Bà Trương Mỹ Lan thao túng ngân hàng SCB, thực hư chuyện làm ngơ sai phạm
Bà Trương Mỹ Lan đã biến ngân hàng SCB thành “cây ATM” của riêng mình. Vì sao Chủ tịch Vạn Thịnh Phát có thể thao túng ngân hàng này trong suốt thời gian dài mà không bị xử lý?
Theo kết luận điều tra, bà Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo nhóm đối tượng tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thuê, nhờ hàng nghìn cá nhân để đứng tên khoản vay tại ngân hàng SCB, đứng tên đại diện pháp luật “công ty ma”, đứng tên tài sản đảm bảo, đứng tên cổ phần, mở tài khoản nhận tiền, rút tiền mặt, phục vụ cho các mục đích của bà Lan.
Với chủ trương lợi dụng hoạt động của ngân hàng trong việc huy động nguồn vốn đáp ứng nhu cầu kinh doanh của Tập đoàn và các công ty trong hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát, bà Trương Mỹ Lan đã thâu tóm SCB bằng việc mua, sở hữu phần lớn số lượng cổ phần để thao túng hoạt động, phục vụ cho mục đích cá nhân.
Về phía cơ quan quản lý, các quy định của pháp luật và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) về công tác thanh tra, giám sát đối với ngân hàng SCB đều có quy định về 4 biện pháp trong công tác giám sát gồm: Giám sát an toàn vi mô; Giám sát qua báo cáo; Tiếp xúc với đối tượng giám sát; Kiểm tra, thanh tra theo định kỳ/đột xuất khi cần thiết.
Quy định là vậy, nhưng từ năm 2016 – 9/2022, Cục II và NHNN Chi nhánh TP.HCM đã không triển khai quyết liệt biện pháp kiểm tra, thanh tra định kỳ/đột xuất đối với ngân hàng SCB theo chức năng, nhiệm vụ mà chỉ triển khai biện pháp giám sát an toàn vi mô theo quy định của pháp luật và biện pháp giám sát qua báo cáo của chính SCB.
Quá trình giám sát qua báo cáo, khi xét thấy rủi ro, dấu hiệu vi phạm pháp luật thì Tổ giám sát đề xuất lãnh đạo Cục II hoặc Chi nhánh TP.HCM có văn bản cử Tổ công tác hoặc quyết định thành lập đoàn thanh tra tiến hành kiểm tra, thanh tra đối với SCB.
Bà Trương Mỹ Lan.
Trong quá trình giám sát từ năm 2016-2022, Tổ giám sát đã có trên 70 lượt văn bản báo cáo, đề xuất lãnh đạo các cấp về việc kiểm tra/ thanh tra SCB, đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện, kiểm soát đặc biệt nhưng không được lãnh đạo Thanh tra giám sát (TTGS) NHNN Chi nhánh TP.HCM (cơ quan được NHNN giao chủ trì công tác giám sát) chấp thuận vì nhiều lý do khác nhau.
Trên thực tế, NHNN Chi nhánh TP.HCM chỉ triển khai 2 cuộc thanh tra đột xuất năm 2020 và 2022, nhưng phạm vi thanh tra bị thu hẹp, không đúng với đề xuất của Tổ giám sát và ý kiến chỉ đạo của NHNN.
Video đang HOT
Mặt khác, các ông/bà: Nguyễn Văn Dũng, Võ Văn Thuần, Phan Tấn Trung, Nguyễn Thị Phi Loan và Nguyễn Tín với vai trò là lãnh đạo Cục II, NHNN Chi nhánh TP.HCM, TTGS NHNN Chi nhánh TP.HCM đã ngăn chặn, cản trở việc báo cáo hoặc báo cáo không trung thực các hành vi sai phạm và thực trạng tài chính be bét của ngân hàng SCB lên NHNN và Cơ quan TTGS NHNN; không kiến nghị NHNN đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện để kịp thời xử lý các sai phạm.
Quá trình thực hiện chỉ đạo công tác thanh tra, giám sát đối với ngân hàng SCB, các cá nhân nêu trên đã nhận của SCB từ 470 triệu đồng – 1,8 tỷ đồng.
CQĐT cho rằng, hậu quả từ các hành vi sai phạm và nhận tiền của các cá nhân tại Cục II, NHNN Chi nhánh TP.HCM và Tổ giám sát đã để cho nhóm bà Trương Mỹ Lan và SCB thực hiện hoạt động cho vay lũy tiến từng năm, để Chủ tịch Vạn Thịnh Phát rút tiền sử dụng cá nhân, trả nợ cho các khoản vay trước đó nhằm che giấu thực trạng hoạt động tín dụng xấu của SCB.
Việc này dẫn đến thiệt hại với số tiền đặc biệt lớn (dư nợ của các tổ chức, cá nhân thuộc nhóm bà Trương Mỹ Lan tính đến ngày 17/10/2022 là 677.286 tỷ đồng).
