Bộ GD-ĐT: Học sinh lớp 1 ‘nổi trội’ hơn khi học chương trình mới
Thông tin được đưa ra tại báo cáo tổng kết năm học 2020-2021 và triển khai nhiệm vụ năm học 2021-2022 đối với giáo dục tiểu học của Bộ GD-ĐT.
Theo Bộ GD-ĐT, kết quả đ.ánh giá cuối năm học 2020-2021 của các địa phương cho thấy, chất lượng học sinh đáp ứng chuẩn đầu ra theo quy định. Trong đó, học sinh lớp 1 có một số mặt nổi trội hơn các lứa học sinh đã học chương trình 2006.
Cụ thể, học sinh lớp 1 năm nay mạnh dạn, tự tin hơn, biết nêu quan điểm cá nhân và cơ bản là đọc thông, viết thạo ngay trong học kỳ 1, sau đó được củng cố tăng cường bền vững ở học kỳ 2.
Theo Bộ GD-ĐT, học sinh lớp 1 năm nay tự tin hơn, biết nêu quan điểm cá nhân và biết đọc thông, viết thạo từ học kỳ I.
Đối với các lớp đang thực hiện chương trình giáo dục phổ thông 2006, từ hướng dẫn của Bộ GD-ĐT, các địa phương tiếp tục chỉ đạo nhà trường thực hiện đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp dạy học và kiểm tra đ.ánh giá học sinh; chuyển từ truyền thụ kiến thức sang tổ chức hoạt động học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học trò.
Năm học 2020-2021, các cơ sở giáo dục tiểu học cũng tích cực đổi mới, đa dạng hoá hình thức dạy học như dạy học trực tuyến, dạy học qua truyền hình… do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tạo điều kiện cho học sinh học tập mọi lúc, mọi nơi, hoàn thành chương trình đảm bảo tiến độ, chất lượng.
Nhiều nơi gặp khó trong tuyển dụng giáo viên
Năm học 2020-2021, cả nước có tổng số 8.736.033 học sinh tiểu học, tăng 152.301 em so với năm học trước. Tổng số lớp là 280.274; tỷ lệ trung bình học sinh/lớp là 31,27.
Riêng Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Bình Dương, Đồng Nai… do áp lực tăng dân số cơ học quá nhanh dẫn đến sĩ số học sinh/lớp cao hơn quy định.
Ngành giáo dục và các địa phương đã chú trọng phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu và đáp ứng yêu cầu về chất lượng, để triển khai hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học. Theo Bộ GD-ĐT, các giáo viên đang thực hiện chế độ hợp đồng lao động được tích cực xét tuyển vào biên chế. Giáo viên tuyển mới được tăng cường, trong đó chú trọng giáo viên các môn học mới ở cấp tiểu học khi thực hiện chương trình phổ thông mới, như: Tiếng Anh, Tin học và Công nghệ.
Hiện nay, toàn quốc có 406.636 giáo viên tiểu học, tăng 6.140 so với năm học trước. Tỷ lệ trung bình giáo viên/lớp là 1,41, cơ bản đảm bảo việc dạy 2 buổi/ngày.
Video đang HOT
Tuy vậy, chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý còn chưa đồng đều, đặc biệt là ở các vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; còn khoảng cách lớn so với các vùng thuận lợi.
Số lượng giáo viên và cán bộ quản lý còn thừa – thiếu cục bộ, đặc biệt là chưa đồng bộ về cơ cấu khi triển khai chương trình phổ thông mới. Một số địa phương dù đã rất cố gắng nhưng vẫn gặp khó về cơ chế chính sách hoặc điều kiện kinh phí để tuyển dụng, hợp đồng giáo viên; có nơi khó khăn về nguồn tuyển giáo viên.
