7 dấu hiệu phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh
Thời kỳ tiền mãn kinh của phụ nữ (quá trình chuyển sang mãn kinh) thường bắt đầu ở độ tuổi 40.
Giai đoạn này có thể bắt đầu ở bất kỳ thời điểm nào từ cuối độ tuổi 30 đến 50 và kéo dài trung bình 4 năm, thậm chí kéo dài đến 8 năm.
Tiền mãn kinh có thể gây ra một số triệu chứng bao gồm kinh nguyệt không đều, bốc hỏa, ngủ kém, khô âm đạo, thay đổi tâm trạng, sương mù não và vấn đề về bàng quang…
Trong thời kỳ tiền mãn kinh, lượng estrogen mà buồng trứng sản xuất bắt đầu dao động gây ra các triệu chứng mà phụ nữ có thể chưa từng gặp. Tuy nhiên, mỗi phụ nữ có tình trạng khác nhau và không phải tất cả chị em đều trải qua các triệu chứng tiền mãn kinh.
1. Tiền mãn kinh là gì?
Về cơ bản, việc sản xuất hormone của phụ nữ bắt đầu thay đổi. Đặc biệt, nồng độ estrogen do buồng trứng sản xuất bắt đầu dao động, nghĩa là chúng có thể tăng giảm. Chính việc sản xuất estrogen thất thường này gây ra các triệu chứng tiền mãn kinh rõ ràng, chẳng hạn như thay đổi chu kỳ, thay đổi tâm trạng và sương mù não. Khi nồng độ estrogen thấp, phụ nữ dễ bị bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm. Khi chúng ở mức cao, bị đau ngực và kinh nguyệt không đều.
Thời kỳ tiền mãn kinh kéo dài trung bình 4 năm nhưng khung thời gian này sẽ khác nhau ở mỗi người. Có phụ nữ chỉ trải qua tình trạng này vài tháng nhưng một số phụ nữ có các triệu chứng kéo dài tới gần 10 năm.
2. Một số dấu hiệu tiền mãn kinh
2.1 Chu kỳ kinh nguyệt ngày càng khó dự đoán và không đều
Chu kỳ kinh nguyệt khó dự đoán và không đều là một trong những dấu hiệu của tiền mãn kinh.
Đây thường là điều sẽ nhận thấy đầu tiên, thời gian có thể trở nên ngắn hơn hoặc dài hơn; khoảng thời gian dài hơn hoặc ngắn hơn giữa các kỳ kinh (chu kỳ không đều). Lượng máu trở nên nhiều hơn hoặc ít hơn.
Chị H.Q. (45 tuổi) ở Nam Từ Liêm chia sẻ: Tôi biết mình sắp mãn kinh khi chu kỳ kinh nguyệt thay đổi từ chu kỳ 28 ngày rất đều đặn sang chu kỳ ngắn hơn, có lúc dài hơn. Và lượng máu chảy sẽ thay đổi từ chu kỳ này sang chu kỳ tiếp theo, cũng có lúc nhiều, lúc ít.
Thực tế, với thời kỳ tiền mãn kinh, không có quy luật chung nào phù hợp cho tất cả mọi người, không phải ai cũng thay đổi chu kỳ, thậm chí một số người có kinh nguyệt đều đặn cho đến khi mãn kinh.
Mặc dù đa số là những thay đổi thông thường về kinh nguyệt trong thời kỳ tiền mãn kinh nhưng một số thay đổi dưới đây cần được bác sĩ kiểm tra để đảm bảo không có gì bất thường:
Ra máu rất nhiều.Chảy máu kéo dài hơn 7 ngày.Chảy máu giữa chu kỳ.Chu kỳ kinh nguyệt thường cách nhau ít hơn 21 ngày.
2.2 Đột ngột cảm thấy nóng hoặc lạnh
Chị L.V. (48 tuổi) ở Hoàn Kiếm cho biết, đột nhiên cảm thấy như mọi lỗ chân lông trên cơ thể đều nở ra và bắt đầu đổ mồ hôi mà không làm bất cứ việc gì cả.
