Ai có quyền định nghĩa Hà Anh Tuấn?

Khi trở thành ngôi sao hạng S với thương hiệu cá nhân thành công bậc nhất showbiz, ca sĩ Hà Anh Tuấn thường xuyên bị chê “mất chất”. Nhưng ai có quyền định nghĩa Hà Anh Tuấn?

Trong nhiều video clip ghi lại phần trình diễn thuộc live concert Sketch a Rose lan tỏa trên mạng xã hội, ca sĩ Hà Anh Tuấn hát lại các bản hit cũ thời song ca với Phương Linh với biểu cảm cường điệu trên sân khấu hào nhoáng có dàn nhạc, vũ công, hát lót đến gần trăm người.

Phần lớn bình luận khá tiêu cực, xoay quanh chuyện Hà Anh Tuấn đã thay đổi, mất chất, vẫn bản hit xưa nhưng không còn cảm xúc ban sơ của ngày đầu.

Hà Anh Tuấn xưa và nay

Từng có một Hà Anh Tuấn mộc mạc, nhiệt huyết và giàu năng lượng.

10 năm đầu sự nghiệp (2006 – 2016), anh “máu lửa”, xông xáo khai phá những vùng đất mới trong nghệ thuật. Âm nhạc của anh vì vậy mà trong sáng, chân thành và tràn đầy năng lượng trẻ.

Hà Anh Tuấn và Phương Linh ngày ấy.

Đó là Ngày hát đôi với Phương rất Pop, dễ nghe và đại chúng; Café Sáng và Saigon Radio “chất” hơn; còn Lava hay Street Rhythm lại quá cá tính, thỏa mãn được người hâm mộ nhưng chưa thành công lấy lòng đám đông.

Sức sống và khả năng thẩm thấu, len lỏi của nhạc Hà Anh Tuấn rất đáng gờm. Có giai đoạn, nhạc anh vang khắp các hàng quán, ngóc ngách phố phường vào ban ngày khắp các tỉnh, thành.

Thậm chí, nó còn từng đại diện cho tầng lớp nam thanh – thiếu niên trí thức, sống có đam mê, hoài bão, sẵn sàng “cháy” hết mình. So với cùng phân khúc, nhạc anh văn minh, tân thời, không sến sẩm, ủy mị kiểu nhóm The Men hay Cao Thái Sơn.

Cột mốc Hà Anh Tuấn chuyển mình trong âm nhạc là series hát cover See, Sing, Share vào cuối năm 2016.

Từ anh thanh niên sôi nổi, hòa đồng hát R&B, Funk rộn rã, Hà Anh Tuấn dần trở thành quý ông lịch lãm, cử chỉ, lời nói bặt thiệp đến từng milimet.

“12 giờ” – Hà Anh Tuấn

Nhạc Hà Anh Tuấn lúc này không chỉ sang trọng còn luôn chứa thông điệp, câu chuyện. Đó là lúc anh tiếp xúc các doanh nghiệp lớn, tham gia nhiều hoạt động vì cộng đồng, nói về những vấn đề vĩ mô như bảo vệ môi trường, hòa bình…

Hai mảng nổi bật nhất sự nghiệp âm nhạc của Hà Anh Tuấn là album và live concert. Về sau, anh có xu hướng gộp album và live concert thành dự án lớn để cả hai tạo ra hiệu ứng tương hỗ lẫn nhau, từ đó đẩy mạnh khả năng tiêu thụ sản phẩm.

Hàng chục live concert thành công từ trong đến ngoài nước, đặc biệt là Chân trời rực rỡ và Sketch a Rose, có giá trị bảo chứng cho trình độ tổ chức hàng đầu của ê-kíp cùng thương hiệu concert Hà Anh Tuấn.

Được và mất

Hiện, Hà Anh Tuấn được định vị là ngôi sao hạng S cùng thương hiệu cá nhân thành công bậc nhất showbiz.

Hành trình hoạt động, bước ngoặt chuyển đổi định hướng sự nghiệp và quá trình xây dựng thương hiệu cá nhân của ca sĩ có thể làm bài học cho nhiều đồng nghiệp.

Tổng quan hành trình đó, không khó thấy Hà Anh Tuấn thông minh, nhạy bén trước thời cuộc và có óc kinh doanh nghệ thuật.

Hà Anh Tuấn hiện tại chỉn chu “không tỳ vết” trong hình ảnh.

Tương tự các doanh nhân, tròn 10 năm hoạt động, anh chủ động kết thúc vòng đời của “doanh nghiệp” hiện tại rồi chuyển sang “start up”. Hầu hết ca sĩ trải qua giai đoạn này nhưng cần nhìn nhận không nhiều người tổ chức, thực hiện bài bản, chỉn chu và thành công như Hà Anh Tuấn.

Giai đoạn đầu “start up”, anh từng vấp phải phản ứng dữ dội từ khán giả, nhất là việc không ít fan ruột rời đi. Nhờ kiên trì, ca sĩ dần được công nhận rộng rãi, từ đó thăng hạng nhanh chóng trong sự nghiệp.

Hình tượng, phong cách và định hướng âm nhạc mới của Hà Anh Tuấn bám sát tính cách, con người, nội lực và tiềm năng bản thân.