Cơ sở vật chất tại một số cơ sở giáo dục chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện để thực hiện chương trình và nhu cầu phục vụ học tập khác. Việc quy hoạch mạng lưới trường lớp ở một số nơi còn cơ học ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh…
Xây dựng kho học liệu cho dạy học trực tuyến
Do đó, một trong các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể cho năm học 2021-2022, là tiếp tục xây dựng kế hoạch, phương án tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng để có đủ giáo viên, đảm bảo chất lượng dạy học các môn học bắt buộc theo chương trình, đặc biệt là môn Tin học, môn Ngoại ngữ; đảm bảo 100% giáo viên dạy học lớp 3 được bồi dưỡng theo quy định của Bộ GD-ĐT và được hướng dẫn sử dụng sách giáo khoa lớp 3 từ năm học 2022-2023.
Việc rà soát, dự báo quy mô phát triển giáo dục và bố trí quỹ đất để xây dựng trường, điểm trường, lớp học phù hợp, thuận lợi và đáp ứng nhu cầu người học vẫn là nhiệm vụ được chú trọng thực hiện trong năm học này. Song song với đó là tăng cường cơ sở vật chất đáp ứng thực hiện chương trình cấp tiểu học, khắc phục tình trạng trường lớp có quy mô lớp học và sĩ số học sinh vượt quá quy định.
Đặc biệt, năm học 2021-2022, một nhiệm vụ mới là tổ chức xây dựng kho học liệu điện tử phù hợp để sẵn sàng cho việc tổ chức dạy học trực tuyến, dạy học qua truyền hình trong điều kiện dịch diễn biến phức tạp, học sinh phải tạm dừng đến trường.
Chương trình mới, học sinh vẫn phải "ngồi học theo mâm" kiểu VNEN?
Dù biết học sinh phải ngồi học suốt ngày theo nhóm cố định không hiệu quả, nhà trường cũng như các thầy cô vẫn không thể làm khác được vì cấp trên đã chỉ đạo.
Chuyện ngồi học của học sinh ở lớp lẽ ra chẳng có gì để nói, để bàn. Bởi, học sinh ngồi học thế nào là do giáo viên giảng dạy sắp xếp miễn sao các em hiểu bài, tiếp thu bài tốt là được.
Tuy nhiên trong thực tế, chuyện ngỡ đơn giản như thế nhưng giáo viên vẫn không có quyền quyết định mà luôn phải tuân theo chỉ đạo từ cấp phòng, từ ban giám hiệu nhà trường.
Học sinh ngồi học theo nhóm suốt buổi thế này, giáo viên rất khó bao quát lớp (Ảnh tác giả)
Vì ngồi học theo chỉ đạo nên hiệu quả tiết học không cao. Điều này, đã gây bức xúc cho nhiều thầy cô giáo đứng lớp.
Học sinh lớp 1 chương trình mới đã buộc ngồi học theo mâm
Năm học 2020-2021, học sinh lớp 1 đã học chương trình mới. Thay vì, các em sẽ được ngồi học theo kiểu truyền thống từ trước đến nay (cả lớp quay mặt lên bảng khi cần thiết mới tổ chức ngồi nhóm) thì không ít trường học tại quê tôi, Ban giám hiệu những trường học đó lại buộc giáo viên xoay bàn lại với nhau để học sinh ngồi học cố định theo nhóm (mặt đối mặt kiểu học của VNEN).
Dù thấy chưa hợp lý, chưa đúng với tinh thần đổi mới (giao quyền chủ động cho giáo viên) nhưng đã là chỉ đạo chuyên môn của cấp trên giáo viên không thể không thực hiện.
Học sinh nhỏ, ngồi quay mặt vào nhau luôn xảy ra tình trạng thường xuyên nói chuyện, chơi đùa, chọc ghẹo nhau, giáo viên mất khá nhiều thời gian để nhắc nhở, ổn định.
Đã thế, khi làm bài tập không ít em quay cóp bài bạn mà thầy cô khó phát hiện.
Điều này dẫn đến tình trạng, phụ huynh ngộ nhận học lực của con, giáo viên không phát hiện kịp thời để có biện pháp giúp đỡ nên tình trạng chất lượng ảo đã xảy ra.