Ông Đoàn Thái Sơn, Phó Thống đốc NHNN được phân công phụ trách công tác thanh tra, giám sát ngân hàng từ ngày 18/1/2018. Đối với đoàn thanh tra tại ngân hàng SCB, ông Sơn được phân công phụ trách khi đoàn thanh tra đã thực hiện xong nội dung kế hoạch thanh tra.
Căn cứ chỉ đạo của Chính phủ, Thống đốc NHNN, ông Sơn đã chỉ đạo Cơ quan TTGSNH thực hiện thanh tra, báo cáo Chính phủ về kết quả thanh tra; dự thảo các văn bản trình ông Sơn ký lấy ý kiến các Bộ, ngành liên quan đối với dự thảo kết luận thanh tra; sau đó báo cáo Chính phủ về việc tiếp thu giải trình, ý kiến dự thảo kết luận thanh tra và đã được Chính phủ cho ý kiến chỉ đạo đồng ý trước khi ban hành kết luận thanh tra.
Sau khi Cơ quan TTGSNH ký ban hành Kết luận thanh tra 3959, ông Sơn chỉ đạo Cơ quan TTGSNH và các đơn vị liên quan thực hiện nghiêm túc các kiến nghị của kết luận thanh tra.
Quá trình chỉ đạo, ông Sơn không gặp gỡ, tiếp xúc với đối tượng thanh tra (SCB); không can thiệp, áp đặt vào hoạt động thanh tra và không có động cơ mục đích vụ lợi; báo cáo Chính phủ về kết quả thanh tra theo đúng nội dung dự thảo, báo cáo của Cơ quan TTGSNH.
Vụ Vạn Thịnh Phát, chồng bà Trương Mỹ Lan gây thiệt hại hơn 9.116 tỷ đồng
Liên quan đến vụ Vạn Thịnh Phát, chồng bà Trương Mỹ Lan bị đề nghị truy tố tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, với vai trò giúp sức cho vợ.
Liên quan đến vụ án Vạn Thịnh Phát, trong khi bà Trương Mỹ Lan bị đề nghị truy tố 3 tội danh thì ông Chu Nap Kee Eric (Chu Lập Cơ, quốc tịch Trung Quốc), chồng bà Lan bị đề nghị truy tố tội Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, với vai trò giúp sức cho vợ.
Cơ quan điều tra cho rằng, chồng bà Trương Mỹ Lan đã liên đới gây thiệt hại cho Ngân hàng SCB hơn 9.116 tỷ đồng.
Kết quả điều tra cho thấy, ông Chu Lập Cơ là cổ đông chính (chiếm 99,26% cổ phần), Chủ tịch HĐQT, giữ vai trò quyết định cao nhất tại Công ty CP Đầu tư Times Square. Ông Cơ được bà Lan trao đổi, đề nghị lấy tài sản Dự án Time Square để đảm bảo cho các khoản vay đứng tên các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định tại Ngân hàng SCB.
Bà Trương Mỹ Lan - Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và chồng là ông Chu Nap Kee Eric. Ảnh: nhadautu.vn
Chồng bà Trương Mỹ Lan đã đồng ý, thống nhất với vợ để ký các biên bản họp Đại hội đồng cổ đông, Nghị quyết Công ty Times Square chấp thuận thế chấp và gia hạn thế chấp cho các khoản vay do bà Lan đề nghị tại Ngân hàng SCB.
Ông Cơ thừa nhận việc đã ký các thủ tục bảo đảm khoản vay theo đề nghị của vợ và bản thân không có quan hệ với các cá nhân đứng tên vay vốn; cũng không có nhu cầu vay nhưng vẫn ký các thủ tục, hợp thức hóa hồ sơ vay vốn cho bà Trương Mỹ Lan, gây thiệt hại đối với Ngân hàng SCB số tiền gốc, lãi là hơn 39.217 tỷ đồng.
CQĐT đã làm việc với các cá nhân đứng tên hộ các khoản vay. L.ời k.hai của những người này thể hiện, họ là lao động tự do hoặc nhân viên Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, có người nhà, người quen làm việc tại Ngân hàng SCB đã nhờ họ đứng tên các khoản vay.
Sau đó những người này được gọi đến SCB để ký khống hồ sơ, thủ tục vay vốn. Họ không hề có nhu cầu vay vốn, không biết phương án vay vốn, không được nhận tiền giải ngân, không có mối liên hệ với Công ty Times Square. Việc đứng tên khống các khoản vay này, các cá nhân được trả tiền công 15- 40 triệu đồng/năm.
Bị can nhận thức rõ việc ký các biên bản, Nghị quyết của Công ty Times Square là thủ tục bắt buộc mới đủ điều kiện pháp lý để thế chấp, vay vốn tại SCB.
