“Bắt buộc” nhưng không ép buộc

Bộ GD&ĐT vừa có quyết định đưa môn tiếng Hàn và tiếng Đức thành ngoại ngữ 1, hệ 10 năm thí điểm. Thông tin này lập tức nhận được sự quan tâm của dư luận.

Ảnh minh họa/INT

Ngoại ngữ 1 là môn học bắt buộc, gồm các môn: Tiếng Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga, sau đó bổ sung môn tiếng Nhật. Ngoại ngữ 2 là môn học tự chọn, trong đó có tiếng Đức, tiếng Hàn. Bộ GD&ĐT cho biết, sau thời gian thí điểm dạy tiếng Hàn, tiếng Đức là ngoại ngữ 2 ở một số địa phương và đạt hiệu quả, nhu cầu học tập của học sinh ngày càng nhiều hơn. Các cơ sở giáo dục phổ thông và học sinh có nguyện vọng lựa chọn môn học này là ngoại ngữ 1, để phù hợp với nhu cầu học tập của học sinh.

Từ thực tế trên, đồng thời để giảm áp lực cho học sinh khi lựa chọn tiếng Hàn, tiếng Đức là ngoại ngữ 2 nhưng vẫn phải học song song ngoại ngữ 1 khác, Bộ GD&ĐT quyết định thí điểm dạy tiếng Hàn, tiếng Đức là ngoại ngữ 1. Cần hiểu tường minh rằng, đây là hai trong những môn học bắt buộc – Ngoại ngữ 1 – nhưng không ép buộc. Việc chọn ngoại ngữ nào phụ thuộc vào điều kiện của từng trường học, địa phương và của từng phụ huynh, học sinh, không có chuyện ép buộc phải học tiếng Hàn, tiếng Đức hay bất kỳ môn ngoại ngữ nào khác. Nhưng có một điều chắc chắn rằng, đây sẽ là cơ hội để các trường phổ thông và học sinh có thêm lựa chọn về môn học trong ngoại ngữ 1.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, chương trình giáo dục cần được xây dựng từ nhu cầu của xã hội, nguồn nhân lực được đào tạo theo hướng quốc tế, công dân toàn cầu. Luật Giáo dục 2019 quy định, phải tạo điều kiện cho người dân học các ngoại ngữ mà xã hội có nhu cầu, nghĩa là cả tiếng Anh và các ngôn ngữ khác; bảo đảm phù hợp với mục tiêu phát triển năng lực, phẩm chất người học theo định hướng Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Như vậy, quyết định nêu trên của Bộ GD&ĐT không chỉ đáp ứng yêu cầu thực tiễn, mà còn phù hợp với luật định.

Theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, ngoại ngữ 1 được triển khai bắt buộc từ lớp 3; có thể là tiếng Anh hoặc tiếng khác. Còn nhớ, năm 2016, tiếng Anh được đưa vào giảng dạy như “ngoại ngữ 1″ từ lớp 3 (theo chương trình 10 năm), tiếng Nhật cũng được đưa vào giảng dạy thí điểm từ lớp 3 với tư cách là môn “ngoại ngữ 1″. Và bây giờ, nếu chúng ta tiếp tục thí điểm đưa tiếng Hàn, tiếng Đức vào dạy từ lớp 3 như là “ngoại ngữ 1″ không có gì là xa lạ.

Bộ GD&ĐT khẳng định, việc thí điểm sẽ triển khai ở những nơi có nhu cầu và có đủ điều kiện thực hiện cả về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, tính liên thông giữa các cấp học, có đăng ký với Bộ GD&ĐT. Bộ sẽ giám sát quá trình thực hiện này, để bảo đảm tính hiệu quả và quyền lợi người học.

Sau thời gian dạy thí điểm là ngoại ngữ 1, Bộ sẽ đánh giá tính hiệu quả và khả thi, qua đó xem xét việc đưa hai môn học tiếng Hàn, tiếng Đức chính thức trở thành Ngoại ngữ 1 trong chương trình giáo dục phổ thông và thực hiện bình đẳng như các môn ngoại ngữ 1 khác.