Bằng chứng sốc về những “siêu nhân” thông minh hơn loài người hiện đại
50.000 năm về trước, khi loài người hiện đại Homo sapiens còn kiếm ăn bằng những công cụ cực kỳ thô sơ của Trung kỳ Đồ đá cũ, một loài người khác có thể đã biết dệt sợi, đan lưới!
Nhóm nghiên cứu đứng đầu bởi tiến sĩ Bruce Hardy, nhà nhân chủng học từ Đại học Kenyon ở Ohio (Mỹ) cho biết bằng chức sốc mới – bó sợi cổ nhất nhân loại – có thể thách thức những định kiến cho rằng loài người tuyệt chủng Neanderthals kém thông minh hơn Homo Sapiens.
Đó là một đoạn dây thừng xoắn bằng 3 sợi nhỏ, chỉ dài 6 mm, quấn quanh một dụng cụ bằng đá dài 60 mm. Phân tích bằng kính hiển vi cho thấy nó được làm rất tinh vi: mỗi sợi nhỏ lại được dệt từ nhiều sợi nhỏ khác lấy từ vỏ trong của một loại cây lá kim. Mẫu vật được khai quật từ một địa điểm định cư của người Neanderthals ở Abri du Maras, miền Nam nước Pháp.
Cận cảnh bó sợi cổ đại, được bện thành dây thừng với kỹ thuật dệt sợi phức tạp – ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp
Với người hiện đại, một đoạn dây có vẻ bình thường, tuy nhiên đối với ngành khảo cổ, đoạn dây đó là bằng chứng cho thấy những con người cổ này đã phát triển kỹ năng dệt sợi. Kỹ thuật dùng trong đoạn dây cho thấy người Neanderthals đã có thể làm ra vải, giỏ, chiếu, lưới và các loại bẫy từ sợi, một bước tiến hóa rất lớn của nền văn minh thời kỳ đồ đá.
Video đang HOT
“Hiểu và sử dụng sợi xoắn còn ngụ s việc sử dụng các công nghệ đa thành phần phức tạp cũng như hiểu biết toán học sơ đẳng về các cặp, bộ và số” – các nhà nghiên cứu viết trong bài công bố trên tạp chí khoa học Scientific Reports.
Địa điểm khai quật ở Pháp – ảnh do nhóm nghiên cứu cung cấp
Trong khi bằng chứng xưa nhất về khả năng dệt sợi của người Homo sapiens khai quật ở Biển hồ Galilee (Israel) có tuổi đời chỉ 19.000 năm, mảnh sợi của người Neanderthals có niên đại tới 41.000-52.000 năm.
Để đạt được những hiểu biết và kỹ năng này, trí thông minh của người Neanderthals đã tiến hóa đến một cấp bậc nhất định, nói không ngoa là thông minh hơn tổ tiên Homo sapiens chúng ta cùng thời. Trước đó, từng có một số nghiên cứu cho thấy người Neanderthals từng có tiến hóa vượt bậc về hình thể: một số hài cốt của họ cho thấy họ thậm chí đứng thẳng hơn con người và có cơ thể khỏe mạnh, khéo léo hơn cả chúng ta.
A. Thư
Hang động bí ẩn hé lộ thế giới 100.000 năm của loài người khác
Nhiều chi tiết thú vị, bất ngờ xung quanh thế giới thực của người Neanderthals, một loài người tuyệt chủng, đã được hé lộ thông qua một hang động ven biển ở Bồ Đào Nha.
Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí khoa học Science đã cho thấy một thế giới đáng kinh ngạc của người Neanderthals từng cư ngụ trong một hang động ven bờ biển Bồ Đào Nha.
Nghiên cứu cho thấy loài người tuyệt chủng này không hề là một sinh vật còn mông muội. Họ giống với chúng ta, những Homo sapiens đến đáng kinh ngạc.
Phần còn lại của bữa ăn giàu hải sản đặc biệt của nhóm Neanderthals ven bển Bồ Đào Nha - ảnh: Mariana Nabais/João Zilhão
Chìa khóa nằm ở chế độ ăn. Những người Neanderthals ở khu vực này không chỉ ăn thịt ma mút, bò rừng, tê giác cổ đại như chúng ta nghĩ, mà ăn rất nhiều hải sản và hạt.
Bằng chứng trong hang động ven biển tại Figueira Brava, phía nam Lisbon cho thấy nhóm Neanderthals sống ở đây 106.000 - 86.000 năm chủ yếu ăn cá, trai, sò, cua... Họ còn ăn cả hải cẩu, cá heo, chim biển, hươu, ngựa, dê nếu bắt được.
Chế độ ăn giàu axit béo từ hải sản này đưa đến một yếu tố quyết định: giúp não bộ phát triển ở một tầm mới. Họ trở nên thông minh hơn, bắt đầu nghĩ đến việc làm các đồ vật. Đầu tiên là những chiếc hộp gỗ để thu thập và lưu trữ các nón thông để lấy hạt ăn dần, rồi những món trang sức bằng vỏ sò, ốc...
Hang động bí ẩn nơi phát hiện ra các di chỉ loài người tuyệt chủng - ảnh: João Zilhão
Nghiên cứu đứng đầu bởi nhà khảo cổ João Zilhão từ Đại học Barcelona này cho biết cũng chính các axit béo tăng cường trí não trong hải sản đã thực sự dẫn đến sự đổi mới về văn hóa và công nghệ ở người Homo sapiens chúng ta, theo cách tương tự. Bằng chứng chính là các bản vẽ bằng vỏ sò hay các vật trang trí mà tổ tiên chúng ta dùng làm chỗ ở, hay các công cụ lao động ngày một tinh vi.
Cũng nhờ hải sản và sự tăng cường trí não này, chúng ta đã có thể rời châu Phi và thậm chí lấn át người Neanderthals hay người Denisovans ở các châu lục khác. Người Neanderthals ăn hải sản chỉ là một nhóm nhỏ, giới hạn. Những người ở sâu trong lục địa vẫn chủ yếu sống bằng thịt rừng. Và đó có thể là lý do họ bị thua sút để rồi tuyệt chủng trước sự bùng nổ của những Homo sapiens có chế độ ăn đa dạng và trí thông minh vượt trội hơn.
Phát hiện tại hang động ven biển này được giới khảo cổ đánh giá cao, bởi những hang động cùng loại thường đã bị chôn vùi hay phá hủy bởi biển cả và băng hà, vùi sâu bí mật về loài người tuyệt chủng này.
A. Thư
Phát hiện dấu vết loài người khác sống giữa "mùa đông núi lửa" Các nhà khảo cổ vừa tìm thấy dấu vết khó tin của những cá thể thuộc loài người khác từng lang thang ở Ấn Độ 74.000 năm trước, nơi bấy giờ đang là "tử địa" bởi mùa đông núi lửa Toba. Nhóm khoa học gia từ Viện Max Planck về Khoa học và lịch sử nhân loại (Đức), Đại học Allahabad (Ấn Độ),...