Bộ GD&ĐT lên tiếng về bức ảnh cậu bé duy nhất trong lớp không được nhận giấy khen
“Nếu bức ảnh nếu có thật thì giáo viên đang làm sai hướng dẫn, sai quan điểm của Bộ GD&ĐT trong đánh giá học sinh”.
Bức ảnh ghi lại hình ảnh một cậu bé tiểu học ‘lẻ loi’ giữa cả ‘rừng giấy khen’ trong lớp được chia sẻ chóng mặt trên mạng xã hội. Bức ảnh chụp toàn cảnh lớp học từ trên bục giảng xuống, cậu bé duy nhất không cầm giấy khen, lại ngồi ngay bàn đầu trở nên lạc lõng khiến nhiều người tranh cãi.
Nhiều quan điểm khác cho rằng việc tất cả các học sinh giơ giấy khen chụp ảnh vô tình đã làm tổn thương và là hành động thiếu nhân văn với em học sinh duy nhất trong lớp không nhận được giấy khen
Theo đó, nhiều người nhận định một lớp học với 40 học sinh nhưng có đến 39 bạn nhận được giấy khen là biểu hiện bệnh thành tích.
Bức ảnh cậu bé duy nhất trong lớp không có giấy khen gây xôn xao dư luận thời gian gần đây.
Ông Thái Văn Tài – Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học (Bộ GD&ĐT) cho PV Vietnamnet biết: Về hình thức khen, có nhiều cách khác như: khen bằng lời khích lệ, khen bằng biểu dương trên lớp… chứ không nhất thiết phải phát giấy khen mới là khen.
“Việc lạm dụng giấy khen không đúng thực tế đã được Bộ GD&ĐT quan tâm chỉ đạo để có những điều chỉnh.
Bức ảnh nói trên nếu có thật thì giáo viên đang làm sai hướng dẫn, sai quan điểm của Bộ GD&ĐT trong đánh giá học sinh, đó là không được so sánh học sinh này với học sinh khác”, ông Thái Văn Tài chia sẻ.
Video đang HOT
Ông Tài phân tích, nếu phê bình, nhắc nhở cũng không được phê bình trước lớp mà giáo viên cần gặp riêng các con hoặc phụ huynh, bởi lẽ độ tuổi này rất nhạy cảm. Điều này còn thể hiện nghiệp vụ, lương tâm nghề nghiệp của giáo viên.
Cũng theo ông Thái Văn Tài, việc đổi mới đánh giá học sinh ở các bậc học, trong đó có bậc tiểu học đã được ngành Giáo dục thực hiện trong nhiều năm qua, được xã hội đồng thuận và dần đi vào thực chất.
Cụ thể là đánh giá vì sự tiến bộ của học sinh; coi trọng việc động viên, khuyến khích sự cố gắng trong học tập, rèn luyện của học sinh; giúp học sinh phát huy nhiều nhất khả năng; đảm bảo kịp thời, công bằng, khách quan.
Hiện, Bộ GD&ĐT đã dự thảo thông tư mới về đánh giá học sinh tiểu học; hình thức khen thưởng trong dự thảo Thông tư này đã nhận được nhiều ý kiến đồng thuận.
“Việc khen không đúng thực chất, khen không đúng bản chất còn tồn tại ở một số cơ sở giáo dục cần được tiếp tục khắc phục trong thời gian tới”, ông Thái Văn Tài nhấn mạnh.
Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Hữu Hợp, khoa Giáo dục tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội, đã viết thư ngỏ gửi tới em học sinh nam duy nhất trong bức ảnh không được nhận giấy khen.
Ông cho PV Zing biết mình bị sốc vì người chụp ảnh, nhà trường chưa làm cho học sinh học giỏi theo đúng nghĩa thực chất, nếu bức ảnh đó là thật. TS Hợp cho rằng tờ giấy khen không có nhiều ý nghĩa, chưa nói lên điều gì lớn lao. Ông mong nam sinh đừng so sánh mình với những bạn được giấy khen, mà nên cố gắng, chăm chỉ trong năm học tới.
“Em cũng nên nói với cha mẹ rằng cha mẹ đừng buồn phiền, lo lắng khi em không có giấy khen. Hãy hứa với cha mẹ em sẽ cố gắng học tập tốt, nhưng không phải vì tờ giấy khen”, ông nhắn nhủ.
Hiện hình ảnh này vẫn đang là tâm điểm gây gây xôn xao dư luận trên mạng xã hội. Bên cạnh đó cũng chưa xác minh được nguồn gốc bức ảnh chụp ở trường nào, lớp nào, địa phương nào.
Đừng biến khen thưởng thành hình phạt đối với học sinh
Mấy ngày qua, mạng xã hội chia sẻ chóng mặt một bức ảnh cả lớp học sinh giơ giấy khen lên khoe trong khi đó có một học sinh ngồi bàn đầu bơ vơ, lạc lõng vì không có giấy khen.
Nhiều ý kiến bày tỏ sự thông cảm, chia sẻ với em học sinh không có phần thưởng và tỏ ra bức xúc với việc trưng khoe giấy khen như thế.
Ảnh minh họa.
Đã đến lúc nhà trường, thầy cô giáo và các cấp quản lý giáo dục cần nhìn nhận lại việc khen thưởng sao cho đúng với ý mục đích, ý nghĩa, động cơ để tránh khỏi những hệ lụy không đáng có của công tác thi đua khen thưởng đối với người được khen cũng như cộng đồng xung quanh họ.
