Ám ảnh “giấc mộng vàng”

Cơn sốt đào, đãi vàng ở Lương Sơn, Hòa Bình tưởng chừng đã trôi qua mấy chục năm, thế nhưng mới đây, nó bùng phát trở lại và mang theo những ám ảnh kinh hoàng.

Đào khoét khắp nơi để tìm vàng

Bản Mường nháo nhác bởi tin đồn

Trong thời gian qua, khu vực xóm Ngành, xã Tiến Sơn (Lương Sơn – Hòa Bình) như lên cơn sốt vì vàng. Không chỉ những người dân bản địa tham gia vào việc đào bới, tìm kiếm thứ kim loại quý hiếm đó, mà ngay cả dân tứ xứ cũng đổ xô về đây với hy vọng đổi đời. Chỉ trong vòng 10 ngày, trên địa bàn xã Tiến Sơn liên tiếp xảy ra 2 vụ xung đột quanh việc tranh chấp quyền khai thác vàng. Bắt đầu từ đêm 12/6/2013, giữa đám thanh niên là những đối tượng ngoài địa bàn xã và người dân bản địa đã xảy ra những xô xát nho nhỏ. Đến ngày 21/6/2013 vừa qua, những xung đột đó đã được đẩy lên đến đỉnh điểm, một số đối tượng quá khích đã vác dao, kiếm rượt đuổi, uy hiếp người dân khiến tình hình an ninh trật tự càng thêm phức tạp.

Theo một số người dân ở xóm Ngành cho biết, thì tin đồn “đá có vàng” bắt đầu lan truyền từ cuối năm 2012, khi Dự án công trình đập tràn thủy lợi hồ Ngành được phê duyệt và khởi công xây dựng với mục đích phục vụ nước tưới tiêu cho 3 xóm gồm xóm Ngành, xóm Ngăm và xóm Ghên. Trong quá trình thi công hạng mục đường tràn xả lũ của công trình hồ Ngành, đơn vị thi công đã múc vào một vỉa đá và đem đến bãi đất hoang của gia đình anh Nguyễn Văn Tường gần đó để đổ nhờ. Vì bãi tập kết đất đá nằm ngay cạnh đường đi nên người dân đi làm đồng hoặc chăn thả trâu, bò thường đứng lại xem, họ vô tình phát hiện ra trong đống đất đó thỉnh thoảng có những viên đá mang nhiều ánh đỏ, nghi là có vàng, nên bãi đất hoang nhà anh Tường tự dưng… có giá. Từ đó, thông tin “trong đất có vàng” ngày càng lan rộng…

Khi chúng tôi có mặt ở Tiến Sơn, không khí của những ngày sôi sục vì vàng vẫn còn rất nóng. Ông Nguyễn Mạnh Thỏa, Trưởng xóm Ngành thở dài: Trong quá trình thi công hạng mục đập công trình hồ Ngành trên địa bàn xóm đã phát hiện một vỉa đá nghi có vàng. Từ khi phát hiện vỉa đá đó, đơn vị thi công không đẩy nhanh tiến độ mà lại tập trung máy móc, phương tiện múc vỉa đá chở ra ngoài địa bàn xã, đi đâu không ai rõ. Điều đó đã gây bức xúc trong nhân dân bởi trước khi tiến hành thi công, đơn vị thi công đã cam kết chỉ đổ đất, đá trong phạm vi bán kính 2 km trên địa bàn xã. Chính sự “mập mờ” đó đã làm dấy lên nhiều lời đồn đoán.

Nhiều gia đình còn đầu tư mua máy đãi vàng

Ông Nguyễn Quang Thịnh, Bí thư chi bộ xóm Ngành thì chia sẻ: “Khi chứng kiến xe chở đất, đá nghi có vàng đi qua mà không ai cấm cản, nhiều người dân tỏ ra bất bình. Bởi, “khát vọng vàng” là nguyên nhân dẫn đến những xung đột triền miên giữa người dân bản địa và những phu phen từ nơi khác đến. Nhưng cũng rất may là nhờ có sự can thiệp rốt ráo của chính quyền huyện Lương Sơn, nên trật tự ở xóm Ngành đã phần nào được vãn hồi”.

Hệ lụy từ “ khát vọng đổi đời”

Nhiều người dân xóm Ngành đều khẳng định chắc chắn như đinh đóng cột là trong đất, đá chở ra khỏi địa bàn xóm, xã là có vàng. Bởi trước đó, khi chưa phát hiện vỉa đá nghi có vàng thì bao nhiêu đất, đá đều được công ty nhận thầu công trình hồ Ngành chuyên chở rồi đổ hết tại xóm, còn về sau, họ cho xe đánh về một nơi tập kết xa, thuê thêm bộ phận ngày đêm mò đãi. Chính sự lén lút của những chiếc xe ngày đêm chở đất đá ra khỏi làng khiến nhiều người sinh nghi. Không lâu sau, thông tin dưới chân mình có vàng khiến hàng trăm người đổ xô đi đào bới.

“ Việc đập hồ Ngành có vàng là sự thật, nhiều người dân đã nhặt được vàng, như gia đình ông Nguyễn Văn Niệm, xóm Ngành nhặt đãi trong vườn nhà cũng được gần 1/2 chai nửa lít vàng cám. Còn ông Vượng nhặt được viên đá bằng nồi cơm điện bán được 7 triệu đồng cho người trong xóm, người mua nghiền nửa viên đã được 4 chỉ vàng rồi”- một người dân xóm Ngành kể có vẻ phấn khích.

