Cảnh báo nguy cơ đối với sự sống trên trái đất từ vi khuẩn nhân tạo

Nhóm 38 nhà khoa học hàng đầu thế giới kêu gọi dừng nghiên cứu cách tạo ra vi khuẩn phản chiếu, do những nguy cơ nghiêm trọng đối với con người, động vật và thực vật.

Một chủng vi khuẩn nhìn dưới kính hiển vi điện tử. ẢNH: REUTERS

Tờ The Guardian ngày 13.12 dẫn lời các nhà khoa học hàng đầu thế giới kêu gọi dừng nghiên cứu tạo ra vi khuẩn phản chiếu, vì lo ngại các vi sinh vật tổng hợp này gây ra “rủi ro chưa từng có” đối với sự sống trên trái đất.

Nhóm các nhà khoa học từ nhiều nước từng đoạt giải Nobel cùng các chuyên gia khác cảnh báo rằng vi khuẩn phản chiếu, được tạo ra dựa trên hình ảnh phản chiếu của các phân tử trong tự nhiên, có thể tồn tại trong môi trường và vượt qua hệ thống miễn dịch của các sinh vật tự nhiên, khiến con người, động vật và thực vật có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng gây chết chóc.

Mặc dù có thể phải mất ít nhất một thập niên để tạo ra một loại vi khuẩn phản chiếu, một đánh giá rủi ro mới đã nêu những lo ngại nghiêm trọng về các vi sinh vật này đến mức nhóm 38 chuyên gia trên kêu gọi các nhà khoa học ngừng nỗ lực hướng tới mục tiêu này và yêu cầu các nhà tài trợ làm rõ rằng họ sẽ không hỗ trợ cho nghiên cứu này nữa.

“Mối đe dọa mà chúng ta đang nói đến là chưa từng có”, giáo sư Vaughn Cooper về sinh học tiến hóa tại Đại học Pittsburgh (Mỹ) cho biết.

“Vi khuẩn phản chiếu có thể sẽ trốn tránh nhiều phản ứng của hệ thống miễn dịch ở người, động vật và thực vật, gây ra các bệnh nhiễm trùng chết chóc với khả năng lây lan vượt tầm kiểm soát”, ông cảnh báo.

Báo cáo điều tra Covid-19 của nghị sĩ Mỹ nói gì về nguồn gốc virus?

Nhóm chuyên gia trên bao gồm tiến sĩ Craig Venter, nhà khoa học người Mỹ đã dẫn đầu nỗ lực nhằm giải trình tự bộ gien người vào những năm 1990, và những người đoạt giải Nobel là giáo sư Greg Winter tại Đại học Cambridge (Anh) và giáo sư Jack Szostak tại Đại học Chicago (Mỹ).

Nhiều phân tử của sự sống có thể tồn tại ở 2 dạng riêng biệt, mỗi dạng là hình ảnh phản chiếu của dạng kia. ADN của tất cả các sinh vật sống được tạo thành từ các nucleotide “thuận tay phải”, trong khi protein, khối xây dựng của tế bào, được tạo thành từ các axit amin “thuận tay trái”. Chưa rõ vì sao tự nhiên lại hoạt động theo cách này.

Các nhà khoa học đã tạo ra các phân tử phản chiếu lớn để nghiên cứu kỹ hơn. Một số thậm chí đã thực hiện những bước nhỏ hướng tới việc xây dựng các vi khuẩn phản chiếu thực thụ, dù việc xây dựng toàn bộ một sinh vật từ các phân tử phản chiếu hiện vẫn nằm ngoài tầm với.