Từ khóa lớn nhất gắn với thương hiệu cá nhân của Hà Anh Tuấn là “tử tế”. Tuy nhiên, anh không tử tế “suông”. Sự tử tế thể hiện ở anh từ hành vi, cử chỉ nhỏ nhất trong cuộc sống đến các nghĩa cử lớn lao trong vô số hoạt động vì cộng đồng.

Trong âm nhạc, sự tử tế biểu hiện ở cách anh làm nghề hướng đến chân, thiện, mỹ; chuyên nghiệp và chỉn chu trong từng sản phẩm và nói không với scandal.

Video clip Hà Anh Tuấn hát liên khúc hit cũ gây tranh cãi

Đạt được bước tiến lớn trong sự nghiệp, Hà Anh Tuấn dường như đã đánh đổi không ít.

Trước hết, để tiếp cận biên độ khán giả rộng hơn, anh đã thương mại hóa (commercialize) âm nhạc bằng cách loại đi những thể loại, phong cách quá cá tính, chuẩn hóa hình tượng và âm nhạc cho phù hợp với số đông. Điều này đồng nghĩa “giết chết” nhân bản Hà Anh Tuấn thời thanh niên sôi nổi và không còn là nghệ sĩ sáng tạo.

Hà Anh Tuấn phát hành nhiều sản phẩm với những cái tên hoa mỹ như Cuối ngày người đàn ông một mình, Những vết thương lành, Chân trời rực rỡ, Sketch a Rose nhưng không được đánh giá cao về chất lượng nghệ thuật.

Anh từng lạm dụng hát cover, đến mức dành 4 tiếng live concert chỉ để hát cover hoặc hát theo kiểu “trẻ không tha, già không bỏ”, từ nhạc phim Ngôi nhà hạnh phúc, Hậu duệ mặt trời đến… Tây du ký. Về sau, ca sĩ mới ý thức tiết chế điều này.

Đôi lúc, những câu chuyện Hà Anh Tuấn kể hoặc cách anh quảng bá âm nhạc sa đà vào “văn vở, đạo lý”, trở nên khiên cưỡng, gây khó chịu, thậm chí tạo cảm giác dạy đời người khác.

Hà Anh Tuấn và Quang Hùng MasterD trong live concert “Sketch a Rose”.

Cuối cùng, giọng hát và cách Hà Anh Tuấn xử lý tác phẩm từ khi nào đã trở thành cuộc tranh luận không hồi kết. Anh yếu kỹ thuật thanh nhạc trong khi giọng ngày càng sa sút từ âm sắc đến nội lực.

Những năm gần đây, cách anh hát trở nên gồng, cường điệu, tham trưng trổ, thỉnh thoảng lại quá buông thả, mất kiểm soát. Xa hơn, đó là kiểu hát mà nghệ sĩ đặt bản thân cao hơn tác phẩm, hướng trọng tâm vào những thứ bên lề thay vì âm nhạc.

Ai có quyền định nghĩa Hà Anh Tuấn?

Những tranh cãi xoay quanh Hà Anh Tuấn mấy năm nay có xu hướng leo thang và lệch lạc. Gần nhất, nhà sản xuất âm nhạc, ca sĩ ban nhạc rock The Kollect Minh Huỳnh nhận xét đàn anh bằng những từ ngữ nặng nề như “kệch cỡm”, “phông bạt”.

Không thể phủ nhận, Hà Anh Tuấn của 10 năm đầu sự nghiệp đã trở thành tượng đài lớn trong lòng nhiều khán giả lẫn đồng nghiệp.

Tuy nhiên, thị trường âm nhạc hiện không còn là vùng đất sơ khai của thập niên 2000 và những năm đầu đầu thập niên 2010. Càng phát triển, thị trường càng phân hóa mạnh mẽ và tạo ra áp lực cạnh tranh khủng khiếp.

Không ai có quyền định nghĩa Hà Anh Tuấn trừ chính anh.

Nhạc Việt hôm nay là bức tranh đa sắc, có âm nhạc dành cho đại chúng, cũng có mảng riêng biệt không nhuốm màu thương mại như nhạc indie.

Quan trọng hơn, âm nhạc là cảm xúc, thẩm mỹ; không phân chia đẳng cấp, sang hèn. Khán giả có quyền thưởng thức âm nhạc theo nhu cầu.

Tổng quan, Hà Anh Tuấn không sai, thậm chí đang phục vụ rất tốt tệp khán giả của mình. Có chăng, anh cần tập trung hơn vào giá trị nguyên thủy của âm nhạc, tiết chế các khía cạnh bên lề và hết sức tránh tạo cảm giác mình công khai “bán” nghệ thuật.

Sự biến mất của tượng đài Hà Anh Tuấn trong 10 năm đầu sự nghiệp có thể gây tiếc nuối nhưng không phải lỗi, càng không thể là căn cứ để chỉ trích anh hiện tại.

Khán giả có quyền từ chối thụ hưởng nếu những gì Hà Anh Tuấn mang đến không đáp ứng được nhu cầu giải trí, thưởng thức nghệ thuật của mình.

Nhưng để yêu cầu nghệ sĩ thể hiện một con người khác, ai có quyền định nghĩa Hà Anh Tuấn trừ chính anh?