Theo ThS.BS Lê Quang Dương, hiện tượng này cực kỳ phổ biến trong thời kỳ tiền mãn kinh. Khoảng 80% phụ nữ tiền mãn kinh mắc phải chúng và thường được gọi là “bốc hỏa” còn được gọi là triệu chứng vận mạch, bốc hỏa là khi cảm thấy cơ thể nóng nhiều, đột ngột trong cơ thể, thường kèm theo các triệu chứng khác như đổ mồ hôi. Da có thể chuyển sang màu đỏ, tim đập nhanh và sau cơn bốc hỏa, cảm thấy lạnh, run rẩy.
Video đang HOT
Phụ nữ có thể gặp tất cả hoặc một số triệu chứng đó, thường kéo dài từ 30 giây đến 10 phút và có tần suất khác nhau. Một số phụ nữ kiểm soát được, trong khi nhiều phụ nữ khác lại cảm thấy không thể chịu nổi và cản trở giấc ngủ.
Do nồng độ hormone dao động, các cơn bốc hỏa xảy ra ngay cả khi không có nguyên nhân rõ ràng nào như thức ăn cay hoặc thời tiết nóng. Khi bị bốc hỏa vào ban đêm trong giấc ngủ, được gọi là đổ mồ hôi ban đêm.
Có thể giúp giảm sự khó chịu bên ngoài cơn bốc hỏa bằng cách mặc đồ cotton thoáng khí, thấm mồ hôi…
2.3 Chất lượng giấc ngủ ngày càng kém
Giai đoạn tiền mãn kinh khiến phụ nữ khó ngủ.
Có thể thức dậy vào lúc nửa đêm do nóng bừng hoặc trằn trọc, khó ngủ, nghiên cứu cho thấy có tới 60% phụ nữ tiền mãn kinh bị gián đoạn giấc ngủ.
Một nghiên cứu năm 2006 của Trường Y thuộc Đại học Stanford đã xem xét mối liên quan giữa bốc hỏa và mất ngủ ở 982 phụ nữ từ 35 đến 65 tuổi. Trong số đó, 79% phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh bị bốc hỏa và gần 57% phụ nữ bị mất ngủ. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng những cơn bốc hỏa càng nghiêm trọng thì phụ nữ càng có nhiều khả năng bị mất ngủ.
Thay đổi tâm trạng cũng góp phần gây ra giấc ngủ kém. Nếu các triệu chứng ảnh hưởng đến giấc ngủ thì nên đi khám. Tuy nhiên, hãy thử thực hiện cố gắng kiểm soát giấc ngủ bị gián đoạn như điều chỉnh môi trường ngủ ( giữ phòng ngủ tối, yên tĩnh, mát mẻ) và luôn một chai nước gần giường nếu những cơn bốc hỏa khiến khó ngủ.
2.4 Âm đạo có cảm giác khô
Khô âm đạo thường gặp ở thời kỳ tiền mãn kinh. Nghiên cứu của Hoa Kỳ về phụ nữ đã theo dõi hơn 2.400 phụ nữ trong 17 năm và phát hiện ra rằng chỉ hơn 19% phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh (42 đến 53) bị ảnh hưởng bởi tình trạng khô âm đạo.
Điều này là do nồng độ estrogen, estrogen có nhiệm vụ giúp âm đạo được bôi trơn và đàn hồi, vì vậy khi tiền mãn kinh bắt đầu thay đổi nồng độ estrogen, khiến mô âm đạo dễ bị khô và mỏng đi.
Có thể giúp giảm bớt tình trạng này bằng cách sử dụng kem dưỡng ẩm trong và xung quanh âm đạo hoặc dùng chất bôi trơn để quan hệ tình dục dễ dàng hơn. Estrogen đặt âm đạo (có sẵn dưới dạng viên nén, thuốc đặt âm đạo, kem, gel…) sẽ giúp ích rất nhiều.
