sư Phạm Tất Dong nhận định:
"Tôi cho rằng, trong quan hệ xã hội thì không có chuyện tặng, cho giá trị vật chất quá lớn như vậy, trừ trường hợp con cái tặng, biếu bố mẹ, hoặc bố, mẹ thừa kế tài sản cho con cái.
Do đó, chỉ có những người đi tặng, người nhận quà mới biết mục đích, động cơ của việc tặng quà biếu như thế nào.
Cũng phải nói thêm rằng, khi có chỉ đạo quyết liệt của Trung ương Đảng, Thủ tướng về việc chúc tết, tặng quà lãnh đạo, không loại trừ một số cán bộ được cho là chưa gương mẫu sẽ mất nguồn thu tương đối lớn trong dịp tết.
Trong trường hợp lãnh đạo quyết tâm không nhận quà biếu, thì không nên cho người có ý định tặng quà lịch hẹn, không cho người ta đến nhà chúc tết, hoặc nếu tặng quà thì từ chối không nhận quà dưới mọi hình thức.
Tôi đã từng chứng kiến việc cấp dưới đến nhà chúc tết, tặng quà cấp trên, nhưng người được nhận quà sau đó đã tặng lại món quà đó cho người tặng vì lý do lương anh không bằng lương tôi, hoặc nhà anh không có điều kiện bằng nhà tôi. Nếu làm được việc này nhận thì chắc chắc người ta sẽ không dám biếu xén gì nữa.
Cùng với đó, nên quán triệt sâu rộng việc cấm nhận quà dưới mọi hình thức. Người thân của lãnh đạo cũng cần kiên quyết nói không với việc tặng, nhận quà của cấp dưới. Cán bộ phải coi việc thực hiện chỉ đạo không nhận, tặng quà là vì nhân dân, vì một nền hành chính lành mạnh chứ không phải vì thế mà hậm hực, uất ức với cấp dưới.
Nếu người nào thực hiện không nghiêm chỉ đạo thì phải có chế tài cứng rắn hơn nữa để xử lý vi phạm, tránh nhiện tượng "nhờn" luật. Bên cạnh đó, cần có cơ chế cụ thể hơn nữa để người dân, các tổ chức chính trị giám sát việc chúc tết, tặng, nhận quà biếu, nhằm hạn chế những tiêu cực, biến tướng của phong tục này".
Tài liệu tham khảo:
[1]https://thuvienphapluat.vn/cong-van/Van-hoa-Xa-hoi/Cong-van-209-BGDDT-VP-2021-to-chuc-Tet-463443.aspx
Cấm các trường chúc Tết cấp trên, chi bằng Bộ cấm lãnh đạo nhận quà Ngày 20/1/2021, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Công văn 209/BGDĐT-VP về việc tổ chức Tết năm 2021. Điều 5 Công văn 209/BGDĐT-VP ghi rõ: Thực hiện nghiêm Quy định số 08 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên. Không tổ chức đi thăm, chúc Tết cấp trên và...