Anh nghi ngờ hàng triệu bộ xét nghiệm nCoV

Giới chức Anh có thể hủy đặt mua hàng triệu bộ xét nghiệm nhanh nCoV sau khi các chuyên gia hoài nghi độ chính xác của chúng.

Thủ tướng Anh Boris Johnson hồi tháng 3 nói các bộ xét nghiệm nCoV cho kết quả trong 20 phút có tiềm năng “thay đổi tình thế” và đưa chúng vào danh sách 5 chiến lược xét nghiệm của chính phủ. Bộ trưởng Y tế Anh Matt Hancock ngày 24/3 thông báo nước này sẽ mua 3,5 triệu bộ xét nghiệm kháng thể dùng máu chích từ đầu ngón tay, chủ yếu từ các hãng Trung Quốc.

Tuy nhiên, các thử nghiệm của Đại học Oxford cho thấy bộ xét nghiệm kháng thể bằng máu chích từ đầu ngón tay có kết quả không chính xác và không đủ tin cậy để sử dụng rộng rãi.

“Thật đáng buồn, các bộ xét nghiệm mà chúng tôi xem xét cho tới nay không thể hiện tốt. Chúng tôi thấy nhiều trường hợp âm tính giả (không tìm thấy kháng thể dù có trong máu) và cũng có dương tính giả”, giáo sư John Bell của Đại học Oxford, cố vấn chính phủ Anh về khoa học đời sống, ngày 6/4 viết. Theo giáo sư Bell, tới nay chưa một quốc gia nào trên thế giới triển khai được chương trình xét nghiệm kháng thể nCoV đáng tin cậy.

Bộ trưởng Hancock hồi tuần trước thông báo chính phủ Anh đặt hàng 17,5 triệu bộ xét nghiệm do 9 công ty sản xuất, một số có trụ sở tại Anh, và khẳng định “chỉ sử dụng nếu chúng có hiệu quả”. Tới 5/4, Hancock lại nói các bộ xét nghiệm trên “chưa đủ tốt” để sử dụng.

“Chúng tôi đang tiếp tục làm việc và thảo luận với các công ty, phản hồi rằng sản phẩm của họ không đáp ứng các tiêu chuẩn bắt buộc. Nếu các xét nghiệm không có tác dụng, chúng tôi sẽ hủy đơn đặt hàng và thu hồi chi phí bất cứ khi nào có thể”, phát ngôn viên của Thủ tướng Anh nói ngày 6/4.

Một nhân viên y tế lấy mẫu xét nghiệm nCoV cho nhân viên Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh ở trạm lưu động trong bãi đỗ xe ở Wembley, tây bắc London ngày 4/4. Ảnh: AFP.

Bất chấp một số nguồn tin cho biết chính phủ Anh sẽ phối hợp cùng các hãng sản xuất cải thiện độ tin cậy của bộ xét nghiệm, các chuyên gia như giáo sư Bell khuyến cáo nên từ bỏ chúng và quay sang phát triển công cụ mới. Bell cho biết mục tiêu chế tạo bộ xét nCoV sử dụng tại nhà “có thể đạt được” nhưng phải mất thêm vài tháng nữa.

Một số chuyên gia tham gia kiểm định bộ xét nghiệm cho biết chưa có bất cứ sản phẩm nào trên thị trường đủ tin cậy. Một số bộ xét nghiệm được cho có tỷ lệ chính xác đến 90% dường như mới chỉ được thử nghiệm với các bệnh nhân có triệu chứng đáng kể được điều trị tại bệnh viện.

Một chuyên gia khoa học Anh đang nghiên cứu xét nghiệm kháng thể đối với nCoV nói ông “ngạc nhiên khi chính phủ đủ tự tin” để đặt mua hàng triệu bộ xét nghiệm kháng thể. “Nhiều người trong số chúng tôi ‘đứng hình’ khi nghe tin này”, ông nói.

Giáo sư John Newton thuộc Cơ quan Y tế Cộng đồng Anh (PHE), người được chỉ định giám sát hoạt động xét nghiệm, cho biết các bộ xét nghiệm do Trung Quốc sản xuất không phát hiện được kháng thể ở những người nhiễm nCoV triệu chứng nhẹ.

“Bộ xét nghiệm được phát triển ở Trung Quốc phù hợp với các bệnh nhân nặng có nồng độ virus lớn và tạo ra nhiều kháng thể, trong khi chúng tôi muốn sử dụng chúng với nhiều đối tượng nhiễm khác nhau, bao gồm cả những người có triệu chứng nhẹ”, Newton nói.

Trong cuộc họp báo tại Phố Downing hôm qua, giáo sư Chris Whitty, trưởng ban cố vấn y tế của chính phủ Anh, nói “không ngạc nhiên” khi các bộ xét nghiệm bị phát hiện là không đáng tin cậy và nói chúng đang ở “kỳ kiểm tra đầu tiên”. Whitty nói xét nghiệm kháng thể sẽ hữu ích hơn vào thời kỳ cuối đại dịch, khi kháng thể có thời gian phát triển và dễ phát hiện hơn.

Tính chính xác của các bộ xét nghiệm nhanh nCoV bị một số quốc gia nghi ngờ. Hồi cuối tháng 3, giới chức Tây Ban Nha gửi trả 58.000 bộ xét nghiệm do một công ty Trung Quốc sản xuất với lý do độ chính xác của chúng chỉ đạt 30%, có thể để lọt nhiều ca dương tính.

Nguyễn Tiến