5 nguyên tắc ứng xử với người có vấn đề tâm thần
ALGEE là nguyên tắc đánh giá nguy cơ gây hại cộng đồng của một người, lắng nghe, trấn an, hỗ trợ và khuyến khích bệnh nhân tìm sự giúp đỡ.
Theo Viện Sức khỏe Tâm thần Mỹ, một phần năm người trưởng thành nước này gặp phải vấn đề về sức khỏe tâm thần nhưng hầu hết không nhận được sự giúp đỡ tốt nhất. Vì lý do này, tổ chức Sơ cứu Tâm thần Mỹ đã tổ chức chương trình hướng dẫn cách hỗ trợ người gặp vấn đề về sức khỏe tinh thần.
Betsy Schwartz, người giám sát chương trình của tổ chức Sơ cứu Tâm thần Mỹ cho biết lớp học đã cung cấp thông tin cho gần 2 triệu công dân. Lớp học được bắt đầu tại Mỹ 12 năm trước với sự góp mặt của giáo viên, nhân viên y tế, quản lý nhân sự, những người dân bình thường có mưu cầu giúp đỡ. Chính phủ Mỹ đã ban hành một đạo luật vào năm 2015 và chi 20 triệu USD để chương trình có thể tổ chức miễn phí cho cộng đồng.
Ảnh: Stay at Home Mum.
Trong chương trình trên, các giảng viên đã chỉ ra một số dấu hiệu và triệu chứng ứng với từng vấn đề sức khỏe tâm thần. Ví dụ như đối với trầm cảm, dấu hiệu nhận biết bao gồm thiếu năng lượng, ngủ quá nhiều hoặc quá ít, ăn nhiều nhưng không có cảm giác ngon miệng, thường xuyên đau đầu không rõ nguyên nhân… Những người tham gia lớp học còn được chỉ ra cách làm dịu cảm xúc tiêu cực ở một ai đó bằng cách giúp họ tập trung vào màu sắc hoặc âm thanh cụ thể.
Đặc biệt, chương trình học đưa ra nguyên tắc sơ cứu ALGEE. Trong đó:
“A” (assess for risk of harm or suicide): đánh giá nguy cơ gây hại hoặc tự tử của bệnh nhân.
Video đang HOT
“L” (listen non-judgmentally): lắng nghe trên tinh thần không phán xét bệnh nhân, tránh ngắt lời bệnh nhân.
“G” (give information and reassurance): cho bệnh nhân lời khuyên và trấn an tinh thần họ, cung cấp các phương pháp điều trị cơ bản.
“E” (encourage professional help if needed): hãy luôn có mặt và hỗ trợ bệnh nhân khi họ cần.
“E” (encourage self-help): khuyến khích bệnh nhân chủ động tìm kiếm sự giúp đỡ.
Nhiều học viên đã ứng dụng các bước trên đối với thành viên trong gia đình. Thực tế, các vấn đề về sức khỏe tâm thần có thể xảy ra với bất kỳ ai ở bất kỳ độ tuổi nào nên mỗi cá nhân hãy bỏ túi cho mình những kiến thức trên nhằm ứng phó kịp thời khi người thân, người lạ hay đồng nghiệp cần hỗ trợ.
Đăng Như
Theo CNN/VNE
Gia tăng số người mắc các rối loạn tâm thần liên quan tới stress
Khi xã hội càng phát triển thì số người bị mắc stress càng nhiều do sức ép trong công việc, học tập, sự nghiệp, mâu thuẫn gia đình, xã hội... Các rối loạn bệnh liên quan đến stress như lo âu lâu ngày, ám ảnh, hoảng sợ, dẫn tới rối loạn hỗn hợp lo âu và trầm cảm...
Mỗi ngày, Viện sức khỏe tâm thần, bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận khám và điều trị trung bình cho khoảng 300 bệnh nhân ngoại trú. Ảnh: VGP/Hiền Minh
Mới đây, Viện Sức khỏe tâm thần, bệnh viện Bạch Mai có tiếp nhận một bệnh nhân nữ 38 tuổi, ở Hà Nội, nhập viện trong tình trạng thường xuyên đau đầu.
Theo lời kể của bệnh nhân, chị lấy chồng từ năm 26 tuổi, cuộc sống gia đình ổn định mức trung bình. Sau một thời gian, vợ chồng quyết định xây nhà và phải vay mượn thêm khoảng 1/4 số tiền.