Câu chuyện “nóng sốt” về vỉa đá nghi có vàng và câu chuyện về những người nhặt được vàng đã làm đảo lộn cuộc sống, cuốn người dân đi theo “giấc mơ vàng”. Không những thế, thông tin này như thỏi nam châm kéo hút dân tứ xứ đổ về. Họ đồn đoán rằng dưới những nếp nhà thô mộc xóm Ngành là cả một “kho vàng” rộng lớn. Tiếng đồn loang nhanh, xóm Ngành ngày càng tấp nập.

Liên tiếp xảy ra những xung đột giữa đám thanh niên tứ xứ với những người dân trong xóm. Tất cả đều điên đảo vì vàng. Tranh giành về lợi ích đã làm cho những cái đầu mụ mị đã không kìm giữ được mình, và đêm 12/6/2013, súng đã nổ ở xóm Ngành. Theo Trưởng Công an xã Tiến Sơn, ông Nguyễn Văn Ăm cho biết, sau khi xảy ra sự cố này, UBND huyện Lương Sơn đã ra quyết định đình chỉ thi công công trình hồ xóm Ngành. Cùng với đó, Công an huyện cũng đã được tăng cường lực lượng xuống phối hợp để đảm bảo an ninh.

Tuy vậy, đến ngày 21/6/2013, khi công trình vừa được thi công trở lại, một số đối tượng trên tiếp tục dùng gậy gộc, dao, kiếm uy hiếp người dân, tranh giành xe chở đất, đá từ công trường ra. Không chịu khuất phục, khoảng 500 người dân xóm Ngành và xóm Ngăm đã tụ tập nhằm chống trả nhóm đối tượng này, hai bên đã gây ra xô xát. Có người sứt đầu mẻ trán, có kẻ gãy tay chân. Ngay sau đó, lực lượng Công an đã bắt giữ một số đối tượng gây rối cùng một lượng lớn hung khí gồm gậy, gộc, dao, kiếm.

Những “di chứng” còn lại sau “cơn sốt”

Chiều cuối tháng 6, sau cơn mưa như trút nước hàng trăm người áo nón đạp dưới đám bùn đất lầy lội để đào bới. Họ không cần quan tâm đến sự có mặt của người lạ. Ánh mắt chăm chú, khuôn mặt hiện lên sự hy vọng mong manh nào đó. Nỗi ám ảnh về cuộc hỗn chiến vừa rồi không còn nữa nhưng “giấc mơ vàng” của người dân thì mới chỉ bắt đầu. Cơn mưa xối xả lại bắt đầu trở lại nhưng vẫn không cản được dòng người nối đuôi nhau về phía khu vườn ở ngay trên lối vào công trình hồ Ngành.

Trong khoảng đất không rộng lắm, với chừng vài chục m2 nhòe nhoẹt bùn đất dưới mưa là hàng trăm con người cả già lẫn trẻ đang đào bới cần mẫn. Họ tỉ mẩn đào, tỉ mẩn rửa, tỉ mẩn xăm soi trong từng viên đá nhỏ bằng ngón tay hay to bằng nắm đấm để tìm vàng. Anh Nguyễn Văn Tường cứ ngồi thu lu trước hiên ngắm nhìn hàng trăm người hì hục đào bới cho biết: “ Cách đây ít ngày, tôi có nhờ đám lái xe chở ít đất, đá từ công trình đổ xuống đây để san lấp lấy mặt bằng. Người ta nghĩ rằng trong số đất, đá đổ vào đây có vàng nên mới đổ xô đến đào bới suốt những ngày qua. Toàn là người trong xóm nên tôi cũng chẳng cấm cản làm gì, cứ để họ đào”.

Cụ Nguyễn Thị Chút tóc bạc trắng như cước, khuôn mặt với hàng trăm vết nhăn nheo, lụ khụ chống gậy bước chân theo đứa cháu nhỏ chừng trên chục tuổi. Bà chỉ vào đâu, đứa bé thò tay sục vào đó để tìm vàng. Bà nói với đứa cháu nhỏ : “Tìm kỹ vào, người ta tìm được vàng, chẳng nhẽ hai bà cháu mình lại không tìm được. Không nhiều thì ít chứ!”. Dưới cơn mưa nặng hạt, hai bà cháu một già, một trẻ cứ lầm lũi đi tìm giấc mơ vàng. Nhìn cảnh tượng ấy, ông Nguyễn Văn Thịnh ngao ngán: “Chưa biết con số bao nhiêu người nhặt được vàng và số lượng vàng là bao nhiêu. Nhưng suốt cả tháng nay, họ quần thảo đêm ngày, đào bới khắp nơi. Có người đang chạy xe ôm bỏ về đi đãi vàng. Có người đang làm thuê tận Hà Nội nghe thế cũng lục tục kéo về để tìm kiếm vận may. Nào có thấy được tí vàng nào đâu, nhưng tới đây chắc cơm cũng chẳng đủ mà ăn chứ nói gì đến vàng với bạc”.

Chẳng ai biết cuộc săn tìm những viên đá nghi có vàng đến bao giờ mới chấm dứt. Thi thoảng có tiếng hò hét như vỡ chợ của một người nào đó may mắn nhặt được chút vàng óng ánh lại khiến hy vọng của hàng trăm người lại được nhân lên. Làng quê vốn đã cùng quẫn, đói nghèo, giờ cơn bão vàng thổi về khiến cả làng bỏ bê đồng áng, đeo đuổi giấc mơ đổi đời trong khoảnh khắc.

Cuối ngày mưa ngớt dòng người trong xóm lại lũ lượt kéo ra dày đặc hơn. Có những gia đình tự quây kín vườn nhà, cưa đổ gốc cây, bật tung chuồng lợn để xem có vàng dưới đó hay không. Làng quê nháo nhác vì vàng.

Theo Xahoi