2.5 Tâm trạng thất thường
Khoảng 4 trong 10 phụ nữ trải qua các triệu chứng tâm trạng trong thời kỳ tiền mãn kinh tương tự như hội chứng tiền kinh nguyệt như cảm thấy lo lắng, căng thẳng, tức giận, cáu kỉnh, buồn bã, thiếu tự tin…
Theo chị G.N (51 tuổi) ở Ba Vì, tâm trạng chị rất thất thường và tức giận đột ngột, có lúc lại buồn muốn khóc. BS. Nguyễn Tuấn Anh – Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, các triệu chứng về tâm trạng có thể kết hợp với các vấn đề về giấc ngủ ở thời kỳ tiền mãn kinh và đây là những thách thức phải đối mặt trong cuộc sống. Ngủ ngon có thể tạo ra sự khác biệt lớn đối với tâm trạng cùng với việc thực hiện lối sống khoa học, ăn uống lành mạnh, tập thể dục đầy đủ và kiểm soát căng thẳng bằng các biện pháp như massage, viết nhật ký hoặc thiền.
Nếu cảm thấy mình đang gặp khó khăn với tâm trạng và sức khỏe tinh thần, đừng ngần ngại đi khám để bác sĩ tư vấn.
2.6 Khó tập trung và ghi nhớ mọi thứ hơn
Có thể trở nên hay quên, chẳng hạn khi bước vào một căn phòng hoàn toàn không biết tại sao mình lại ở đó. Cảm thấy khả năng tập trung giảm sút, cố gắng tập trung vào công việc nhưng tâm trí lại chuyển sang hướng khác.
Trong một nghiên cứu năm 2022 của Bệnh viện Đại học London, hơn 68% phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh cho biết họ gặp phải tình trạng sương mù não. Điều này có thể thực hiện một số bước để khắc phục những khiếm khuyết về nhận thức đó. Hãy làm mọi việc chậm lại. Nhận biết khi nào đang bị phân tâm và dành một chút thời gian để thở đều và tập trung lại. Tập thể dục thường xuyên, cải thiện thói quen ngủ giúp não hoạt động tốt nhất.
2.7 Bàng quang không tốt
Kiểu đi tiểu cũng dễ bị ảnh hưởng bởi thời kỳ tiền mãn kinh vì một số lý do. Một công việc quan trọng khác của estrogen là giữ cho cơ sàn chậu săn chắc, giúp bàng quang hoạt động bình thường. Mức độ hormone thấp hơn có thể có nghĩa là cần đi tiểu thường xuyên hơn hoặc dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu hơn.
Ngoài ra, hiện tượng són tiểu khi đang tập thể dục, cười hoặc hắt hơi cũng khá phổ biến khác trong thời kỳ tiền mãn kinh. Điều này không chỉ do nội tiết tố mà còn có thể xảy ra thường xuyên hơn khi thời kỳ mãn kinh đến gần.
Tuy nhiên, các bài tập sàn chậu đơn giản (Kegels) có thể tạo nên sự khác biệt lớn, nên hỏi ý kiến các chuyên gia vật lý trị liệu sàn chậu về bài tập phù hợp. Ngoài ra, nên cho bác sĩ biết các dấu hiệu bất ổn với bàng quang hoặc sàn chậu.
Căng thẳng có ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng ở chị em?
Một trong những nguyên nhân làm chu kỳ kinh nguyệt thay đổi, không đều, kéo dài, chậm rụng trứng là do căng thẳng (stress).
Vậy chúng ta hãy xem điều này xảy ra như thế nào?
1. Phản ứng của cơ thể người phụ nữ khi đối mặt với stress
Khi chúng ta gặp căng thẳng, cơ thể chúng ta giải phóng một lượng lớn hormone và hóa chất, từ đó kích hoạt phản ứng "bỏ chạy" hoặc "chiến đấu".
Có nhiều loại căng thẳng khác nhau, nó không chỉ gây hậu quả về cảm xúc mà còn có thể gây ra hậu quả về thể chất. Đối với một người phụ nữ, những hậu quả về thể chất có thể được nhìn thấy trong chu kỳ sinh dục của cô ấy.
