Ai Cập từ chối lời kêu gọi của Mỹ gửi vũ khí cho Ukraine
Ai Cập trước đó đã bỏ kế hoạch gửi tên lửa tới Nga dưới áp lực của Mỹ. Tàu kéo Ai Cập chìm sau va chạm với tàu chở khí đốt trên kênh đào Suez Chuyên gia Ai Cập nhận định về quan hệ châu Phi – Nga
Ai Cập đã cố gắng không đứng về phía nào kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra. Ảnh: TASS/REUTERS
Theo tờ Wall Street Journal mới đây, các quan chức Ai Cập và Mỹ cho biết sau khi Cairo đồng ý sẽ không gửi vũ khí cho Nga, nước này hiện đang từ chối lời kêu gọi của các nhà lãnh đạo cấp cao ở Washington viện trợ quân sự tới Ukraine, điều gây trở ngại cho nỗ lực sản xuất vũ khí của chính quyền Biden nhằm đảm bảo cho cuộc phản công của Kiev.
Theo các quan chức Ai Cập, nước này ban đầu dự định gửi tên lửa tới Nga nhưng đã hủy bỏ kế hoạch đó do áp lực từ Mỹ vào đầu năm nay. Những quan chức Mỹ, trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin, đã đề nghị Ai Cập cung cấp vũ khí cho Kiev thay vì tìm cách giúp Chính phủ Ukraine khắc phục tình trạng thiếu đạn dược.
Bộ trưởng Austin đã đưa ra yêu cầu trên khi gặp Tổng thống Ai Cập, Abdel Fattah Al Sisi tại Cairo hồi tháng 3 năm nay. Các nhà lãnh đạo của Ai Cập vào thời điểm đó không đưa ra cam kết và những quan chức cấp cao của Mỹ đã nhiều lần đưa ra đề nghị này trong các cuộc gặp tiếp theo kể từ đó.
Mỹ đã đề nghị Ai Cập cung cấp đạn pháo, tên lửa chống tăng, hệ thống phòng không và vũ khí hạng nhẹ cho Ukraine, theo một quan chức Mỹ. Trong các cuộc gặp với những quan chức Mỹ, Ai Cập đã không từ chối dứt khoát, nhưng các quan chức Ai Cập nói riêng ngoài lề rằng họ không có kế hoạch gửi vũ khí.
Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ nhận xét Ai Cập đang “hành động như một đối tác hướng tới một nền hòa bình công bằng và lâu dài ở Ukraine”. “Chúng tôi thấy những cuộc thảo luận này với Ai Cập là hữu ích. Trên một loạt các cuộc thảo luận ngoại giao, phản ứng của Ai Cập đã chứng tỏ là một đối tác mạnh mẽ của Mỹ”, quan chức này nói.
“Đây không phải là những vấn đề đơn giản hay nhanh chóng và các cuộc thảo luận của chúng tôi với các đối tác Ai Cập về lợi ích chung trong việc chấm dứt xung đột ở Ukraine là hiệu quả và vẫn đang diễn ra”, quan chức trên nói thêm.
Video đang HOT
Về phần mình, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nêu rõ: “Sự hợp tác của chúng tôi với Ai Cập về một loạt vấn đề, bao gồm cả cuộc xung đột ở Ukraine, là sâu rộng và tích cực. Mặc dù chúng tôi sẽ không thảo luận về vấn đề ngoại giao nhạy cảm, nhưng bất kỳ thông tin nào ngược lại đều hoàn toàn sai sự thật”.
Tuy nhiên, sự từ chối của Ai Cập trên là một trở ngại đối với nỗ lực toàn cầu của Washington nhằm cung cấp vũ khí và đạn dược cho Ukraine vào thời điểm quan trọng của cuộc xung đột. Các lực lượng Ukraine đang tìm cách vượt qua các phòng tuyến kiên cố của Nga trong một nỗ lực được coi là rất quan trọng đối với kết quả của cuộc chiến. Washington cũng đang tìm cách tập hợp sự hỗ trợ về ngoại giao và vật chất cho Ukraine.
Mỹ cũng đã can thiệp sâu vào kho dự trữ toàn cầu của mình để cung cấp đạn pháo cho Ukraine. Pháo binh là một trong những vũ khí quan trọng nhất trong cuộc giao tranh, phần lớn diễn ra trên những vùng đất rộng lớn ở miền Đông và miền Nam Ukraine.
Ai Cập đã tìm cách không đứng về phía nào kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, duy trì quan hệ hữu nghị với Moskva. Tổng thống Sisi có mối quan hệ cá nhân nồng ấm với Tổng thống Nga Vladimir Putin và đã tham dự hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo châu Phi ở St. Petersburg vào tháng 7 vừa qua.
Ai Cập cũng mua phần lớn lúa mì từ Nga và Moskva đang tìm cách tăng doanh số bán hàng sau khi nước này rút khỏi thỏa thuận vào tháng trước, vốn cho phép Ukraine xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen.
Việc Chính phủ Ai Cập không cung cấp vũ khí tới Ukraine cho đến nay đã làm dấy lên mối lo ngại giữa các thành viên Quốc hội Mỹ, những người đang gây áp lực buộc chính quyền Biden không cung cấp 320 triệu USD trợ quân sự nhằm duy trì áp lực đối với Cairo. Mỹ cung cấp cho Ai Cập 1,3 tỷ USD viện trợ quân sự mỗi năm, với một phần nhỏ được quy định dựa trên “thành tích nhân quyền” của Cairo.
Vì sao 3 quân chủng Mỹ hiện không có tư lệnh được Thượng viện xác nhận?
Lần đầu tiên trong lịch sử của Bộ Quốc phòng Mỹ có tới ba binh chủng đang hoạt động mà không có tư lệnh được Thượng viện xác nhận.
Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ đô đốc Mike Gilday đã từ bỏ quyền chỉ huy vào ngày 14.8, nhưng người kế nhiệm được đề cử, đô đốc Lisa Franchetti, vẫn chưa được Thượng viện xác nhận, theo CNN. Bà Franchetti sẽ giữ vai trò quyền Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ trong lúc chờ sự xác nhận của Thượng viện.
"Lần đầu tiên trong lịch sử Bộ Quốc phòng"
Việc ông Gilday từ bỏ quyền chỉ huy diễn ra sau khi cựu Tham mưu trưởng Lục quân Mỹ James McConville nghỉ hưu và từ bỏ quyền chỉ huy vào ngày 4.8, và cựu Tư lệnh Thủy quân lục chiến David Berger có động thái tương tự vào tháng trước. Trong khi đó, bà Franchetti nằm trong số hơn 300 sĩ quan quân đội được đề cử bị Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville (thuộc đảng Cộng hòa) ngăn chặn việc xác nhận tại Thượng viện.
"Vì việc ngăn chặn này mà kể từ hôm nay, lần đầu tiên trong lịch sử của Bộ Quốc phòng, ba binh chủng của chúng tôi đang hoạt động mà không có tư lệnh được Thượng viện xác nhận. Đây là điều chưa từng có, không cần thiết và không an toàn", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin phát biểu tại buổi lễ từ nhiệm của ông Gilday.
Bà Lisa Franchetti đã được đề cử kế nhiệm đô đốc Mike Gilday làm Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ và là thành viên của Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ. Ảnh Bộ Quốc phòng Mỹ
Bộ trưởng Hải quân Mỹ Carlos Del Toro lặp lại quan điểm của Bộ trưởng Austin, nói rằng "đã đến lúc" Thượng viện giải quyết những đề cử tồn đọng. "Không làm như thế sẽ tiếp tục làm suy giảm khả năng sẵn sàng của chúng ta và thậm chí sẽ đẩy mạng sống, chính mạng sống của các nam nữ quân nhân của chúng ta vào rủi ro khi không cho phép những chiến binh giàu kinh nghiệm nhất của chúng ta chỉ huy", ông Del Toro cảnh báo.
Nếu được xác nhận, bà Franchetti, từng giữ chức Phó Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ, sẽ là người phụ nữ đầu tiên chỉ huy lực lượng này và là người phụ nữ đầu tiên trong Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ. Bà Franchetti từng là Tư lệnh Lực lượng Hải quân Mỹ tại Hàn Quốc, chỉ huy hai nhóm tác chiến tàu sân bay...
Trong buổi lễ ngày 14.8, ông Gilday nói rằng bà Franchetti là một "chiến binh có kinh nghiệm chiến đấu" và là "nhà lãnh đạo tác chiến" mà đã giúp Hải quân Mỹ trở nên tốt hơn, theo CNN.
Lập luận của ông Tuberville
Các quan chức Lầu Năm Góc, bao gồm cả Bộ trưởng Austin, đã nhiều lần cảnh báo về hậu quả của việc Thượng nghị sĩ Tuberville tiếp tục ngăn chặn việc xác nhận những sĩ quan được đề cử, nói rằng điều đó sẽ ảnh hưởng đến an ninh quốc gia do không cho phép các sĩ quan phù hợp đảm nhận vị trí của họ vào đúng thời điểm, theo CNN.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Tuberville đã không có thay đổi gì về lập trường của mình, nói rằng Lầu Năm Góc đang vi phạm luật với các chính sách sức khỏe sinh sản, được ban hành vào năm ngoái. Chính sách đó cho phép nghỉ phép có lương và hoàn trả chi phí cho quân nhân đi phá thai, nhưng bị ông Tuberville xem là vi phạm Tu chính án Hyde, vốn cấm sử dụng t.iền đóng thuế liên bang cho các dịch vụ phá thai.
Ông Tuberville đã nói rằng tất cả các vị trí đang chờ giới lãnh đạo Thượng viện xác nhận "đang được thực hiện. Việc giữ lại (danh sách đề cử) của tôi không ảnh hưởng đến an ninh quốc gia". Trong tháng trước, ông Tuberville đã khẳng định rằng ông "không bắt đầu" cuộc chiến này và đang "cố gắng loại bỏ chính trị ra khỏi quân đội".
Thượng nghị sĩ Mỹ Tommy Tuberville. Ảnh Reuters
Ngoài ra, phát ngôn viên Steven Stafford của Thượng nghị sĩ Tuberville, ngày 14.8 nói rằng ông Tuberville "không chặn phiếu bầu" mà đã giao trách nhiệm cho lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer (thuộc đảng Dân chủ) bỏ phiếu riêng cho các đề cử.
"Trái ngược với báo cáo sai sự thật, không có vị trí nào bị bỏ trống trong thời gian tạm giữ (danh sách đề cử). Thay vào đó, các sĩ quan tác chiến có kinh nghiệm đang đảm nhận những vị trí này", ông Stafford khẳng định.
Đến cuối năm nay sẽ có hơn 600 sĩ quan quân đội được đề cử, và cho đến nay vẫn chưa có hồi kết trong việc ông Tuberville nắm giữ danh sách đề cử. Danh sách đó bao gồm ứng cử viên cho chức Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, tướng không quân C.Q. Brown, người được cho là sẽ thay thế tướng lục quân Mark Milley, theo CNN.
Những con đường ngũ cốc từ Ukraine Tháng trước, thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc do Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian đã sụp đổ sau khi Nga rút khỏi thỏa thuận và yêu cầu phương Tây dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga. Hiện, Ukraine chỉ có thể xuất khẩu ngũ cốc với số lượng hạn...