Các nhà lập pháp Mỹ chính thức chấm dứt chiến tranh Iraq

Thượng viện đã bỏ phiếu bãi bỏ các ủy quyền của quốc hội đối với các cuộc xâm lược Iraq năm 1991 và 2003 của Washington.

Các nhà hoạt động phản chiến tổ chức một cuộc biểu tình vào đầu tháng này tại Washington để kỷ niệm 20 năm ngày Mỹ xâm lược Iraq. (Ảnh: Getty Images)

Nhiều thập kỷ sau cuộc xâm lược Iraq năm 1991 và 2003 của Mỹ, Thượng viện nước này đã rút lại các ủy quyền của quốc hội cho các cuộc chiến tranh để ngăn các tổng thống tương lai sử dụng chúng để phát động thêm các cuộc xung đột quân sự.

Hôm 29/3, các nhà lập pháp đã bỏ phiếu với tỷ lệ 66-30 để bãi bỏ 2 ủy quyền sử dụng lực lượng quân sự (AUMF). Chiến tranh Iraq năm 2003, vốn là bất hợp pháp theo Hiến chương Liên Hợp Quốc, do chính quyền của Tổng thống lúc bấy giờ là George W. Bush gây ra.

Chính quyền ông Bush khởi xướng cuộc chiến này dựa trên khẳng định sai lầm rằng nhà lãnh đạo Iraq Saddam Hussein đang phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt có thể được sử dụng để chống lại Mỹ.

“Mỹ, Iraq, toàn thế giới đã thay đổi đáng kể kể từ năm 2002 và đã đến lúc luật pháp trong sách bắt kịp những thay đổi đó” – lãnh đạo đa số Thượng viện Chuck Schumer, một đảng viên Đảng Dân chủ ở New York, cho biết trước cuộc bỏ phiếu hôm 29/3 – “những AUMF này đã hết hạn sử dụng”.

Ông nói thêm rằng việc duy trì các ủy quyền trên có hiệu lực sẽ tạo ra rủi ro rằng chính quyền trong tương lai sẽ lạm dụng chúng để phá vỡ thẩm quyền của quốc hội đối với các quyền lực về chiến tranh.

Tiếp theo, luật bãi bỏ này cần được thông qua tại Hạ viện trước khi đến bàn của Tổng thống Joe Biden để được ban hành. Nhà Trắng cho biết ông Biden ủng hộ việc chấm dứt AUMF.

Tuy nhiên, các thành viên của Thượng viện đã từ chối nỗ lực của Thượng nghị sĩ Rand Paul khi ông thúc đẩy việc bãi bỏ một AUMF riêng năm 2001 vốn cho phép cuộc chiến chống khủng bố của ông Bush.

Sự ủy quyền đó vẫn cung cấp cơ sở pháp lý cho các hoạt động chống khủng bố của Mỹ trên khắp thế giới. Ông Paul lập luận rằng bằng cách giữ nguyên AUMF, Quốc hội đang để ngỏ cho “chiến tranh ở mọi nơi, mọi lúc”.

Tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump đã sử dụng AUMF năm 2001 để giúp biện minh cho cuộc không kích năm 2020 giết chết tướng hàng đầu Qassem Soleimani của Iran khi ông ta đang ở Baghdad.