Các loại căng thẳng bao gồm:
Căng thẳng cấp tính: một tình huống mới hoặc đầy thử thách. Căng thẳng từng đợt: căng thẳng cấp tính xảy ra thường xuyên. Căng thẳng mạn tính: căng thẳng trong thời gian dài, cảm giác như không bao giờ kết thúc.
Căng thẳng kích hoạt trục hạ đồi - tuyến yên - thượng thận, con đường mà qua đó vùng hạ đồi giao tiếp với tuyến thượng thận. Để bù đắp cho nhu cầu glucose tăng lên của cơ thể trong một tình huống căng thẳng, mức độ cortisol (một loại hormone được sản xuất bởi tuyến thượng thận giúp cơ thể kiểm soát tình trạng căng thẳng) sẽ tăng lên.
Cơ thể tạo ra cortisol bằng cách chuyển đổi cholesterol đầu tiên thành pregnenolone, sau đó thành progesterone và cuối cùng là cortisol, do đó làm giảm mức progesterone lưu thông.
Có thể nói progesterone bị đánh cắp để tạo ra cortisol. Stress làm giảm lượng progesterone, DHEA, testosterone và oestrogen.
Stress cũng có thể gây ra sự gia tăng hormone ức chế gonadotrophin, dẫn đến ức chế sản xuất FSH và LH. Nếu không có sự gia tăng FSH thì không có nang trứng nào được kích thích và nếu không có sự sản xuất LH thì không có trứng rụng.
Stress cũng kích hoạt hệ thống tủy giao cảm. Nơi chịu trách nhiệm làm tăng nhịp tim, tăng sự tỉnh táo của cơ thể và gửi thêm máu đến cơ bắp để bạn sẵn sàng chạy hoặc ở lại và chiến đấu khi gặp nguy hiểm. Điều này cũng được cho là làm thay đổi lưu lượng máu qua ống dẫn trứng và làm gián đoạn quá trình vận chuyển tinh trùng.
Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai của người phụ nữ.
2. Mức độ ảnh hưởng của căng thẳng đối với khả năng rụng trứng
Căng thẳng cấp tính có thể gây ra sự gián đoạn ngắn cho chu kỳ. Sự rụng trứng có thể bị trì hoãn trong vài ngày. Nếu căng thẳng xảy ra trong giai đoạn dễ thụ thai, các nang đang phát triển sẽ teo lại và nồng độ oestrogen sẽ giảm.
Nếu căng thẳng xảy ra gần với thời điểm LH tăng cao, người phụ nữ có thể có một nang hoàng thể hóa chưa vỡ, hoặc cô ấy có thể rụng trứng nhưng giai đoạn hoàng thể có thể bị khiếm khuyết hoặc ngắn.
Căng thẳng từng đợt sẽ có cùng biểu hiện trong chu kỳ như căng thẳng cấp tính. Căng thẳng mạn tính thì sự rụng trứng có thể bị trì hoãn trong vài tháng.
Liệu căng thẳng mà một người phụ nữ trải qua có phải do thể chất hay không? Ví dụ sức khỏe kém hoặc một vận động viên tham gia tập luyện căng thẳng, hoặc cảm xúc về cái chết đột ngột của một người thân thiết, mất thu nhập hoặc sợ hãi. Nó thường được phản ánh trong biểu đồ của cô ấy.
Rụng trứng là một dấu hiệu của sức khỏe tốt. Trong phần lớn cuộc đời sinh sản của mình, một người phụ nữ cần có chu kỳ đều đặn cho thấy sự rụng trứng xảy ra 11-16 ngày trước khi có kinh nguyệt.
Giáo sư J.Brown, một Giáo sư chuyên nghiên cứu về nội tiết tố ở Melbourne (Úc) đã chứng minh thông qua công trình nghiên cứu cả đời của ông rằng, một người phụ nữ sẽ trải qua các biến thể của chu kỳ rụng trứng thông thường này, đây là kết quả của giai đoạn đời sống sinh sản hiện tại của cô ấy từ dậy thì đến mãn kinh.
Khi nói về các biến thể của chu kỳ, Giáo sư J.Brown cho biết: "Chúng là những đáp ứng bình thường đối với môi trường để đảm bảo việc mang thai không xảy ra trong những điều kiện rất bất lợi cho mẹ và thai nhi...".
Để đối phó với căng thẳng, một người phụ nữ có thể trải qua một trong các biến thể của chu kỳ. Cô ấy có thể bị chậm rụng trứng, nang hoàng thể hóa không vỡ, giai đoạn hoàng thể ngắn hoặc giai đoạn hoàng thể khiếm khuyết.
Cả giai đoạn hoàng thể ngắn và khiếm khuyết đều là do hoàng thể không được hình thành đầy đủ và do đó không có khả năng hỗ trợ mang thai. Chu kỳ là không thụ thai.
Biểu đồ theo dõi chất nhờncổ tử cungcó thể biểu hiện có sự gián đoạn của dạng không thụ thai; Có thể có một số nỗ lực thể hiện rụng trứng mà không đạt đỉnh; Đỉnh được xác nhận và thời kỳ hoàng thể ngắn; Có dấu hiệu suy giảm khả năng sinh sản trong giai đoạn dễ thụ thai, nghĩa là đỉnh có thể được xác định hoặc không. Điều này có thể là do:
Đáp ứng cổ tử cung bị xáo trộn với căng thẳng.Gián đoạn cơ chế phóng noãn dẫn đến thời kỳ hoàng thể khiếm khuyết.
Chị em nên gặp chuyên gia để được tư vấn về biện pháp theo dõi sự rụng trứng.
3. Làm gì để cải thiện khả năng thụ thai?
Khi biểu đồ không biểu hiện các mô hình phù hợp với giai đoạn đời sống sinh sản của người phụ nữ, căng thẳng phải được xem xét. Thông thường, các chuyên gia đưa ra lời khuyên hữu ích để cố gắng giảm căng thẳng bằng cách thực hiện một số điều chỉnh trong cuộc sống hoặc dành thời gian để thư giãn có thể có hiệu quả. Sau đó, biểu đồ có thể cho thấy sự trở lại của các mô hình sinh sản bình thường.
Nếu tình trạng căng thẳng chỉ thoáng qua, chỉ cần có sự kiên nhẫn và hỗ trợ cho đến khi thời điểm căng thẳng qua đi và các giai đoạn bình thường của chu kỳ trở lại.
Một số phụ nữ, mặc dù bị căng thẳng đáng kể nhưng không có thay đổi nào trong biểu đồ của họ. Điều này là do cơ thể của họ, sau đợt tăng vọt ban đầu của cortisol, đã nhanh chóng ổn định.
Phần lớn các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thụ thai thường rất căng thẳng, cảm thấy giấc mơ có con là không thể đạt được. Do đó việc ổn định về tâm lý cũng như tìm hiểu kiến thức về các dấu hiệu của khả năng sinh sản tối ưu để tăng khả năng mang thai rất quan trọng. Điều cần thiết là họ cần được tư vấn bởi các chuyên gia để giúp họ tự tin đưa ra các quyết định có thể thay đổi cuộc sống và cải thiện tình trạng căng thẳng.
Đối với những phụ nữ có biểu đồ với mô hình thất thường nhưng không phải do giai đoạn cuộc sống hiện tại cũng như mức độ căng thẳng dường như không phải là lý do, thì nên tiến hành khám nghiệm y tế để loại trừ bất kỳ bệnh lý tiềm ẩn hoặc rối loạn chức năng buồng trứng nào.
6 cách giải quyết tình trạng đổ mồ hôi đêm trong thời kỳ mãn kinh Phụ nữ đang trải qua thời kỳ mãn kinh có thể gặp các hiện tượng như mất ngủ, người ướt đẫm mồ hôi mà không rõ lý do, trằn trọc, hay trở mình, thấy lo lắng và mệt mỏi... Các triệu chứng bao gồm bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm là triệu chứng phổ biến của thời kỳ mãn kinh, ảnh...