Ngồi học thế nào phải do chính giáo viên giảng dạy quyết định
Người viết và nhiều đồng nghiệp cảm thấy thực sự lo ngại tình trạng buộc học sinh lớp 2 năm học này cũng phải ngồi học theo mâm (như chương trình VNEN).
Trong chương trình học bồi dưỡng sách giáo khoa mới lần này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với một Giáo sư, Tiến sĩ trong Ban Phát triển Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và một số tác giả của bộ sách Chân trời sáng tạo (bộ sách được tỉnh Bình Thuận chọn dạy cho học sinh lớp 2 và lớp 6 năm học này).
Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Mạnh Hùng cho biết: " Chương trình giáo dục phổ thông 2018, lớp học không phải xếp bàn theo nhóm cố định để buộc học sinh ngồi đối mặt vào nhau trong suốt buổi học.
Quay bàn suốt buổi là hỏng vì có những hoạt động, có những nội dung các em phải tự làm việc độc lập mà không phải khi nào cũng họp nhóm ".
Ông cũng cho biết: ngồi học kiểu gì là do giáo viên đứng lớp quyết định không phải phòng giáo dục và ban giám hiệu nhà trường quy định.
Không phải hoạt động dạy học nào học sinh cũng phải học nhóm nên không thể cho các em ngồi học theo nhóm suốt cả buổi.
Khi dạy, giáo viên sẽ linh động cho học sinh ngồi học sao cho phù hợp với việc giảng dạy của mình để đạt được mục tiêu bài học.
Nếu lãnh đạo ngành giáo dục địa phương vẫn không trao quyền cho giáo viên thì sao?
Đây chính là nỗi lo lớn nhất của tất cả giáo viên chúng tôi. Đã có khá nhiều ý kiến phản đối của các thầy cô khi nhà trường buộc học sinh lớp 1 quay bàn ngồi học cố định theo nhóm.
Đã có những ví dụ, minh chứng về nề nếp học tập đi xuống, chất lượng học sinh giảm sút kể từ khi các em phải ngồi học theo nhóm như thế.
Cũng đã có sự đồng cảm của một số ban giám hiệu nhà trường, tuy nhiên giáo viên vẫn thường nghe câu nói phòng giáo dục chỉ đạo như thế thì biết phải làm sao?
Vậy là, dù biết học sinh phải ngồi học suốt ngày theo nhóm cố định không hiệu quả nhưng nhà trường cũng như các thầy cô vẫn không thể làm khác được vì cấp trên đã chỉ đạo.
Theo quan điểm của cá nhân người viết cũng là một giáo viên tiểu học đang đứng lớp, thất bại lớn nhất của mô hình trường học mới VNEN là buộc học sinh ngồi đối mặt vào nhau suốt buổi học. Mong rằng bài học về thất bại này, sẽ được các cấp lãnh đạo giáo dục ở địa phương lấy làm bài học để không nên can thiệp quá sâu vào cách dạy, hình thức tổ chức lớp học của mỗi giáo viên.
Hãy trao cho người thầy cái quyền được sáng tạo, được khác biệt trong cách dạy của mỗi người để đạt được mục tiêu chứ không phải kiểu cầm tay chỉ việc, tất cả đều "đồng phục" một cách dạy, cách tổ chức lớp học như hiện nay.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện câu chuyện, góc nhìn, quan điểm của tác giả.
TP.HCM sau 1 năm triển khai Chương trình mới: Chất lượng giáo dục cao hơn Chiều 26/5, Sở GD-ĐT TPHCM đã tổ chức hội nghị trực tuyến tổng kết chương trình GDPT 2018 đối với lớp 1. Học sinh lớp 1 Trường Tiểu học Nguyễn Thái Sơn, Quận 3 trong giờ học. Ảnh minh hoạ Theo đó, năm học 2020 - 2021, toàn thành phố có 554 trường tiểu học (gồm tất cả các loại hình), với 652.684...