Khen thưởng là cần thiết
Từ xa xưa, loài người đã biết sử dụng khen thưởng để khuyến khích những tập thể và cá nhân có thành tích, đóng góp xuất sắc cho xã hội, cộng đồng; đồng thời có hình phạt nhằm để răn đe, ngăn chặn những hành vi (hành động) đi ngược lại lợi ích xã hội hoặc ảnh hưởng xấu đến cộng đồng.
Xã hội văn minh tiếp tục duy trì và phát triển hệ thống thưởng phạt đảm bảo tính công khai, minh bạch với các tiêu chí cụ thể, thậm chí được luật hóa để giúp các cá nhân nỗ lực phấn đấu đóng góp, giúp ích cho cộng đồng, quê hương, đất nước đồng thời biết để phòng tránh những việc làm có hại, nguy hiểm cho xã hội.
Việc thưởng phạt có ý nghĩa giáo dục không chỉ đối với loài người mà còn được áp dụng cho việc thuần hóa các con vật. Các huấn luyện viên xiếc động vật sử dụng hài hòa cả khen thưởng lẫn hình phạt để buộc con thú phục tùng, phụ thuộc vào hiệu lệnh của mình.
Tuy nhiên, huấn luyện viên phải hết sức khéo léo và linh hoạt vì mỗi loài vật khác nhau thì tiếp nhận và phản ứng của chúng cũng khác nhau. Nguyên tắc cơ bản là con vật phải cảm thấy thật sự thoải mái, hưng phấn, không sợ hãi; nếu không, chúng sẽ có những phản ứng tiêu cực và hậu quả sẽ khôn lường.
Trong giáo dục và đào tạo, khen thưởng cần làm thường xuyên, không nhất thiết bằng hiện vật mà còn bằng cả lời nói, cử chỉ, thái độ, tình cảm. Xét về khoa học hành vi, não bộ con người hoạt động dựa trên hai quá trình hưng phấn và ức chế. Tác dụng của hưng phấn là làm diễn biến những phản xạ có điều kiện; trong khi đó ức chế là làm giảm cường độ hoặc xoá bỏ những phản xạ có điều kiện. Do đó, nếu học sinh được tạo hưng phấn thì chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo sẽ cao hơn.
Nhưng cần phải cẩn trọng
Mặc dù khen thưởng có ý nghĩa rất lớn trong giáo dục và đào tạo, nhưng để khen như thế nào cho đúng với mục đích, ý nghĩa, động cơ thì lại là việc cần bàn. Thiết nghĩ, việc khen thưởng học sinh nên cân nhắc những nội dung sau:
Thứ nhất, không nên đồng nhất tiêu chí khen thưởng học sinh. Einstein từng nói: "Mỗi người sinh ra đều là thiên tài. Nhưng nếu bạn bắt một con cá thể hiện khả năng qua việc trèo cây, thì cả đời của nó sẽ sống và tin rằng nó chỉ là một đứa ngốc". Vì vậy, khi khen thưởng học sinh, nhà trường và giáo viên cần tìm ra được một mặt mạnh nào đó của các em để khen.
Ví dụ, những học sinh giỏi thể thao thì khó có thể học tốt các môn văn hóa vì các em dành phần lớn thời gian luyện tập trên sân. Do đó, không thể đánh đồng tiêu chí khen thưởng là tất cả học sinh phải đạt học sinh khá hay giỏi về các môn văn hóa. Nếu không, sẽ dễ nảy sinh những tiêu cực về điểm đối với những học sinh giỏi thể thao.
Thứ hai, khen thưởng không nhằm mục đích so sánh học sinh này với học sinh khác. Nếu việc khen thưởng gây ra sự so đo trong học sinh thì sẽ gây ra những phản ứng tiêu cực, tự ti, khoảng cách cho những em không được khen thưởng.
Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT năm 2016 của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quy định rõ rằng mục đích của việc khen thưởng học sinh là để động viên, khích lệ sự tiến bộ của học sinh, để các em tự tin, hứng thú hơn trong học tập và rèn luyện, chứ không nhằm so sánh, xếp hạng giữa các học sinh.
Thứ ba, việc khen thưởng học sinh là để ghi nhận những việc đã làm chứ không được tạo ảo tưởng về một năng lực nào đó. Do đó phải hết sức cẩn trọng khi khen thưởng những học sinh có thành tích xuất sắc đột xuất như cứu người chết đuối, bắt cướp,... Sẽ rất nguy hiểm cho học sinh khi các em ảo tưởng về một năng lực mà mình không có.
Thứ tư, việc khen thưởng phải vô tư, khách quan, không vì những động cơ khác. Vẫn còn đó hiện tượng học sinh, phụ huynh xì xào bàn tán về một bạn nào đó được khen thưởng vì bạn là con ông nọ, bà kia hay vì những lý do tế nhị khác. Nếu vì bệnh thành tích mà khen thưởng thì chắc chắn rằng "khen nhau như thế bằng mười hại nhau".
'Khi phát giấy khen như tờ rơi, trẻ không được sẽ thành cá biệt' TS Vũ Thu Hương cho rằng khi giấy khen được phát như tờ rơi quảng cáo, học sinh không được khen sẽ trở thành trường hợp đặc biệt. Mùa hè đến, các trường học lại sôi động với rất nhiều hoạt động, kế hoạch nhỏ, thi cử, họp phụ huynh và tổng kết. Đến hẹn lại lên, ở không ít trường học, giấy...