Trong quá trình xây nhà, chồng bệnh nhân thường phải đi làm xa nên gần như không giúp đỡ vợ. Điều này khiến bệnh nhân lo nghĩ kéo dài, dẫn tới xuất hiện biểu hiện căng thẳng, luôn trong tâm trạng lo lắng, đau đầu 2 bên thái dương và lan ra khắp đầu, kèm theo ngủ kém, chỉ ngủ được 1-2 giờ mỗi đêm.
Đặc biệt, khi gặp căng thẳng bệnh nhân thường thấy tim đập nhanh, hồi hộp, vã mồ hôi, nặng tức ở ngực, dạ dày trào ngược. Nhận thấy những biểu hiện bất thường này, bệnh nhân đã đi khám nhiều nơi nhưng bệnh không thuyên giảm.
Sau đó, bệnh nhân tới Viện Sức khỏe tâm thần, bệnh viện Bạch Mai thăm khám. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán bị rối loạn stress dạng cơ thể (một biểu hiện của rối loạn tâm thần) do quá cầu toàn và lo âu, đặc biệt về chuyện nợ nần. Đến nay, sau một thời gian điều trị, tình trạng bệnh nhân đang dần thuyên giảm.
Theo TS. BS Dương Minh Tâm, Trưởng phòng điều trị các rối loạn liên quan đến stress, Viện sức khỏe tâm thần, bệnh viện Bạch Mai, trường hợp của bệnh nhân trên chỉ là một trong rất nhiều trường hợp mắc các rối loạn liên quan đến stress đang chiếm tỷ lệ cao trong cộng đồng và ngày càng gia tăng trong xã hội hiện nay.
Đa số người bệnh không nghĩ mình mắc các chứng tâm thần, dẫn tới việc phát hiện và điều trị muộn. Người bệnh thường phải mất nhiều thời gian đi khám trước khi đến chuyên khoa tâm thần nên gây nhiều gánh nặng cho xã hội và chính bản thân người bệnh. Thậm chí có trường hợp, đi khám nhiều nơi không ra bệnh, càng thêm lo âu và căng thẳng, dẫn tới trầm cảm, gây khó khăn trong công việc, cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày.
Bên cạnh đó, những rối loạn về "chuyện chăn gối", giấc ngủ, rối loại ăn uống đều liên quan tới tâm thần. Mỗi ngày, riêng Viện sức khỏe tâm thần, bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận khám và điều trị trung bình cho khoảng 300 bệnh nhân ngoại trú.
Tại Việt Nam, theo khảo sát của Bộ Y tế, hiện nay có khoảng 15% dân số mắc các rối loạn liên quan tới stress. Trên thế giới cũng có khoảng 350 triệu bệnh nhân đang phải chịu đựng trầm cảm, 5% phải chịu đựng lo âu. Chi phí y tế cho điều trị rối loạn lo âu cao gấp 3 lần các bệnh nội khoa thông thường. Đặc biệt, có hơn 90% những người quyết định tự tử có rối loạn tâm thần. Những con số rất đáng báo động.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, sau stress thông thường ai cũng có những phản ứng, cảm xúc căng thẳng ở mức nhất định, nhưng theo thời gian sẽ giảm và ổn dần. Tuy nhiên, nếu là bệnh thì ngược lại hoặc trước kia khỏe mạnh, nay xuất hiện những triệu chứng không thể giải thích được về mặt cơ thể và các triệu chứng thường giao động theo trạng thái tinh thần.
Nếu bệnh ở giai đoạn muộn hơn, sau khi đi khám và xét nghiệm mà không phát hiện bất thường phù hợp với các khó chịu mà mình đang "trải nghiệm", bệnh nhân nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa tâm thần để được khám và điều trị kịp thời.
Để phòng stress, TS Dương Minh Tâm cho biết, người dân cần xây dựng lối sống lành mạnh, kết hợp làm việc và tập luyện thể thao, giải trí cân bằng trong cuộc sống.
Hiền Minh
Theo baochinhphu
Cưới vợ được 5 tháng, chồng đã phải nhập viện tâm thần Mới đây, các bác sĩ Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia đã tiếp nhận và điều trị cho người chồng cưới vợ được 5 tháng và bị rối loạn trầm cảm phải vào viện điều trị. Ảnh minh họa. Áp lực từ đám cưới Bác sĩ cho biết, bệnh nhân nam tên N.V.M. 28 tuổi, làm nghề lái xe, bệnh nhân vào...