Tài liệu điều tra thể hiện, căn cứ vào các Biên bản họp và Quyết định của Đại hôi đồng cổ đông Công ty Times Square nêu trên, từ tháng 12/2012- 12/2014, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo các cá nhân tại Ngân hàng SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty Times Square thực hiện các thủ tục lập các hồ sơ vay vốn "khống" để giải ngân cho 73 khoản vay khống của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân là hơn 29.441 tỷ đồng, thời hạn vay 5 năm.
Năm 2017, các khoản nợ đến hạn nhưng không thể trả được nợ, do phương án vay vốn là lập "khống", khoản vay chỉ dùng trả nợ xấu, không có nguồn thu hồi gốc, lãi nên ông Chu Lập cơ chủ tọa, ký Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông Công ty Cổ phần Times Square Việt Nam ngày 15/8/2017, nội dung tiếp tục dùng tài sản tại Dự án Times Square để thế chấp đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ vay các khách hàng đang vay vốn tại Ngân hàng SCB, với dư nợ vay được bảo đảm tối đa là hơn 35.551 tỷ đồng.
Tính đến thời điểm 17/10/2022, còn 46 khoản vay của 46 khách hàng còn dư nợ gốc là hơn 19.552 tỷ đồng, nợ lãi hơn 19.665 tỷ đồng. Tổng cộng dư nợ là hơn 39.217 tỷ đồng.
CQĐT cho rằng, tổng giá trị tài sản bảo đảm của các khoản vay mà chồng bà Trương Mỹ Lan ký các tài liệu để hợp thức thủ tục vay vốn SCB được phân bổ cho các khoản vay còn dư nợ là hơn 30.100 tỷ đồng.
CQĐT xác định, ông Cơ nhận thức rõ việc ký các Biên bản, Nghị quyết của Công ty Times Square là thủ tục bắt buộc mới đủ điều kiện pháp lý để thế chấp, vay vốn tại Ngân hàng SCB.
Quá trình điều tra, bị can thành khẩn khai báo, nhận thức rõ hành vi phạm tội, bản thân bị can có đơn đề nghị được tự nguyện khắc phục hậu quả trong vụ án. Ngày 5/10/2023, chồng bà Trương Mỹ Lan đã nộp 1 tỷ đồng vào tài khoản CQĐT nên CQĐT đề nghị cơ quan tố tụng xem xét khi lượng hình.
Thuyết phục chồng làm điều sai trái
Từ tháng 12/2011, bằng hình thức nhờ người đứng tên sở hữu cổ phần, bà Trương Mỹ Lan đã nắm giữ 81,43% cổ phần của Ngân hàng TMCP Sài Gòn (cũ) dưới tên 32 cổ đông; 98,74% cổ phần của Ngân hàng TMCP Việt Nam Tín Nghĩa dưới tên của 36 cổ đông và 80,46% cổ phần của Ngân hàng TMCP Đệ Nhất dưới tên của 24 cổ đông.
Theo l.ời k.hai của bà Trương Mỹ Lan, sau khi 3 ngân hàng này được hợp nhất vào ngày 1/1/2012, với tên gọi Ngân hàng TMCP Sài Gòn (Ngân hàng SCB), bà đã trao đổi, thống nhất với chồng và lãnh đạo SCB về việc cho vay để cơ cấu các khoản nợ xấu, lấy tòa nhà Times Square vào làm tài sản đảm bảo để vay 20.000 tỷ đồng của SCB để cơ cấu, xử lý nợ xấu.
Bà Lan còn khai rằng, các thủ tục Biên bản họp, Quyết định của Đại hội đồng cổ đông Công ty Times Square về việc bảo lãnh, thế chấp dự án Times Square cho các khách hàng vay vốn là yêu cầu bắt buộc, phải đảm bảo các thủ tục này mới được vay vốn tại SCB. Các thủ tục này được lập, ký khống, hợp thức hồ sơ.
Năm 2017, các khoản nợ đến hạn nhưng không thể thanh toán cho SCB do phương án trả nợ là không có thật, nguồn tiền vay để xử lý nợ xấu nên bà Lan tiếp tục thuyết phục, thống nhất với chồng sử dụng tài sản là tòa nhà Times Square để gia hạn đảm bảo, thế chấp cho các khoản vay đứng tên 54 khách hàng, tổng dư nợ được đảm bảo là hơn 35.541 tỷ đồng.
Kê biên hàng ngàn bất động sản, thu giữ du thuyền của bà Trương Mỹ Lan Liên quan đến vụ Vạn Thịnh Phát, CQĐT đã kê biên hàng ngàn bất động sản, thu giữ 1 du thuyền, 2 tàu, 19 ô tô và nhiều tài sản khác của bà Trương Mỹ Lan. Theo kết luận điều tra, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát tuy không giữ chức vụ tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn...